Nade?da Petrovi?
(Sırpca: Надежда Петрови?); (d. 12 Ekim 1873
? 3 Nisan 1915) 19.yuzyılın sonunda ve 20. yuzyılın ba?larında ya?amı?
Sırp
ressam
. Doneminin en onemli Sırp kadın ressamı olan sanatcı, aynı zamanda ulkesinde
?zlenimci
ve
Fovist
akımın en onde gelen temsilcisi olarak addedilir.
Sırbistan Prensli?i
'nde,
?a?ak
?ehrinde, Dimitrije ve Mileva Petrovi?'in cocu?u olarak dunyaya geldi. Babası sanat eserleri de toplayan bir sanatseverdi. Sonrasında resim sanatı ile ilgili bir kitap yazan babasından, ilk sanat ve edebiyat e?itimini aldı. O?retmen olan annesi, Sırbistan'ın unlu politikacılarından
Svetozar Miletic
'in akrabasıydı.
Babası 1870'lerin sonuna do?ru hastalanınca, ailesi Karanovac'a (bugunku
Kraljevo
), ardında da 1884'te
Belgrad
'a, buyukbaba Maksim Petrovi?'in yanına ta?ındı. Yetenekli bir cocuk oldu?u icin Sırp realist ressam
đorđe Krsti?
'in himayesine girdi. Daha sonra Belgrad'da bulunan bir kız okulunda yuksek e?itimini tamamladı ve 1891'de buradan mezun oldu. 1893'te sanat o?retmeni olarak calı?maya ba?ladı. Bir surede Belgrad'daki kadınlara ozel yuksek okulda ders verdi. Sırbistan E?itim Bakanlı?ı'ndan aldı?ı bursla,
Munih
'e Slovak ressam
Anton A?be
'nin atolyesine dahil oldu.
Burada
Rihard Jakopi?
,
Ivan Grohar
,
Matija Jama
,
Milan Milovanovi?
,
Kosta Mili?evi?
ve
Borivoje Stevanovi?
gibi ressamların yanı sıra
modern sanatın
oncu isimlerinden
Wassily Kandinsky
,
Alexej von Jawlensky
,
Julius Exter
ve
Paul Klee
gibi sanatcılarla da tanı?tı.
Ailesiyle yaptı?ı yazı?malardan, gazete, dergi ve kitaplardan, surekli olarak ulkesinde olup bitenleri takip etti.
Sanatına olan tutkusu, ozel hayatını olumsuz yonde etkiliyordu. Bir kamu gorevlisi ile yaptı?ı ni?anı, erkek tarafının kendisinden talep etti?i yuksek
drahoma
sebebiyle bozdu. 1900'de ulkesine dondukten sonra, duzenli olarak konser, tiyatro, sergi gibi sanatsal faaliyetleri takip etti. Di?er yandan, zamanın onemli bir kısmını da yabancı dil o?renmeye ayırmı?tı. Aynı yıl, Belgrad'da ilk ki?isel sergisini actı.
1902 senesinde kadınlara ozel yuksek okulda ders vermeye ba?ladı. Ertesi yıl, Osmanlı kontrolundeki
Kosova
ve
Makedonya
'daki Sırplara yardımı amaclayan, kadınlardan mute?ekkil bir hayır kurumunun ilk ba?kanı oldu. 1904 yılında, Belgrad'da Resnik'te bulunan aile evine cekilerek resim yapmaya yo?unla?tı. En unlu eserlerinden biri olan
Resnik
isimli tabloyu bu donemde tamamladı. ?lerleyen yıllarda Sırp milliyetci cevrelere dahil oldu ve
Avusturya-Macaristan'ın Bosna-hersek'i ilhakını
protestolara destek verdi. 1910'da heykeltıra? dostu
Ivan Me?trovi?
'i ziyaret icin
Paris
'e gitti. Babasının olum haberini alınca, Nisan 1911'de Sırbistan'a dondu ve kız okulundaki o?retmenlik gorevine devam etti.
1912'de annesini kaybettikten kısa bir sure sonra
Balkan Sava?ları
ba?ladı. Petrovi? gonullu hem?ire olarak sava?a katıldı. Sava?ta gosterdi?i yararlılık sebebiyle
Cesaret Madaelyası
ve
Kızıl Hac Ni?anı
ile taltif edildi.
1913 yılına kadar, kendisi de tifus ve koleraya maruz kalıncaya kadar Sırp Ordusu'nda hem?irelik yaptı.
Hayatının son doneminde, resim sanatına fazla vakit ayıramadı, ancak birkac tablo yapabildi.
Art izlenimci
akımın ba?yapıtlarından biri sayılan
Valjevo Hastanesi
isimli tablosu (
Sırpca
:
Valjevska bolnica
) bu doneme aittir. Petrovi?,
Avusturya-Macaristan ?mparatorlu?u
1914 Temmuzunda
Sırbistan
'a sava? ilan edince,
?talya
'ya gecti. Kısa bir sure sonra ulkesine dondu ve yeniden gonullu hem?ire olarak
Valjevo
'da Sırp Ordusu'na hizmet etti.
Yakalandı?ı
tifo
hastala?ı yuzunden,
3 Nisan 1915'te
, resmini de yaptı?ı Valjevo Hastanesi'nde oldu.
- Ozel
- Genel
- "Nekoliko (ne)poznatih stvari o Nade?di Petrovi?"
[Some Unknown Facts about Nade?da Petrovi?].
B92
(Sırpca). 30 Haziran 2012. 7 Nisan 2012 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2017
.
- Cuhaj, George S. (2010).
Standard Catalog of World Paper Money ? Modern Issues: 1961?Present
.
Iola, Wisconsin
: Krause Publications.
ISBN
978-1-4402-1512-4
.
- Mitrovi?, Andrej (2007).
Serbia's Great War, 1914?1918
.
Londra
: Purdue University Press.
ISBN
978-1-55753-477-4
. 10 Mayıs 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2017
.
- Uzelac, Sonja Briski (2003). "Visual Arts in the Avant-gardes Between the Two Wars". Djuri?, Dubravka; ?uvakovi?, Mi?ko (Ed.).
Impossible Histories: Historical Avant-gardes, Neo-avant-gardes, and Post-avant-gardes in Yugoslavia, 1918?1991
.
Cambridge, Massachusetts
: MIT Press.
ISBN
978-0-262-04216-1
. 15 Haziran 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2017
.
- "Ceo ?ivot u slikama"
[An Entire Life in Pictures].
Ve?ernje novosti
(Sırpca). 18 Nisan 2013. 13 Ocak 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2017
.
- Svirepi ubica tifus
[
Typhus, the Cruel Killer
].
Ve?ernje novosti
(Sırpca). 19 Nisan 2013. 13 Ocak 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2017
.
- Wachtel, Andrew (2002). "Culture in the South Slavic Lands". Roshwald, Aviel; Stites, Richard (Ed.).
European Culture in the Great War: The Arts, Entertainment and Propaganda 1914?1918
.
Cambridge
: Cambridge University Press.
ISBN
978-0-521-01324-6
.