Ba?lı?ın di?er anlamları icin
Joker
sayfasına bakınız.
Joker
,
Bob Kane
ve
Bill Finger
tarafından olu?turulan
DC Comics
kurgusal karakteridir
ve
super kotu
.
Cizgi roman
kahramanı
Batman
'in en buyuk du?manı olan Joker; co?unlukla beyaz, mavi, kırmızıdan olu?an ikonik yuz boyası ve gorunumuyle tanınan en populer kurgusal karakterlerden birisidir.
[1]
Joker 1989 tarihli
Batman
filminde
Jack Nicholson
tarafından, 2016'da
Jared Leto
ve 2019'da kendi adında ilk solo filmi olan
Joker
'de
Joaquin Phoenix
tarafından canlandırılmı?tır. 2008 yılında vizyona giren
Kara ?ovalye
'deki Joker karakterini, film cekimleri bittikten sonra hayatını kaybeden
Heath Ledger
canlandırmı?tır. Jack Nicholson'un canlandırdı?ı Joker rolune oranla daha cok ?iddetten yana ve karanlık tarafı a?ır basan yenilenmi? bir Joker'i oynamı?tır.
CBR'ın sinemaya uyarlanmı? ve edebi yonu olan
Batman
efsanesinin kotu adamı olan the Joker, ilk olarak 1940'ta ortaya cıktı. 1950'lerde
cizgi roman
endustrisinin fırtınalı bir donem gecirip du?u?e gecmesinin ardından, Joker karakteri oyun oynadı
Tim Burton'ın kaleminden Joker'in konsepti.
1973 yılında yazar ve sanatcı takımı olan
Dennis O'Neil
ve
Neal Adams
, Batman'in daha modern versiyonunu olu?turmakla gorevlendirildiler. Yenilenmenin bir parcası olarak Joker DC cizgi romanının sayfalarına 1973 Kasım'ında 251. bolumle geri donu? yaptı. Joker'in be? yıllık intikam hikayesi ile geli?iguzel ve vah?i olan cinayetler i?leyen, Batman'e ve kendisini durdurmak isteyen
Gotham
?ehri polisine meydan okuyan psikopat bir katil olarak ortaya cıktı. O'Neil ve Adams, karakteri kokune geri goturdu ve bir kez daha dunyanın en iyi detektifi acısından onu de?erli kıldı. Aynı zamanda Joker'in evi olan
Arkham Asylum
ilk kez bu donemde belirdi.
O'Neil ve Adams, Batman'de yaptıkları i? acısından ovgu ile kar?ılanırken, gelecek bolumlerde Joker karakterini belirleyen di?er ekip
Steve Englehart
ve
Marshall Rogers
oldu.
Englehart ve Rogers, 1977 A?ustos'unda detektif
cizgi romanlarının
471. bolumu ile ba?layarak,
Gotham
'daki belli yer izlerinin ve Joker'i etkisi altına alan derin ruhsal denge bozuklu?unun da dahil oldu?u bircok Batman dunyasının yeni unsurlarını olu?turdular. Ve bu karakter insanı kendine yakla?tırır ve sonraki sahnede acaba joker ne yapacak diye merakla bekletir
1978'in Mart sayısının 475.
cizgi romanının
bolumunde gulen balık hikayesi yer aldı. Joker, balı?a gulme ifadesi kazanmasına neden olan bir kimyasal kullandı. Bu imkansızlı?ı ba?ararak ve ?ehirdeki tum balıkları yok ederek kendine bir marka yarattı ve boylelikle satılan her balık ona kar kazandırdı. Bu fikirdeki saf insanlık duygusu, Joker'in bu du?uncenin ne kadar sacma ve cılgınca oldu?unu ifade etmeye calı?anları tehdit etmeye, onlara saldırmaya ve onları oldurmeye ba?lamasının dı?ında gulunctu.
Joker, iki bolumluk hikayede yalnızca uc kurbanı oldurdu?unde, daha o zamandan okuyucu delili?inin ust safhaya ula?tı?ını anlamı?tı. Hikaye 1978'in Nisan'ındaki detektif cizgi romanın 476. bolumunde son buldu?unda, yazar
Steve Englehart
, Joker'i geride ceset bırakmadan oldurdu.
