Orfeus Mozai?i,
Arles
Orfe ve Eurydike
Orfe
(
Orpheus
), kimilerince gercekten ya?amamı? efsanevi bir isim veya
mitolojik
bir ?air olarak gorulmesine kar?ın,
ezoterizmde
,
Antik Yunan
'a bilgeli?i
Pisagor
ve
Platon
’dan once getirmi?, en buyuk inisiyelerden biri olarak kabul edilir.
Orfe'nin sevgili karısı bir me?e
nemf
'i olan Evridiki bir gun Aristaeus’tan kacarken ayaklarına bir yılan dolanır. Orfe, sevgilisi olup yeraltına (ote-aleme) gidince, ona tekrar kavu?mak icin buyuk cabalar gosterir. Tanrılardan yardım gorme umuduyla, ozlem icinde calgısı olan
lir
'i calarak harikulade, ahenkli muzikler yaratır. Bu cabaların sonunda yeraltı tanrısı olan
Hades
'ten bir yanıt gelir. Sevgilisine kavu?acaktır, fakat bir ko?ul vardır: sevgilisi yeraltı aleminin karanlıklarından ı?ı?a cıkana kadar onun yuzune bakmaması gerekmektedir. Boylece tanrısal yardımla, sevgilisi, aether (esir) katlarından cıkıp yukselmeye ba?lar, fakat tam ı?ı?a cıkacakken Orfe dayanamaz, ardından gelen sevgilisini gormek icin donup geriye bakar. Bu buyuk hatasından oturu de sevgilisine kavu?amaz.
Eldeki verilere gore Orfe
Yunanistan
’a
Trakya
’dan ya da
Asya
’dan gelmi? olmalıdır. Kimi kaynaklara gore Orfe MO 8. yuzyılda bir Trakya kralı ile bir Apollon rahibesinin o?lu olarak dunyaya geldi.
Semadirek
(Samothrake) Adası’ndaki
misterler
e?itiminden gectikten sonra
Mısır
’a gidip ?sis Misterleri
inisiyasyonundan
gecti. (Fakat kimi kaynaklar Orfe’nin Mısır’a gitmemi? oldu?unu inisiyatik e?itimini Asya’da almı? oldu?unu ileri surer.) Daha sonra Yunanistan’a gecip Delf kentinde kendi inisiyatik organizasyonunu kurdu. Orfe’nin Delf’te kendi ekolunu kurmasını bazı ara?tırmacılar, aynı zamanda, eski Yunanistan’daki yozla?mı? inanı?larda yapılan bir tur reform hareketi olarak kabul ederler. Orfe eski inanı?ları tumuyle reddederek tepki cekmek yerine, eski inanı?lardaki ilahlara ezoterik anlamlar yukleyerek, bu batıl duruma gelmi? inanı?ları -kimilerince Apollon kultu olarak adlandırılan- ezoterik o?retisi icinde eritme yontemine ba?vurmu?tur. Orne?in Orfe, Yunanlara “eski ilahınız Diyonizos yoktur” demek yerine “Diyonizos aslında tezahur etmi? ?lahi Kelam’dır ve bu, insanların icinde sezgi ve vicdan tarzında belirir” demeyi tercih etmi?tir.
Orfe, elinde kozalak ba?lı bir asa ta?ırdı. Adı (Orfe ya da Arfa) inisiyelerinin kendine hitap biciminden do?mu? olup “ı?ı?ıyla ?ifa veren” anlamına geliyordu. Kurdu?u inisiyatik organizasyonun merkezi olan Delf’teki Apollon Tapına?ı’nın kapısı uzerinde unlu “kendini bil!” sozu yazılıydı.
Grek mitolojindeki bircok o?e ve oyku Orfe’nin kurdu?u inisiyasyon merkezinden ihrac olmu? sembollerden ibarettir. Orfe’nin inisiyatik o?retisinde kullanılan sembollerden bazıları
Evridiki
,
aether
, Tartaros,
yeraltına
ini?, organlara ayrılma, kartal, iki yılanlı asa, titanlar, ate?, me?ale, Phanes,
Apollon
, gnothi seauton (kendini bil), kure, Lethe ce?mesi, Mnemosyne ce?mesi,
Moira
ya da Moira’lar,
Erinyeler
,
kozmik yumurta
, sut, ?arap, yay, yılan ve Zagreus’tur.
Pisagor
ve Platon gibi bircok inisiyenin yararlandı?ı Orfe’nin o?retisi, di?er ezoterik ekollerde de goruldu?u gibi, surekli olarak tekrar do?u? ilkesini esas almaktaydı. Amac, insanın semavi yanına zıtlık gosteren, Titanlarla simgelenen dunyevi, maddi tutkuları, nefsani arzuları yenerek kurtulu?a varmaktı.
- Erhat, Azra (2004),
Mitoloji Sozlu?u
?stanbul:Remzi Kitabevi (Buyuk Fikir Kitapları Dizisi)
ISBN 9789751403919
- Gener, Cihangir (2012)
Ezoterik-Batıni Doktrinler Tarihi
, ?stanbul:Beyaz Yayinlari
ISBN 9789755991900
- Salt, Alparslan (2006)
Semboller Ansiklopedisi
, ?stanbul: Ruh ve Madde Yayıncılık/Yayınevi Genel Dizisi.
ISBN 9789756377178