Nangarhar ????? ???????
Vilayet
Nangarhar'ın ulke icindeki konumu
Ulke	Afganistan
Merkez	Celalabad
?dare
? Vali	Gul Agha Sherzai
Yuzolcumu
? Toplam	7727 km²
Nufus 2006 yılında
? Toplam	1,334,000
Zaman dilimi	UTC +4:30

Nangarhar ( Pe?tuca : ????? ???????), Afganistan 'ın 34 vilayetinden birisidir.

Vilayet, konumu ve kaynakları acısından eskiden beri ulkenin en onemli bolgelerinden birisi olmu?tur. ?kliminin guzelli?i ve i?lek arazileri tarih boyunca Nangarhar'ı buyuk guclerin goz bebe?i konumuna getirmi?tir.

Konum ve genel ozellikler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Afganistan'ın do?usunda bulunan Nangarhar bir ilim ve kultur vilayeti olmanın yanı sıra, bir ticaret merkezi olarak da dikkat cekmektedir. Bulundu?u co?rafya acısından onemi gittikce artan Nangrahar, Afganistan'ı Pakistan 'la birle?mektedir.

Nangarhar'ın yonetim merkezi olan Celalabad , deniz seviyesinden 600 m. yukseklikte bulunmaktadır. Yuzolcumu 7614 km² ve nufusu yakla?ık 2 milyon ki?iye ula?maktadır. ?lce sayısı 23'dur. ?invari , Hogyani , Der-i Nur , Sre rod , Dur Baba , Kama ve Mohmand Dere di?er onemli ilceleri arasında yer almaktadır.

Gecmi? [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Nangarhar, tarihte Nangar, Nangara, Nangarhara ve Nagar isimlerle anılmı?tır, bunların her biri kendisine oz anlamları vardır. Sonucta Nangarhar kelimesi Pe?tunca yani Afgancanın oz kelimelerdendir. Pe?tunlar veya Afganlar bu bolge de tarihin en eski zamanlardan beri burada ya?amı?tır.

Nangarhar, 1910-1919 yılları arasında Kral Amanullah Han 'ın babası olan Amir Habibullah Han hukumetinin kı?lık ba?kentiydi. Burada dort buyuk ve unlu saray ile haremler yapılmı?tır. Bunlar; Sirajul ?maret, ?ahi ba? (harem), Amir ?ehit ba?ı ve Mimle ba?ı dır. Amir ?ehit Ba?ı'nda kral Amanullah Han'ın ve ailesinin mezarları bulunmaktadır.

Celalabad ?ehrinin guney tarafına 8 km uzaklıkta “Hada” adında bolgede Budizm dininin merkezlerinden biri bulunmaktadır. Burada Budizm dinine mensup 15.000'den fazla buyuk ve kucuk heykeller mevcuttu; ancak bu eserlerin co?u gunumuzde Fransa muzesinde bulunmaktadır. Celalabad'ın Hada bolgesinde eskiden buyuk bir ibadethane vardı. Burada budizm dini e?itim ve o?retimi veriliyordu. Bu ibadethane de buyuk alimlerin resimleri vardi; Fahibeyni (??????) bu eserlerin miladın ikinci ca?ına ait oldu?unu soylemi?tir. Nangarhar, Budizmin en onemli bolgelerinden sayılmaktadır. Cunku burada budistlerin izleri acık olarak gorunmektedir. Mesala Lalpora, Basaval, Bihsod ve Daruenta budistlerin ya?adıkları bolgelerdendir.

Gecim kaynakları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Nangarhar Vilayeti, do?u bolgesinin en onemli ?ehirlerin ba?ında gelmekle beraber, bu?day, mısır, pirinc, pamuk gibi urunlerin yanında zeytin, portakal, muz, karpuz, ?eker kamı?ı ve uretti?i benzeri meyve ve kuru yemi?lerle kendine ozgu bir oneme sahiptir.

Halk [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Nangarhar Musluman bir bolgedir ve genellikle bir musluman kulture sahiptir. Ama bazı Sihler gibi farklı dine mensup olanlar da vardır fakat onlar Afganların etkisi altındadırlar.

Nangarhar halkı genellikle Sunni ve Hanefidirler . Afgan Rus Sava?ı sonrasında, Selefilik ve Vahhabilik akımlarının da etkileri gorulmeye ba?landı. Afganistan halkı genellikle Pe?tunlardır ki dolayısıyla Nangarhar halkının ba?ka illerdeki kulturle pek fazla farkı yoktur.

Nangarhar da farklı milliyetlerden insanlar ya?ar. Nufusun %98'ini Pe?tunlar kalanını ise Tacikler , Turkler , Araplar , Hindular ve Sihler olu?turur. Pe?tunlar uc buyuk kabile halindedir. Bunlar: ?envari, Hogyani ve Mohmand.

Vilayetin ilceleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Vilayet, 23 alt yonetim bolgesine ayrılmaktadır:

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]