Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Susan Brownell Anthony
(15 ?ubat 1820 - 13 Mart 1906),
ABD
'de kadınlara oy hakkı tanınması icin verilen mucadelenin ilk onculerinden. 1892-1900 arasında Amerika Kadınlara Oy Hakkı Ulusal Derne?i'nin ba?kanlı?ını yurutmu?,
kadınlara oy hakkı
tanıyan, Anayasanın 19. Ek Maddesi'ni (1920) sa?layan ortamın hazırlanmasına katkıda bulunmu?tur.
Pamuklu dokuma imalatcısı olan babası Daniel Anthony, koleli?in kaldırılması akımının destekcilerinden olan
Quaker
idi. Susan Anthony, ba?ımsızlık havasının egemen oldu?u ve ahlaki de?erlere ba?lı bir evde buyudu. Uc ya?ında okuma-yazma o?rendi. Ailesinin 1826'da
Massachusetts
'den
New York eyaletindeki
Battensville
'e ta?ınmasından sonra, once bir semt okuluna, ardından babasının kurdu?u bir okula, en sonunda da
Philadelphia
yakınlarında bir yatılı okula gitti.
1846-1849 arasında
New York eyaletinin
kuzey kesimindeki bir kız okulunda o?retmenlik yaptı. Sonra
Rochester
'daki babaevine yerle?ti ilk toplumsal mucadelesine ickiyle sava? yanlısı olarak ba?ladı. Bu hareket icinde kadınlara tanınan rolun ne kadar sınırlı oldu?unu gorunce, kendi turundeki ilk orgutlerden biri olan New York Eyaleti ?ckiyle Sava? Kadın Derne?i'nin kurucuları arasında yer aldı. 1852'den sonra, arkada?ları
Elizabeth Cady Stanton
ve
Amelia Bloomer
'ın kadın hakları icin actıkları kampanyalara katıldı. Kadın giyimi uzerindeki kısıtlamaları protesto etmek icin bir sure kısa etek altına bol pantolon giyerek dola?tı, 1854'ten sonra kendini kararlı bir bicimde kolecilik kar?ıtı harekete adadı. 1856'dan
?c Sava?
'ın ba?lamasına de?in (1861) Amerika Kolelikle Mucadele Derne?i'nde gorev aldı. 1868-1870 arasında New York'ta Stanton'la birlikte
The Revolution
adlı liberal e?ilimli bir haftalık dergi cıkardı. Kadınlara erkeklerle e?it ucret verilmesi ca?rısında bulunarak, New York Calı?an Kadınlar Derne?i'nin kurulu?unda gorev aldı. Anayasa'nın 14 ve 15. ek maddeleriyle Siyah erkekleri de kapsamına alan medeni ve siyasi hakların kadınlara da tanınmasını talep eden Anthony, 1872'de bir grup kadını Rochester'da sandık ba?ına goturdu. ?ki hafta sonra tutuklandı ve yargılanmayı beklerken buyuk ilgi goren dizi konferanslar verdi. Mart 1873'te yeniden kent secimlerinde oy kullanmayı denedi. Daha sonra yargılandı ve secim yasalarını ci?neme sucundan hukum giydi; ama verilen para cezasını odemedi. Anthony, bu tarihten sonra, ulkenin her yerinde verdi?i konferanslar ve ba?kanı oldu?u kadın dernekleri aracılı?ıyla, federal anayasanın, kadınlara oy hakkı tanıyacak bicimde de?i?tirilmesi icin calı?tı.
Yakın arkada?ları Stanton ve Matilda Joslyn Gage ile birlikte,
The History of Woman Suffrage
(1881-1902;4 cilt, Kadınlara Oy Hakkının Tarihi) adlı kitabı derleyerek yayımladı. 1888'de
Uluslararası Kadınlar Konseyi
'ni, 1904'te ise Uluslararası Kadınlara Oy Hakkı Birli?i'ni kurdu.
Londra
(1899) ve
Berlin
'de (1904) yapılan toplantılarda, kadın hakları konusundaki oncu katkıları dolayısıyla tum dunya kadınlarının ovgusunu topladı.
