Gercekustuculuk ya da surrealizm , Avrupa'da birinci ve ikinci dunya sava?ları arasında geli?mi?tir. Temelini, akılcılı?ı yadsıyan ve kar?ı-sanat icin calı?an ilk dadaist lerin eserlerinden alır. Surrealizm, aklın kontrolunden kacan ?uur akı?ının, rastlantıya ba?lı ruh durumlarının, duzensiz hayallerin ve ruyaların sanata aktarılmaya calı?ıldı?ı bir edebiyat akımıdır .

1924'te " Manifeste du Surrealisme "i (Surrealizm Manifestosu) hazırlayan ?air Andre Breton 'a gore gercekustuculuk, bilinc ile bilinc dı?ını birle?tiren bir yoldur. Gercekustuculuk akımı, gercek dı?ı anlamında de?il aksine gerce?in insandaki iz du?umu ?eklinde bir yakla?ımdır.

Sigmund Freud 'un teorilerinden etkilenen Andre Breton icin, bilincdı?ılık du? gucunun temel kayna?ı, deha ise bu bilincdı?ı dunyasına girebilme yetene?iydi.

Breton’un yanı sıra Louis Aragon , Benjamen Peret , otomatik yazı yontemleri uzerinde deneyler yaptılar. Kendi soylemleriyle, "gercekustu dunyanın du?sel, cinsel, sapkın imgelerini geli?tirmeye" ba?ladılar.

Gercekustuculuk, yontemli bir ara?tırma ile deneyi on planda tutuyor, insanın kendi kendisini irdeleyip cozumlemesinde sanatın yol gosterici bir arac oldu?unu vurguluyordu.

1925'ten sonra gercekustuculer da?ılmaya, ba?ka akımlara yonelmeye ba?ladı. Ancak bu akım, resimden, sinemaya, tiyatroya kadar bircok sanat dalını derinden etkiledi. Andre Breton’un yanı sıra P. J. Jouve , Pierre Reverdy , Robert Desnos , Louis Aragon , Paul Eluard , Antonin Arnaud , Raymond Queneau , Philippe Soupault , Arthur Cravan , Rene Char , Federico Garcia Lorca , Salvador Dali , Rene Magritte gercekustuculuk akımının onemli isimleridir.

Teknikler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gercekustucu sanat, bunun altında ?iir , duz yazı ve resim, uretim a?amasında bircok ozgun teknik ve oyun kullanmaktadır. Bunlardan birco?u ozgur hayalgucunu arttırmak ve bilincin etkisini azaltmak uzerine kuruludur. Bilincdı?ı uretim gercekustuculukte merkezdedir.

Ozdevim [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Otomatizm olarak da bilinen bu teknik, gercekustuculu?un en onemli tekniklerinden biridir. Onemli ornekleri ?unlardır;

Kendili?inden cizim ve resim [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kendili?inden cizimin amacı bilincaltını ortaya cıkarmaktır. El cizim yapılan ortam uzerinde rastgele hareketler yapar. ?ans eseri ve/veya hatalar ile bilincaltı ortaya cıkarılmaya calı?ılır.

?lk orneklerini Andre Masson uretmi?tir. Unlu uygulayıcıları Joan Miro , Salvador Dali, Jean Arp ve Andre Breton'dur. Daha sonraları ressamlar bunu resimlerinde de uygulamı?lardır. Elektronik ortamlarda da ornekleri bulunur. Pablo Picasso 'da, eskiz ve litografi calı?malarında bu tarz denemelerde bulunmak istedi?ini belirtmi?tir.

Di?er yandan bu tur calı?malar ana akım gercekustuculuk tarafından ele?tirilmi?tir de. Cizimin do?ası ve yapılan hatalardan dolayı hicbir zaman bilincdı?ında kalınamayaca?ı ileri surulmu?tur; "Masson'a gore kendili?inden gorseller iki farklı a?ama icerir, bilinc ve bilincsiz." ^[1]

Kendili?inden yazın [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kendili?inden yazın, bilincli bir surecten gecmeyen yazma tekni?inin urunudur. Bu teknikte yazan ki?i yazıya bilinciyle mudahale etmez, akıcı bir ?ekilde yazar. Daha sonra da yazısı uzerinde duzeltmeler, eklemeler yapmaz. Bazı durumlarda ise yazan ki?i trans halindedir.

Kendili?inden ?iir [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

En eski gercekustucu tekniktir. Dadaist kokleri bulunur.

Kaligram [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Guillaume Apollinaire tarafından geli?tirilmi?tir. Kendili?inden ?iire benzer. ?iirde kelimeler ve harfler bir ?ekli tamamlar, bu ?ekil ?iirin konusuyla ilgili olur.

Dekalkomani [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Max Ernst uygulayıcılarındandır. Tuvale kalın bir boya tabakası suruldukten sonra boya hala kurumamı? iken, ustu folyo turu malzemeyle kaplanır. Malzeme kaldırıldıktan sonra, tuvalde kalan kısım resmin iskeletini olu?turur.

Grataj [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Max Ernst ve Joan Miro'nun uyguladıkları bu teknik, tuvalden kurumu? boyanın kazınmasıyla yapılır. ^[2]

?stemsiz heykelcilik [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Farkında olmadan, bilincsizce cisimlerin formlarını de?i?tirmektir. ^[3]

Bu cisimler ata?, ka?ıt parcası gibi sıradan ?eyler de olabilirler.

Di?erleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Kolaj
• Kesip bicme
• Yansılama
• Ust Ozdevim

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]