Joker aynı zamanda onun kendi kitaplarında da ba?rol oldu. Birinci Joker hikayesi 1 Mayıs 1975'te kitap raflarındaydı ve dokuz bolum boyunca devam etti. Ba?lıkta Joker hem kahramanlarla, hem de kotu adamlarla sava?tı. O'Neil ve Adams'ın hikayelerinde olu?turulan ruh sa?lı?ı problemleriyle birlikte devam eden dokuz bolumde yedi
cinayet
daha i?ledi. Ba?rol oyuncusu olsa bile karga?a du?kunu olan kacık bir adamdı. Fakat 1970'ler Joker'i Batman'in ba? du?manı olarak gosterseydi, 1980'ler kotu adamı ba?lı ba?ına bir karakter olarak yukseklere cıkarırdı.
1980’ler sonlarında, yazar ve sanatcı
Frank Miller
Marvel
cizgi romanından DC Miller'a gecti ve kendine
Daredevil
ve
Wolverine
serilerindeki gibi bir film karakteri ve film stili olu?turdu.
1986 ?ubat'ında Miller,
Batman
'in yazarları icin yeni bir standart olu?turacak dort konulu bir seriye ba?ladı. Bu aynı zamanda Joker icin de gecerliydi. Adı "Kara ?ovalye Geri Donuyor" olan seri, bir Batman serisiydi. Miller’ın hikayesi gelecekteki 20 yıl icerisinde Gotham ?ehrinde geciyordu. Batman artık geri cekilmi? ve Joker katatonik bir devlette bir asır gecirmi?ti. Batman tekrar ortaya cıktı?ında, Joker kara ?ovalyeyi televizyonda gorur ve uykusundan uyanır. Psikolo?unu ruh sa?lı?ının iyi oldu?una ve sayısız yanlı? yaptı?ı ?eylerden pi?manlık duydu?una ikna eder. Boylelikle ulusal televizyona cıkar ve ba?ta seyirciler olmak uzere onceden yaptı?ından daha fazla oldurme alemlerine ba?lar.
Mart 1988 yılında yazarlı?ını
Alan Moore
ve sanatcı
Brian Bolland
’ın yaptı?ı
Olduren ?aka
adındaki tek vuru? formatlı bir cizgi roman olu?turuldu. Gunumuze uyarlanan hikaye, Joker'in bir kez daha
Arkham Asylum
'dan kacı?ını anlatıyor. Joker, komiser
Jim Gordon
'u kacırır, ba?lar, i?kence eder ve adamı delirtmeye calı?ır; sırf kotu bir gun geciren herkesin delirebilece?ini gostermek icin. Bir yandan hikaye ilk olarak 1951'de ortaya cıkan
Red Hood
’un ayrıntılı versiyonuna da donu? yapar.
Olduren ?aka
versiyonunda, Joker kotu ?ans sonrasında kafayı yemi?, oldukca normal ve adil bir insan olarak ortaya cıkar. Geri donu?lerde Joker tuhaf bir elektrik kazasında olen hamile karısı yuzunden suca yonelen ba?arısız bir komedyen olarak ortaya cıkar. Batman ile kar?ı kar?ıya gelmesi, Joker'i tenini beyaz ve tonlarına, sacını ise ye?ile dondurecek kimyasallara yoneltir. Boylelikle Joker olu?ur.
Olduren ?aka
Joker'in nasıl ortaya cıktı?ını gosterirken, kitap Joker'in "Bazen bu ?ekilde bazen de ba?ka bir ?ekilde hatırlıyorum... E?er bir gecmi?im olacaksa, coktan secmeli olmasını tercih ederim" diyerek guvenilir bir anlatıcı olmadı?ını itiraf etmesini konu ediyor. Bu acıdan Joker'in gercek kokeni belirsizli?ini koruyor.
Olduren ?aka
aynı zamanda Joker’in
Batgirl
’un gercek kimli?i ve ?ube muduru
Jim Gordon
'ın kızı olan Barbara’yı sakat bırakmasıyla hatırlanır. Planın bir parcası olarak Jim Gordon’u e?i?in dı?ına suruklemek icin Barbara’ya kendi evinde saldırır ve bel kemi?ine ate? ederek onun felc gecirmesine sebep olur. Bunda Joker
Batman
ailesinde bir iz bırakma amacındaydı. Barbara 20 yıl tekerlekli sandalyede kalır fakat bu iz son olmayacaktır.
Dick Grayson
,
Robin
olarak geri cekildikten sonra
Nightwing
olarak bilinen bir kahraman olmaya ba?ladı.
