Roma'nın Ya?malanması
, 24 A?ustos 410 tarihinde gercekle?mi?tir. ?ehre
Alarik
komutasında
Vizigotlar
saldırdı. O donem
Roma
artık
Batı Roma ?mparatorlu?u
'nun ba?kenti de?ildi; once 286 yılında
Mediolanum
, sonra 402 yılında
Ravenna
ba?kent olmu?tu. Ancak "olumsuz ?ehir" olarak zirve pozisyonunu koruyordu ve imparatorlu?un manevi ba?kentiydi. ?ehrin ya?malanması, imparatorlu?un kendisi kadar dostları, muttefikleri ile donem icin cok buyuk bir ?oktu.
Bu, 800 yıl once Roma'nın du?man eline du?mesinden sonraki ilk olaydı.
Bir onceki Roma'nın Ya?malanması
, M.O. 390 veya 387/6 tarihinde,
Brennus
onderli?inde
Galyalılar
tarafından gercekle?mi?ti. Uc gun suren ya?ma ve talandan sonra Alaric hızla Roma'dan ayrıldı ve guney ?talya'ya yoneldi. Yanında ?ehrin zenginli?ini ve ?mparator Honorius'un kız karde?i Galla Placidia gibi de?erli bir rehineyi de goturdu. Vizigotlar Campania, Lucania ve Calabria'yı yakıp yıktılar. Nola ve Capua ya?malandı. Alaric, ya?madan sadece birkac ay sonra, 410 yılının sonlarında Consentia'da hastalıktan oldu.
[2]
Efsaneye gore, hazinesiyle birlikte koleler tarafından Busento nehrinin yata?ına gomuldu. Koleler daha sonra hazinenin yerini gizlemek icin olduruldu..
[3]
Vizigotlar Alaric'in kayınbiraderi
Ataulf
'u yeni kralları olarak sectiler. Vizigotlar daha sonra kuzeye do?ru ilerleyerek Galya'ya yoneldi. Ataulf 414 yılında Galla Placidia ile evlendi, ancak bir yıl sonra oldu. Vizigotlar 418 yılında guneybatı Galya'da
Vizigot Krallı?ı
'nı kurdular ve 451 yılında
Katalon Muharebesi
'nde Batı Roma ?mparatorlu?u'nun Hun
Attila
'ya kar?ı sava?masına yardım edeceklerdi.
[4]
?talya'nın Vizigot istilası, etkilenen eyaletlerde arazi vergilerinin istila oncesi de?erlerin buyuk oranda altında kaldı.
[5]
Aristokratik comertlik denilen, ust sınıflar tarafından kamu binalarının ve anıtlarının yerel olarak desteklenmesi, bu bolgelerin ya?malanması ve talan edilmesinden sonra guney-orta ?talya'da sona erdi.
[6]
Bertrand Lancon, gıda yardımı alan insanların sayısını baz alarak, Roma ?ehrinin toplam nufusunun 408'de 800.000'den 419'da 500.000'e du?tu?unu tahmin ediyor.
[7]
Roma ?ehri neredeyse 800 yıldır ilk kez ya?malanıyordu ve Batı Roma ?mparatorlu?u'nun giderek artan kırılganlı?ını ve askeri zayıflı?ını ortaya cıkarmı?tı. Roma'yı ebedi ?ehir ve imparatorluklarının sembolik kalbi olarak goren ?mparatorlu?un her iki yarısındaki insanlar icin ?ok ediciydi. Do?u Roma ?mparatoru
II. Theodosius
, Konstantinopolis'te uc gunluk yas ilan etti.
[8]
Hieronymus
keder icinde ?oyle yazdı: "Roma yok olabiliyorsa, ne guvende olabilir?"
[9]
Bu donemde Roma ?mparatorlu?u hala paganlar ve Hristiyanlar arasındaki dini catı?manın ortasındaydı. Hristiyan bir rahip ve ilahiyatcı olan
Paulus Orosius
, ya?manın Tanrı'nın gururlu ve kufurbaz bir ?ehre kar?ı gazabı oldu?una ve ya?manın cok ?iddetli olmamasının sadece Tanrı'nın iyili?i sayesinde oldu?una inanıyordu. Roma zenginli?ini kaybetmi?ti ama Roma egemenli?i devam ediyordu.
