한국   대만   중국   일본 
Mulholland Cıkmazı - Vikipedi ?ceri?e atla

Mulholland Cıkmazı

Vikipedi, ozgur ansiklopedi

Mulholland Cıkmazı
Mulholland Drive
Filmin afi?i
Yonetmen David Lynch
Yapımcı Neal Edelstein
Tony Krantz
Michael Polaire
Alain Sarde
Mary Sweeney
Senarist David Lynch
Oyuncular Naomi Watts
Laura Elena Harring
Justin Theroux
Muzik Angelo Badalamenti
Goruntu yonetmeni Peter Deming
Sanat yonetmeni Peter Jamison
Kurgu Mary Sweeney
Studyo Les Films Alain Sarde
Asymmetrical Productions
Babbo
Canal+
The Picture Factory
Da?ıtıcı Universal Pictures ( ABD )
BAC Films ( Fransa )
Turu Psikolojik gerilim , gizem , dram
Cıkı? tarih(ler)i 16 Mayıs 2001  ( 2001-05-16 ) ( Cannes Film Festivali )
12 Ekim 2001  ( 2001-10-12 ) (ABD)
21 Kasım 2001  ( 2001-11-21 ) (Fransa)
Sure 146 dakika
Ulke
Dil ?ngilizce
Butce $14 milyon
Hasılat $20,1 milyon

Mulholland Cıkmazı ( ?ngilizce ozgun adıyla Mulholland Drive , Turkce anlamı Mulholland Caddesi ), yonetmenli?ini ve senaristli?ini David Lynch 'in ustlendi?i; psikolojik gerilim , gizem ve dram turlerindeki 2001 cıkı?lı bir Amerikan - Fransız filmidir. Ba?lıca rollerinde Naomi Watts , Laura Elena Harring ve Justin Theroux yer alır. Kara film unsurları, ilgisiz gibi gorunen fakat birbirleriyle ba?lantılı vinyetler ve gercekustu o?eler barındıran film, Los Angeles 'a gelip halasının evinde kalırken hafızasını kaybedip aynı evde saklanan Rita ile kar?ıla?an ve onunla arkada? olan Betty Elms adlı, gozu yukseklerde bir oyuncunun hikayesini anlatır.

ABC 'de yayımlanması du?unulen bir televizyon dizisinin pilot bolumu olarak geli?tirilmeye ba?lanan yapımın buyuk bir bolumu 1999 yılında cekildi ve bir dizi bolumu olaca?ından oturu sonu acık uclu bırakıldı. Yapımcıların projeye onay vermemesi uzerine proje sonlandırılsa da, Le Studio Canal+ tarafından projenin yapım haklarının satın alınmasıyla birlikte uzun metrajlı bir film olabilmesi icin senaryoya eklemeler yapıldı ve ek cekimler gercekle?tirildi. Ortaya cıkan film, izleyicilerin yorumuna gore farklılık gosteren bir yapım oldu. Lynch; izleyici, ele?tirmen ve oyuncu kadrosunun olaylar hakkında tahmin yurutebilmesi amacıyla filmde ne anlatmak istedi?ine dair herhangi acıklamada bulunmazken filme "ruyalar ?ehrinde bir a?k hikayesi" sloganını vermi?ti.

?lk gosterimi 16 Mayıs 2001'de, Cannes Film Festivali 'nde gercekle?tirilen Mulholland Cıkmazı , 8 Ekim'de Amerika Birle?ik Devletleri'nde Universal Pictures tarafından sınırlı olarak altı salonda gosterime sokuldu. 12 Ekim'den itibaren ulkede filmi gosteren salon sayısı arttırılırken 64 hafta boyunca gosterimde kaldı. 21 Kasım'da ilk gosteriminin yapıldı?ı Fransa'da ise BAC Films tarafından da?ıtıldı. $14 milyona mal olan filmin dunya genelinde elde etti?i hasılat $20,1 milyonun uzerindeydi. Rotten Tomatoes 'ta %84, Metacritic 'te ise 100 uzerinden 85 puanlık ortalamalar yakalayan Mulholland Cıkmazı , aralarında yılın en iyi filmi olarak niteleyenlerin de oldu?u bazı ele?tirmenler tarafından yılın en iyi filmleri arasında gosterildi. ?lerleyen donemde ise ce?itli ele?tirmen ve yayınlar tarafından belirlenen 2000'lerin, 21. yuzyılın veya tum zamanların en iyi filmleri arasında yer aldı. Cannes Film Festivali'nde En ?yi Yonetmen Odulu 'nu kazanan yapım, 74. Akademi Odulleri 'nde aynı kategoride adaylık elde etti. Bunların yanı sıra filmin kendisi ile yonetimi, senaryosu, kurgusu, goruntu yonetimi, muzi?i ve ba?rol oyuncusu Watts, ce?itli odullere aday gosterildi ve bunların bir kısmını kazandı.

Konusu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Mulholland Drive 'ı gosteren bir tabela

Mulholland Drive 'daki bir araba kazasında hayatta kalan tek ki?i olan siyah saclı bir kadın ( Laura Elena Harring ), yaralı ve ?ok gecirmi? bir ?ekilde Los Angeles 'a varır ve geceyi bir evin bahcesinde uyuyarak gecirir. Ertesi sabah ya?lı ve kızıl saclı bir kadının bavullarıyla birlikte evden cıkmasının ardından siyah saclı kadın bo? eve sı?ınıp burada uykuya dalar. Bu sahneden sonra, Winkie's adlı bir diner 'da oturan iki erkekten genc olanının di?erine, diner 'ın arkasında gordu?u korkunc bir figur hakkındaki kabusunu anlattı?ı sahneye gecilir. Ruyada bahsedilen yere gittiklerinde kabustaki figur birden kar?ılarına cıkar ve genc adamın korkudan bayılmasına sebep olur. Siyah saclı kadın uykudayken, kaza sonrasında ortadan kaybolu?u hakkında gercekle?en birkac gizemli telefon goru?mesinin ardından; unlu bir oyuncu olma hayaliyle Deep River , Ontario 'dan Los Angeles'a gelen Betty Elms ( Naomi Watts ), havaalanından taksiyle, teyzesinin bir muddet once bo?alttı?ı eve gelir. Evde, Ruth teyzesinin bir tanıdı?ı zannetti?i, hafızasını kaybetmi? ve ismini dahi hatırlamayan siyah saclı kadın ile kar?ıla?ır. Kadın, duvardaki Gilda (1946) filminin posterini gorur ve kendisini, filmin ba?rol oyuncusu Rita Hayworth 'tan yola cıkarak Rita olarak tanıtır.

?ki mafya elemanı, cekece?i filmin ba?rolunde tanınmamı? oyuncu Camila Rhodes'u ( Melissa George ) oynatması icin Adam Kesher ( Justin Theroux ) adlı bir Hollywood yonetmenine baskı yapıyordur. Filmde kendi secece?i bir ismi oynatmak isteyen Adam, baskılardan oturu filmi yonetmeyece?ini soyleyerek toplantıyı terk eder. Dı?arı cıktı?ında, mafya elemanlarının arabasına golf sopasıyla zarar verdikten sonra evine gider. Bu sahnenin ardından, acemi bir kiralık katilin ( Mark Pellegrino ), bir telefon defterini calmaya calı?tı?ı esnada uc ki?iyi oldurdu?u sahne gosterilir. Di?er yandan ise telefonla konu?tu?u teyzesinin Rita diye birini tanımadı?ını o?renen Betty, bir kaza gecirdi?ini ve hafızasını kaybetti?ini soyleyen Rita'ya yardımcı olmaya karar verir. Birlikte ilk olarak Rita'nın cantasına bakarlar ve cantada, $50.000 nakit ile mavi bir anahtar bulurlar.

Evine donen Adam ise, karısı ile havuz temizleyicisini yatakta yakalar. Ofkeyle karısının mucevher kutusuna duvar boyası dokerken karısının sevgilisi tarafından darp edilir ve evden dı?arı atılır. Ucuz bir motelde nakit parayla konaklayan Adam, menajerinden kredi kartı hesabının kapatıldı?ını, parasız kaldı?ını ve "kovboy" diye birinin kendisiyle bulu?mak icin bekledi?ini o?renir. Kendisini bekleyen ki?iyle bulu?ur ve "kendi iyili?i icin" Camilla Rhodes'u kadroya dahil etmesi gerekti?i tehdidine boyun e?erek filmi yonetmeye ikna olur.

Betty ve Rita, cantada buldukları parayı evdeki bir ?apka kutusuna saklamalarının ardından Winkie's'e giderler. Rita, kendilerine servis yapan kadın garsonun yakasındaki Diane adını gorunce "Diane Selwyn" diye bir isim hatırlar. Telefon rehberinden Diane Selwyn'in numarasını bulup numarayı arasalar da cevap veren olmaz. Ardından bir oyuncu secimlerine katılan Betty, burada sergiledi?i performansın cok be?enilmesiyle birlikte yapımcılar tarafından Adam'ın yonetti?i The Sylvia North Story ( Sylvia North'un Oykusu ) adlı filmin setine goturulur. Sete girdi?i sırada Adam, ba?rol icin oyuncu secimlerindeki performansları izlemektedir. Bu sırada Adam ile Betty uzunca bir sure goz goze gelir ve Betty, yapımcılara arkada?ıyla bulu?ması gerekti?ini soyleyerek Adam'la goru?meden oradan hızlıca uzakla?ır. Adam ise filmde oynaması icin Camilla Rhodes'u secer.

Diane Selwyn'in dairesine giden Betty ve Rita, kapıya cevap veren olmaması uzerine gizlice eve girerler. ?kili, yatak odasında bir kadının curumu? cesedini gordukten sonra deh?ete kapılarak evlerine geri doner. Guvenli?inden endi?e eden Rita, sarı bir peruk takarak kılık de?i?tirir. Gece oldu?unda iki kadın arasında bir cinsel ili?ki ya?anır. Birlikte uyudukları sırada, gece saat 2 civarında uyanan Rita, Club Silencio adındaki tiyatroya gitmeleri konusunda Betty'yi ikna eder. Buraya vardıklarında sahnesinde bir adam, birkac farklı dilde "her ?eyin bir illuzyon" oldu?unu anlatıyordur. Ardından sahneye cıkarak ?arkı soylemeye ba?layan kadın, bir muddet sonra yere du?up hareketsiz kalsa da ?arkı devam eder. ?arkının sona ermesinin ardından Betty, cantasında Rita'nın anahtarına uyan mavi bir kutu bulur. Kutuyu acmak icin daireye donduklerinde Betty, aniden ortadan kaybolur. Rita'nın anahtarla kutuyu acmasıyla birlikte kutu yere du?er ve akabinde odaya giren kızıl saclı bir kadın, odada herhangi bir ?ey goremez.

Sonraki sahnede "kovboy", uyuyan bir kadının yatak odasının kapısını aralayarak "Merhaba guzel kız. Uyanma vakti." diye seslenir. Akabinde, Betty ile Rita'nın gizlice girdi?i evin yatak odasında Diane Selwyn (Naomi Watts) uyanarak yata?ından kalkar. Filmin ikinci kısmı olarak nitelendirilen bu kısımda Diane, siyah saclı kadına donu?en Camilla Rhodes'a (Laura Elena Harring) a?ık; fakat onun tarafından acı cektirilmi? ve reddedilmi?, yalnız ve depresyondaki bir oyuncu olarak betimlenir. Oyuncu olan Diane, Adam'ın yonetti?i The Sylvia North Story adlı filmde kucuk bir rolu canlandırıyordur. Aynı filmin ba?rol oyuncusu Camilla'nın davetiyle Diane, Adam'ın Mulholland Drive'daki evinde duzenlenen partiye katılır. Diane'in limuzini, filmin ba?ında Rita'nın arabasının karı?tı?ı kazanın goruntulerine benzer bir bicimde yol alır ve araba aynı yerde durur. Calılıkların arasından cıkıp yanlarına gelen Camilla, kestirme bir yoldan Diane'i partiye goturur. Partide Adam, Camilla'yı oper ve katılımcılara, bir ili?ki ya?adıklarını duyurur. Diane yemek masasında, teyzesinin olumu uzerine Hollywood'a geldi?ini ve Camilla ile The Sylvia North Story filminin secmelerinde tanı?tı?ını belirtir. Masaya yakla?an bir kadın (ilk bolumde sarı?ın Camilla'yı oynayan Melissa George) siyah saclı Camilla'yı oper ve birlikte Diane'e donerek gulumserler.

?lerleyen sahnede Diane, Winkie's'te acemi bir kiralık katille bulu?ur ve ona $50.000 ile Camilla'nın bir resmini verir. Bu esnada onlara servis yapan garsonun ilk bolumde Diane olan ismi artık Betty'dir. Kiralık katil Diane'e, i? bitti?inde sozle?tikleri yerde mavi bir anahtar bulaca?ını soyler. Sohbet esnasında Diane, tezgahta bekleyen ve filmin ilk kısmında, Winkie's'in arkasında korkunc figurle kar?ıla?ıp bayılan adamla goz goze gelir. Sonraki sahnede Diane, evinde otururken masanın ustundeki mavi kapı anahtarına bakar. Bu sırada, halusinasyon gormeye ba?layarak deh?ete kapılır. Cı?lıklarla yatak odasına ko?ar ve cekmeceden aldı?ı silahla kendisini vurarak intihar eder. Film, tiyatro sahnesindeki bir kadının "silencio" (sessizlik) demesiyle sona erer.

