Vikipedi, ozgur ansiklopedi
| Lorenzo Ghiberti
|
|---|
 Lorenzo Ghiberti. Vaftizhane Cennet Kapisi uzerinde.
|
|
| Do?um adı
| Lorenzo di Bartolo
|
|---|
| Do?um
| 1379
Floransa
,
?talya
|
|---|
| Olum
| 1 Aralık 1455
Floransa, ?talya
|
|---|
| Uyruk
| ?talyan
|
|---|
| Alanı
| Heykeltıra?
|
|---|
| Sanat e?itimi
| Bartoluccio de Michele
|
|---|
| Katıldı?ı akımlar
| Ronesans Ba?langıcı, Floransa Ekolu
|
|---|
| Unlu yapıtları
| Cennetin Kapısı, Vaftizhane, Floransa
|
|---|
|
|
Lorenzo Ghiberti
, (do?um adi
Lorenzo di Bartolo
), (d. 1378 - o. 1 Aralık 1455), ?talyan sanatcı.
[1]
Ghiberti
Floransa
'da kuyumcu ve e?itim gormu? bir sanatcı olan Bartoluccio Ghiberti'nin o?lu olarak do?du. Lorenzo Ghiberti
Brunelleschi
'nin de e?itim aldı?ı
Bartoluccio de Michele
atolyesine cırak olarak girdi. 1400'lu yıllarda veba salgını Floransa'ya geldi?inde
Rimini
'ye kactı. Orada unlu paralı askerler birli?i komutanı (condottiero) olan
I. Carlo Malatesta
'nın kalesinde hazırlanmakta olan duvar
freskleri
uzerinde calı?tı.
Ghiberti ilk kez 1401 yılında Floransa'daki Floransa Katedrali'nin hemen yanında bulunan
Aziz Giovanni Baptisteri
Vaftizhane
'nin bronz kapıları icin girdi?i yarı?ma icin "Isaac'ın Kurban Edilme Azabı" konulu bir bronz pano hazırlayarak katıldı. Bu katkısı dolayısıyla yarı?mayı kazanınca dikkat cekti.
Brunelleschi
de bu yarı?maya katılıp ikinci gelmi?ti. Kapılar icin once du?unulen konular Hristiyan
Kitab-ı Mukaddes
'teki
Eski Ahit
'den sahneler idi. Ancak daha sonra plan de?i?tirildi ve kapının konusu olarak
Yeni Ahit
'ten sahneler kullanılmı?tır.
Bu sipari?i hazırlamak icin Ghiberti buyuk bir atolye hazırladı ve bu atolyeye aldı?ı ve yeti?tirdi?i cıraklar arasında sonradan ?talya'nın en cok tanınmı? sanatkar olacaklar bulunmaktaydı. Bunlara arasında
Donatello
,
Masolino
,
Michelozzo
,
Paolo Uccello
ve
Antonio Pollaiuolo
sayılabilir. Ghiberti antik Yunan ve Romalıların bronz heykel dokmek icin kullandıkları
kaybolan mumla dokum
(
cera persa
) metodunu yeniden bulup kullanmaya ba?ladı. Bu o zaman icin yeni gelen metodun kullanılması dolayısıyla atolyesi genc artistler icin ozel bir e?itim merkezi oldu.
Ghiberti tek bir kapı icin gerekli olan 28 bronz panoyu hazırlayıp doktunden sonra kendisine kilisede bulunan ikinci kapı icin bir ikinci grup bronz pano hazırlamak ve dokmek icin sipari? verildi. Bu sipari?in konusu ilk kapı sipari?inin de?i?tirilen konusu olan
Eski Ahit
'ten sahneler idi. Hazırladı?ı ilk kapı gibi 28 nispeten kucuk pano hazırlama yerine Ghiberti bu ikinci kapi icin de?i?ik yeni bir ?ekil denedi. Bu ikinci kapı icin daha buyuk ebatta 10 dikdortgen pano hazırlayıp doktu. Bu seferki panolar daha do?al gorunu?lu, perspektif kurallarına daha uyan ve konuyu daha da idealize eden bir sanat eseri olmu?tu. Bu kapılar,
Michelangelo
tarafından onların guzelli?inden dolayı ve Ronesansın ba?langıcı olarak soylendi?inden "the Gates of Paradise" ("Cennetin Kapıları") olarak isimlendirildi.
[2]
Bu isim gunumuzde de Ghinberti'nin bu sanat ?aheserleri icin kullanılmaktadır. Bu iki eser ayrıca Floransa'da geli?meye ba?layan "Humanizm Ca?ı" icin bir anıt esr olarak kabul edilmektedir.
Ghiberti bundan sonra o zaman Floransa'da dı?ında bulunan ve eski ?imdi kaybolmu? olan bir Aziz Michael manastırının sebze bahcesi olan
Orsanmichele
'ye yerle?tirilecek olan bronz heykellerden bazılarını yapmı?tır. Bunlar
Arte di Calima (Yun Tuccarları Loncası)
onundeki
Vaftizci Yahya
heykeli,
Arte di Cambio (Bankerler Loncası)
icin
Aziz Matta
(Saint Matthew) heykeli ve son olarak
Arte della Lana (Yun Ureticileri Loncası)
onune "Aziz Stephan" heykelidir.
Lorenzo Ghiberti ayrıca bir koleksiyoncu ve tarihciydi. Hayatı boyunca
humanist
fikirleri yaymı?tır. Ronesans sanatı hakkında bilgiler bulunan ve bir otobiyografi calı?ması olan
Commentarii
bitirememi?tir. Bu calı?ma
Vasarı
'nın
Vite
icin onemli bir kaynak olmu?tur. Ghiberti 1 Aralık 1455'te Floransa'da 77 ya?ında olmu?tur. Mezarı Floransa'da
Santa Croce Basilikası
'nda bulunmaktadır.
[3]
