Bu madde Kilis il sınırları icindeki tum bolgeyi kapsamaktadır. Ba?lı?ın di?er anlamları icin
Kilis (anlam ayrımı)
sayfasına gidiniz.
Kilis
;
Turkiye
'nin guneydo?usunda yer alan,
Suriye
ile kom?u bir sınır
ilidir
. Nufusu 142.792 ki?idir.
[5]
llin do?u, batı ve kuzeyinde
Gaziantep
, guneyinde ise
Suriye
yer almaktadır. Gaziantep'e 58 km uzaklıkta olan Kilis, Suriye sınırına ise 10 km uzaklıktadır. Kilis'ten gecen yol Turkiye sınırlarının otesinde
Azez
'den gectikten sonra Suriye'nin
Halep
?ehrine ula?ır. ?l merkezi do?udan batıya do?ru uzanan Resul Osman da?ı eteklerinde kurulu olup guneye do?ru inildikce duz arazilere inen fazla engebeli olmayan bir sahada yer almaktadır. ?lin kuzeyinde yer alan ve do?udan batıya uzanan da?lar arasında kuru dereler ve birkac kucuk akarsu bulunmaktadır. Genellikle kırac arazilerin yer aldı?ı bu da?ların etekleri ve ust kısımlarında tarıma elveri?li araziler bulunmaktadır.
?lin guneydo?u ve sınır ?eridi boylarında ozellikle ba?cılık ve zeytincilik cok geli?mi? ve tarıma elveri?li araziler bulunmaktadır. Kırsal kesiminde ya?ayan insanlar gecimini tarıma dayalı olarak sa?lamaktadır.
?l sınırları 38 derece 27' ve 38 derece 01' boylamları ile 36 derece 38' ve 37 derece 32' arasında bulunan Kilis ilinin yuzolcumu 1.412 km² dir.
?ldeki ba?lıca caylar; Afrin Cayı, Sunnep Cayı, Sabun Suyu Cayı ve Balık Suyu Cayları olup bu cayların gecti?i arazilerde sulu tarım yapılabilmektedir. Kilis ilinin %12,2 si orman ve fundalık arazi %69,3 u tarım alanı %7,7 si cayır ve mera arazisi %10,6 sı tarım dı?ı araziden olu?maktadır.
Kilis 06 Haziran 1995 gun ve 22305 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 550 sayılı Kanun Hukmunde Kararname ile
Yalova
ve
Karabuk
'le beraber il olmu?tur. Plaka 79
rakımı
ise 643'tur. ?lceleri
Elbeyli
,
Polateli
ve
Musabeyli
olmak uzere uc tanedir.
2021 TU?K verilerine gore merkez ilceyle birlikte 4 ?lce, 4 belediye, bu belediyelerde 89 mahalle, ayrıca 138 koy bulunmaktadır.
[5]
Kilis ilinin, Gaziantep ve Halep ile benzerli?i cok fazladır. Ev yapıları, yemek kulturleri vb. ozellikleri birbirlerine cok benzemektedir.
?llerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yonetimi temsil eder ve Cumhurba?kanı tarafından atanır. Buyuk?ehir dı?ındaki illerde yerel yonetim, ?ehirler duzeyindedir. Belediye Ba?kanı, belediye sınırları icinde kalan secmenin oy coklu?u ile secilir. Ayni secmen ?lce Belediye Meclisi icin de oy kullanarak ilcelerin belediye meclislerini olu?turur. ?ldeki butun secmenler ayrıca il genel meclisi icin de oy kullanarak, ?l Genel Meclisinin olu?umunu sa?larlar.
?l genel meclisi ve belediye meclisi uyelikleri icin yapılan secimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye ba?kanlı?ı seciminde ise co?unluk sistemi uygulanır ?l genel meclisi ve belediye meclisi uye sayıları ilce nufusuna gore, kontenjandan kalan sayıların partilere da?ılımı ise D'Hondt Sistemine gore belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)
?l Genel Meclisi
,
?l Ozel ?daresinin
karar organıdır, ba?kanını uyeleri arasından gizli oyla secer. Ayrıca,
?l Genel Meclisi
kendi icinden gizli oyla bir yıl gorev yapacak 5 ki?ilik
?l Encumeni
ni secer.
[6]
[7]
Merkezi yonetim, Vali ve ?l Mudurlerinden olu?ur. ?l Ozel ?daresi (?l Genel Meclisi ve ?l Encumeni) secilmi?lerden olu?ur, ancak Vali ba?kanlı?ında gorev yapar. Yerel yonetim ise belediye ba?kanları ve belediye meclislerinden olu?ur.
Kilis Valisi, 1977- Adana do?umlu
Tahir ?AH?N
’dir. A?ustos 2023 tarihinde Ka?ıthane Kaymakamı iken atanmı?tır.
