Plantasyon , ticari ve sanayi amacla buyuk olcekle bitki uretimi icin kullanılan tarımsal alan ve i?letme. ^[1] Ozellikle kahve , kaucuk , kakao , ^[1] ?eker kamı?ı , pamuk , sisal gibi urunler plantasyonlarda yeti?tirilir.

Tarihi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Plantasyon terimi ilk olarak 16-18. yy arasında ?rlanda 'da kullanılmı?tır. Buyuk Britanya yonetiminin tarım arazilerine el koyup, kamula?tırdı?ı buyuk tarım i?letmelerini tanımlamı?tır. Toprak sahibi senyorlerin malları alınıyor, Kraliyet yanlısı Protestan ki?ilere da?ıtılıyordu. ^[2]

Geli?imi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Zamanımızdaki plantasyonlar daha cok co?rafi ke?iflerden sonra olu?an i?letmelerdir. Ke?ifler sonrası Hindistan , Tayland , Birmanya , Malezya , Papua Yeni Gine , Endonezya gibi Muson ulkeleri, tropikal ku?ak ulkeleri, Guney Amerika ulkeleri somurge yapılmı?tır. Hollanda ve ?ngiltere tarafından Muson Asya'sında kaucuk ve cay plantasyonları kurulmu?tur. Orta ve Guney Amerika ulkelerinde ?spanyol ve Portekizliler tarafından ce?itli plantasyonlar kurulmu?tur. Guney Amerika 'da bu buyuk cifliklere hasıyenda (ing. Hacienda ) denilmektedir. ^[2]

Akdeniz iklimi bolgelerinde de plantasyonlara rastlanır. Florida , Kaliforniya , Yeni Zelanda , Queensland (Avustralya), Guney Afrika Cumhuriyeti , kuzey Akdeniz sahilleri plantasyonları gibi...

Urunler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Plantasyonlarda genelde dı? pazara yonelik uretim yapılır. Uretim monokultur tarzındadır. Pamuk , yer fıstı?ı , bazı ya?lı tohumlar, tutun gibi tek yıllık bitkiler yeti?tirilse de co?unlukla cok yıllık bitkiler yeti?tirilir. Kahve , kakao , hindistan cevizi , turuncgiller , manyok , muz , cay , ba?lar ve lavanta bahceleri fazlaca tarımı yapılan urunlerdir. ^[2]

Yerle?me [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bir plantasyon aynı zamanda yerle?im birimi olarak da gorulebilir. Geni? tarım alanının merkezinde, ciftlik sahibinin villa tipi evi ile ciftlik yardımcılarından kahyanın evi bulunur. Ayrıca plantasyon urunlerin konulaca?ı silolar , depolar, urun paketleme veya kısmen i?leme atolyeleri, bazen fabrikalar, i?cilerin kulubeleri, kilise ve okul yer alır. Tum bu mesken ve ekleri bir yerle?im cekirde?ini olu?turur. ^[2]

Vikisozluk'te plantasyon ile ilgili tanım bulabilirsiniz.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Tarım ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde iceri?ini geni?leterek Vikipedi'ye katkı sa?layabilirsiniz.