Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Kimyasal tepkime
ya da
kimyasal reaksiyon
, iki veya daha fazla maddenin birbiri ile etkile?mesi sonucu kendi ozelliklerini kaybederek yeni ozellikte
maddeler
olu?turmasıdır.
Kimyasal olay
ve
kimyasal de?i?me
kavramlarıyla
e?anlamlıdır
. Kimyasal reaksiyonların test edilmesi icin
Periyodik tablo
metalleri ile
aside
koyarak yapılabilir.
Kimyasal tepkimelere giren maddeler ortamda tukenebilirler.
A + B (Girenler) ---> AB (Yeni madde-urunler)
A ve B, 2. olayda tek madde olarak kalmamı? tukenmi?tir.
Kimyasal tepkimelerde de?i?tirilebilen ozellikler
[
de?i?tir
|
kayna?ı de?i?tir
]
- Atomların hacmi veya capı
- Atomların elektron duzenleri
- Toplam potansiyel enerji
- Toplam mol sayısı
- Bir mol atomun toplam a?ırlı?ı
- Toplam molekul sayısı
- Toplam hacim
- Renk, koku, tat gibi fiziksel ozellikler
?ki ya da daha fazla basit madde ba?ka bir madde olu?turuyorsa boyle tepkimeler
Sentez tepkimeleri
olarak adlandırılır.
- 2 H
2
+ O
2
→ 2H
2
O
Sentez tepkimesinin tam tersidir. Bile?i?i bile?enlerine ayırır. Yani bir maddeden birden cok madde olu?ur.
- 2H
2
O → 2 H
2
+ O
2
Bir elementin bir bile?ikle tepkimeye girerek bu bile?iklerdeki elementlerden birinin yerini aldı?ı tepkimelere denir.
Ornek:
- Zn + 2 HCI → ZnCI
2
+ H
2
- Hg (
s
) + ½ O
2
(
g
) → HgO (
k
) +
ısı
Kimyasal laboratuvarda kullanım icin ozel cihazlar vardır. Tepkime kabı, amaca ve tepkime ko?ullarına gore cok ce?itli malzemelerden yapılır. Genellikle ısıya ve bircok agresif kimyasala dayanıklı olan borosilikat cam kullanılır.
Bir kimyasal tepkimede butun maddeleri aynı sıcaklıkta tutabilmek icin tepkime sistemine eklenmesi veya sistemden uzakla?tırılması gereken ısı miktarıdır. Tepkime sisteminin icinde bulundu?u kabın basıncı sabit tutuldu?unda olculen tepkime ısısı aynı zamanda (entalpi) olarak bilinen (termodinamik) nitelikteki de?i?imi, yani tepkime sonucunda olu?an urunlerin entalpisiyle tepkimeye girenlerin entalpisi arasındaki farkı gosterir. Boylece sabit (basıncta) tayin edilen tepkime ısısı DH semboluyle gosterilen tepkime entalpisidir. DH negatif oldu?unda tepkime ısıveren, tersi durumdaysa tepkime ısı alandır...
ORNE??N;
- H
2
+ Cl
2
→ 2 HCl + 44 kkal
tepkime sayesinde tepkimeye giren H
2
ve Cl
2
molekullerinde iki
atomu
bir arada tutan ba?ların koparılması enerji ister. Bu enerji sa?landı?ında atomlar arasındaki ba?lar kopar ve atomlar yeni duzenlemeye girerek yeni ba?lar (HCl ba?ları) olu?tururken dı?arıya enerji verilir. Bu tepkimede dı?arı verilen enerji daha once alınan enerjiden fazla oldu?undan neticede dı?arıya enerji verilmi? olur (ısıveren tepkime). Buna kar?ılık;
- H
2
+ I
2
+ 12,4 kkal → 2HI
tepkimesinde alınan enerji verilen enerjiden fazla olup bu tepkime de ısı alan tepkime olur.