Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Pierre Bayle
, 1647-1706 yılları arasında ya?amı? olan
Fransız
filozofu. Temel eseri
"Tarihsel ve Ele?tirel Sozluk"
olan Bayle, felsefi akılyurutmenin evrensel bir
ku?kuculu?a
yol actı?ını, do?anın ise insanı koru korune inanca zorladı?ını savunmu?tur. Rasyonel caba ve calı?manın de?ersiz oldu?unu one suren Bayle, yine de insanın dı? dunyada varlıkların, nesnelerin varoldu?u ve Tanrı'nın aldatan bir varlık olmadı?ı goru?unu temellendirmek icin, saf insanca dayanılması gerekti?ini belirtmi?tir.
Bayle, 17. yuzyıl felsefesinin ?upheci du?unurlerindendir. Akla yonelik ?upheyi derinle?tirmi? ve sistematik bir septisizme varmı?tır. Din ile bilimin uzla?tırılamazlı?ı fikrinden hareket etmi?tir, dinsel dogmalarla aklın bilgileri arasında bir uzla?ma sa?lanamayaca?ını one surmu?tur. Dolayısıyla Pascal ile aynı ?ekilde her ?eyin akıl ile aydınlatılabilece?ine inanmamaktadır.
Bayle, cifte do?ruluk onermesini ileri surer, bunlar; aklın do?ruları ve inancın do?rularıdır. Bayle'nin ?uphesi kartezyen felsefenin ilkelerini de kapsar. O hem "du?unuyorum"dan, hem de matematik aksiyomların kesinli?inden ?uphe eder. Ona gore bilginin hicbir yerinde ?upheyi sona erdirecek bir kesinlik soz konusu olamaz.
|
Wikimedia Commons'ta
Pierre Bayle
ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
|