Jason Todd
adındaki kucuk bir sokak cocu?u da yeni
Boy Wonder
olmak icin kadroya katıldı. Jason Todd, tartı?malı bir ?ekilde DC cizgi romanın en az populeriteye sahip karakteriydi. Bu yuzden ?irket, hayranlara Todd'un 1-900 numaraları aracılı?ıyla gercekle?tirilen oylarla olmesine ya da ya?amasına karar vermeleri icin bir ?ans verdi. 10.000 oyun co?unlu?u ikinci Robin’in olmesini istiyordu. Jason'ın olumunu tasvir eden hikaye dizisinin adı
Ailedeki Olum
oldu. Aralık 1988 ile Ocak 1989 arasındaki 426. ve 429. bolum boyunca
Batman
'e konu oldu. Robin'i olduren elbette Joker oldu.
Ailedeki Olum
,
Jason Todd
'u uzun zamandır kayıp olan annesini bulması hususunda soru i?aretlerinde bıraktı. Sheila Hywood adındaki yardım gonullusu olarak calı?an annesinin ya?adı?ını o?rendi?i yer olan
Etiyopya
'ya yonlendirdi. Batman ailesi hicbir zaman kolay ?eyler ya?amadı?ı icin, okuyucular Sheila'nın Joker tarafından kacırıldı?ını ve yardım acentesinden alıkoyuldu?unu anlamı?tı. Trajik olarak Sheila, Jason'ı Joker'e verdi?i icin tarihteki en kotu ebeveyn unvanını almı?tı. Joker'in biraz karı?ık olarak tanımladı?ı sonraki vah?i bir olayda, kotu adam annesi ve Robin'i bomba olan bir depoda tuza?a du?urup bırakmadan once levye ile Robin'i yaraladı. Batman ikisini kurtarmaya gec kaldı ve Robin ile annesi patlamada oldu. Bunu takiben farklı hikayeler arka arkaya geldi. Ve annesi yara aldı.
1966'daki
Batman
filmindeki gorunumunun ardından, Joker ikinci kez 1989'da Sucun Palyaco Prensi olarak
Jack Nicholson
ile birlikte cıktı.
Batman
rolunu de
Michael Keaton
ustlendi.
Tim Burton
'ın yonetmenli?ini yaptı?ı filmde Joker,
Gotham
'ın yer altı suc dunyasının uyesi olan
Jack Napier
'di. Jack ve ekibi Axis kimyasal bitkilerine yoneldikleri vakit, Batman olaya mudahale etti. Suclu ortaya cıktı?ında oldukca yaralanmı? ve o gulunc palyacoya donu?mu?tu.
1989'un geri kalan Batman filmi Batman ve Joker arasındaki yukselen sava?ı anlatıyor. Aynı zamanda mitolojinin bu urununde Jack Napier,
Bruce Wayne
'in ailesinin katilidir. Bu e?itli?in birazı aslında son sava?ta Batman’in yaptıklarının Joker’i ortaya cıkarması, aynı ?ekilde Joker’in de Batman’i ortaya cıkardı?ını fark etmesiyle gosteriliyor. Filmin sonunda Joker bir katedralin tepesinden du?erek oluyor.
Batman filminin ba?arısı hicbir zaman ilk film olan Tim Burton'ınkinin seviyesine ula?mayan uc devam filmini daha beraberinde getirdi. Yine de sonuc olarak Batman bir kez daha oldukca pazarlanabilen bir urun haline geldi. 5 Kasım 1992'de Batman animasyon serisi
Fox
televizyonu a?ında gosterildi.
Palyaco prens 11 Kasım 1992'de serinin "Joker’in ?yili?i" adı altında yedinci bolumle ortaya cıktı. En cok
Yıldız Sava?ları
'ndaki
Luke Skywalker
roluyle tanınan
Mark Hamill
devasa bir ovguyle Joker’i seslendirdi.
Emmy
odullu Batman animasyon serileri uc yıl devam etti.
Batman: Hayaletin Maskesi
adı altında tiyatro olarak oynandı ve bunu
Yeni Batman Maceraları
,
Yeni Batman/Superman Maceraları
,
Batman Otesi
,
Adalet Ligi
ve
Hak: Kısıtlanan Lig” takip etti. Tum bu be? seriye Hamil ses yetene?iyle Joker karakteri olarak ba?rolluk etti.