Oyuncu kadrosu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yapım a?aması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yapım kadrosu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Geli?imi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

David Lynch , Mulholland Cıkmazı ile ilgili fikirlerinden ilk olarak 1990'da, ?kiz Tepeler 'i ( Twin Peaks ) cekti?i donemde, Hollywood 'daki bir restoranda yedikleri yemek esnasında, dizinin geli?iminden sorumlu ajans gorevlisi Tony Krantz 'a bahsetM??ti. ABC 'de yayımlanan On the Air dizisinin yaratıcılarından biri olan Lynch, bu projenin ABC tarafından sonlandırılmasıyla birlikte bir daha televizyon icin calı?mamaya karar vermi?se de Krantz, Mulholland Cıkmazı uzerine calı?ması icin Lynch'i "ikna etti". Lynch'in A?ustos 1998'de, ABC Entertainment ba?kanı Jamie Tarses ve yardımcılarından Steve Tao ile gercekle?tirdi?i goru?me sonrasında yoneticiler, projeye olumlu yakla?mı? ve Tao'nun ifadesine gore "yalnızca [yapımın] adı bile ... [onları] heyecanlandır[mı?]tı". ABC'de yayımlanacak bir televizyon dizisi olarak planlanan Mulholland Cıkmazı 'nın 2 saatlik bir pilot bolumu icin $4,5 milyonluk butce ayrılırken sonradan Touchstone Television 'ın $2,5 milyonluk katkısıyla toplam butce $7 milyona ula?tı. [1]

Lynch'in 4 Ocak 1999'da teslim etti?i 92 sayfalık pilot bolum senaryosunu alan Tarses ile yardımcısı Stu Bloomberg, ertesi gun Krantz'i arayarak projeye onay verdi. Sonbahar sezonu icin yedi olası dizinin pilot bolumu sipari?i veren ABC Entertainment, bunlardan ucu ya da dordunu yayımlamayı hedefliyordu. [1]

?kiz Tepeler 'in oyuncularından Sherilyn Fenn 2014'teki bir roportajında, birinci ve ikinci sezonun arasında ya da ikinci sezonun ardından yapımcıların, Mulholland Drive 'da araba kullandı?ı bir acılı? sahnesinden bahsederek dizinin karakterlerinden Audrey Horne icin ayrı bir film yapma du?uncesini ortaya attıklarını ve bundan oturu Mulholland Cıkmazı fikrinin ?kiz Tepeler 'in cekimleri sırasında, Audrey karakteri icin bir yan urunu olarak ortaya cıktı?ını belirtti. [2]

Oyuncu secimi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Lynch, ana kadın karakterleri canlandıran Laura Elena Harring ile Naomi Watts 'ı resimlerine bakarak secti. [3] [4] New York 'tan yola cıkan ve ucak seyahatinin ardından do?rudan Lynch ile olan ilk goru?mesine giden Watts; beyaz bir ti?ort, kot pantolon ve duz tabanlı sandalet giymi?ti. Ertesi gunku goru?meleri icin biraz daha ozenli giyinmesi gerekti?i belirtildi?inden ikinci goru?me oncesinde bir kuafore gitti, dar bir elbise ile topuklu ayakkabı giydi. Lynch'in evinde gercekle?tirilen goru?me sonucunda kendisine senaryo verilirken iki hafta sonra yapımda olması icin teklif aldı. Watts'ı secmesini Lynch "buyuk bir yetene?e sahip oldu?unu hissetti?im; guzel ruhlu ve zeki, bu sayede de farklı rolleri canlandırabilecek birini gordum, yani tam dort dortluktu" sozleriyle anlattı. [5] Bir di?er ba?rol oyuncusu Justin Theroux ise Lynch ile olan goru?mesine do?rudan ucak seyahatinin ardından katıldı. Komple siyah giysileri ve da?ınık sacıyla gelen Theroux'nun bu halini be?endi?ini ifade eden Lynch, oyuncunun aynı kıyafetler ve sac tarzıyla filmde yer almasına karar verdi. [6]

Cekim a?aması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?ubat 1999 sonlarında Los Angeles 'ta ba?layan cekimler, altı hafta kadar surdu ve Nisan'da tamamlandı. [1] [4] Ortaya cıkan 125 dakikalık calı?manın bir televizyon dizisine gore uzun bir sure oldu?unun soylenerek 88 dakikaya indirilmesinin istenmesi uzerine Lynch, bazı sahneleri cıkararak istenilen sureye ula?tı. Ancak 18 Mayıs'ta acıklanan ABC'nin yeni sezonun yayın programındaki yapımlar arasında bu calı?maya yer verilmedi. [1] Do?rusal olmayan anlatının kullanılması, Harring ve Watts'ın "ileri ya?larda" olması, Ann Miller'ın canlandırdı?ı karakterin sigara icmesi ve bir sahnede kopek dı?kısına yakın cekim yapılması, bu kararın gerekceleri arasında gosterildi. Konuyla ilgili olarak Lynch, "Tum bildi?im bu cekimi yaparken keyif aldı?ım, ABC'nin ise bundan nefret etti?i ve kesti?im calı?madan memnun kalmamamdı. Kesilmemi? surumun cok yava? oldu?u konusunda ABC ile hemfikirdim, ancak bir son teslim tarihi oldu?undan bunu kesmek zorunda kaldım ve bunu incelikle yapabilecek bir zaman yoktu. [Bundan oturu] Dokusunu, buyuk sahnelerini ve hikaye akı?ını kaybetti ve bu kotu surumun 300 kadar kopyası ortalıkta dola?ıyor. Bircok insan [kaydı] gordu ve bu durum utanc verici, zira bu kayıtlar aynı zamanda du?uk kalitede." ifadelerini kullandı. [1] [7] Birkac hafta sonra ise "Bir noktada, yanlı? ki?ilerle birlikte oldu?unuzun farkına varıyorsunuz. Du?unme surecleri bana cok yabancı. Yuksek tempo ile do?rusal bir anlatımı seviyorlar, siz ise kendi yarattı?ınız ?eylerin sizden cıkmasını ve kendine ozgu olmasını istiyorsunuz. Oyle sanıyorum ki Dunya'da uzaylılar var ve kendileri televizyon sektorunde calı?ıyorlar." dedi. [1]

ABC'nin projeyi iptal etmesinden bir yıl kadar sonra, Lynch'in yonetti?i 1999 cıkı?lı Straight'in Hikayesi 'nin ( The Straight Story ) yapımcılarından Pierre Edelman ve Alain Sarde 'ın, Le Studio Canal+ uzerinden filmin yapımcılı?ını ustlenmeleri teklifinde bulundu. Lynch'in teklifi kabul etmesiyle ?irket, yapımın haklarını $7 milyona ABC'den satın aldı. Bunun uzerine Lynch, yapımın senaryosunu sinemaya uyarlayarak yeniden yazdı. Acık uclu bir pilot bolum senaryosunu sonlu bir film senaryosuna donu?turmesini Lynch, "Filmin sonunu nasıl getirece?ime dair en ufak bir fikrim dahi yoktu. Bir gece otururken fikirler aklıma geldi. Bu olay, hayatımın en iyi tecrubelerinden biriydi. Her ?ey farklı bir acıdan gorunuyordu. Kafamdaki ?eyler yeniden yapılandı ve bir muddet sonra cekimlere ba?ladık. ?imdi ise geriye baktı?ımda bu filmin her daim boyle olması gerekti?ini goruyorum. Her ?eyin ?imdiki gibi olmasına bu garip ba?langıc yol actı." ?eklinde ifade etti. [3] [8] [9]

Pilot bolumun senaryosuna eklenen on sekiz sayfalık kısımda Rita ile Betty arasındaki romantik ili?ki ve mavi kutunun acılmasının ardından ya?ananlar yer alıyordu. ABC'nin dizi projesini reddetmesini olumlu kar?ılayan Watts, canlandırdı?ı Betty karakterinin, filmin son kısımları olmadı?ı zaman tek boyutlu kaldı?ını du?undu?unu ifade etmi?ti. [3] [10] Theroux ise "Dahil olmadı?ımız kısımların senaryosunu okuyamıyorduk, bu da filmin konusunu tam olarak anlamamızı engelliyordu. David sordu?umuz soruları memnuniyetle kar?ılasa da bu soruları yanıtsız bırakmaktaydı ... Tek gozumuz ba?lı gibi calı?ıyorduk. E?er bu onun ilk yonetmenlik deneyimi olsaydı ve daha onceleri bu yontemi denemeseydi, muhtemelen birtakım ku?kularım olacaktı. Ancak bu yontemin i?e yaradı?ı oldukca acık." sozleriyle cekim a?amasında filmin konusunu tam olarak anlamadı?ını belirtti. [11] Lynch'in kendisine yalnızca, canlandırdı?ı yonetmen karakterinin Lynch'i temsil etmedi?ini soyledi?ini belirtti. [4] Filmin yeni sahneleri 2000 yılında cekilirken setlerin tekrar yapılması ve oyuncuların tekrar cekime ca?rılmasından oturu $7 milyon daha butce ayrılması dolayısıyla filmin toplam maliyeti $14 milyona yukseldi. [12]

Tema ve yorumlamalar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Genel yorumlamalar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Filmin DVD surumunde yer alan "Bu Gerilimi Anlamanız icin David Lynch'in 10 ?pucusu" ba?lıklı kartta yer alan ipucular: [13]
  1. Filmin ba?ına ozellikle dikkat edin: En az iki ipucu, filmin giri? yazıları tamamlanmadan veriliyor.
  2. Kırmızı abajurun gorundu?u yerlere ve zamana dikkat edin.
  3. Adam Kesher'ın oyuncu secti?i filmin adını duyabildiniz mi? Peki bundan tekrar bahsedildi mi?
  4. Kaza korkunc bir olaydır, kazanın meydana geldi?i yere dikkat edin.
  5. Kim, neden bir anahtar veriyor?
  6. Bornoza, kul tablasına ve kahve kupasına dikkat edin.
  7. Club Silencio'da hissedilen, fark edilen ve gozlemlenen ?ey ne?
  8. Camilla'ya yalnızca yetene?i mi yardımcı oldu?
  9. Winkie's'in arkasındaki adamın cevresinde olanlara dikkat edin.
  10. Ruth teyze nerede?

"Ruyalar ?ehrinde bir a?k hikayesi" sloganını ta?ıyan ve izleyenlerin farklı yorumlamalarına yol acan film icin Lynch, herhangi bir acıklamada bulunmadı. [8] The Christian Science Monitor 'daki yazısında David Sterritt , filmin Cannes Film Festivali 'ndeki galası sonrasında Lynch ile konu?tu?unu soyleyerek kendisinin " Mulholland Cıkmazı 'ndaki hikayenin mantıklı ve anla?ılabilir oldu?u konusunda ısrarcı" oldu?unu yazdı. [14] Justin Theroux, izleyicilerin filmden farklı anlamlar cıkarması konusunda Lynch'in nasıl du?undu?une dair "?stedi?inizi anlayabilmenizden hakikaten mutlu oldu?unu du?unuyorum. ?nsanların [filmle ilgili] oldukca tuhaf acıklamalarda bulunmasını seviyor. David, [kendisinin] bilincaltından calı?ıyor." ifadelerini kullandı. [11]

The Guardian 'da, altı sinema ele?tirmeninin Mulholland Cıkmazı 'nın genelinden cıkardıkları anlamları kendi bakı? acılarıyla yorumladıkları bir calı?ma yayımlandı. The Sun 'dan Neil Roberts ile Time Out 'tan Tom Charity; filmin ilk yarısının, ikinci yarısında duz bir anlatımla gosterilen gercek karakterlerin daha mutlu ve idealize edilmi? hayatlarının anlatıldı?ı bir ruya oldu?unu soyledi. Roger Ebert ile Jonathan Ross bu acıklamaya katılsalar da filmin genelini analiz etmekten kacındılar. Ebert "Herhangi bir acıklama yok. Ortada bir gizem dahi olmayabilir." ifadelerini kullanırken Ross "Belki de bunlar, en ba?ta yapılması planlanan pilot bolumden arta kalanlardır. Di?er yandan birbiriyle ilgisiz ve ruyaların bilincsizli?iyle gorulen ?eylerden ibaret olabilir." ifadeleriyle filmin hikayesinin herhangi bir yere ba?lanmadı?ını yazdı. [15] The Observer yazarlarından Philip French filmi, Hollywood trajedilerine bir gonderme olarak nitelerken BBC 'den Jane Douglas ise Betty'nin ya?amının Diane'in ruyası oldu?u teorisini reddetti ve film hakkında cok fazla analiz yapılmaması gerekti?ini belirtti. [15]

Filmle ilgili olarak Laura Elena Harring, "Filmi ilk kez izledi?imde hikayenin Hollywood hayalleri, yanılsamaları ve takıntıları hakkında oldu?unu du?undum. Aslında hicbir ?eyin, ozellikle Hollywood yıldızı olmanın gorundu?u gibi olmadı?ı konusuna de?iniyor. ?kinci ve ucuncu defa izledi?imde, kimli?imizle ilgili oldu?unu du?undum. Kim oldu?umuzu biliyor muyuz? Sonrasında ise filmde farklı ?eyler gormeye devam ettim ... Filmden cıkarılan ?ey veya filmin gercekten ne hakkında oldu?u konusunda herhangi bir do?ru ya da yanlı? yok. Surekli olarak kafa yormanızı, sorular sormanızı sa?layan bir film bu. 'Tekrar izleyece?im bir film bu' ya da 'kesinlikle ikinci kez izlemeniz gereken bir film' denildi?ini tekrar tekrar duydum. Film sizin ilginizi cekiyor. Filmi anlamak istiyorsunuz, ancak anlanabilecek bir film oldu?unu sanmıyorum. Size sorular sordurarak asıl amacına ula?mı? oluyor." sozlerini kullandı. [16]

Ruya ve alternatif gerceklikler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Film, kabaca be?te dortluk bolum ile kalan be?te birlik bolum olmak uzere ikiye ayrılır. [17] Kendi iclerinde birer butun olarak de?erlendirilen bu iki kısım icin farklı yorumlar ve acıklamalar yapılmı?tır. Ruya yorumlamasına dayanan ilk teoriye gore filmin ilk kısmında gercek Diane Selwyn'in ruyası anlatılır ve gercekte yer alan bazı karakter ve nesneler, bu ruyada birtakım de?i?ikliklere u?ramı? olarak gozukur. [18] Selwyn; ruyasında kendisini masum ve gelecekten umutlu olan "Betty Elms" karakteri olarak gorur. Ba?arılı, cekici ve ileride unlu bir oyuncu olma hayaliyle umuduyla Los Angeles'a gelen Betty, Ruth teyzesinin bo?alttı?ı eve yerle?ir. Ya?adı?ı kaza sonrasında hafızasını kaybetmi? olan Rita ise oldukca masum ve Betty'e ba?lıdır. Rita'nın gercekte kim oldu?unu bulmakla u?ra?ırken ikili arasında bir a?k ba?lar. Di?er yandan katıldı?ı oyuncu secmelerinde de ola?anustu bir performans gosteren Betty'nin hayatı, gerek mesleki gerekse Rita ile olan ili?kileri bakımından tam istedi?i gibi ilerler. Filmin son be?te birlik kısmı ise Diane'in, hem ozel hem de mesleki anlamda ba?arısızlıklarla dolu gercek hayatını konu alır. Ruth teyze, gercek hayatta da Diane'in teyzesi olsa da ruyadakinin aksine yakın bir zamanda olmu? ve Diane'e yalnızca bir miktar para bırakmı?tır. [19] Ruyasında sevgilisi olarak gordu?u Rita, gercek hayatta, kısa bir sureli?ine ili?ki ya?adı?ı ve a?ık oldu?u Camilla Rhodes'tur. [17]

