Tehcir Kanunu

Tehcir Kanunu veya resmi adıyla Sevk ve ?skan Kanunu , ^[1]^[2] 27 Mayıs 1915'te Osmanlı Hukumeti tarafından I. Dunya Sava?ı 'nda Osmanlı ordusu ile kar?ı kar?ıya gelebilecek ic unsurların sava? bolgelerinden uzak yerlere devlet eliyle gonderilmesi icin cıkarılan goc kanunudur. 1 Haziran 1915 tarihinde Takvim-i Vekayi 'de yayımlanarak yururlu?e girdi. ?ceri?inde Osmanlı Ermenilerinden bahsetmemesine ra?men do?rudan imparatorlukta ya?ayan Ermeni halkı hedef alarak Ermenilerin ya?adı?ı ?ehirlerden ba?ka yerlere surulmesine yol actı ve boylece Ermeni Tehciri 'nin bir parcasını olu?turdu. ^[3]^[4]^[5]

?cerik [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Tehcir Kanunu olarak bilinen fakat gecici kanun mahiyetinde olan ve asıl adı "Sava? zamanında hukumet uygulamalarına kar?ı gelenler icin asker tarafından uygulanacak onlemler hakkında gecici kanun", Rum takvime gore 14 Mayıs, miladi takvime gore 27 Mayıs 1915 tarihinde kabul edilmi?tir. Kanun, 1 Haziran 1915 gunu donemin resmi gazetesi Takvim-i Vekayi ' de yayınlanarak yururlu?e girmi?tir. ?lk iki madde kanunun amaclarını ve ana hatlarını belirtmektedir. ^[6]

Vakt-i seferde ordu ve kolordu ve fırka (tumen) kumandanları ve bunlarin vekilleri ve mustakil mevki kumandanlari ahali tarafından herhangi bir suretle evamir-i hukumete (hukumetin emirlerine) ve mudafaa-i memlekete (ulkenin savunmasına) ve muhafaza-i asayi?e muteallik (ili?kin) icraat ve tertibata kar?ı muhalefet ve silahla tecavuz mukavemet gorurlerse, derakap (hemen) kuvve-i askeriye (askeri gucler) ile en ?iddetli surette te'dibat yapma?a (akıllarını ba?larına getirmeye) ve tecavuz ve mukavemeti (direnmeyi) esasından imha etmeye (yok etmeye) mezun (gorevli) ve mecburdurlar.

Ordu ve mustakil kolordu ve fırka kumandanları, icabat-i askeriyeye (askerli?in gerektirdi?i kurallara) mebni (dayanarak) veya casusluk ve hıyanetlerini hissettikleri kura (koyler) ve kasabat (kasabalar) ahalisini munferiden (tek olarak) veya muctemi'an (toplu olarak) di?er mahallere sevk ve iskan ettirebilirler

Uygulanması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Liste, tehcir edilen Ermeni vatanda?ların sayılarını gostermektedir.

Tehcirden etkilenen Ermeniler ^[7]^[8]
?ehir	Gonderilen	Kalan
Adana	14.000	15-16.000
Ankara	21.236	733
Aydın	250
Bilecik	1.200
Diyarbakır	20.000
Dortyol	9.000
Erzurum	5.500
Eski?ehir	7.000
Giresun	328
Gorele	250
Halep	26.064
Haymana	60
?zmir	256
?zmit	58.000
Kalecik	257
Karahisar-ı ?arki	5.769	2222
Kayseri	45.036	4.911
Keskin	1.169
Kır?ehir	747
Konya	1.900
Kutahya	1.400
Mamuretulaziz	51.000	4.000
Mara?	8.845
Nallıhan	479
Ordu	36
Per?embe	390
Sivas	136.084	6.055
Sungurlu	576
Surmene	290
Tirebolu	45
Trabzon	3.400
Ulubey	30
Yozgat	10.916
Toplam	422.758	32.766

Tehcir edilenler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

TSK Genelkurmay Ba?kanlı?ı ar?ivinde bulunan belgeye gore ^[9] tehcire tabi tutulanların sayısı a?a?ıdaki tablodadır. Tehcire tabi tutulanların vilayetlerdeki kaza sayıları, a?a?ıdaki kaynaktan ayrıntılı olarak gorulebilir.

Sevk ve teb’idleri mukarrer Ermeni ahalinin vilayet ve mustakil liva uzerine mikdarını irae eder.

