한국   대만   중국   일본 
Sinonim (taksonomi) - Vikipedi ?ceri?e atla

Sinonim (taksonomi)

Vikipedi, ozgur ansiklopedi

Sinonim veya e? anlamlılık , canlıların latince isimlerinin birden fazla olması. Tabiattaki taksonlar bilim alemi icinde ilk defa tespit edildikleri zaman elde edilen ilk orneklere dayanarak morfolojik ozellikleri tanımlanır ve takson nomenklatur kurallarına uygun bicimde isimlendirilir. Verilen ismin binominal olmasının yanı sıra, bir tanıma sahip olması da ?arttır.

Orne?in:

  • Aricia agestis Schiffermuller, 1775
  • Aricia asiatica Obraztsov, 1900
  • Aricia anatolica Watson, 1910
  • Eumedonia afghana Brulle, 1950

Daha sonraki bir tarihte herhangi bir yazar, bu taksonlar hakkında yeni bilgiler eder ve hepsinin tek bir ture ait olduklarını ortaya cıkarır ise, bu yeni turun, mevcut 4 isimden hangisiyle ca?rılaca?ı sorusunun cevabı, kurallara uygun bicimde teklif edilmi? isimlerin oncelik kuralları da dikkate alınarak de?erlendirilmesiyle bulunabilir. Ortaya cıkan bu yeni durumda, onceden 4 ayrı tur imi? gibi tanımlanan taksonlar, e?er birbirlerinden taksonomik acıdan farklı de?ilseler, o zaman birbirleriyle sinonim sayılırlar. Yayın tarihleri dikkate alınarak genc ve ya?lı sinonimler olarak sınıflanırlar.

Ortaya cıkan yeni durumda, onceden 4 ayrı tur imi? gibi tanımlanan taksonlar e?er birbirlerinden alt tur seviyesinde farklı olsalardı ve aralarındaki co?rafik bolgelerde melez populasyonlarına rastlansaydı, o zaman bunlar yeni bir taksonomik kategoriye (alt tur) transfer edilirdi. Tur olarak tanımlanıp, sonradan farklı bir kategoriye transfer edildi?inde yeni olu?turulan durum “status novum” olarak bir defaya mahsus olarak bunu yapan yazar tarafında calı?masında belirtilerek yayınlanır.

  • Aricia agestis Schiff., 1775
    • A- Aricia agestis ssp. agestis Schiff., 1775
    • B- Aricia agestis ssp. asiatica Ob., 1900 (stat.n.)
    • C- Aricia agestis ssp. anatolica Wt., 1910 (stat.n.)
    • D- Aricia agestis ssp. afghana (Br.,1950) (stat.n.,comb.n)
    • E- Aricia agestis ssp. iberica Rebel, 1960

Yukarıdaki ornekte transferler sonrasında yeni durumlar goruluyor. Bu arada (D) taksonu transfer olurken farklı isim kombinasyonu da de?i?mi?tir. Ilk defa tanımlanırken kullanıldı?ı cinsten ba?ka bir cinse transfer olursa bu yeni kombinasyon da bir defalık belirtilir. “comb. novum”. Tabii olarak, bu ture, sonradan bulunan yeni altturler tanımlanmak ?artıyla ilave edilebilir (E). Tur kategorisinde bir takson, orijinalde tanımlandı?ı cinsten alınarak bir ba?ka cinse transfer edilirse, o taksonun yazarı ve yayın tarihi, bundan sonraki yayınlarda parantez icinde yazılır. Ancak, tekrar orijinal cinse transfer edildi?i takdirde, soz konusu taksonun yazar ve yayın tarihi parantezden cıkartılır.