Louis-Alexandre Berthier
(20 Kasım 1753 ? 1 Haziran 1815)
Fransız
asker ve
mare?al
. Birinci Wagram prensi,
Neuchatel
'in Egemen prensi ve
I. Napolyon
'un 26 mare?alinden biridir.
Louis-Alexandre, 20 Kasım 1753'te
Versay
'da do?du.
Fransa Krallı?ı
ordusunda
yarbay
olan
Jean-Baptiste Berthier
'in o?ludur. Be? karde?in en buyu?uydu, uc erkek karde?i de Fransız Ordusunda gorev yaptı.
[2]
Berthier, cocukken istihkam subayı olan babasından askerlik sanatını o?rendi. On yedi ya?ındayken orduya girdi, Prens Lambesc Allemand-Dragoon Alayı'nda gorev aldı. Berthier 1780'de
General Rochambeau
ile birlikte Kuzey Amerika'ya gitti, donu?unde albay rutbesine terfi edildi daha sonra ce?itli gorevlerde bulundu. Prusya'da askeri bir misyonda gorevde aldı. Fransız Devrimi sırasında Versailles Ulusal Muhafızları'nın komutanı olarak
XVI Louis'in
teyzelerini halkın ?iddetinden korudu,1791'de kacmalarına yardım etti.
[3]
Berthier 1792'de Mare?al
Nicolas Luckner
'ın kurmay ba?kanı oldu,
General Dumouriez
ile
Kellermann
'ın Argonne seferinde onemli rol oynadı.1793-1795
Vendean Sava?ı
'nda gorev yaptı, ertesi yıl
Bonapart
'ın yakın zamanda komuta etmek icin atandı?ı ?talya Ordusu'na hem tumgeneral hem de kurmay ba?kan olarak atandı.
Rivoli Muharebesi
'nde onemli rol oynadı,
General Joubert
'i Avusturyalı general
Jozsef Alvinczi
'nin saldırısından kurtardı.
Berthier, 1796 seferi boyunca Napolyon'a e?lik etti,
Campo Formio Antla?ması
'ndan sonra ordunun sorumlulu?unu aldı. 1798'de ?talya'ya girdi?inde hala bu gorevdeydi, Vatikan'ı i?gal etti,
Roma Cumhuriyeti
'ni orgutledi, Papa 6. Pius'u esir aldı. Berthier, Papa Pius'un zorlu bir yolculuktan sonra oldu?u Valence'e ta?ınmasını yonetti.Papanın olumu Vatikan'ın siyasi gucunu onemli olcude zayıflattı.
Daha sonra Berthier,
Napolyon'un Mısır Seferi
'ne katıldı. 18 Brumaire Darbesinde Napolyon'a yardım etti, ardından Sava? Bakanı oldu.
Marengo Muharebesi
sırasında ihtiyat birliklerinin komutanı olmasına ra?men orduya e?lik edip carpı?maya katıldı, kolundan vurulup yaralandı.
[4]
Seferin sonunda diplomatik i?lerde calı?tı. A?ustos 1800'de ?spanya'da gorev aldı,
Lousiana'nın satın alımında
rol oynadı.
Napolyon, Prusya Kralı
III. Friedrich Wilhelm
'i tahttan indirdi?inde, Berthier
Neuchatel
eyaletinin hukumdarlı?ına atandı. Bu gorevi 1814'e kadar surdurdu.
Napolyon imparatorlu?unu ilan etti?inde, Berthier ?mparatorluk Mare?ali oldu.
Austerlitz
,
Jena
ve
Friedland
Muharebeleri'ne katıldı. 1806'da Valangin Duku ile Neuchatel Buyuk Prensi unvanlarını kazandı, 1807'de ?mparatorluk Emniyet Muduru oldu.
1808'de
Yarımada Sava?ı
'nda gorev yaptı. 1809'da
Be?inci Koalisyon Sava?ı
sırasında Avusturya bolgesinde gorev aldı ardından kendisine Wagram Prensi unvanı verildi.
1812'de
Rusya
'da Napolyon'la birlikteydi. Napolyon'un Moskova'ya ilerlemesine kar?ı birkac ki?iden biri oldu. 1813'te Almanya'da, 1814'te Fransa'da, Fransız ?mparatorlu?u'nun coku?une kadar
Grande Armee
'de gorev aldı.
Napolyon'un Rusya Seferi'ndeki yenilgisinden sonra tahttan cekilmesinin ardından Berthier emekli oldu.
Do?ancılık
ile heykeltıra?lık ile u?ra?tı. 1814'te
XVIII Louis
ile barı?tı, Louis'in Paris'e giri?inde ona e?lik etti. Napolyon
Elba
'daki surgunu sırasında Berthier'e planları hakkında bilgi verdi. Berthier gelece?i konusunda ?a?kındı, Napolyon'a ba?lı kalmak da istemiyordu. Bu durum hem Napolyon'un hem de XVIII. Louis'in ?uphelerini cekti.
Berthier, Napolyon
Elba'dan Fransa'ya dondu?unde
Bamberg
'deki evine cekildi. 1 Haziran 1815'te pencereden du?erek oldu. Bazı rivayetlere gore, gizli bir cemiyetin uyeleri tarafından yapılan suikasta kurban gitti ya da Rus askerlerinin Fransa'yı i?gal etmek uzere ilerledi?ini gorunce kendini camdan atarak intihar etti.
Berthier'in olumu Napolyon'u derinden etkiledi, onun icin ?u sozleri soyledi:
" Berthier orada olsaydı (Waterloo Sava?ı), bu talihsizlikle kar?ıla?mazdım."
[5]
Berthier bir kurmaydı ancak iyi bir saha kumandanı de?ildi, yine de birlikleri duzenleme becerisi ile Napolyon'un talimatlarını ayrıntılı bir bicimde anlayıp uygulayabilmesiyle unluydu.
General Paul Thiebault
1796'da onun hakkında ?unları soyledi:
"Onu tum ayrıntılı calı?malardan kurtarabilecek, onu anında anlayabilecek, neye ihtiyacı olaca?ını onceden gorebilecek bir adam isteyen General Bonapart'a Berthier'den daha uygun kimse bulunamazdı.
- Ozel
- Genel
- Bukhari, Emir
Napoleon's Marshals
Osprey Publishing, 1979,
0-85045-305-4
.
- Chandler, David
Napoleon's Marshals
Macmillan Pub Co, 1987,
0-02-905930-5
.
- Connelly, Owen,
Blundering to Glory: Napoleon's Military Campaigns
SR Books, 1999,
0-8420-2780-7
.
- Elting, John R.
Swords around a Throne: Napoleon's Grande Armee
Weidenfeld & Nicolson, 1997,
0-02-909501-8
.
- Haythornthwaite, Philip
Napoleon's Commanders (2): c.1809-15
Osprey Publishing, 2002,
1-84176-345-4
.
- Hittle, James Donald
the Military Staff: Its History and Development
Military Service Publishing, 1952.
- Macdonell, A. G.
Napoleon and His Marshals
Prion, 1997,
1-85375-222-3
.
- Pawly, Ronald
Napoleon's Imperial Headquarters (1): Organization and Personnel
Osprey Publishing, 2004,
1-84176-793-X
.
- Pawly, Ronald
Napoleon's Imperial Headquarters (2): On campaign
Osprey Publishing, 2004,
1-84176-794-8
.
- Watson, S.J.
By Command of the Emperor: A Life of Marshal Berthier
. Ken Trotman Ltd,
0-946879-46-X
.