Adam Kesher gercekte oldu?u gibi ruyada da filmin yonetmeniyken ruyada, gercek hayattakinin aksine mesleki ve ozel hayatı bakımından ba?arısızdır. Bunun sebebi, Camilla'nın gercek hayatta Diane'in a?kına kar?ılık vermeyerek onu terk etmesi ve Adam ile birlikte olması, Betty'nin ise Adam'a olan kızgınlı?ının intikamını ruyasında alması olarak yorumlanır. [20] Gercekteki Camilla Rhodes, ruyada ba?ka birisi olarak gozukur. Gercekte, Adam'ın cekece?i filmin ba?rolu icin secmelere giren Diane, rolu Camilla'ya kaptırmı?tır. Ruya da ise Camilla, mafyanın Adam'ı tehdit etmesi sebebiyle secilir. Diane ruyasında, gercekteki ba?arısızlı?ını kabullenmek yerine i?in icinde ba?ka ?eyler oldu?una kendisini inandırmı?tır. [20] Benzer ?ekilde ruyasında, Rita ile yaptı?ı provada Rita'nın kendisine iyi bir performans sergiledi?ini soylemesi de, gercekte rolunu Camilla'ya kaptıran Diane'in, kendisinin de iyi bir oyuncu oldu?unu bizzat rakibinin a?zından duymasını istemesinden oturudur. [19] [20] Ruyada Betty, film setine girdi?i anda Adam'ın dikkatini cekerek daha hicbir ?ey yapmadan Adam'ı etkilese de oyuncu secimine katılmadan, Rita'ya yardım etmek uzere setten ayrılır. Bu olay Betty'nin, Rita u?runa kendi kariyerinden dahi vazgecmesini gosterir. [19] Rita ile Betty'nin, gercekte Diane Selwyn'in kaldı?ı evde kar?ıla?tı?ı curumu? ceset, gercekte Diane'in sahip oldu?u sarı saca sahiptir ve Camilla'nın giydi?i siyah elbiseyi giyiyordur. Buradan yola cıkılarak ruyada gozuken bu cesedin, kısa bir sure once oldurulen Camilla'ya veya ruyayı gordukten bir muddet sonra olecek olan Diane'e ait oldu?u goru?leri ortaya atılır. [19] Filmin sonunda Diane'in intihar sebebi, Camilla'yı oldurtmesi sonrası ya?adı?ı pi?manlık ve vicdan azabının sonucu olarak gosterilir. [19] Diane'in Camilla'yı oldurmesi icin tuttu?u kiralık katile verdi?i para ise ruyada, nedeni bilinmeyen bir ?ekilde Rita'nın cantasından cıkar. [18] Bir roportajında Naomi Watts, "Diane'in esas karakter, Betty'nin ise gercekte [Diane'in] olmasını istedi?i ve hayalini kurdu?u ki?i oldu?unu du?unuyorum. Rita yardıma ihtiyacı olan kadın , Betty'ye mutlak ihtiyacı olan bir kadın ve Betty de onu oyuncak bir bebek gibi kontrol ediyor. Rita, Betty'nin gercekte Camilla'nın olmasını istedi?i ?ekle burunmu? hali." analizini yapar. [10]

Gercek hayattaki ruyalar gibi filmin de herhangi bir acıklaması bulunmayan, sonuclanmayan sahnelerden olu?tu?unu belirten Roger Ebert, "Filmin ikinci kısmı icin bir acıklama isterseniz, ruya goren ki?inin bilincinin yava? yava? geldi?ini ve bu kısımda gorulen ruyanın, ilk ruya ve gercek hayattan kesitler icerdi?ini du?unun." ?eklinde bir yorum yapar. [21] Sonradan yazdı?ı bir yazısında filmin ikinci kısmının tam anlamıyla ruya veya gercek olamayaca?ını ve her iki ortamdan da alıntılar icerdi?ini belirten Ebert'e gore " Mulholland Cıkmazı once mantıklı acıklamaya meydan okur, direnir, sonunda ise bu mucadeleden zaferle ayrılır". [22]

Bir ba?ka goru?e gore Betty ve Rita ile Diane ve Camilla, zaman zaman cakı?an iki paralel evrende ya?ıyordur. [23] Di?er bir teoriye gore hikaye, herhangi bir ba?langıcı veya sonu olmayan bir Mobius ?eridi ?eklindedir. [24] Di?er bir goru?, filmde ya?anan her ?ey bir ruya oldu?unu ancak kimin ruyası oldu?unun belirsiz oldu?unu one surer. [21] [23] ?lk kısmın Camilla Rhodes'un ruyası oldu?u goru?u de ortaya atılır. Bircok kez gercekle?en Rita'nın uyuyakaldı?ı donemler arasında; iki adamın Winkie's'te sohbet etmesi, Betty'nin Los Angeles'a gelmesi ve kiralık katilin ya?adıkları gibi birbiriyle alakasız sahnelerin gosterilmesinden yola cıkılarak bu sahnelerde ya?anılanların Diane'in ruyası icerisinde gorulen Rita'nın ruyaları olabilece?i de ileri surulen goru?ler arasındadır. [20] [25] ?lk kısmın ruya oldu?una benzer bir goru? ise ikinci kısımda yer alan Betty'nin masturbasyon yaptı?ı sahneden yola cıkılarak filmin ilk kısmının, Betty'nin cinsel fantezileri oldu?unu one surer. [23]

Ruya calı?maları profesoru Kelly Bulkeley, ruyalardan ya da ruya gormekten acıkca bahsedilen tek sahne olan filmin ba?larında Winkie's'te gecen sahneyle "filmdeki acı?a cıkarıcı gercek ve epistemolojik belirsizli?e dikkat cekildi?i"ni one surer. Bu sahnede konu?an iki adamın sohbetine konu olan canavar benzeri varlı?ın filmin sonunda Diane'in intihar etmesinin hemen oncesi ile sonrasında tekrar gozukmesine de dikkat ceken Bulkeley, bu sohbet sahnesinin "filmde ne olup bitti?ini anlamanın yeni bir yolu"nun acılı?ı oldu?unu belirtir. [26] Filozof ve film teorisyeni Robert Sinnerbrink de Diane'in intiharı sonrasında gorunen goruntulerin "ruya ve gerceklik" acıklamasın zedeledi?ini belirtir. Diane'in kendisini vurmasından sonra yata?ı dumanlar arasında kaybolur, Betty ile Rita mutlu bir ?ekilde birbirlerine gulumserken gozukur ve Club Silencio'nun balkonundaki kadının "silencio" diye fısıldamasının ardından ekran kararır. "Gercek ve hayal arasındaki belirsiz bir kısımda" oldu?unu belirtti?i bu bolum icin Sinnerbrink, "sinematik goruntunun metafiziksel boyutu" ya da "Diane'in olmek uzereyken aklından gecenler, en sondaki 'silencio' ile ise gercek olum anı" olabilece?ini soyler. [19] Aynı sahneyle ilgili olarak film teorisyeni Andrew Hageman, "Betty/Diane'in intiharını takip eden doksan saniyelik son kısım, onun olmeden hemen once bilincli olarak kafasından gecenleri gosterir". [27]

Macquarie Universitesinin basın-yayın akademisyenlerinden Siobhan Lyons, "Lynch evreninde sıklıkla gercekle?en gercekli?in anlamsızlı?ının gucunu sarsan yuzeysel bir acıklama" diyerek ruya teorisini reddederek Hollywood yıldız adaylarında sıklıkla gorulen bir ?ekilde Betty ile Diane'in gercekte birbirlerine benzeyen iki farklı ki?i oldu?unu one surer. [28] Film teorisyeni David Roche, Lynch filmlerinin sadece basit detektiflik hikayelerinden ibaret olmadı?ını, filmlerin konusunun anla?ılabilmesi icin izleyicilerin kendilerini detektif rolune burundurmeye zorladı?ını ve Lynch'in di?er filmleri gibi Mulholland Cıkmazı 'nda da "hikaye ile diegesisin aynı anlama geldi?i hatasına du?en izleyicilerin bu hatasıyla oynayarak onların mantıklı bir diegesis iste?ini" bo?a cıkardı?ını yazar. Roche ayrıca filmde ce?itli gizemler oldu?unu, izleyicilerin hikayeden bir anlam cıkarmaya zorlansa dahi karakterlerin bu gizemleri cozmedi?ini ve Mulholland Cıkmazı 'nın izleyicilere bir sorunun cozumunu gosterdi?i icin de?il, filmin kendisinin bir gizem oldu?unu ve seyirci-detektifin bundan bir anlam cıkarmaya calı?tı?ı icin bir gizem filmi oldu?unu belirtir. [29]

Hollywood ele?tirileri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

The New York Times 'taki yazısında Stephen Holden, filmin "herhangi bir ki?inin a?k hayatı ya da mesleki hırsı"ndan ziyade "Hollywood'un cazibesi uzerine" oldu?unu ifade eder. [30] The Village Voice 'tan J. Hoberman da aynı konuya "Hollywood'a yonelik zehirli a?k" ifadesiyle aynı konuya de?inir. [31]

Filmin ba?larında Rita'nın yolu Sunset Bulvarı 'ndan da gecmesinden oturu bazı ele?tirmenler filmi, Hollywood ile ilgili kırık hayaller iceren ba?ka bir film olan ve benzer ?ekilde adını Los Angeles'taki bir caddeden alan, Billy Wilder 'ın yonetti?i 1950 cıkı?lı Sunset Bulvarı ( Sunset Boulevard ) ile kar?ıla?tırır. [8] [32] [33] Mulholland Cıkmazı 'nın "Lynch'in kendi Sunset Bulvarı " oldu?unu belirten sinema ele?tirmeni Martha Nochimson, Wilder'ın filminde i?lenen ve 2001 New York Film Festivali 'ndeki basın toplantısı sırasında Lynch'in birkac kere kullandı?ına dikkat cekti?i bir ifade olan "insanın bozulması"na, Lynch'in ozgun bir acıklama getirdi?ini yazar. [34] Club Silencio'nun "ruya fabrikası" Hollywood'un yer altı dunyasını yansıttı?ını belirten Robert Sinnerbrink, mekanda cıkan sihirbazın soyledi?i "Bando yok. Orkestra yok. Butun bunlar sadece bant kaydı. Bando yok ve hala bandoyu duyuyoruz ... Butun bunlar sadece bir illuzyon." sozlerinin Hollywood'a bir gonderme oldu?unu belirtir. [19]

Ele?tirmen Gregory Weight, Lynch'in "gorunenden fazlasını sundu?unu ve bunun arkasında yalnızca kotuluk ve yalanların yer aldı?ına inandı?ını" belirtir. Lynch'in Hollywood'daki yalan, manipulasyon ve numaralarla ilgili bir acıklama yaptı?ı kadar, film boyunca nostaljik unsurları kullandı?ından ve gorece "ya?lı" oyuncular olan Ann Miller , Lee Grant ve Chad Everett 'e filmde yer vererek gercek sanatın klasik film yapımından geldi?ini anlatmaya calı?tı?ına dikkat ceker. Ola?anustu oyunculuk yeteneklerine sahip bir ?ekilde tasvir eden Betty'nin, e?lence sektorundeki guclu insanlar tarafından fark edildi?ini de sozlerine ekler. [35] Sinema ele?tirmeni ve tarihcisi Steven Dillon, film nostaljisi ile Hollywood'daki bozulmanın birbirine zıt konumlarını Mulholland Cıkmazı 'nın Hollywood kulturu ele?tirisi oldu?u kadar sinefiliyi kınadı?ını da yazar. [36] Chicago Tribune 'deki yazısında Michael Wilmington, " Mulholland Cıkmazı 'ndaki her ?ey bir kabus. Altın Hollywood ruyasının koku?mu?, kesilmi? bir nefret, haset, baya?ı uyu?ma ve ruh oldurucu ba?arısızlıktan olu?an zehirli bir guvece donu?unun bir resmi. Bu, buyuleyici hayallerimizin yumu?ak karnı ve Lynch'in tum bunları gercekci bir tasviri." ifadelerini kullanır. [37]

Romantizm unsurları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Glenn Kenny, Premiere 'deki incelemesinde Betty ile Rita arasındaki ili?kiyi "bir Lynch filminde tasvir edilen muhtemelen en sa?lıklı, en pozitif a?k hikayesi" ?eklinde tanımlar. [38] Phillip Lopate, Film Comment 'teki yazısında Betty'nin "di?er kadınla ilgili tum yardımseverlik ve merakının bir amacı oldu?unu, ?ehvet oldu?unu ilk defa anladı?ı ve kendi kendini ?a?ırttı?ı anda" Betty ile Rita arasındaki romantik ili?kinin "dokunaklı ve narin" oldu?unu ifade eder. [23] Salon 'daki yazısında Zacharek Stephanie, Betty ile Rita'nın cinsel ili?ki sahnesi icin "filmin ustunu ortecek kadar kuvvetli bir erotizm iceren, kendisinden once ve sonra gelen her sahneyi renklendiren" yorumunu yapar. [39] Betty ve Rita, Aralık 2009'da IFC tarafından "2000'lerin romantik cifti" secilirken Charles Taylor'ın yazısında "Betty ile Rita genellikle, filmdeki ruyadan uyandıkları takdirde kendilerini yutmaya hazır bulunan karanlı?a kar?ı, hale ta?ıyorlarmı?casına, oldukca yumu?ak ve kadifemsi bir ?ekilde betimlenirler. Yutuldukları zaman, cehennemdeki kukurt gibi ekranı duman doldurdu?unda goru?umuz engellenir, yalnızca romantizmin yıkıldı?ını de?il, dunyanın guzelli?inin de lanetlendi?ini hissederiz." ifadeleri yer alır. [40]

