Turkan Akyol

Koordinatlar : 39°59′31″N 32°46′37″E ? / ? 39.992°K 32.777°D ? / 39.992; 32.777
Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Turkan Akyol
Do?um Peyman Turkan
12 Eylul 1928 ( 1928-09-12 )
?stanbul
Olum 7 Eylul 2017 (88 ya?ında)
Ankara , Turkiye
Defin yeri Kar?ıyaka Mezarlı?ı , Ankara
39°59′31″N 32°46′37″E ? / ? 39.992°K 32.777°D ? / 39.992; 32.777
Milliyet Turk
Meslek Tıp doktoru, akademisyen, siyasetci, ilk kadın bakan
Ebeveyn(ler) Mehmet Ru?tu Pekdemir (babası)
Remziye Pekdemir (annesi)

Peyman Turkan Akyol [1] (12 Eylul 1928, ?stanbul - 7 Eylul 2017, Ankara ), Turk tıp doktoru , akademisyen , siyasetci , Turkiye'nin ilk kadın bakanı ve Ankara Universitesi rektoru. [2]

Hayatı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Turkan Akyol, 1928′de ?stanbul’da do?du. Babasının kurmay subay olması nedeniyle aile, bircok Anadolu kentinde ya?adı. Bu nedenle ilko?renimini her yıl Anadolu’nun de?i?ik yerlerinde okuyarak bitirdi. 1944'te girdi?i ?stanbul, Erenkoy Kız Lisesi ’nden 1947 yılında mezun oldu.

1947'de Ankara Universitesi Tıp Fakultesi 'ne girip tip e?itimine ba?ladı. 1953'te Ankara Universitesi Tıp Fakultesi'nden mezun oldu. Dahiliye, Go?us Hastalıkları Uzmanlı?ı calı?maları yaptı. 1954'te Ankara Universitesi Tıp Fakultesi asistanlık kadrosuna alındı. Ankara Universitesi Tıp Fakultesi o?retim uyesi olarak 1965'te docentlik, 1970'te profesorluk unvanlarını aldı. Bu akademik calı?ma doneminde yurt dı?ında da calı?malar yaptı. 1959-1962 doneminde ABD 'de ara?tırmacı, 1965'te Fransa ’da ve sonra da Hollanda ’da tıp e?itimi uzerinde kısa sureli calı?malar yaptı.

12 Mart 1971 Silahlı Kuvvetler muhtırasının ardından 19 Mart’ta Nihat Erim 'in kurdu?u 33. Hukumeti 'ne 25 Mart 1971′de meclis dı?ından ba?ımsız olarak Sa?lık ve Sosyal Yardım Bakanı olarak atandı. Boylece Turkiye'de bakan olan ilk kadın oldu. 13 Aralık 1971'de bakanlık gorevinden istifa ile ayrılıp tekrar Ankara Universitesi Tıp Fakultesi’ndeki profesorluk gorevine dondu. 31 Mayıs 1980'de Ankara Universitesi’ne Rektor secildi. Boylece Turkan Akyol, Turkiye’deki ilk kadın rektor oldu.

1982 yılında cıkartılan YOK Kanunu’na en yuksek seviyede olan bir akademik gorevli olarak kar?ı cıktı. Bu nedenle YOK’un onayı ile rektorluk gorevinden istifa etti. Tekrar Ankara Universitesi Tıp Fakultesi'ndeki o?retim uyeli?i gorevine dondu.

Erdal ?nonu ’nun daveti ile 1983 yılında Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP)'in kurucuları arasına katıldı ve bu partinin Genel Ba?kan Yardımcılı?ı gorevini yapmaya ba?ladı. 3 Kasım 1985'te Halkcı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin birle?mesi ile kurulan Sosyaldemokrat Halkcı Parti (SHP) kadrolarına da katıldı. 29 Kasım 1987′de XVIII. Donem milletvekilli?i secimlerinde ?zmir Milletvekili secildi. Bu donem sonunda milletvekilli?inden ayrılıp tekrar Ankara Universitesi Tıp Fakultesi o?retim uyeli?i gorevine dondu.

1991 Turkiye genel secimleri kesin bir parti hukumeti icin co?unluk sonuc vermedi ve 1995'e kadar Turkiye koalisyon hukumetleri ile yurutuldu. Turkan Akyol, 22 ?ubat 1992′de Erdal ?nonu’nun Ba?kan Yardımcısı oldu?u 49. Demirel Hukumetinde (kadın i?lerinden sorumlu) Devlet Bakanı olarak dı?arıdan atandı. 1993'te Cumhurba?kanı Turgut Ozal olunce daha once koalisyonda Ba?bakan olan Suleyman Demirel Cumhurba?kanı secildi. Tansu Ciller 'in 50. Hukumeti DYP - SHP koalisyonu olarak kuruldu. Turkan Akyol dı?arıdan girip SHP Milletvekili olarak Devlet Bakanı olarak 27 Temmuz 1994 tarihine kadar gorev yaptı.

Turkan Akyol, akademik ve siyasi gorevleri dı?ında bircok dernek ve kurumda sosyal faaliyetlerde bulundu. Bunlardan en onemlileri Dunya Sa?lık Orgutu (DSO) ( ?ngilizce : World Health Organization (WHO) ) Avrupa Bolgesi ?eref uyeli?i ve dort sene yaptı?ı Sosyalist Enternasyonal Kadın Kolu Ba?kan Yardımcılı?ıdır.

Bursa 'da 16 Ocak 1995 tarihinde Sa?lık Bakanlı?ı 'na ba?lı olarak acılan go?us hastalıkları hastanesine eski sa?lık bakanına atfen " Turkan Akyol Go?us Hastalıkları Hastanesi " adı verilmi?tir.

7 Eylul 2017'de tedavi gordu?u Hacettepe Universitesi hastanesinde 88 ya?ında iken hayatını kaybetti. [3]

Turkan Akyol'un mezarı, Kar?ıyaka Mezarlı?ı .

Evli ve iki cocuk annesiydi.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ "TBMM Albumu 3. Cilt (1983-2010)" (PDF) . TBMM Basın ve Halkla ?li?kiler Mudurlu?u. 20 Aralık 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) .  
  2. ^ Cerezci, Serap (1 Temmuz 2018). "TURK?YE CUMHUR?YET?'N?N ?LK KADIN BAKANI PROF. DR. PEYMAN TURKAN AKYOL'UN S?YAS? HAYATI" . Belgi Dergisi . 2 (16): 820-844. ISSN   2146-4456 . 3 Ekim 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2022 .  
  3. ^ "Turkiye'nin ilk kadın bakanı Turkan Akyol ya?amını yitirdi" . Cumhuriyet . 7 Eylul 2017. 9 Eylul 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 9 Eylul 2017 .  

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • Ankara Universitesi resmi websitesi Ankara.edu.tr' de "Rektorlerimiz : Prof. Dr. Turkan Akyol (31.05.1980 ? 31.07.1982)" maddesi. Online: [1] 2 A?ustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .
Siyasi gorevi
Once gelen:
Vedat Ali Ozkan 		Turkiye Sa?lık Bakanı
26 Mart 1971 - 13 Aralık 1971 		Sonra gelen:
Cevdet Aykan
Akademik gorevi
Once gelen:
Tahsin Ozguc 		Ankara Universitesi Rektoru
31 Mayıs 1980 - 31 Temmuz 1982 		Sonra gelen:
Tarık Somer
" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Turkan_Akyol&oldid=32847136 " sayfasından alınmı?tır