Tı

Tı veya Ta (???) , Arap alfabesinin on altıncı harfi. Ebced hesabındaki de?eri 9'dur. ?emsi harflerdendir . ?brani alfabesinde muadili Tet harfidir.

Yazılı? [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Tı harfi sa?dan ve soldan biti?ebilen bir harftir.

Sonda	Ortada	Ba?ta	Yalın	Transkript	Fonetik Kar?ılık
?? ‎	???? ‎	??? ‎	?? ‎	?	t?

Mahrec - Fonetik [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Tı sesi dilin ust yuzu dama?a yapı?tırılır, dilin ucu ust di?lerin ic tarafına bastırılıp kaldırılırsa bu ses cıkar. Kalın, dolgun bir "ta" sesi verir. Kalkaleli (yankılı) harfler grubundandır. ? sesi ile karı?tırılmamalıdır. Vurgulu bir T sesi oldu?u icin yaygın olarak ? ile gosterilir.

Osmanlıca T/D Farkının Gosterilmesi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Dı/Tı ( ? ) harfi T ve D arası bir ses verir ( ? ). Bazen Arapcada bu ses dilin ust di?lerin damakla birle?ti?i yere de?dirilerek cıkarılır. Bu nedenle D sesine benzer. Osmanlı Turkcesinde ve Anadolu Turkcesinde bu harfle ba?layan veya icerisinde kullanılan kelime yoktur. Ancak Anadolu Turkcesinde normal D harfi ile bu fark ortadan kalkmı?tır. Bu sesin Turkcede kar?ılı?ı yoktur. Bu harfi iceren kelimelerin buyuk bir kısmı halk a?zında D ile de kar?ılanabilen T sesini ihtiva eder. Orne?in, Osmanlıcada ??? ( ?a? : Ta?/Da?), ??? ( ?uz : Tuz/Duz)... Osmanlıca kaynakların latin harflerine cevrilmesinde Tı/Dı harfinin T olarak mı yoksa D olarak mı tercih edilece?i bir problem olarak daima yer almı?tır.

Aslında Tı/Dı Arapcaya ozgu bir harf ve sestir. Sonraları Turkce bazı kelimeler Tı ile yazılmaya ba?lanmı? ve yerle?mi?tir. Bunlar genellikle halk a?zında D ile telaffuz edilen sozcuklerdir. Orne?in: ?????? (?av?an), ????? (?avan)...

Ayrıca Osmanlıcada Tı/Dı harfinin D olarak telaffuz edildi?i kelimeler vardır. Bunların co?u daha sonraları Dal ile de yazılmı?tır. Orne?in: ?????/????? ( đamar ), ???/??? ( đa? )... Gecmi?teki ?avar (Davar), ?amga (Damga) kelimelerinin bu harf ile yazılması halinde do?ru ses de?erlerine ornek te?kil eder.

Not: Benzer bicimde ? harfi Arapcadaki Zı ( ? ) sesini kar?ılar. Ancak Anadolu Turkcesinde normal Z harfi ile bu fark ortadan kalkmı?tır. Turkcede yalnızca el yazısında da kimi zaman bu kullanıma rastlanır.