New Literary History 'de yer alan Heather Love'ın "lezbiyenin eserdeki trajik bir karakter olması" acısından bakan film analizinde, medyanın filme kar?ı tepkisinin ?u ?ekilde oldu?u belirtildi: "Ele?tirmenler, filmdeki seks sahnelerinin detayından ve uzunlu?undan -ortada kadınlar arasındaki bu e?cinsel arzudan en cok kimin ho?lanaca?ına ili?kin bir yarı? varmı?casına- hayranlıkla bahsettiler." [41] Cok guzel ve bo?ta (sevgilisiz) olan Camilla'nın, Adam'ı secip Diane'i reddetmesinin, sinema ve edebiyatta daha onceleri de kullanılan klasik bir tema oldu?unu belirten Love; filme yonelik ele?tirilerde Betty ile Rita ve Diane ile Camilla arasındaki tezat olu?turan ili?kilerin "dunyadaki en seksi ?ey olmakla birlikte, temelinde uzucu ve hic de erotik olmayan bir yapıya sahip" oldu?u du?uncesinin one cıktı?ını, bunun da " heteroseksuel duzenin kendini terk edilen kadın uzerinde yarattı?ı ezici etkilerle teyit etmesine dayandı?ını" yazar. [41]

Naomi Watts ve Laura Elena Harring'in bu ili?ki hakkında medyaya yansıyan goru?leri ise farklılık ve ce?itlilik gosteriyordu. Bu sahneyle ilgili olarak Watts, "Sahneyi erotik gormuyorum, yine de oyle algılanıyor olabilir. Sahneyi son gordu?umde gozumden ya?lar suzuldu; cunku hikayenin nasıl sonuclanaca?ını biliyordum. Beni biraz uzdu." ifadelerini kullandı. [42] Ba?ka bir roportajında ise "?lgili sahnelerin ekranda bu kadar do?al ve gercekci gozukmesinden oldukca etkilendim. Bu kızlar gercekten birbirine a?ık gozukuyorlar ve bu ilginc bir ?ekilde erotik." dedi. [43] Harring ise konu hakkındaki du?uncelerini "Sevi?me sahnesini icimden gelerek oynadım. Rita'nın, Betty'nin etti?i yardımdan oldukca mute?ekkir olmasının ardından ona ho?ca kal ve iyi geceler dedim, kalbimin derinliklerinden gelen bir te?ekkur ettim, onu optum ve sonrasında birden ikimizi de bir enerji kaplayıverdi. Tabii hafızamı kaybetmi? oldu?umdan bunu daha once yapıp yapmadı?ımı bilmiyordum, ama ikimizin de gercekten lezbiyen oldu?unu du?unmuyorum." sozleriyle payla?tı. [44]

Di?er konular [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Rita'nın cantasından cıkan ucgen bicimindeki mavi anahtarın Diane, Camilla ve Adam uclusu arasındaki ili?kiye bir gonderme olabilece?ini soyleyen Robert Sinnerbrink, Rita'nın bu anahtarı kullanarak actı?ı kutunun Rita/Camilla'nın gercek kimli?i ile Betty/Diane'in ona olan oldurucu iste?ini ortaya cıkararak filmin ilk kısmında anlatılan ruyayı sona erdirdi?ini belirtir. [19] Mavi kutunun, filmdeki di?er sembollerle de kesi?en bircok anlamı oldu?unu ve kutuya tek bir anlam yuklemenin do?ru olmadı?ını belirten ele?tirmen Allen B. Ruch; "Kutu, temel olarak Diane'in ruyasında kurguladı?ı dunyada yer almasını istemedi?i bastırılmı? anılarını ve birtakım gercekleri temsil eder. Gercekte Camilla'nın olumunu simgeleyen anahtarı alan Diane'in aklında 'Bu anahtar neyi acıyor?' sorusu belirir ve kendi sorusunun yanıtını yine kendince, ruyasında acıklamaya calı?ır. Benzer ?ekilde canavar ve ya?lı ikili de birtakım ?eylerin ?ekle burunmu? halidir. Kendisinin bicimsizle?tirilmi? (yahut mahvolmu?) egosunu temsil eden canavar, her gorunu?unde biraz daha de?i?ikli?e u?rar ... Ancak canavar, sadece kotu bir figur de?il, Diane'in ruyasını cozumlemesi ve gerce?in farkına varması icin u?ra?an bir varlık." ifadelerini kullanmı? ve kutuyu Pandora'nın kutusuna benzeterek, acılmasının sonucunda Diane'in ki?isel evreninin coku?une yol actı?ı ifade eder. [45]

Sinnerbrink, Rita ile birlikte Diane Selwyn'in evine gittiklerinde Betty'nin giydi?i gri elbisenin, 1958 cıkı?lı Olum Korkusu ( Vertigo ) adlı filmde Madeleine'in giydi?i elbiseye atfen oldu?unu belirtir. Rita ile Betty'nin yuzlerinin cakı?tı?ı bir sahnenin ise 1966 cıkı?lı Persona adlı filmde yer alan bir sahneye gonderme oldu?unu ifade eder. [19]

Karakterler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Betty Elms - Los Angeles'a yeni gelmi? onu acık ve yetenekli biri oyuncu olup Philip Lopate'nin ifadeleriyle "haysiyetli, iyimser, ?ehri kasıp kavurmaya kararlı"; [23] ele?tirmen Amy Taubin'in ifadeleriyle "?a?ılacak derecede naif"; [46] Roger Ebert 'in ifadesiyle "hoppa"dır. [21] Ebert, " Sandra Dee 'nin bir Hitchcock kadın kahramanının kesi?imi" ifadesiyle karakteri tanımlar. [21] Andrew Hageman, Betty'nin "?evkle, ancak naif bir ?ekilde" girdi?i Hollywood sisteminde yok olmasının yalnızca bu sistemin bir parcası olan Bay Roque'nin sucu de?il, "kendisini yok eden yapıyı benimsedi?i, suc orta?ı oldu?u" icin Betty'nin kendisinin de sucu oldu?unu ifade eder. [27] Naomi Watts, "heyecan arayan ... kendisini, ait olmadı?ı bir dunyada bulan ve ba?kasınınki olsa dahi yeni bir kimlik edinmeye hazır" olarak tanımadı?ı karakteri olu?tururken Doris Day , Grace Kelly , Tippi Hedren ve Kim Novak 'ı du?undu?unu belirtir. [10]

Daha onceleri evinde, Rita ile ba?arısız bir provasını yaptı?ı sahneyi canlandırmak uzere oyuncu secmelerine katılan Betty, secmelerde oldukca farklı bir ?ekilde "ola?anustu" bir performans gosterir. [32] [47] Secimlerin yapıldı?ı odaya cekingen ve gergin olarak giren Betty, partnerinin ( Chad Everett ) de kendisini sıkı?tırmasının ardından cinsel gudulerinin de artmasıyla ba?ka bir karaktere burunur ve sergiledi?i performansla odadakilerin tamamını etkiler. Bu cinsel guduler sahneyle birlikte aniden sona erer ve Betty, tekrar eski naif haline donerek sonucu beklemeye koyulur. Bazı ele?tirmenlere gore Betty'nin daha once gorulmeyen bu yanı, izleyicilerin dikkatini karanlık ve gizemli gorunen Rita'dan alıp Betty uzerine yo?unla?tırmasına yol acar, bu da Lynch'in karakterler ustunde nasıl oynadı?ını gozler onune serer. [47]

Lynch'in yonetti?i 1986 cıkı?lı Mavi Kadife 'deki ( Blue Velvet ) "gizli" lezbiyen ili?ki iste?inin Mulholland Cıkmazı 'nda "tamamlandı?ı"nı ifade eden Amy Taubin, Betty'nin Los Angeles'a gelmeden once ya?adı?ı yer olan Deep River 'ın aynı zamanda, Mavi Kadife 'deki Dorothy Vallens karakterinin ya?adı?ı binanın da adı oldu?una dikkat ceker. Betty'nin, Dorothy'nin "iyi kom?u kızı" konumundaki Sandy Williams'ın "ba?ka bir surumu" oldu?unu belirtir. [46]

Siyah saclı kadının ( Laura Elena Harring ), ?eytanın Kızı Gilda ( Gilda ) adlı filmin posterini gorup, filmin ba?rol oyuncusu Rita Hayworth 'un ismini kullanmaya ba?ladı?ı sahne

Rita - Ya?adı?ı araba kazası sonrasında hafızasını kaybeden, gizemli ve yardıma muhtac bir kadın olup "karanlık" ve "cekici" gorunu?uyle bir femme fatale olarak tanımlanabilir. [21] "Koyu kırmızı [rujlu] dudakları ve siyah gece elbisesiyle" Rita, ele?tirmen Graham Fuller'a, 1946 cıkı?lı Katiller ( The Killers ) filmindeki Ava Gardner 'ı "anımsatır". [48] Hafızasını kaybetmi? olmasından oturu ki?ilindeki bilinmezli?e dikkat ceken Phillip Lopate, "ola?anustu bir guzellikle [birlikte] gelen bu bo?lu?un, izleyicilerin onunla ilgili olarak melek gibi ile ?eytani arasındaki tum benzetmeleri yapabilmesine yol actı?ı"nı belirtir. [23] Ele?tirmen Jennifer Hudson, hafızasını kaybetmi? ve nasıl davranılaca?ına dair herhangi bir referans noktası olmamasından oturu Rita'nın davranı?larının "son derece icten" oldu?unu ifade eder. [24] Lynch filmlerinde i?lenen temalar uzerine bir kitabı bulunan Todd McGowan, filmin ilk kısmının Rita'nın hayal dunyası, Betty'nin ise Rita'nın ya?adı?ı ki?ilik kaybını doldurması icin yarattı?ı bir nesne olabilece?ini one surer. [49] Steven Dillon, oda arkada?ının evde kalan e?yalarını topladı?ı esnada, Rita'nın ortaya cıkıp Diane'e gulumsedi?i sahneden yola cıkarak Diane'in, eski oda arkada?ını Rita'ya donu?turdu?unu yazar. [36]

Betty ile Rita'nın cesetle kar?ıla?tıktan sonra evden kacmalarının ardından, goruntuleri ayrılır ve ardından tekrar birle?ir. David Roche, bu sahneden yola cıkarak, Rita'nın bir ki?ili?inin olmamasının "yalnızca karakter duzeyinde de?il, goruntu duzeyinde de bir sinir bozuklu?una yol actı?ı[nı], sahnede ozel efektler kullanılarak ikilinin goruntulerinin ayrıldı?ı[nı] ve seslerinin yankılarla bastırıldı?ı[nı], kameranın da karakterlerin akıl sa?lıklarını yansıttı?ı"nı soyler. [29] Rita'nın sarı bir peruk takarak kılık de?i?tirdi?i sahne icin Martha Nochimson, Rita'nın Betty'e benzedi?ine dikkat cekerek her iki ki?ili?in birle?ti?ini ve bunun, her iki karakterin yuzlerini birle?iyormu? gibi gosteren belirli kamera acılarının kullanılması gibi gorsel ipuclarıyla desteklendi?ini yazar. Nochimson, ikili arasında cinsel ili?ki ya?anmasının ardından gece saat 2'de Club Silencio'ya gitmeleri konusunda ısrarcı olmasıyla birlikte Rita'nın ki?ili?inin daha baskın hale geldi?ini, bunun da Camilla'nın komple hakimiyetiyle sona erdi?ini ifade eder. [34]

Diane Selwyn - Hayatının gidi?atından dolayı hayal kırıklı?ına u?ramı? ve depresif biridir. Camilla'ya kar?ı besledi?i a?ka, istedi?i derecede kar?ılık bulamamı? olan Diane, bazılarınca gercek olamayacak kadar iyi olan Betty'nin gercek surumu ya da Betty'nin uzunca bir zaman Hollywood'da ya?adıktan sonra donu?tu?u ki?i olarak tanımlanır. [30] Steven Dillon, filmin konusunun "Diane'in hayalleri icin Rita'yı mukemmel bir aracı" yaptı?ını, ancak Rita'nın "bo? bir kız" olmasının Diane'i depresyona, sonrasında ise intihara surukledi?ini ifade eder. [50] Ele?tirmen Franklin Ridgway, Diane'in arzuladı?ı ve olmak istedi?i her ?eyin Camilla'da oldu?unu belirterek Diane'in Camilla'ya olan ba?lılı?ının narsisizmden kaynaklandı?ını soyler. [51] Sinema yazarı Jeff Johnson, "sinema sektorunu dolduran ce?itli zalimler tarafından bozulmu?, iyi bir insan" olarak tanımladı?ı Diane'in filmin ikinci kısmında ahlakı bozulmamı? tek karakter oldu?undan bahseder. [52]

Camilla Rhodes - Graham Fuller'ın "ruhsuz sevgili", [48] Martha Nochimson'ın ise "karanlık, ?ehvetli, vampirimsi bir diva" olarak tanımladı?ı karakter, [34] filmin ikinci kısmında Lopate'nin ifadeleriyle "ihanet, a?a?ılama ve terk etme"nin sembolu haline gelir. [23] Heather Love, Sheridan Le Fanu 'nun Carmilla adlı eserindeki lezbiyen vampir karakterine de atıfta bulunarak "[Camilla'nın] kelimenin tam anlamıyla Diane'in hayatını emdi?i" yazar. [41]

Adam Kesher - Sinema yazarı Paul Woods'un filmin ilk yarısı icin "belirgin olmayacak derecede kibirli" olarak tanımladı?ı karakter, ba?arılı ve surekli birilerini a?a?ılayan bir yapıdadır. [53] Filmin her iki kısmında da karakteri benzerdir ve bu acıdan tek ki?i konumundadır. [54] Canlandırdı?ı karakterle ilgili olarak Theroux "Ortada ne [haltlar] dondu?unun farkında olmayan bir karakter. Bence izleyicilerin '?imdi senden ho?lanmaya ba?ladım. Neden bu kadar acıya maruz kaldı?ını anlayamadım.' dedi?i tek ki?i." ifadelerini kullanır. [6] Martha Nochimson, kendisinden taviz vererek ba?rol icin Camilla Rhodes'u secmesinden oturu Adam'ın, Betty'nin ne?esini ve Rita'ya yardım etme kabiliyetini sona erdirdi?ini yazar. [34]