[10]
Di?er Romalılar ise ya?manın geleneksel pagan tanrılarından uzakla?ıp Hristiyanlı?a yoneldikleri icin ilahi bir ceza oldu?unu du?unuyordu. Romalı bir pagan tarihci olan
Zosimus
, Hristiyanlı?ın eski geleneksel ayinleri terk ederek ?mparatorlu?un siyasi erdemlerini zayıflattı?ına ve ?mparatorluk hukumetinin ya?maya yol acan kotu kararlarının tanrıların ilgisizli?inden kaynaklandı?ına inanıyordu.
[11]
Hristiyanlı?a yonelik dini ve siyasi saldırılar,
Augustinus
'u Hristiyan du?uncesinin temelini olu?turacak olan
Tanrı'nın ?ehri
adlı kitabı yazmaya te?vik etti.
[12]
Ya?ma, Batı Roma ?mparatorlu?u'nun kar?ı kar?ıya oldu?u bircok olumcul sorunun doruk noktasıydı. ?c isyanlar imparatorlu?u dı? istilalar kar?ısında zayıflatmı?tı. Bu faktorler Roma ?mparatorlu?u'nun batıdaki istikrarına kalıcı olarak zarar verecekti.
[13]
Bu arada Roma ordusu giderek barbarla?tı ve ?mparatorlu?a kar?ı sadakatsizle?ti.
[14]
455'te Roma'nın Vandallar tarafından daha ?iddetli bir ?ekilde ya?malanmasının ardından 476'da Germen
Odoacer
'in son Batı Roma ?mparatoru
Romulus Augustus
'u gorevden alıp kendisini ?talya Kralı ilan etmesiyle Batı Roma ?mparatorlu?u nihayet coktu.
410 yılında gercekle?en bu ya?malanma,
Batı Roma ?mparatorlu?u'nun coku?unun
onemli bir donum noktasıdır.
- ^
Peter Heather, The Fall of the Roman Empire: A New History of Rome and the Barbarians, (Oxford University Press, 2006), page 224.
- ^
Kaynak hatası:
Gecersiz
<ref>
etiketi;
Cambridge University Press 1998 page 127
isimli refler icin metin sa?lanmadı (Bkz:
Kaynak gosterme
)
- ^
Stephen Dando-Collins,
The Legions of Rome
, (Random House Publisher Services, 2010), p. 576.
- ^
Michael Frassetto,
The Early Medieval World
, (ABC-CLIO, LLC, 2013), pp. 547?548.
- ^
The Cambridge Ancient History
Volume 14, (Cambridge University Press, 2000), p. 14.
- ^
The Cambridge Ancient History
Volume 13, (Cambridge University Press, 1998), p. 380.
- ^
Bertrand Lancon,
Rome in Late Antiquity
, Trans. Antonia Nevill, (Rutledge, 2001), pp. 14, 119.
- ^
Eric H. Cline and Mark W. Graham,
Ancient Empires: From Mesopotamia to the Rise of Islam
(Cambridge University Press, 2011), p. 303.
- ^
Peter Brown,
Augustine of Hippo: A Biography
(Rev. ed. University of California Press, 2000), p. 288.
- ^
Paulus Orosius,
Seven Books of History Against the Pagans
2.3, 7.39?40.
- ^
Stephen Mitchell,
A History of the Later Roman Empire, AD 284?641
(Blackwell Publishing, 2007), p. 27.
- ^
Michael Hoelzl and Graham Ward,
Religion and Political Thought
(The Continuum International Publishing Group, 2006), p. 25.
- ^
Peter Heather,
The Fall of the Roman Empire: A New History of Rome and the Barbarians
, (Oxford University Press, 2006), p. 229.
- ^
The Cambridge Ancient History
Volume 13, (Cambridge University Press, 1998), pp. 111?112.