Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Bu madde,
Sudan'ın
1956'daki ba?ımsızlı?ından bu yana
devlet ba?kanlarını
listeler.
Ba?ımsızlı?ın 1 Ocak 1956'da ilan edilmesinden bu yana, altı ki?i (ve uc cok uyeli
egemenlik konseyi
), gunumuzde
Sudan
Cumhuriyeti Devlet Ba?kanı
unvanı altında Sudan
devlet ba?kanı
olarak gorev yaptı. Ba?ımsızlıktan once Sudan,
Britanya-Mısır Sudanı
adı altında
Mısır
ve
Birle?ik Krallık
tarafından bir
kondominyum
olarak yonetiliyordu. Bu itibarla, yurutme yetkisi, her iki ulkenin devlet ba?kanlarından olu?an bir
diar?iye
verildi - ba?ımsızlık zamanında,
Birle?ik Krallık Kralicesi
(
Elizabeth II
) ve
Mısır Devrim Komuta Konseyi
(
Cemal Abdunnasır
ba?kanlı?ında). Ba?ımsızlı?ın hemen ardından, devlet ba?kanı rolu be? uyeli bir Egemenlik Konseyi tarafından dolduruldu ve rakip
milliyetci
hizipler tek bir aday uzerinde anla?amadı. Kasım 1958'de General
?brahim Abbud
, bir
askeri darbeye
onderlik etti ve Yuksek Konsey Ba?kanı olarak devlet ba?kanı rolunu ustlendi. 1964 yılında devlet ba?kanı unvanını aldı ama askeri rejimin yonetimine ili?kin genel ho?nutsuzluk nedeniyle o yıl istifa etti. Abbud'un yerine, yurutme yetkisini bir Egemenlik Komitesine devretmeden once 18 gun boyunca ba?kan vekili olarak gorev yapan kıdemli bir subay olan
Sir El-Hatim El-Halife
gecti.
Ulusal Birlik Partisi'nin
lideri
?smail el-Ezheri
, Temmuz 1965'te devlet ba?kanı oldu;
1969 askeri darbesinde
gorevden alınana kadar sınırlı bir gucle yonetti. Darbeden sorumlu subaylar, ba?kanlı?ını
Cafer Numeyri'nin
yaptı?ı
Ulusal Devrim Komuta Konseyini
kurdu. Yeni kurulan
Sudan Sosyalist Birli?i
'nin lideri Numeyri, 1971'de devlet ba?kanlı?ı pozisyonunu ustlendi ve daha sonra bir grup askeri subayın Mare?al
Abdurrahman Suar el-Dahab
liderli?inde
hukumetini devirip
Askeri Geci? Konseyi'ni
kurdu?u 1985 yılına kadar var olan
tek partili bir devlet
kurdu.
Ahmed el-Mirghani
, 1986'da, o yıl yapılan
cok partili secimin
ardından, nispeten gucsuz bir Yuksek Kurul Ba?kanlı?ı gorevine geldi. Korgeneral
Omer El Be?ir
liderli?indeki
1989 askeri darbesinde
gorevden alındı. El-Be?ir, 1989-1993 yılları arasında
Ulusal Kurtulu? icin Devrimci Komuta Konseyi
Ba?kanı ve 1993-2019 yılları arasında (ve 1996'dan itibaren
Ulusal Kongre Partisi
lideri olarak) cumhurba?kanı olarak devlet ba?kanlı?ı gorevi yaptı.
El-Be?ir, yakla?ık 30 yıldır gorevde kaldıktan sonra
Sudan Devrimi'nin
ortasında, 11 Nisan 2019'da
Sudan Silahlı Kuvvetleri
tarafından
iktidardan uzakla?tırıldı
. Korgeneral
Ahmed Avad bin Avf
, devlet ba?kanı olmadan Sudan'ın kontrolunu ele gecirdi,
Askeri Geci? Konseyini
kurdu, ancak ertesi gun Korgeneral
Abdulfettah el-Burhan
lehine istifa etti.
[2]
Askeri Geci? Konseyi, 20 A?ustos 2019 tarihinde el-Burhan ba?kanlı?ındaki
Egemenlik Konseyi
ile de?i?tirildi. 11 uyeli bir sivil-asker kolektif devlet ba?kanlı?ı olan Egemenlik Konseyi
bir sonraki genel secimle
bitmesi beklenen demokrasiye geci? surecinde ulkeye 39 ay boyunca liderlik etmek uzere tasarlandı.
[3]
Egemenlik Konseyi,
bir darbenin
ardından 25 Ekim 2021'de Burhan tarafından feshedildi.
[4]
El-Burhan, 11 Kasım 2021'de bazı uyeleri de?i?tirerek Konseyi yeniden goreve getirdi.
[5]
(?talik olan tarihler gorevin
fiilen
devam etti?ini gostermektedir)
- ^
Uyeler: Abdulfettah Muhammed el-Ma?rabi, Muhammed Ahmed Yasin, Ahmed Muhammed Salih, Muhammed Osman el-Dardiri ve Siricio Iro Wani.
- ^
Uyeler:
Abdulhalim Muhammed
, Ticani el-Mahi, Mubarek ?addad, ?brahim Yusuf Sulayman ve
Luigi Adwok Bong Gicomeho
.
- ^
Uyeler:
?smail el-Ezheri
, Abdullah el-Fadıl el-Mehdi, Luigi Adwok Bong Gicomeho,
Abdulhalim Muhammed
ve Hıdır Hamad.
- ^
19?22 Temmuz 1971 Darbesi
sırasında yonetimi kısa bir sure kesintiye u?radı.
- ^
Ba?kanlık referandumu
- ^
1986 parlamento secimleri
sonrasında iktidarı sivil hukumete devretti.
- ^
Uyeler:
[7]
Ba?kan
Abdulfettah el-Burhan
,
Muhammed Hamdan Dagalo
, Yasir el-Atta, ?emseddin Habba?i, ?brahim Cabir Kerim,
Ay?e Musa es-Said
,
Sıddık Tavir
,
Muhammed el-Faki
, Hasan ?eyh ?dris, Muhammed Hasan et-Ta'i?i
[8]
ve
Raja Nicola
.
- ^
Uyeler: Ba?kan
Abdulfettah el-Burhan
, Ba?kan Yardımcısı
Muhammed Hamdan Dagalo
(2023'e kadar), ?emseddin Habba?i, Yasir el-Atta, ?brahim Cabir Kerim,
Malik Agar
(2023'ten itibaren ba?kan yardımcısı), El-Hadi ?dris Yahya, Et-Tahrir Ebubekir Hacer,
Raja Nicola
, Abdulkasım Bortom, Yusuf Cad Kerim, Abdulbagi ez-Zubeyir, Selma Abdulcabbar.
[5]
[9]