Filmde yer alan di?er karakterlerden Kovboy, Castigliani karde?ler ve Bay Roque; Camilla Rhodes'u filminde ba?rol olarak secmesi icin Adam'a baskı yaparlar. Bu karakterler, bazı ele?tirmenlere gore "yaratıcılı?ın olumu"nu temsil eder [51] [55] ve Amy Taubin'e gore "gucun mutlak kayna?ının, birkac temsilcinin arkasında gizlendi?i kapalı bir hiyerar?ik sistem" cizerler. [46] Filmin ilk kısmında Coco, Betty'yi kar?ılayan ve koruyan, Hollywood'un ya?lı koruyucusu olarak yer alır. Filmin ikinci kısmında ise Adam'ın annesi olarak gozuken Coco, partiye gec kalmasından oturu azarladı?ı Diane'in, oyunculu?a nasıl ba?ladı?ını anlattı?ı hikayeye pek ilgi gostermez. [51]

Tarzı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Betty ile Rita (üstte) ve Diane ile Camilla (altta) karakterlerinde kullanan farklı biçimdeki ışıklandırmalar
 
Betty ile Rita (üstte) ve Diane ile Camilla (altta) karakterlerinde kullanan farklı biçimdeki ışıklandırmalar
Betty ile Rita (ustte) ve Diane ile Camilla (altta) karakterlerinde kullanan farklı bicimdeki ı?ıklandırmalar

David Lynch'in yonetti?i filmlerin tarzı genel olarak "a?ırı garip", [39] "karanlık" [34] ve "garip" [56] olarak tanımlanır. Todd McGowan, "bir Lynch filmi, standart bir Hollywood kara filmi veya en radikal filmlerin izlenilmesi gibi izlenemez" der. [57] Filmlerinde kli?e ve gercekustu unsurları, kabus ve hayalleri, do?rusal olmayan anlatılarını kendine ozgu kamera acıları, sesler ve ı?ıklandırmalarla birle?tiren Lynch, izleyicilerin "inandı?ı ?eyden ?uphe etmesini sa?layan" filmler ortaya koyar. [32] Mulholland Cıkmazı 'ndaki kariyerinin ba?ındaki umutlu oyuncu, femme fatale , ba?ına buyruk bir yonetmen ve karanlık mafyavari ki?iler gibi karakterler, yalnızca kli?e olarak algılanabilecek arketip karakterlerdir. [41] Bu "basmakalıp" karakterleri film icerisinde ruyalar, hayaller ve kabuslara atıfta bulunarak farklı ?ekillerde kullanan Lynch, izleyicilere neyin gercek oldu?una karar vermeleri icin secim ?ansı bırakır. Yonetmen icin Jennifer Hudson, "co?u gercekustucu gibi, acıklanamayan [?eyler] icin Lynch'in dili, ruyaların akıcı dilidir" ifadelerini kullanır. [24]

Filmde birtakım aldatıcı unsurlara yer verilir. Film studyolarını kontrolu altında bulundurdu?u gorulen Bay Roque adlı karanlık karakter, cuce bir oyuncu olan Michael J. Anderson tarafından canlandırılır. ?ki cumlelik rolu olan Anderson, buyukce bir tekerlekli sandalyede oturmu? ve protez kol ve bacaklar kullanılarak kafasının normalden daha kucuk gozukmesi sa?lanmı?tı. [58] Adam'ın evinde duzenlenen parti esnasında, filmin ilk kısmında sarı?ın Camilla olarak gorunen kadın, Diane'in gozu onunde Adam'ın yanında oturan siyah saclı Camilla'nın yanına gelir, e?ilerek kula?ına bir ?eyler fısıldar ve onu duda?ından oper. Her ikisi de Diane'e donup gulumsedikten sonra kadın oradan uzakla?ır. Franklin Ridgway'e gore "kasıtlı bir ?ekilde yapılan bu zalimce ve manipulatif " hareket, Camilla'nın gercekten de gorundu?u kadar de?i?ken mi oldu?u yoksa paranoyasından oturu izleyicilerin Diane'in hissettiklerini mi gordu?u konusunda bir netlik yoktur. [51] Betty'nin oyuncu secimlerinin gercekle?ti?i sahnenin ardından gelen sahnede, ilk etapta sadece bir kadının kendisine e?lik eden biri olmadan bir ?arkıyı seslendirdi?i gorulse de, kamera geri cekildikce bu performansın bir kayıt studyosunda gercekle?ti?i anla?ılır. Kamera daha da uzakla?tıkca izleyiciler, Betty'nin studyoya geli?ine ve Adam ile ilk kez kar?ıla?masına tanık olurlar. Ridgway, burada kullanılan sanatsal kamera tekni?iyle yaratılan aldatmacayla birlikte, sunulan ?eyle ilgili izleyicilerin ?upheye du?mesine hazırlık yapıldı?ını one surerek "kamera, hareketindeki nazik akıcılıkla birlikte sanki bize, her ?eyi gordu?unu, her ?eyin kontrolu altında oldu?unu tekrar hatırlatıyor (oyle oldu?unu du?unuyor), biz (ve Betty) icin aynı durum gecerli olmasa bile" ifadelerini kullanır. [51]

Andrew Hageman, filmdeki kamera kullanımının "oldukca rahatsız edici bir mekan ve varlık algısını resmetti?ini" soyler. Orne?in Winkie's'te gecen sohbet sahnesi esnasında kameranın tamamıyla duzensiz bir bicimde hareket etti?ini yazan Hageman, bunun da "izleyicilerin, objektif bir cekimin birden rahatsız edici bir ?ekilde subjektif oldu?unun farkına varmasına" yol actı?ını yazar. [27] Akademisyen Curt Her ?ey filmde; eksik ve ani geci?ler, cekim hızı, geleneksel olmayan kamera hareketleri, bilgisayar tabanlı goruntuler , anlatısız goruntuler, do?rusal olmayan anlatı ve metinlerarasılık gibi birtakım avangart tekniklerin kullanıldı?ını belirtir. [59]

Filmin ilk kısmı, Lynch'in di?er filmlerine kıyasla "daha mantıklı" bir icerik sunar. [24] [60] Yaygın bir ?ekilde "gercek hayat" olarak tanımlanan filmin ikinci kısmında da ilk kısımda oldu?u gibi gercekustu ogeler yo?un olarak kullanılırken Diane'in gozuktu?u sahnelerde daha tutarsız bir kurgu ile daha zayıf ı?ık olması, karakterin fiziksel ve ruhsal cokuntusunu sembolize eder. [34] Filmin ilk kısmında kullanılan ı?ık "en basit dekorların dahi ı?ıldamasına" yol acarken Betty ile Rita adeta ı?ık sacar ve bu kısımdaki sahneler arasında yapılan geci?ler de ikinci kısma oranla daha yumu?ak gercekle?ir. [61] Filmin ilk kısmındaki sahne geci?lerinde Los Angeles'taki da?, palmiye a?acları ve binaların panoramik goruntuleri; ikinci kısımda ise iki sahne arasındaki gorsel geci?ten once, ses geci?i gercekle?ir. [19] Camilla'nın partisi esnasında tabak canakların kırılma sesi duyulmasından hemen sonra, bu olayın ya?andı?ı ve Diane'in kiralık katille konu?tu?u Winkie's sahnesine geci? yapılır. Sinnerbrink ayrıca, Diane'in uyanmasının ardından Camilla'nın halusinasyonunu gordu?u sahne, Diane'in intiharının ardından Winkie's'in arkasındaki varlı?ın goruntusu ve filmin ilk kısmında yer alan o?elerin ikinci kısımda tekrar etmesi, tersine donmesi ya da yer de?i?tirmesi gibi filmdeki birkac sahnenin; benzer karakterler veya durumların farklı zaman ya da mekanlarda kar?ılarına cıkmasından oturu izleyicilerde bir tekinsizlik etkisi yarattı?ını belirtir. [19] Winkie's'te gecen sohbet sahnesini "a?ırı tekinsiz" bulan Hageman, bu sahneyi "fiziksel gercekli?in, bilincsiz parcalanmanın hayali gerceklerden ayrıldı?ı sahne" olarak niteler. [27] Yazar Valtteri Kokko, aynı oyuncuların canlandırdı?ı birden fazla karakterin doppelganger 'leri, ruyalar ve Rita'nın kaybolup Diane'in hayatını ba?latan sıradan bir nesne olan mavi kutu olmak uzere filmde uc grup "tekinsiz metafor " oldu?unu belirtir. [62]

Lynch'in filmlerinde kullandı?ı deneysel ses calı?malarına Mulholland Cıkmazı 'nda da rastlanılır. [9] Filmin acılı? kısmında, siyah saclı kadının arabadan sendeleyerek indikten sonraki kısımda herhangi bir ses kullanılmayarak bu kadının icinde bulundu?u ?a?kınlık ve becerisizlik hali gosterilir. Bir sure sonra ise sokaktakilerin gulu?melerinin duyulmasının ardından bu ?a?kınlık hali korkuya donu?ur. [53] Filmin bircok noktasında, arka planda kullanılan gok gurultusune benzer ses efektleri sayesinde "tedirgin edici ve urpertici" bir hava verilmeye calı?ılır. [63] Bu ses efektlerini "devamlı ve tekinsiz ortam sesi" olarak tanımlayan Hageman, Winkie's'in arka kısmında bayılan adamın yere du?tu?u anda normal sesin bir u?ultuyla bastırıldı?ına dikkat cekerek bunun "bir uyumsuzluk ve gizem yaratarak izleyiciyi, sesi yerli yerine koyması ve duzeni yeniden sa?laması icin dedektif gibi cekti?i"nden bahseder. [27] Ruth Perlmutter, filmin sonunda Club Silencio'daki kadının fısıldaması, Lynch'in i?itsel aldatmacası ve gercekustuculu?une bir ornek te?kil etti?ini soyler. Perlmutter yazısında, "oyunculuk, ruyalar, ki?ilik arayı?ı, cekinceler ve tanımlanmamı? benli?in ortaya cıkardı?ı korkular, film bitince sona erer ve dolayısıyla ortada yalnızca sessizlik ve bilinmezlik kalır" ifadelerine yer verir. [25]

Muzikler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Mulholland Cıkmazı 'nın film muzikleri, Lynch'in onceki calı?malarından Mavi Kadife ile ?kiz Tepeler 'de de calı?an Angelo Badalamenti tarafından hazırlandı. [64] Bestesini yaptı?ı muziklerin bazıları Cekya 'nın ba?kenti Prag 'da, Prag Filarmoni Orkestrası tarafından kaydedildi. [65]

Muzisyen ve yazar Clare Nina Norelli, Badalamenti'nin kariyerinin "en karanlık" calı?ması oldu?unu belirtir ve soundtrack 'i "izleyici icin duygusal bir rehber" olarak tanımlar. [66] Todd McGowan, siyah saclı kadının limuzinini gosteren ilk sahnede kullanılan muzikle sahnedeki gizem hissiyatının arttırdı?ını, [67] ele?tirmen Dan Jolin ise Betty'nin Los Angeles'a geldi?ini gosteren sahnede kullanılan muzi?in "ne?eli ve iyimser" oldu?unu yazar. [64] Badalamenti, film icin olu?turdu?u on ile on iki dakikalık yava? tempodaki muzikleri, yonetmenin parcalar alarak deneyler gercekle?tirdi?i ve bu deneyler sonucunda filmin co?u yerinde kar?ıla?ılan esrarengiz muzikal manzaraları yarattı?ı "yakacak oduna" benzetir. [68]

Filmdeki oyuncu secimi sahnesinde, 1960'lara ait iki pop ?arkısı birbiri ardına kullanılır. Her iki ?arkıda da, secimlere katılan iki farklı oyuncu pleybek yaparlar. Ele?tirmen Mark Mazullo, Lynch'in kadın karakterlerinin genellikle normal yollarla ileti?im kuramadıklarını, pleybek yaptıklarına ya da tıkandıklarına dikkat ceker. [69] Akademisyen Eric Gans, Camilla Rhodes'un pleybek ile seslendirildi?i " I've Told Ev'ry Little Star " adlı ?arkının Betty'yi "guclendirdi?ini" yazar. Esasında Jerome Kern tarafından iki ki?inin seslendirmesi icin yazılan ?arkının bu surumunun yalnızca Linda Scott tarafından seslendirildi?ine atıfta bulunan Gans, bunu filmdeki e?cinsel ili?kilere yapılan bir gonderme oldu?unu one surer. [70]

Club Silencio'daki sanatcının "bir muzik grubu yok... ancak yine de bir grup duyuyoruz" dedi?i sahneyi Martha Nochimson "ozgun ve carpıcı [herhangi] bir filmdeki en ozgun ve carpıcı sahne" olarak tanımlar. [34] Rebekah Del Rio 'nun seslendirdi?i " Crying " isimli ?arkının ?spanyolca akapella yorumu olan "Llorando" icin Amy Taubin "gosteriyi [alkı?lardan oturu] durduracak nitelikte... ancak ortada durduracak bir gosteri yok" yorumunda bulunur. [46] Del Rio'nun Nashville 'deki evine giden Lynch, burada Del Rio'nun kendisine seslendirdi?i ?arkıyı gizlice kaydetti ve ?arkının kullanılabilece?i bir kısmı filme ekleyerek bu kaydı filmde kullandı. [71] Martha Nochimson, bu ?arkının soylendi?i kısım da dahil olmak uzere tiyatro sahnesinin tamamının Betty ile Rita arasındaki ili?kinin yanı sıra ikilinin karakterlerinin ayrı?maya ba?ladı?ı an oldu?unu soyler. [34] Birden fazla dil ile "oldukca ilkel" duygularla ilgili bir ?arkının kullanıldı?ına dikkat ceken Jennifer Hudson'a gore Lynch, entelektuel anlatımına guvenmeyerek gorsel ve sesler ile bir anlam aktarmaya calı?ır. [24] Ele?tirmenler Colin Odell ile Michelle Le Blanc, del Rio'nun sahnede olmamasına kar?ın muzi?in devam etti?i "kafa karı?tırıcı etki"yi, " Rene Magritte 'in ?mgelerin ?haneti adlı tablosunun muzikal surumu" olarak tanımlar. [72]