1999’da gosterilen
Batman Otesi
, gelecekteki 20 yıl boyunca animasyon dunyasına onculuk etti.
Bruce Wayne
'in geri cekilmesiyle
Gotham
?ehri yeni bir Kara ?ovalye'ye ihtiyac duyar.
Terry McGinnis
adındaki genc adam Wayne’in yerini alır ve ya?lı Wayne’in vesaletiyle suc uzerindeki sava?ına ba?lar. Serilerde McGinnis’in yuz yuze geldi?i temel du?man Joker gangsteridir. Caniler kendilerini temalandırırlar ve Joker’den sonraki gorunu?leri
Batman Otesi: Joker'in Donu?u
'ndeki o ideal figurdur.
Filmde, Joker aslında 2050 yılının dunyasına geri doner.
Batman
'in animasyon dunyasının ikinci Robin’i olan
Tim Drake
’in Joker tarafından kariyerinin ba?ında i?kenceye maruz kaldı?ını ve yoldan cıkıp bir Joker olması icin beyin yıkamaya maruz kaldı?ını biliniyor. Yıllar sonra Joker’in oldu?une; yeni, genc, tehlikeli ve bir ba?ka Joker’in Gotham ?ehrinin gangsterlerinin kontrolunu ele gecirmek icin ortaya cıktı?ına inanılır. Hikayenin gidi?atı boyunca Joker’in artık bir yeti?kin olan Tim Drake'in bedenini kendi bilinc ve
DNA
'sını bir mikrocipe kopyalayarak ve Drake’in beynine yerle?tirerek ele gecirdi?i gorulur. Yeni Batman Joker'i oldurur, mikrocipi yok eder ve Joker sonunda olur.
Bu arada DC cizgi romanının sayfalarına geri donuldu?unde, Batman ailesinin ba?lı?ının (Mart 1999 ve Kasım 1999 tarihleri arasında)
Kimsenin Topra?ı
olarak adlandırılan gunumuz hikayesi ile i?gal edildi?i gorulur. Hikayede
Gotham
?ehri 7.6 buyuklu?undeki ve iki ayrı ?iddetlerdeki
depremlerle
sarsılır. Sonuc olarak Birle?ik Devletler hukumeti Gotham’ı kimsenin topra?ı olarak adlandırır. ?ehrin icine girmi? oldu?u kaostan geriye kalan, bu bo? kara parcası uzerinde hukumdarlık kurmaya calı?an gangsterlerdir. Bu karma?a arasında Joker, kendisi icin kucuk bir bolge kurar. Bu hic kimsenin topra?ındaki faaliyetleri azdır. Yeniler geldikce ve karantina kaldırıldıkca Joker kimsenin yoklu?u sırasında do?an tum cocukları oldurme kararı alır. Komiser Gordon'ın karısı olan Sarah Essen, Joker ile polis karakolunda kar?ıla?ır. Essen vurulur ve olay sırasında olur.
Son yuzyıldan ba?layıp Joker'in de dahil oldu?u her olayı icine almak imkansızken, tek bir hikaye
DC Universe
(DC Evreni) uzerinde cok derin bir etki bıraktı:
Joker: Son Gulu?
. Joker, bir
beyin
tumorunden
olece?ine inanır ve son ?arkısı olarak da devasa bir cinayetin planını yapar. Palyaco, azılı katillerin bulundu?u hapishane olan Slab'dekilere o me?hur zehiri enjekte eder ve tum mahkumlar Jokerle?mi? bir hal alır. Ba?kan
Lex Luthor
yonetimindeki
Amerika Birle?ik Devletleri
, Joker'e kar?ı sava? ilan eder. Kar?ılı?ında Joker, adamlarını Lex'in pe?ine yollar. Sonunda anla?ılır ki Joker'in kendi gorunumlu adamları, olum korkusuyla Joker'in psikolojisini kontrol altına almak isteyen bir doktor tarafından de?i?tirilmi?tir. DC Universe'in kahramanları, Joker'in kız arkada?ı
Harley Quinn
'in de yardımıyla kotu adamları normale cevirmek icin bir panzehir yarattılar. Karma?a sırasında, yanlı?lıkla
Robin
'i olduren ki?inin Jokerle?mi? bir katil olan
Killer Croc
oldu?una inanılır.