Kilis Belediye Ba?kanı, 1987-Kilis do?umlu Hakan B?LECEN (CHP), 31 Mart 2024 secimlerinde %41,96 oy oranıyla secilmi?tir.
[8]
2019 Turkiye yerel secimleri
sonuclarına gore Kilis ?l Genel Meclisi uye sayısı, 8 AK PART? ve 3 MHP olmak uzere
11
’dir.
[9]
Kilis Belediye meclisi ise 18 AK PART?, 10 MHP ve 3 ?Y? P. olmak uzere
31
uyeden olu?ur.
[10]
2023 Genel secimleri sonucu, Kilis'i temsilen
TBMM
'e
AKP
'den 1 milletvekili (Ahmet Salih Dal) ve
MHP
'den 1 milletvekili (Mustafa Demir) secilmi?tir.
[11]
Guncel Nufus De?erleri
(TU?K 6 ?ubat 2024 verileri
[12]
)
Kilis ili nufusu:
155.179
'dur. Bu nufusun % 78,49'si ?ehirlerde ya?amaktadır (2023 sonu). ?lin yuzolcumu 1.412 km²'dir. ?lde km²'ye
110 ki?i
du?mektedir. (Bu sayı merkezde 214’dir.) ?lde yıllık nufus artı? oranı % 1,44 olmu?tur. Tum ilcelerde nufus artmı?tır. Nufus artı? oranı en yuksek ve en du?uk ilceler:
Elbeyli
(% 11,12)- Merkez ilce(% 4,37)
06 ?ubat 2024
TU?K
verilerine gore merkez ilceyle beraber 4 ?lce, 4 belediye, bu belediyelerde 90 mahalle ve ayrıca 138 koy vardır.
2023 yılı sonunda Kilis ili ve ilcelerinin yerle?im yeri ve nufusla ilgili sayısal bilgileri
[13]
|
?lce
|
Nufus
2022
|
Nufus
2023
|
Fark
|
Nufus
Artı?ı %
|
Belediye
Sayısı
|
Mahalle
Sayısı
|
Koy
Sayısı
|
Koy
Nufusu
|
?ehir
nufusu
|
?ehirde
oturan %
|
Alanı
km
2
[14]
|
km
2
'ye
du?en ki?i
|
Elbeyli
|
5.594
|
6.252
|
658
|
11,12
|
1
|
4
|
23
|
4.012
|
2.240
|
35,83
|
238
|
26
|
Merkez
|
125.079
|
130.665
|
5.586
|
4,37
|
1
|
77
|
53
|
13.692
|
116.973
|
89,52
|
610
|
214
|
Musabeyli
|
12.390
|
13.108
|
718
|
5,63
|
1
|
3
|
46
|
11.786
|
1.322
|
10,09
|
346
|
38
|
Polateli
|
4.856
|
5.154
|
298
|
5,96
|
1
|
6
|
16
|
3.886
|
1.268
|
24,60
|
218
|
24
|
Kilis
|
147.919
|
155.179
|
7.260
|
4,68
|
4
|
90
|
138
|
33.376
|
121.803
|
78,49
|
1412
|
110
|
Konum Bilgileri
|
?lce
|
Kurulu? Yılı
[25]
|
Onceden ba?lı oldu?u ilce
|
Alanı km²
|
Rakım mt.
|
Merkeze km
[26]
|
Ula?an Yollar
[26]
|
Kilis Merkez
|
|
|
610
|
660
|
|
-15,
-03
|
Elbeyli
|
1995
|
O?uzeli
|
238
|
519
|
33
|
-15=>
79-25
,
79-26
|
Musabeyli
|
1995
|
Merkez
|
346
|
745
|
33
|
-03=>
79-76
|
Polateli
|
1995
|
Merkez
|
218
|
840
|
21
|
-03=>
79-75
|
K?L?S
|
1995
|
GAZ?ANTEP
|
1.412
|
|
|
|
Kilis ilindeki tek yukseko?retim kurumu, 2007 yılında kurulan Kilis 7 Aralık Universitesi'dir. Gunumuzde universiteye kayıtlı yakla?ık 8000 o?renci vardır.
2018-2019 Sezonunda,
Kilis Belediyespor
,
Bolgesel Amator Lig
(BAL)'da grubunu 6.sırada tamamlamı?tır. Voleybol Bayanlar 2. Ligindeki takımı
Kilis Belediyespor
da grubunda 3.olmu?tur.
Ziraat Turkiye Kupası
'nda
Kilis Belediyespor
, 3.turda 1. Lig takımı
Osmanlıspor
'a elenmi?tir.
Onemli spor tesisleri: Kilis merkezindeki
7 Aralık Stadı
ve (3.000) Kapalı Spor Salonu (2.500) dur.
Kilis 7 Aralık Universitesi
1 Eylul 2019 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
|
Wikimedia Commons'ta
Kilis (il)
ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
|