Filmde kullanılan muziklerin yer aldı?ı soundtrack albumu, 9 Ekim 2001 tarihinde Milan Entertainment tarafından yayımlandı. [73] Toplam on yedi ?arkıdan olu?an albumde, filmde kullanılmasına ra?men "Sixteen Reasons" adlı ?arkı, yapımcılar arasında telif konusunun cozulememesi sebebiyle yer almamaktadır. [65]

No. Ba?lık Soz yazar(ları)ı Besteci(ler) Seslendiren Sure
1. "Jitterbug"     Angelo Badalamenti ve Prag Filarmoni Orkestrası   1.27
2. "Mulholland Drive"     Angelo Badalamenti ve Prag Filarmoni Orkestrası   4.16
3. "Rita Walks / Sunset Boulevard / Aunt Ruth"     Angelo Badalamenti ve Prag Filarmoni Orkestrası   1.55
4. "Diner"     Angelo Badalamenti ve Prag Filarmoni Orkestrası   4.16
5. "Mr. Roque / Betty's Theme"     Angelo Badalamenti   4.06
6. "The Beast"   Dave Cavanaugh Milt Buckner Milt Buckner 2.29
7. " Bring It on Home "   Sonny Boy Williamson II Willie Dixon Sonny Boy Williamson II 2.39
8. " I've Told Ev'ry Little Star "   Oscar Hammerstein II Jerome Kern Linda Scott 2.17
9. "Dwarfland / Love Theme"   Linda Scott Angelo Badalamenti ve David Lynch   12.14
10. "Silencio"     Angelo Badalamenti ve Prag Filarmoni Orkestrası   4.27
11. " Llorando "   Roy Orbison ve Joe Melson   Rebekah Del Rio 3.32
12. "Pretty 50s"     David Lynch ve John Neff David Lynch ve John Neff 3.02
13. "Go Get Some"     David Lynch ve John Neff David Lynch ve John Neff 7.08
14. "Diane and Camilla"     Angelo Badalamenti ve Prag Filarmoni Orkestrası   4.48
15. "Dinner Party Pool Music"     Angelo Badalamenti   1.26
16. "Mountains Falling"     David Lynch ve John Neff David Lynch ve John Neff 8.15
17. "Mulholland Drive / Love Theme"     Angelo Badalamenti ve Prag Filarmoni Orkestrası   5.40
Toplam sure:
73.07

Yayımlanması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gosterimi ve hasılat [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Soldan sa?a sırasıyla Naomi Watts , David Lynch , Laura Elena Harring ve Justin Theroux , 2001 Cannes Film Festivali sırasında

Lynch'in yonetti?i 1997 cıkı?lı Kayıp Otoban ( Lost Highway ) filminin yapım ve oyuncu kadrosunda Jennifer Syme 'ın 2 Nisan 2001 gunu gecirdi?i trafik kazasında olmesinin ardından Lynch, filmin sonundaki jeneri?e ekledi?i ifadeyle filmi Syme'a adadı. [74] Mulholland Cıkmazı 'nın ilk gosterimi 16 Mayıs 2001'de, Cannes Film Festivali sırasında yapıldı. Festival kapsamında verilen En ?yi Yonetmen odulunu Lynch, Orada Olmayan Adam filminin yonetmeni Joel Coen ile birlikte kazandı. [75]

Universal Pictures tarafından 8 Ekim 2001'de, Amerika Birle?ik Devletleri'nde sınırlı bir ?ekilde be? salonda gosterime sokulan film, geni? capta gosterime giri?ini 12 Ekim'de yaparak altmı? altı salonda gosterilmeye ba?ladı. ?lk haftasında $587.591 hasılat elde etti. 19-25 Ekim gunleri arasında gosterildi?i salon sayısı 247 ile maksimuma ula?masının ardından sonraki gunlerde bu sayı giderek du?tu. 9 Mayıs 2002'ye kadar ABD sinemalarında kalan film, ulke genelinde toplamda $7.220.243 hasılat elde etti. [76] 21 Kasım 2001'de Fransa 'da gosterime giren filmin da?ıtıcısı BAC Films 'di. [77] 4 hafta gosterimde kalan film, toplamda 459.377 ki?i tarafından izlendi. [78] Amerika Birle?ik Devletleri dı?ındaki ulkelerden elde etti?i $12.892.096'lık hasılatla birlikte toplam hasılatı $20.112.339'a ula?an film, Amerika Birle?ik Devletleri dı?ındaki en cok hasılatı $3.639.652 ile Fransa'da elde etmi?ti. [76]

Ev sineması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Filmin VHS ve DVD surumleri 9 Nisan 2002'de, Universal Studios Home Video tarafından Amerika Birle?ik Devletleri ve Kanada'da yayımlandı. [79] [80] Ev sineması surumlerinde filmin bolumleri arasında geci? yapma ozelli?i yer almamakta ve bolum atlama tu?una basıldı?ında filmin en sonuna gidiliyordu. Ekstra ozellik olarak filmin fragmanı ile oyuncu biyografilerine yer verilirken Lynch, filmlerin DVD surumlerinde cok fazla ekstra icerik olmasının filmin "gizemini azaltaca?ını" ve "cok fazla ?ey bilince filmin aynı ?ekilde izlenilemeyece?i" ifade etmi?ti. [79] [81] DVD surumu, "Bu Gerilimi Anlamanız icin David Lynch'in 10 ?pucusu" ba?lıklı bir kart bulunmaktaydı. [63] ?lerleyen donemde Fransa'da yayımlanan ve Amerika Birle?ik Devletleri'ndeki surumun aksine iki DVD iceren surumde; "Silence, On Tourne..." ba?lıklı yakla?ık 24 dakikalık filmin yapım belgeseli, Cannes Film Festivali'ndeki basın toplantısı, Angelo Badalamenti ve Mary Sweeney ile yapılan birer roportaj videosu, "Sur Les Lieux Du Tournage" ba?lıklı filmin cekildi?i yerlerin bir kısmının foto?raflarının yer aldı?ı bir galeri ile Lynch'in bunlara yonelik yazılı yorumları, oyuncu ve yapım kadrosunun biyografi ile filmografileri ve bolumler arasında geci? yapma ozelli?ine yer verilmi?ti. [82] Guney Kore 'de yayımlanan DVD surumu ise di?er surumlerden farklı olarak Theroux, Watts, Harring ve Lynch ile yapılan roportajlar, kamera arkası goruntuleri ve "I've Told Every Little Star" icin, filmdeki ce?itli sahnelerin kurgulanmasıyla olu?turulan bir video klip iceriyordu. [83]

13 Eylul 2010'da filmin Blu-ray surumu, Optimum Home Entertainment tarafından StudioCanal Collection adlı serinin bir parcası olarak Avrupa'da piyasaya suruldu. [84] Bu surumde; Thierry Jousse'un "In the Blue Box" bir onsozu, yonetmenler ile ele?tirmenlerin yer aldı?ı retrospektif bir belgesel, "On the Road to Mulholland Drive" ve "Back to Mulholland Drive" ba?lıklı filmin yapımını konu alan iki belgesel ve filmin yapımında yer alan ki?ilerin bir kısmıyla yapılan roportajlar vardı. [85] Bu urun aynı zamanda, Fil Adam 'ın ( The Elephant Man ) ardından bu seri kapsamında yayımlanan ikinci Lynch filmiydi. [86]

The Criterion Collection 'ın 15 Temmuz 2015'teki duyurusu sonrasında 27 Ekim 2010'da, filmin dijital restorasyonlu halinin yer aldı?ı 4K UHD ile dijital transfer yontemiyle olu?turulmu? 4K cozunurluklu halinin yer aldı?ı DVD ve Blu-ray surumleri yayımlandı. Bu surumlerde; Lynch, Peter Deming, Watts, Theroux, Harring, Badalamenti, Jack Fisk ve oyuncu secimi direktoru Johanna Raywhich ile yapılan 2015 tarihli roportajlar, kamera arkası goruntuleri, silinmi? sahneler ve filmin fragmanının yanı sıra, Chris Rodley'in Lynch on Lynch adlı kitabının 2005 surumundeki Lynch'in roportajının yer aldı?ı bir kitapcı?a yer verilmi?ti. [87] [88] Bu surumler, Eylul 2014'te yayımlanan Eraserhead 'in ardından The Criterion Collection'ın yayımladı?ı ikinci Lynch filmi oldu. [89]

11 A?ustos 2021'de The Criterion Collection'ın Ultra HD Blu-ray formatında yayımlayaca?ını duyurdu?u ilk altı film arasında Mulholland Cıkmazı da yer aldı. [90] 16 A?ustos'ta yapılan acıklamada yer alan 16 Kasım 2021 tarihinde yayımlanan bu surumde, Blu-ray surumunde yer alan ekstra ozellikler bulunuyordu. [88] [91] [92]

Tepkiler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ele?tiriler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yayımlanmasının ardından film, "yakın donem sinema tarihindeki en sert yakı?tırmaları da en guzel iltifatları da alan" bir yapım oldu. [93] Film, 185 incelemenin dikkate alındı?ı Rotten Tomatoes 'ta %84'luk bir ortalamayla 10 uzerinden 7,7 puan alırken ele?tirmenlerin ortak goru?u "David Lynch'in ruya benzeri ve gizemli [eseri] Mulholland Cıkmazı , Hollywood'ın karanlık kenarlarındaki bir kadın olarak Naomi Watts'ın buyuleyici performansıyla birlikte, alı?ılmadık bir yapıya sahip ters ko?eye yatıran bir neo-noir " olarak sunulmu?tu. [94] 35 incelemenin de?erlendirildi?i Metacritic 'te ise 100 uzerinden 85 puanlık ortalama yakaladı. [95]

Chicago Sun-Times yazarlarından Roger Ebert , "David Lynch, kariyeri boyunca Mulholland Cıkmazı 'na [ula?ıncaya] kadar calı?makta ve artık, o noktaya ula?tı?ından oturu Vah?i Duygular ( Wild at Heart ) ve hatta Kayıp Otoban 'dan ( Lost Highway ) oturu kendisini affediyorum. En azından deneyi, deney tuplerini kırmamı?. Bir Hollywood kara filmi bicimindeki gercekustu bir ruyaya benzeyen film, daha az anlam ifade ettikce izlemeyi bırakmamızı zorla?tırmakta." ifadelerini kullanarak filme dort uzerinden dort yıldız verdi. [21] Kasım 2012'de filme, "Mukemmel Filmler" ba?lıklı listesinde yer verdi. [96] Filmin, " Fellini 'nin 'u ve di?er otorist du?lerle, anıtsal bir ozyansıtma olarak aynı mertebede oldu?u"nu belirten The New York Times 'tan Stephen Holden, filmi "Hafiften bakınca, uzunca bir zamandır kar?ıla?ılan en buyuk ve en aptalca sinema ?oleni: bir film yapımcısının ki?isel e?lence dunyasına sallantılı bir yolculuk. Daha ciddi bakıldı?ında ise, filmlerin gucunu sorgulayarak, i?tahı hicbir zaman giderilemeyecek acgozlu bir ?eytanın cı?lıklarını duyabilece?iniz bir bo?luk yaratıyor." sozleriyle tanımladı. [30] San Francisco Chronicle 'dan Edward Guthmann, "ruya benzeri imge ve hiddetli, sıklıkla umursamaz hayal gucu sayesinde co?turucu" olarak tanımladı?ı film icin "a?ır temposu, onsezi hissiyatı ve zamanda kaybolmu? havasında buyuleyici bir kalite var ... tum o deli, leziz ve cileden cıkaran 146 dakikasıyla bizi kendisinde tutan, kendisine ba?layan ve bizi e?lendiren [film], Lynch'in tam formunda ve hala sinirlerimizi bozmada bir usta oldu?unu kanıtlıyor" ifadelerini kullandı. [97]

Rolling Stone 'daki yazısında Peter Travers , " Mulholland Cıkmazı , filmleri tekrar hayatta gibi hissettiriyor. Lynch icin taze bir zafer olan bu gunahkar zevk, [aynı zamanda] bombo? bir yılda yapılmı? en iyi filmlerden biri. Vizyoner curetkarlı?ı, kendinden gecirici erotizmi ve bir fahi?enin dudak parlatıcısı gibi patlayan renklerinden oturu bu bebek gibisi yok." de?erlendirmesini yaptı. [98] J. Hoberman , The Village Voice 'taki incelemesinde "Bu ?ehvetli fantazmagori ... kesinlikle Lynch'in Mavi Kadife , belki de Eraserhead 'den beri en sa?lam filmi. Kotu cocuk rockabilly felaketi Kayıp Otoban 'da kendisini sınıfta bırakan ?eylerin -ortada serbestce dola?an tehlike, ruhların amacsızca goc etmeleri , hikayedeki kı?kırtıcı du?uk replikler, ?atafatlı alternatif evrenler- burada mukemmel bir ?ekilde hakkı veriliyor." sozleriyle filmi yorumladı. [31] A. O. Scott , The New York Times 'taki yazısında bazılarının konuyu "anlatı duzenine kar?ı hakaret" olarak de?erlendirebilse de, filmin "?uursuzlu?un kasvetli karanlık dunyasından ortaya cıktı?ı gorunen daha guclu [?eylerin] hissedildi?i anlarla, mest edici bir ?ekilde mantıktan kurtulu?" oldu?unu belirtti. [99]