	Sicilde Mukayyed Nufus	Sevk Olunan Nufus	Mahall ve Tarik-i Sevkleri	Izahat
Esami-i Vilayet ve Liva	Aded	Aded
Ankara Vilayeti	47.224
Erzurum Vilayeti	128.657	120.000	Mamuretulaziz tarikiyle Musul Vilayetiyle Zor Sanca?ı	Nufus-ı mutebakiyye kısmen musademelerde telef olmu? ve kısmen de firar etmi?tir.
Adana Vilayeti	46.031
?zmit Sanca?ı	54.370	50.000	Konya, Haleb tarikiyle Zor Sanca?ı	Nufus-ı mutebakiyye firar ve ihtifa veya olmu?tur.
Eski?ehir Sanca?ı
Bitlis Vilayeti	109.521	20.000	Bir kısmı Siird tarikiyle Diyarbekir’e bir kısmı da Mamuretulaziz tarikiyle Zor ve Musul	Nufus-ı mutebakiyye musademelerde telef olmu? ve bir kısmı da firar etmi?tir.
Canik Sanca?ı	26.374	26.374	Amasya, Karahisar tarikiyle Sivas - Zor, Musul
Haleb Vilayeti	34.451
Hudavendigar Vilayeti	66.413
Diyarbekir Vilayeti	61.002
Sivas Vilayeti	141.592	141.592	Malatya tarikiyle Zor, Musul
Trabzon Vilayeti	34.500	28.000	Gumu?hane tarikiyle Zor, Musul	Nufus-ı mutebakiyye musademelerde telef olmu?tur.
Karesi Sanca?ı	8290
Karahisar Sanca?ı	7327
Kayseri Sanca?ı	47.617
Mamuretulaziz Vilayeti	74.206
Mara? Sanca?ı	27.101	27.101	Haleb tarikiyle Zor, Suriye
Ni?de Sanca?ı	5101
Van Vilayeti	67.792
Yekun	987.569	(413.067)

Detaylı Dokumu

ABD resmi devlet kayıtlarına gore tehcire tabi tutulan Ermeni tebaanın sayısı a?a?ıdaki tabloda gosterildi?i gibi 486.000'dır (3 ?ubat 1916).

The following is the statistics of Armenian immigrants according to best information:

(Turkce: "Takip eden, en iyi bilgilere gore Ermeni muhacirlerinin istatisti?idir.")


?am ve Maan'a kadar olan bolge	...	100.000
Hama ve civarındaki koyler	...	12.000
Homs ve civarındaki koyler	...	20.000
Halep ve civarındaki koyler	...	7.000
Maara ve civarındaki koyler	...	20.000
Bab ve civarındaki koyler	...	8.000
Mumbidge ve civarındaki koyler	...	5.000
Ras-el-Ain ve civarındaki koyler	...	20.000
Rakka ve civarındaki koyler	...	20.000
Deyrizor ve civarındaki koyler	...	300.000
Toplam	...	486.000

3 ?ubat 1916

Galeri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Tehcir ilgili dokumanlar
Tehcir Kanunu
Ermenilerin Nakil ve Sevklerini Gerektiren Siyasi Sebepler
Ermenilere Ait Mal, Mulk ve Arazilere Uygulanacak ?dare Hakkında Yonetmelik
Ermenilerin ?skan ve ?a?eleri ile Di?er Konular Hakkında Yonetmelik
Tehcir Emri, Osmanlı Ar?ivinden

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 26 Nisan 2009 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Nisan 2009 .
^ "Ar?ivlenmi? kopya" (PDF) . 3 Ekim 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Nisan 2009 .
^ Paul Demont - Francois Georgeon, Bir ?mparatorlu?un Olumu, Cumhuriyet, s. 96.
^ Ferudan Ata, ??gal ?stanbul'unda Tehcir Yargılamaları, TTK, s. 11.
^ Sina Ak?in, Ana Cizgileriyle Turkiye'nin Yakın Tarihi I, Cumhuriyet, s. 125.
^ Tehcir Kanunu 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .,Tehcir Kanunu.
^ Halacoglu, Prof. Dr. Yusuf, Facts Relating to the Armenian Relocation (1915), TTK Publication, Ankara, 2001.
^ DH, EUM. 2nd Branch, File 1, document 38, 40, 41, 42, 43, 44, 46, 47, 51, 55, 64, 152, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 194, 200, 206
^ "TSK Genelkurmay Ba?kanlı?ı Sitesi (Word dosyası)" . 30 Aralık 2008 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 ?ubat 2013 .

[1] "Ar?ivlenmi? kopya" . 26 Nisan 2009 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Nisan 2009 .

[2] "Ar?ivlenmi? kopya" (PDF) . 3 Ekim 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Nisan 2009 .

[3] Paul Demont - Francois Georgeon, Bir ?mparatorlu?un Olumu, Cumhuriyet, s. 96.

[4] Ferudan Ata, ??gal ?stanbul'unda Tehcir Yargılamaları, TTK, s. 11.

[5] Sina Ak?in, Ana Cizgileriyle Turkiye'nin Yakın Tarihi I, Cumhuriyet, s. 125.

[6] Tehcir Kanunu 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .,Tehcir Kanunu.

[7] Halacoglu, Prof. Dr. Yusuf, Facts Relating to the Armenian Relocation (1915), TTK Publication, Ankara, 2001.

[8] DH, EUM. 2nd Branch, File 1, document 38, 40, 41, 42, 43, 44, 46, 47, 51, 55, 64, 152, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 194, 200, 206

[9] "TSK Genelkurmay Ba?kanlı?ı Sitesi (Word dosyası)" . 30 Aralık 2008 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 ?ubat 2013 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]