Tayvan'da
kaydedilen bir Mandinka konu?macısı.
Mandinka dili
(
Mandi'nka kango
; Ajamiː ????????????? ?????????) veya
Mandingo
,
Gine'nin
Mandinka halkı, kuzey
Gine-Bissau
,
Senegal'in
Casamance bolgesi ve ana dillerden biri oldu?u
Gambiya'da
konu?ulan bir Mande dilidir.
Mandinka burada Casamance'da konu?ulan ce?itlilikle temsil edilmektedir
[1]
Diyalektik ce?itlilik cok azdır.
Mandinka'nın yuksek ve alcak olmak uzere iki tonu vardır. De?i?tirilmemi? isimler ya tum hecelerde yuksek tonda ya da tum hecelerde du?uk tondadır.
-o
kesin son eki, yuksek tonlu isimlerde alcak ton, du?uk tonlu isimlerde ise alcalan ton alır. Aynı zamanda onceki herhangi bir kısa sesli harfi de ozumseyerek, du?uk veya alcak tonlu uzun bir /oo/ ile sonuclanır. Onceki uzun yuksek sesli harfi kısaltır. (
ii
>
io
,
uu
>
uo
;
ee
iste?e ba?lı olarak >
eo
veya
ee
) veya kendisini asimile eder (
aa
aa olarak
kalır) ve yalnızca tonunu bırakır:
- /buŋ/ 'bir oda' > /buŋo/ 'oda'
- /teŋ/ 'palmiye a?acı' > /teŋo/ 'palmiye a?acı'
- /kidi/ 'silah' > /kidoo/ 'silah'
- /kordaa/ 'bir ev' > /kordaa/ 'ev'
Senegal ve Gambiya'da Mandinka,
Wolof
, Serer ve Jola gibi tonal olmayan yerel dillerin etkisi altında bir perde vurgu sistemine yakla?ıyor.
Gine-Bissau, Gine ve Do?u Senegal'de konu?ulan Do?u ve Guney Mandinka lehcelerinde (Tilibo) ton sistemi daha sa?lam olmaya devam ediyor. Bu muhafazakar lehceler, bir zamanlar
Mali ?mparatorlu?u'nun
resmi dili olan Maninka, Bambara ve Susu gibi di?er muhafazakar Manding dilleriyle birle?iyor. Bunların tumu, Gambiya ve Senegal'in co?unda konu?ulan Batı Mandinka lehcelerinde yalnızca hafifce ima edilen, tonalitedeki tipik Batı Afrika teraslı alt basama?ı koruyor.
Sesli harf nitelikleri Hepsi uzun veya kısa olabilir. Nazal unluler yoktur; bunun yerine koda unsuz /ŋ/ vardır. Uzun unluler cift yazılır:
aa
,
ee
,
ii
,
oo
,
uu
.
Mandinka'da
Latin alfabesi
ve
Arap alfabesi
yaygın olarak kullanılmaktadır; ilki resmidir, ancak ikincisi daha yaygın olarak kullanılır ve daha eskidir Ayrıca, 1949'da icat edilen pan- Manding yazı sistemi, N'Ko yazısı, Gine-Bissau'da, kuzey do?u Gine'de ve Fildi?i Sahili ile Mali'deki kom?u topluluklarda sıklıkla kullanılmaktadır. Ek olarak, orijinal olarak Wolof icin geli?tirilen Garay alfabesinin bazı sınırlı kullanımları gorulmu?tur.
[2]