New York Observer 'daki yazısında 2001 yılı icerisinde gordu?u en kotu filmin Mulholland Cıkmazı oldu?unu soyleyen Rex Reed , film icin "gerzekce ve anlamsız zırvadan ibaret" dedi. [100] New York 'tan Peter Rainer, "Kendisinin di?er ruyalarla ilgili ucube festivallerinin bazılarından daha cok be?ensem de halen oldukca sonuk bir tecrube ... ?nsanlar [ve] toplumun dı?ına itilmi? ki?iler icin sahip oldu?u derin duygularla Lynch'in kendisini yenilemesi ve bir sureli?ine gerzekler, canavarlar ve zombilerden uzak durması gerekiyor." diyerek yonetmenin di?er filmleri gibi bunu da be?enmedi?ini yazdı. [101] The Washington Post 'ta yer alan yazısında film icin " Mulholland Cıkmazı 'nın ne ile ilgili oldu?unu anlıyorsanız, operatorler ?u anda bir ipucu icin hazır bekliyorlar" diyen Desson Howe, "e?er anlamsızlı?ına sanatsal bir etiket koymak isterseniz, [ Mulholland Cıkmazı ] geni?letilmi? bir durum operası" ?eklinde bir tanım yaptı. [102] Variety 'deki incelemesinde Todd McCarthy , "Lynch, bir kısmı kendisinin en iyileri olan akılda kalıcı sahnelerdeki ba?arısıyla; garip mizah, dramatik olay ve hakiki gizem seviyelerini arttırıyor" derken "Film, nispeten anlatı tutarlılı?ının sa?lam zeminlerinden Lynchci hayal hayal dunyasına ani bir geci? yapıyor ... son 45 dakikada Lynch, gorunurde herhangi bir anlamı ya da daha once gelen kısımlarla herhangi bir mantıksal ba?lantısı olmayan alternatif bir gerceklik bicemi sunan kafa karı?tırıcı bir halde. Bu taktikler ?kiz Tepeler ve ba?ka yerlerden tanıdık olsa da, akıl oyunlarına yapılan bu ani de?i?im, bu noktaya kadar Lynch'in samimi bir konu olu?turmada oldukca mukemmel bir ?ekilde ba?arılı olmasından oturu hayal kırıklı?ına u?ratıcı." ifadelerini kullandı. [60] James Berardinelli incelemesinde "Lynch, kilimi altımızdan cekerek izleyicisini kandırıyor. Yalnızca aklımızı karı?tırma amacıyla her ?eyi karı?tırıyor. Hicbir ?ey bir anlam ifade etmiyor, cunku bir anlam ifade etmemeleri gerekiyor. Ya?ananların herhangi bir amacı veya mantı?ı yok. Lynch, bize buyuk bir e?ek ?akası yapıyor." ifadelerine yer verdi. [103] Ray Carney ise "Soylemeniz gereken bir ?ey olsaydı, tum bu duygusal de?i?imlere ve anlatımdaki gizli kapılara ihtiyacınız olmazdı. Karakterlerin gercekten ruhları olsaydı, doppelganger 'lere ve golge ?ahıslara ihtiyacınız olmazdı." ele?tirisinde bulundu. [104]

2011 yılında Slate , "Yeni Klasikler" ba?lıklı serisinin bir parcası olarak gosterdi?i Mulholland Cıkmazı 'nı "2000'den beri etkisini en cok surduren film" olarak niteledi. [105]

En iyi film listeleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Mulholland Cıkmazı , ce?itli ele?tirmen ya da yayınlar tarafından belirlenen ce?itli en iyi filmleri listelerinde kendine yer buldu.

