Tahmin , gundelik dilde, bilinmeyen bir ?ey hakkında hakkında rastgele veya belirsiz bilgi kullanarak bir sonuca varmaktır. Elde var olan bilgiye dayanarak bir cıkarım yapılır, bu cıkarıma dayanarak gelece?e donuk bir ondeyi yapılabilir. Hem cıkarım (e?er eksik bilgiye dayalıysa), hem de ondeyi icin gundelik dilde tahmin sozcu?u kullanılır.

Eksik bilgi ile cıkarım yapma kavramının spesifik anlamlarına kar?ılık gelen daha ozelle?mi? kavramlar vardır. Tahmin edilen ?ey bir nicelik ise kestirim , bir anlam ise yorum , bir bilimsel olgu ise hipotez , bir matematiksel teorem ise konjektur , bir hastalı?ın seyri ise prognoz denir. Gelece?e ait tahmin icin ongoru , ondeyi veya yordama denir ama bu tahmin, do?austu bilgilere veya duyumlara dayalıysa buna kehanet , falcılık , durugoru veya ice do?ma denir.

Cıkarım icin kullanılan bilgiler, duyular yoluyla da elde edilmesi durumunda net algılanamayan bir duyum da tahmin konusu olabilir, bu durumda tahminin icine algılama ve tanıma kavramları da girer. Tahmin yapılırken elde olmayan bazı bilgilerin do?ru oldu?u veya bunların olasılı?ı varsayılabilir . Kehanet veya falcılıkta ise elde bilgi olup olmadı?ı tartı?malıdır. Olasılı?ı en yuksek tahmin edilen ?eye (ve bunun yarattı?ı duyguya) beklenti denir.

Felsefedeki anlamıyla ise spekulasyon (fikir yurutmek), olasılıklara dayalı cıkarımlarla tahmini bir sonuca varmaktır. Anlamlar hakkında tahminlere ise yorum denir, orne?in ruya yorumları .

Kestirim [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kestirim , bir sonucun hesaplanarak elde edilen bir yakla?ımıdır, hesaplama icin kullanılan bilgi eksik veya belirsiz olsa dahi elde edilen sonuc pratik anlamda kullanılabilirdir. Kestirim teorisi , istatistik ve sinyal i?lemenin bir dalıdır, olculmu? veya gozlemlenmi? verilere dayanarak parametrelerinin kestirilmesi ile ilgilidir. E?er tahmin edilen, bir gruba aidiyet ise, bu konu istatistik sınıflandırmanın sahasına girer.

Matematikte yakla?ıklama (veya yakla?ıklık) veya kestirme , kendisi kolaylıkla hesaplanamayana bir niceli?in tipik olarak alt ve ust sınırlarının bulmak demektir. ?lk sonuclar kullanılmaz derecede belirsiz olsa da, hesaplamanın sonucu elde edilen ozyineli girdi ile cıktı yinelemeli olarak temizlenebilir ve sonuc yakla?ık olarak do?ru ve kesin olabilir.

Ondeyi ve ongoru [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ondeyi veya yordama olayların gelecekte nasıl gercekle?ece?ine dair bir deyimdir, co?u zaman tecrube veya bilgiye dalıdır. Bir ondeyi belli bir sonuc beklentisi hakkında olabilece?i gibi bir grup sonucu da icerebilir. ^[1] Gundelik dilde bazen kehanet de denir. Bu kavram icin "ongoru" kar?ılı?ı da kullanılmakla birlikte, ongormek aynı zamanda "planlamak", "kararla?tırmak", "goz onunde tutmak" anlamına da gelmekte oldu?u icin ^[2] bu kullanım kavram karga?asına yol acabilir. Ertesi gunku hava durumunun nasıl olaca?ını soylemek bir ondeyi veya yordamadır.

Konjektur ve hipotez [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Matematikte konjektur , kanıtlanmamı?, do?ru gorunen ve hatalı oldu?u kanıtlanmamı? bir onermedir. Bilimde ise hipotez , gozlemlenebilir bir olgu icin one surulen bir acıklamadır. Psikolojide bir olayın nedeni hakındaki tahminlere cıkarım denir.

Kehanet ve falcılık [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kehanet , do?austu yollardan gizli, bilinmeyen ?eyleri veya gelece?i tahmin etme i?idir. Kahinlerin etkinliklerinin sosyal bir boyutu vardır. Belli adet veya kurallara gore ve co?u zaman sosyal bir ozellikleri vardır. Falcılık ise daha cok gundelik hayatla ilgilidir ve ki?isel amaclıdır.

Varsayım [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Varsayım eldeki bilgiler incelenmeden do?ru oldu?u sayılan bir onermedir. Tahmin yurutulurken elde olmayan bazı bilgilerin do?ru oldu?u varsayılabilir.

Psikoloji ve parapsikolojide [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Beklenti , ( epistemik anlamda, en cok gercekle?mesi muhtemel sayılan ?eydir. Beklentiler kulturel birikimimizle ili?kilidir, orne?in yazı-tura atarken paranın yere geri du?meme beklentisi, uzay ca?ından once olmayan bir beklentidir.

Tahmin yurutmekte kullanılan bilgi ve duyumların do?austu olması Parapsikolojinin sahasıdır. Prekognisyon (onsezi) gelece?e ait sezilere dayanan algılardır, bunlar ?imdiki zamana ve duyularımıza dayalı olmayan bilgilerdir. Duru gorum , duyular dı?ında yollar ile bir ki?i, cisim, yer veya olay hakkında bilgi edinmektir.

Felsefe [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Felsefedeki anlamıyla ise spekulasyon (fikir yurutmek), olasılıklara dayalı cıkarımlarla tahmini bir sonuca varmaktır.

Edebiyat , antropoloji , sosyoloji gibi mutlak do?ruların olmadı?ı sahalarda bir ?eyin varlık nedeni veya anlamı hakkında yorum yapmak bir di?er tahmin turudur, bu, yorumsama (hermeneutik) sahasının konusudur.

Tıp [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Prognoz (Yunanca πρoγνωσι? - on bilgi), gelecekte olacak olaylar, geli?meler veya ?artlar hakkında bir deyimdir. Bu terim tıpta bir hastalı?ın geli?imi, suresi ve sonucunu hakkındaki beklenti olarak kullanılır.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]