한국   대만   중국   일본 
Kaval - Vikipedi ?ceri?e atla

Kaval

Vikipedi, ozgur ansiklopedi

Kaval , coban calgısı olarak bilinen kaval, yorede daha cok ?im?ir a?acından (nadiren livori, incir ve erik a?acından), altta 1 ve ustte 7 delikli olarak imal edilir. Dilli kaval ve dilsiz kaval olarak adlandırılan iki turu vardır. Dilli kavalın ucunda ses uretimini sa?layan bir duduk bulunur. Dilsiz kaval ise ici bo? bir boru olup calan ki?i nefes teknikleriyle istenen sesi cıkarır. Cobanların kavalı uflemesindeki bir amac, otlanan koyun keci gibi hayvanların sakin kalması ve suruden ayrılmamasıdır, bu gelenek halen gunumuzde de uygulanmaktadır.

Teknikler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Dilsiz Kaval uflenme teknikleri acısından Ney 'e benzer fakat ayrıldı?ı onemli farklılıklar vardır. Dilsiz kavaldan ses cıkarmak icin dudaklar U harfi bicimine getirilir ve ceneye paralel tutulan kaval yuz ekseninden yakla?ık 45 derece sa? ya da sola saptırılarak ses cıkarılmaya calı?ılır.

Dilli kavalda ses cıkartmak daha kolay olsa da calmak icin horlatma denilen ve alt-ust cene kemiklerinin de kullanıldı?ı nispeten kolay bir yontem uygulamak gerekir. Yapı olarak oldukca basit olan kaval nefese buyuk ozgurluk tanıdı?ı icin cok de?i?ik ufleme teknikleri geli?tirilebilir.

Kavaldan ?u ?ekilde ses elde edilebilir:

1.Dudaklar "tu" sozunun soylendigi sekilde buzulur. 2.Kavalin agızlık kısmı buzulmu? durumdaki dudakların sa? tarafına 2/3 oranında yerle?tirilir, sa? elle kavalın alt kısmı sol ellede ust kısmı tutulmalıdır. 3.Nefes (soluk) kavalın a?ızlık kısmının icerisine carptırılacak ?ekilde fazla abanmadan uflenir.

Ba?langıcta ses elde etmek icin kavalın tum perdeleri acık birakılmalıdır. Perdeler parmak bo?umlarıyla kapatılır. Kavalda nuanslar de?i?ik ?ekillerde yapılır. Anadolu'da en yaygın ?ekil kavalın ozellikle uzun tonlarda a?a?ıdan a?ız kısmına do?ru sallanmasıyla yapılır, ayrıca nefes ?iddetini arttırıp azaltmakla, kafayı hafifce sallamakla ve perde uzerindeki parma?ı hafifce hareket ettirmekle de de?i?ik ?ekillerde nuans yapılabilinir.

Tarihce [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kavalın kokeni hakkında de?i?ik goru?ler varsa da insano?lunun en eski calgılarından oldu?u bilinmektedir. Ortado?u ve orta asyada de?i?ik formlarına rastlanır.