Nightwing
, Joker'i haklar ve daha
Batman
tarafından hayata dondurulen Joker'i oldurur.
Gecen yuzyıl Joker'in
Bay Mxyzptlk
'ı ele gecirmesine, dunyayı yeniden kendi tarzında yaratmasına,
Red Hood
'un kimli?inin mezardan kalkıp gelen Jason Todd tarafından calınmasına ve kaderden kacı? olarak Lex Luthor'un kotu adamlarından olu?an bir gezegenin olu?masına sebebiyet verir.
Joker, Batman gibi giyinmi? dolandırıcı bir polis tarafından yuzunden vurulduktan sonra
Arkham Asylum
'a geri doner. Estetik cerrahisi ona konu?masına imkan vermeyen bir gulu? kazandırır. Hamle yapma fikri kırılgan ve bulanık aklını oynattırır. Joker, Batman tarafından vuruldu?una inanır, cunku ona gore Batman cinayette uzmandır.
Sonunda, Joker intikam tanrısı Batman gibi carelerle donatılmı? geni? bir karakterdir. 1928'de
Gulen Adam
adıyla sessiz sinemada gosterilmesiyle Joker'in mirası bir kez daha kotu adamı ekrana getirmi?tir.
Kara ?ovalye
filminde Joker. (
Heath Ledger
tarafından canlandırıldı.)
Ucuncu canlı aksiyon filminde Joker'i, cok ses getiren
Brokeback Mountain
filmindeki roluyle en iyi erkek oyuncu dalında
Oscar
'a aday gosterilen
Avustralyalı
genc oyuncu
Heath Ledger
tarafından canlandırdı. Filmdeki Joker'in anlatımının 1940'lardaki o ruh hastasınınkiyle aynı oldu?u goruluyor. Onceki yıllarda yapılmı? bir film goru?mesinde
Entertainment
dergisinden Owen Gleiberman, Ledger'ın tanımlamasını ?u ?ekilde ifade ediyor:
| “
|
Bunda, olumunden once tamamladı?ı son performansta Ledger manyak bir haz olu?turmu?tu ki bu cesur bir aktor olan
Marlon Brando
gibi ya?amı? olabilme ihtimalini kuvvetlendiriyordu. Belki de daha iyisiydi.
|
?
|
|
|
Kara ?ovalye
, 18 Temmuz 2008'de Amerika sinemalarında ve
IMAX
tiyatrolarında gosterilmeye ba?ladı.
Joker'in unutulmaz repli?i, yuzundeki daim gulumsemeyi borclu oldu?u yarayı acıklarken soyledi?i
"Why so serious?"
olmu?tur. Yuzundeki yara icin birden fazla acıklama yapan Joker'in acıklamalarından biri e?i icin yaptı?ı fedakarlık, di?eri alkolik babasının sarho?lu?udur.
Joker Arkham serisinin ilk iki oyunu olan
Arkham Asylum
ve
Arkham City'de
neredeyse her ?eyin arkasından cıkan ve isyan ba?latan karakter olarak cıkar. Seride
Mark Hamill
tarafından seslendirilmektedir.
Arkham Asylum
'da yaptıklarından dolayı az kalsın
James Gordon
oluyordur. Onun yuzunden
Poison Ivy
adayı yerle bir eder ve
Batman
gizli ma?arasını kaybeder. Her ?eyin sonunda kendini
Bane
'e kafa tutabilecek hale getirir fakat
Batman
'e yenilir.
Hugo Strange
'in
Arkham City
'i kurmasıyla orada cete lideri olmu?tur. Kendine
Bane
'nin zehrinden vermesi onda yan etki bırakmı? ve kendi kanı onu oldurmeye ba?lamı?tır. Son ?akası icin kendi kanını
Batman
'e enjekte eder ve Gotham'daki hastanelere "ba?ı?" olarak yollar.
Batman
'i kanına care olan ilacı bulması icin zorlar. Bunu
Batman
'e yapmasının nedenini ?oyle acıklar: "E?er ben oleceksem seni de oldurmeden olmem. Bu yuzden seni de hasta ettim ki ikimizi de kurtar ben de sensiz kalmayayım."
|
|---|
| Yaratıcı ki?iler
| |
|---|
| Yardımcı karakterler
| |
|---|
| Du?manlar
| |
|---|
| Yerler
| |
|---|
| Ekipmanlar
| |
|---|
| Di?er
| |
|---|