Stanislav Yevgrafovich Petrov ( Rusca : Станислав Евграфович Петров ), (d. 7 Eylul 1939 o. 19 Mayıs 2017), Rusya Stratejik Roket Kuvvetleri'nden ( ?ng. Strategic Rocket Forces ) emekli Rus yarbay . Petrov, 26 Eylul 1983 tarihinde ya?anan ve bir bilgisayar hatasından kaynaklanan sanal fuze saldırısını onceki tecrubelerine dayanarak tanımlamı? ve Rus ordusu prosedurunun dı?ına cıkarak olası bir kar?ı atak giri?imini fiilen engelleme cesaretini gostermi? bir askeri ki?iliktir. ^[1] Petrov'un bu kararı, kendisinin askeri kariyerini bitirmekle beraber ABD 'ye SSCB tarafından yapılması olası bir nukleer saldırıyı onlemi? ve bu sayede SSCB ile ABD arasında meydana gelebilecek katastrofik bir nukleer sava? engellenmi?tir. ^[2]

26 Eylul 1983 olayı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Stanislav Petrov, 26 Eylul 1983 tarihinde Moskova yakınlarında bulunan Serpukhov-15 istasyonunda gorev yapmaktaydı. ^[1] Petrov'un ana gorevi orduya ait fuze erken uyarı sistemini izlemek ve herhangi bir saldırı alarmı verildi?inde en hızlı yoldan ustlerini durumdan haberdar etmekti. So?uk sava? yıllarında Sovyetler Birli?i 'nin resmi proseduru, herhangi bir erken fuze saldırısı uyarısı alındı?ında otomatik bir kar?ı ata?ın hayata gecirilmesi ( ?ng . Launch On Warning ) ve bu sayede kar?ı tarafa (ABD'ye) kesin kayıp verdirilmesi idi.

Rus fuze erken uyarı sistemi, sabaha kar?ı 00:40 sularında SSCB'ye ABD 'den gonderilmi? 1 adet kıtasal balistik fuze algılandı?ı uyarısını vermeye ba?ladı. ^[2] Petrov, bu uyarının bir hata oldu?unu ve saldırının gercekten olması halinde ABD bilgisayarlarının erken uyarı sistemini ?a?ırtmak icin sanki aynı anda yuzlerce fuze gonderilmi? gibi bir aldatma yontemi kullanaca?ını one surdu. ^[3] Ayrıca halihazırda Rus fuze erken uyarı sisteminin calı?ma do?rulu?u da daha onceleri ce?itli Rus makamlarınca sorgulanmı?tı. ^[2] Petrov bu du?unceleri do?rultusunda ustlerine herhangi bir bilgilendirmede bulunmadı. ^[1] ?lk yanlı? alarmın ardından sistem bu sefer ayrıca 4 adet fuzenin daha Rusya'ya do?ru geldi?i uyarısında bulundu. Petrov, hicbir dayana?ı olmamasına ra?men bir kez daha sistemin uyarısından ?uphelenerek fuzelerin varlı?ından kesin olarak emin olmak adına yerde bulunan Sovyet radarlarından ufuk cizgisinden alaca?ı sinyalleri beklemeye ba?ladı. Bu bekleme sureci, Sovyet ordusunun olası bir kar?ı ata?ın gercekle?tirmesini neredeyse imkansız duruma getirmi?ti; zira yer radarlarının fuzeleri algılamaya ba?laması, soz konusu fuzelerin; ancak radarın gorebildi?i ufuk cizgisi sınırını gecmesi ile mumkun olacaktı ve bu durumda herhangi bir kar?ı atak yapılamadan ABD fuzeleri SSCB'deki hedeflerini bulacaklardı. Ancak bu ciddi olasılı?a ra?men Petrov ustlerini uyarmadı ve onceki askeri tecrubelerine dayanarak beklemeye devam etti. ^[2] Sonuc olarak ilk uyarıdan dakikalar gecmesine ra?men fuzelere ait herhangi bir kanıt gorulemedi ve Petrov haklı cıktı: Ortada herhangi bir fuze yoktu ve uydular ile ileti?imde olan erken uyarı bilgisayarları hata yapmı?tı. Hemen sonrasında yapılan incelemelerde bu hatanın oldukca nadir gorulen bir sorun sonucunda meydana geldi?i, uyduların Molniya ^[4] yorungesi ile yuksek atmosferde bulunan bazı bulutların uzerine du?en gunı?ı?ı arasındaki bir hizalanma ile olu?tu?u anla?ıldı.

Olay sonrası [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Petrov'un ustleri, her ne kadar ilgisiz olsa da meydana gelen olaydan tamamen Petrov'u sorumlu tutmu?lardır. ^[5] Bunun en onemli sebebi Petrov'un davranı?larının So?uk Sava? doneminde Rusya icin cok onemli olan fuze erken uyarı sisteminin hatalarını acıkca ortaya koyması ve bu yuzden Rus ordusunun dunyaya kucuk du?mesidir. ^[2] Bu olay sonucunda Petrov'a Sovyet ordusu tarafından belgeleri eksik bırakmak sucu altında bir kınama cezası verilmi? ve bu sayede bir anlamda kasıtlı olarak askeri kariyer yapmasının onune gecilmi?tir. Kendisi olaydan kısa bir zaman sonra daha az onemli bir goreve atanmı? ve bir sure sonra da sa?lık sorunlarını bahane gostererek kendi iste?i ile emekli olmu?tur. ^[2]

Petrov emekli olarak Moskova yakınlarında aylık 200 USD maa? ile ya?amını surdurmu?tur ^[6] 21 Mayıs 2004 tarihinde San Francisco 'da faaliyet gosteren Association of World Citizens kurumu tarafından Dunya Vatanda?ı odulu ile odullendirilmi? ^[5] ve ayrıca bir faciayı onledi?i icin kendisine 1000 USD'lik sembolik bir para odulu de verilmi?tir. ^[7] 17 ?ubat 2013 tarihinde Almanya 'nın sava? kar?ıtı Dresden Odulu 'ne layık goruldu. 1945'te Dresden'in bombalanmasının yıl donumu vesilesi ile duzenlenen torenler icin Almanya'ya davet edilen Petrov'a 25 bin Euro (32.000 USD veya 21.000 GBP ) hediye ceki verildi. ^[8]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]