2001
2000'ler
Di?er

Aday gosterildi?i veya kazandı?ı oduller [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Filmin kendisi ile yonetimi, senaryosu, ba?rol oyuncuları, goruntu yonetimi, kurgusu ve muzi?i gibi ce?itli yonlerden takdir topladı. Film, ilk kez gosterildi?i 2001 Cannes Film Festivali 'ndeki En ?yi Yonetmen odulunu Joel Coen ile payla?ırken Lynch de Altın Palmiye adayları arasında yer aldı. [75] 74. Akademi Odulleri 'nde En ?yi Yonetmen ; [127] 59. Altın Kure Odulleri 'nde En ?yi Film (Drama) , En ?yi Yonetmen , En ?yi Ozgun Muzik ve En ?yi Senaryo ; [128] [129] 7. Ele?tirmenlerin Secimi Odulleri 'nde En ?yi Film ; [130] 28. Saturn Odulleri 'nde ise En ?yi Aksiyon, Macera veya Gerilim Filmi , En ?yi Kadın Oyuncu (Watts ile) En ?yi Yonetmen ve En ?yi Muzik kategorilerinde adaylık elde etti. [131] 27. Cesar Odulleri 'nde En ?yi Yabancı Film odulunun sahibi olurken [132] Watts da 2001 National Board of Review Odulleri 'ndeki En ?yi Cıkı? Yapan Kadın Oyuncu odulunu kazandı. [133]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Genel
Ozel
  1. ^ a b c d e f Friend, Ted (29 A?ustos 1999). "Creative Differences" . The New Yorker (?ngilizce). 27 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  2. ^ Harris, Will (22 Ocak 2014). "Sherilyn Fenn talks David Lynch and how Twin Peaks should have ended" . The A.V. Club (?ngilizce). 5 ?ubat 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  3. ^ a b c Anolik, Lili (9 ?ubat 2017). "Inside the Making of Mulholland Drive , David Lynch's Dark, Freudian Masterpiece" . Vanity Fair (?ngilizce). 11 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Mayıs 2022 .  
  4. ^ a b c David, Anna (Kasım 2001). "Twin Piques" . Premiere (?ngilizce). 3 (15). ss. 80-81. 17 ?ubat 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 30 Nisan 2022 .  
  5. ^ Cheng, Scarlet (12 Ekim 2001). "It's a Road She Knows Well; 'Mulholland Drive ' Star Naomi Watts Has Lived the Hollywood Metaphor Behind the Fabled Highway" . Los Angeles Times (?ngilizce). s. F20. 3 Kasım 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 30 Nisan 2022 .  
  6. ^ a b Neman, Daniel (19 Ekim 2001). "Indie Actor Theroux Puts in 'Drive' Time". Richmond Times-Dispatch (?ngilizce). Virginia. s. C1A.  
  7. ^ Woods 2000 , s. 214.
  8. ^ a b c Macaulay, Scott (Ekim 2001). "The Dream Factory" . Filmmaker (?ngilizce), 10 . ss. 64-67. 26 Kasım 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Eylul 2013 .  
  9. ^ a b Divine, Christine (Kasım 2001). "Hollywood Gothic" . Creative Screenwriting (?ngilizce). 6 (8). ss. 8-12. 8 ?ubat 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  10. ^ a b c Fuller, Graham (Kasım 2001). "Naomi Watts: Three Continents Later, An Outsider Actress Finds her Place" . Interview (?ngilizce). ss. 132-137. 8 ?ubat 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Mayıs 2022 .  
  11. ^ a b Arnold, Gary (12 Ekim 2001). "Smoke and mirrors; Director Lynch keeps actor Theroux guessing". The Washington Times (?ngilizce). ss. B5.  
  12. ^ Pulver, Andrew (11 Mayıs 2001). "Now you see it" . The Guardian (?ngilizce). 29 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Mayıs 2022 .  
  13. ^ Mulholland Drive (DVD) (?ngilizce). Universal Focus. 2004.  
  14. ^ Sterritt, David (12 Ekim 2001). "Lynch's twisty map to 'Mulholland Drive ' " . The Christian Science Monitor (?ngilizce). Cannes. s. 15. 1 Mayıs 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Mayıs 2022 .  
  15. ^ a b Lewis, Robin (17 Ocak 2007). "Nice Film If You Can Get It: Understanding Mulholland Drive " . The Guardian (?ngilizce). 5 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Eylul 2013 .  
  16. ^ Spelling, Ian (Kasım 2001). "Laura Elena Harring Explores the World of David Lynch" . New York Times Syndicate (?ngilizce). 9 ?ubat 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 10 Eylul 2013 .  
  17. ^ a b Tang, Jean (7 Kasım 2001). "All you have to do is dream" (?ngilizce). Salon . 29 Aralık 2008 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Eylul 2013 .  
  18. ^ a b Wyman, Bill; Garrone, Max; Klein, Andy (24 Ekim 2001). "Everything you were afraid to ask about "Mulholland Drive " " (?ngilizce). Salon. 23 Eylul 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 9 Ekim 2013 .  
  19. ^ a b c d e f g h i j k Sinnerbrink, Robert (2005). "Cinematic Ideas: David Lynch's Mulholland Drive " . Film-Philosophy (?ngilizce). 14 (9). 7 Mayıs 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi .  
  20. ^ a b c d Blain, Tom. " Mulholland Drive review by Tom Blain" (?ngilizce). Jackass Critics. 15 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Eylul 2013 .  
  21. ^ a b c d e f Ebert, Roger (12 Ekim 2001). "Mulholland Drive" (?ngilizce). RogerEbert.com . 1 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Eylul 2013 .  
  22. ^ Ebert, Roger (16 Nisan 2002). "Lost on 'Mulholland Drive ' " (?ngilizce). Boulder, Colorado: RogerEbert.com. 7 Eylul 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Eylul 2013 .  
  23. ^ a b c d e f g Lopate, Philip (Eylul-Ekim 2001). "Welcome to L. A." Film Comment (?ngilizce). 5 (37). ss. 44-49. 4 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Eylul 2013 .  
  24. ^ a b c d e Hudson, Jennifer (Sonbahar 2004). " ' No Hay Banda, and yet We Hear a Band': David Lynch's Reversal of Coherence in Mulholland Drive ". Journal of Film and Video (?ngilizce). 1 (56): 17-24. JSTOR   20688440 .  
  25. ^ a b Permutter, Ruth (Nisan 2005). "Memories, Dreams, Screens". Quarterly Review of Film and Video (?ngilizce). 2 (22): 125-134. doi : 10.1080/10509200590461837 .  
  26. ^ Bulkeley, Kelly (Mart 2003). "Dreaming and the Cinema of David Lynch". Dreaming (?ngilizce). 1 (13): 57. doi : 10.1023/a:1022190318612 .  
  27. ^ a b c d e Hageman, Andrew (Haziran 2008). "The Uncanny Ecology of Mulholland Drive " . Scope - An Online Journal of Film and Television Studies (?ngilizce), 11 . 7 A?ustos 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 9 Eylul 2013 .  
  28. ^ "Moving Beyond the Dream Theory: A New Approach to 'Mulholland Drive ' " (?ngilizce). PopMatters . 4 A?ustos 2016. 17 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 2 Mayıs 2022 .  
  29. ^ a b Roche, David (2004). "The Death of the Subject in David Lynch's Lost Highway and Mulholland Drive ". E-rea: Revue electronique d'etudes sur le monde anglophone (?ngilizce). 2 (2): 43. doi : 10.4000/erea.432 .  
  30. ^ a b c Holden, Stephen (6 Ekim 2001). "Film Festival Review: Hollywood, a Funhouse of Fantasy" . The New York Times (?ngilizce). s. A13. 5 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 29 Eylul 2013 .  
  31. ^ a b Hoberman, J. (2 Ekim 2001). "Points of No Return" . The Village Voice (?ngilizce). 19 Temmuz 2008 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  32. ^ a b c Vass, Michael (Yaz 2005). "Cinematic meaning in the work of David Lynch: Revisiting Twin Peaks: Fire Walk With Me , Lost Highway , and Mulholland Drive " . CineAction (?ngilizce) (67): 12-25. 2 Mayıs 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 2 Mayıs 2022 .  
  33. ^ Sheen, Erica; Davison, A. (2004). The Cinema of David Lynch: American Dreams, Nightmare Visions (?ngilizce). Wallflower Press. s. 170. ISBN   978-1-903364-85-7 .  
  34. ^ a b c d e f g h Nochimson, Martha (Sonbahar 2002). "Mulholland Drive" . Film Quarterly (?ngilizce). 56 (1). ss. 37-45. doi : 10.1525/fq.2002.56.1.37 . JSTOR   10.1525/fq.2002.56.1.37 .  
  35. ^ Weight, Gregory (2002). "Film Reviews: Mulholland Drive" . Film & History (?ngilizce). 1 (32): 83-84.  
  36. ^ a b Dillon 2006 , s. 94.
  37. ^ Wilmington, Michael (12 Ekim 2001). "Lynch's 'Mulholland Drive' takes us to a hair-raising alternate world" . Chicago Tribune (?ngilizce). 17 Haziran 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  38. ^ Kenny, Glenn (12 Ekim 2002). "Mulholland Drive" . Premiere (?ngilizce). 30 Haziran 2007 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 Eylul 2013 .  
  39. ^ a b Stephanie, Zacharek (12 Ekim 2001). "David Lynch's latest tour de force" . Salon (?ngilizce). 15 Kasım 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 Ekim 2013 .  
  40. ^ Taylor, Charles (9 Aralık 2009). "The Naughts: The Romantic Pair of the '00s ? IFC" (?ngilizce). IFC . 13 Mayıs 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 Ekim 2013 .  
  41. ^ a b c d Love, Heather (Kı? 2004). "Spectacular failure: the figure of the lesbian in Mulholland Drive " . New Literary History (?ngilizce). 35 : 117-132. doi : 10.1353/nlh.2004.0021 .  
  42. ^ Hensley, Dennis (?ubat 2002). "Lust Highway". Total Film , 61 . ss. 72-74.  
  43. ^ Pearce, Gareth (6 Ocak 2002). "Why Naomi is a girl's best friend". The Sunday Times (?ngilizce). s. 14.  
  44. ^ Ferber, Lawrence (11 Ekim 2001). "Sapphic Strangeness". Watermark (?ngilizce). s. 31.  
  45. ^ Ruch, Allen B. (23 Nisan 2002). " " No hay banda.": A Long, Strange Trip Down David Lynch's Mulholland Drive " (?ngilizce). The Modern World. 29 Nisan 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Ekim 2013 .  
  46. ^ a b c d Taubin, Amy (Eylul 2001). "In Dreams" . Film Comment (?ngilizce). 5 (37). ss. 51-55. 21 Eylul 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 14 Eylul 2013 .  
  47. ^ a b Toles, George (2004). "Auditioning Betty in Mulholland Drive". Film Quarterly (?ngilizce). 1 (58). ss. 2-13. doi : 10.1525/fq.2004.58.1.2 .  
  48. ^ a b Fuller, Graham (Aralık 2001). "Babes in Babylon" . Sight & Sound (?ngilizce). 12 (11). ss. 14-17. 4 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 2 Ekim 2013 .  
  49. ^ McGowan 2007 , s. 199.
  50. ^ Dillon 2006 , s. 95.
  51. ^ a b c d e Ridgway, Franklin (Sonbahar 2006). "You Came Back!; Or Mulholland Treib". Post Script: Essays in Film and the Humanities (?ngilizce). 1 (26): 43-61.  
  52. ^ Johnson 2004 , s. 137.
  53. ^ a b Woods 2000 , s. 208.
  54. ^ McGowan 2007 , ss. 205-206.
  55. ^ Sheen & Davison 2004 , s. 171.
  56. ^ Johnson 2004 , s. 6.
  57. ^ McGowan 2007 , s. 2.
  58. ^ Woods 2000 , s. 209.
  59. ^ Hersey, Curt (2002). "Diegetic Breaks and the Avant-Garde" . The Journal of Moving Image Studies (?ngilizce), 1 . 8 Mayıs 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Mayıs 2022 .  
  60. ^ a b McCarthy, Todd (16 Mayıs 2001). " Mulholland Drive " . Variety (?ngilizce). 6 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2013 .  
  61. ^ McGowan, Todd (2004). "Lost on Mulholland Drive: Navigating David Lynch's Panegyric to Hollywood". Cinema Journal (?ngilizce). 2 (43). ss. 67-89. doi : 10.1353/cj.2004.0008 .  
  62. ^ Kokko, Valtteri (2004). "Psychological Horror in the Films of David Lynch" . Wider Screen (?ngilizce), 1 . 27 Eylul 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 24 Eylul 2013 .  
  63. ^ a b Horan, Anthony. "Mulholland Drive" (?ngilizce). DVD.net.au. 11 A?ustos 2002 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 25 Eylul 2013 .  
  64. ^ a b Jolin, Dan (?ubat 2002). "Angelo Badalamenti". Total Film (?ngilizce), 61 . s. 113.  
  65. ^ a b "John Neff ? Engineer Extraordinaire ? Part 1" (?ngilizce). Dugpa.com. 4 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Ekim 2013 .  
  66. ^ Norelli, Clare Nina (2009). "Suburban Dread: The music of Angelo Badalamenti in the films of David Lynch". Sound Scripts (?ngilizce), 2 . s. 41.  
  67. ^ McGowan 2007 , s. 197.
  68. ^ Schweiger, Daniel (Eylul 2001). "The Madman and his Muse" . Film Score (?ngilizce). 1 Mart 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 26 Eylul 2013 .  
  69. ^ Mazullo, Mark (Kı? 2005). "Remembering Pop: David Lynch and the Sound of the '60s". American Music (?ngilizce). 4 (23). ss. 493-513. doi : 10.2307/4153071 . JSTOR   4153071 .  
  70. ^ Gans, Eric (31 A?ustos 2002). "Mulholland Drive" . Chronicles of Love and Resentment (?ngilizce), 269 . 13 Mart 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 27 Eylul 2013 .  
  71. ^ "Rebekah Del Rio - The story behind Llorando" (?ngilizce). Rebekah Del Rio resmi sitesi. 14 Eylul 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 28 Eylul 2013 .  
  72. ^ Odell & Le Blanc 2007 , s. 162.
  73. ^ "Milan Entertainment releases Mulholland Drive soundtrack sountrack" (?ngilizce). Milan Entertainment . 2 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 28 Eylul 2013 .  
  74. ^ "Marilyn Manson denies crash claim" (?ngilizce). BBC News . 8 Nisan 2002. 15 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 9 Ekim 2013 .  
  75. ^ a b "Festival de Cannes ? From 15 to 26 may 2012" (?ngilizce). Cannes Film Festivali . 2001. 3 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 28 Eylul 2013 .  
  76. ^ a b "Mulholland Drive (2001)" . Box Office Mojo . 5 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 28 Eylul 2013 .  
  77. ^ Beaumont, Patrick (21 Kasım 2001). "Mulholland Drive : Un cauchemar americain" (Fransızca). Le Quotidien du Cinema. 18 Haziran 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  78. ^ "Box office du film Mulholland Drive" (Fransızca). AlloCine . 9 Ocak 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  79. ^ a b Beierle, Aaron (10 Nisan 2002). "Mulholland Drive" (?ngilizce). DVD Talk. 22 Kasım 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 18 Mayıs 2022 .  
  80. ^ " MulhollandDrive Speeds To Video" (?ngilizce). Hive4media. 14 ?ubat 2002. 18 Mart 2002 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 18 Mayıs 2022 .  
  81. ^ Rafferty, Terrence (4 Mayıs 2003). "Everybody Gets a Cut" . The New York Times (?ngilizce). 5 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Ekim 2013 .  
  82. ^ " Mulholland Drive French DVD review" (?ngilizce). Lynchnet.com. 4 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Ekim 2013 .  
  83. ^ " Mulholland Drive Korean DVD review" (?ngilizce). Lynchnet.com. 16 Haziran 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 19 Mayıs 2022 .  
  84. ^ "StudioCanal Collection ? Mulholland Drive" (?ngilizce). StudioCanal . 15 Ekim 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Ekim 2013 .  
  85. ^ DuHamel, Brandon. "Mulholland Drive [StudioCanal Collection][UK] Blu-ray Review" (?ngilizce). Blu-rayDefinition.com. 9 Mart 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Ekim 2013 .  
  86. ^ "StudioCanal Collection ? The Elephant Man" (?ngilizce). StudioCanal. 26 Temmuz 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Ekim 2013 .  
  87. ^ "Criterion Announces October Titles" (?ngilizce). Blu-ray.com. 15 Temmuz 2015. 18 Temmuz 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  88. ^ a b "Mulholland Dr. (2001) ? The Criterion Collection" (?ngilizce). The Criterion Collection . 4 Eylul 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  89. ^ "Eraserhead (1977) ? The Criterion Collection" (?ngilizce). The Criterion Collection. 20 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  90. ^ Machkovech, Sam (11 A?ustos 2021). "Criterion announces support for 4K UHD Blu-ray, beginning with Citizen Kane" . Ars Technica (?ngilizce). 3 ?ubat 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 19 Mayıs 2022 .  
  91. ^ Squires, John (16 A?ustos 2021). "David Lynch's 'Mulholland Dr.' Returns to the Criterion Collection With 4K Ultra HD Release" (?ngilizce). Bloody Disgusting . 19 Mayıs 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 19 Mayıs 2022 .  
  92. ^ Bowen, Chuck (25 Kasım 2021). "Review: David Lynch's Mulholland Drive on 4K UHD from the Criterion Collection" . Slant Magazine (?ngilizce). 19 Mayıs 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 19 Mayıs 2022 .  
  93. ^ Lentzner, Jay R.; Ross, Donald R. (Sonbahar 2005). "The Dreams That Blister Sleep: Latent Content and Cinematic Form in Mulholland Drive" . American Imago (?ngilizce). 62 : 101-123. doi : 10.1353/aim.2005.0016 .  
  94. ^ "Mulholland Drive" (?ngilizce). Rotten Tomatoes . 1 Mayıs 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2013 .  
  95. ^ " Mulholland Drive reviews" (?ngilizce). Metacritic . 15 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 20 Mayıs 2022 .  
  96. ^ Ebert, Roger (11 Kasım 2012). "A twisted road through a landscape of dreams" (?ngilizce). RogerEbert.com. 21 Eylul 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2013 .  
  97. ^ Guthmann, Edward (12 Ekim 2001). "Lynch's Hollyweird: 'Mulholland Drive' fantasia shows director's bizarre humor, originality" . San Francisco Chronicle (?ngilizce). 6 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2013 .  
  98. ^ Travers, Peter (11 Kasım 2001). "Mulholland Drive" . Rolling Stone (?ngilizce). 4 Kasım 2007 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2013 .  
  99. ^ Scott, A. O. (17 Mayıs 2001). "Critic's Notebook; Shoving Through the Crowd to Taste Lyrical Nostalgia" . The New York Times (?ngilizce). s. E1. 10 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  100. ^ Reed, Rex (14 Ekim 2001). "A Festival of Flops" . New York Observer (?ngilizce). 15 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2013 .  
  101. ^ Ranier, Peter (8 Nisan 2008). "You Don't Know Jack" . New York (?ngilizce). 18 Ekim 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2013 .  
  102. ^ Howe, Desson (12 Ekim 2001). " ' Mulholland': A Dead-End Street" . The Washington Post (?ngilizce). ss. T43. 5 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  103. ^ Berardinelli, James (2001). "Mulholland Drive" (?ngilizce). ReelViews. 24 ?ubat 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Ekim 2013 .  
  104. ^ Carney, Ray. "Ray Carney's News and Events" . bu.edu (?ngilizce). 3 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  105. ^ "The New Classics: The most enduring books, shows, movies, and ideas since 2000" (?ngilizce). Slate . 7 Kasım 2011. 18 A?ustos 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  106. ^ "Film Comment's End of Year Critics! Poll 2001" . Film Comment (?ngilizce). Ocak-?ubat 2002. 1 Ekim 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Mayıs 2022 .  
  107. ^ Gonzalez, Ed (21 Aralık 2001). "The 10 Best Films of 2001" . Slant Magazine (?ngilizce). 7 ?ubat 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  108. ^ Kay, Jeremy (12 Ocak 2010). "LA critics name Mulholland Drive Film of the Decade" . screendaily.com (?ngilizce). 18 Eylul 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  109. ^ "Palmares 2000" . Cahiers du cinema (Fransızca). 2010. 26 Nisan 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  110. ^ Hernandez, Eugene (22 Ocak 2010). " " Summer Hours" Wins indieWIRE '09 Critics Poll; "Mulholland Drive" is Best of Decade" . IndieWire (?ngilizce). 5 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  111. ^ "Best of the Aughts: Film" . Slant Magazine (?ngilizce). 7 ?ubat 2010. 30 Eylul 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  112. ^ "Best of Decade" . The Village Voice (?ngilizce). 2010. 5 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  113. ^ "The TONY top 50 movies of the decade" . Time Out New York (?ngilizce), 739 . 26 Kasım 2009. 6 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  114. ^ "Film Comment's End-of-the-Decade Critics' Poll" . Film Comment (?ngilizce). 2010. 4 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  115. ^ "Extended Readers' Poll Results: Best of the Decade and 2009" . Film Comment (?ngilizce). 2010. 4 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  116. ^ "Best films of the noughties No 3: Mulholland Drive" (?ngilizce). guardian.co.uk. 30 Aralık 2009. 5 Mart 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  117. ^ Travers, Peters (9 Aralık 2009). "Mulholland Drive ? Rolling Stone Movies ? Lists" . Rolling Stone (?ngilizce). 27 Eylul 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  118. ^ " ' Memento,' 'Mulholland Drive' among Canadian Press film favourites of 2000" . Journal Pioneer (?ngilizce). 20 Aralık 2009. 13 Temmuz 2011 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  119. ^ "MovieMantz: Best Movies Of The Decade" . Access Hollywood (?ngilizce). 5 Ocak 2010. 1 Ekim 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  120. ^ "The 21st Century's 100 greatest films" . BBC . 23 A?ustos 2016. 23 A?ustos 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 A?ustos 2016 .  
  121. ^ "The 25 best arthouse films of all time: the full list" . The Guardian (?ngilizce). 20 Ekim 2010. 5 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  122. ^ Bradshaw, Peter; Clarke, Cath; Pulver, Andrew; Shoard, Catherine (13 Eylul 2019). "The 100 best films of the 21st century" . The Guardian (?ngilizce). 13 Eylul 2019 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 6 Mayıs 2022 .  
  123. ^ Boucher, Geoff (31 A?ustos 2008). "The 25 best L.A. films of the last 25 years" . Los Angeles Times (?ngilizce). 25 A?ustos 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  124. ^ Christie, Ian (2012). "The Top 50 Greatest Films of All Time" (?ngilizce). British Film Institute . 1 Mart 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  125. ^ "Film4's 50 Films To See Before You Die" (?ngilizce). Channel4.com . 7 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 4 Ekim 2013 .  
  126. ^ Green, Willow (3 Ekim 2008). "The 500 Greatest Movies of All Time" . Empire (?ngilizce). 22 A?ustos 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Mayıs 2022 .  
  127. ^ Rafferty, Terrence (10 Mart 2002). "Oscar Films/Behind The Camera; In a Weird Way, David Lynch Makes Sense" . The New York Times (?ngilizce). 17 Mayıs 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 17 Mayıs 2022 .  
  128. ^ "The Golden Globe nominations in full" (?ngilizce). Screen Daily . 20 Aralık 2001. 2 Aralık 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 17 Mayıs 2022 .  
  129. ^ "Golden Globe Winners" . The New York Times (?ngilizce). Reuters . 22 Ocak 2002. 5 ?ubat 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 17 Mayıs 2022 .  
  130. ^ "The 7th Critics' Choice Movie Awards winners and nominees" (?ngilizce). Ele?tirmenlerin Secimi Derne?i . 7 Ocak 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  131. ^ "Nominees for 28th Annual Saturn Awards" (?ngilizce). Los Angeles: United Press International . 14 Mart 2002. 18 Mart 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 18 Mayıs 2022 .  
  132. ^ "Cesar 2002 : le palmares" (Fransızca). AlloCine. 2 Mart 2002. 17 Mayıs 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 17 Mayıs 2022 .  
  133. ^ Lewis, Hilary (4 Aralık 2013). " ' Her' Named Best Film by National Board of Review" . The Hollywood Reporter (?ngilizce). 3 ?ubat 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 A?ustos 2015 .  

Konuyla ilgili yayınlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • Andrews, David (Sonbahar 2004). "An Oneiric Fugue: The Various Logics of Mulholland Drive ". Journal of Film and Video (?ngilizce). 56 (1): 25-40. JSTOR   20688441 .  
  • Klock, Geoff (2017). " " Goodnight, Sweet Betty": Levels of Illusion in Mulholland Drive and Hamlet ". Quarterly Review of Film and Video (?ngilizce). 34 (1): 250-65. doi : 10.1080/10509208.2016.1144038 .  
  • Odell, Colin; Le Blanc, Michelle (2007). David Lynch (?ngilizce). Kamera Books. ISBN   978-1-84243-225-9 .  

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]