한국   대만   중국   일본 
John Wayne - Vikipedi ?ceri?e atla

John Wayne

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
?arkı icin John Wayne (?arkı)  sayfasına bakınız.
John Wayne
Do?um Marion Robert Morrison
26 Mayıs 1907 ( 1907-05-26 )
Winterset, Iowa , ABD
Olum 11 Haziran 1979 (72 ya?ında)
Los Angeles , ABD
Olum sebebi Mide kanseri
Di?er ad(lar)ı Marion Michael Morrison
Boy 1,93 m (6 ft 4 in)
?mza

John Wayne (d. 26 Mayıs 1907 ? 11 Haziran 1979), Oscar en iyi erkek oyuncu odulunu almı?, kariyerine 1920'lerde, sessiz filmlerle ba?lamı? Amerikalı oyuncu . 1940 ile 1970'li yıllar arasında ba?tagelen yıldızlardandır. Ozellikle kovboy filmleri ve II. Dunya Sava?ı konulu filmleriyle me?hur olsa da, cok ce?itli turlerde, biyografilerde, romantik komedilerde, polis dramlarında ve ba?ka pek cok tarzda filmde oynamı?tır. Ha?in ve bireyci bir erkeklik orne?i olu?turarak kalıcı bir Amerikan ikonu haline gelmi?tir. The Alamo filminin cekiminde Wayne, gunde 5 paket sigara icmi?tir. Kariyerinin ba?langıcında bazı rolleri alabilmek icin farklı bir yurume ?eklini o?renmi?tir.

Gencli?i ve universite yılları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

John Wayne'in Winterset, Iowa'daki do?um yeri

John Wayne, Marion Robert Morrison adıyla 1907 yılında Iowa eyaletinin Winterset kasabasında do?du. Anne ve babası bir sonraki o?ullarına Robert ismini vermek isteyince, ismini ''Marion Michael Morrison'' olarak koydular. John Wayne Amerikan ?c Sava?ı gazisi bir babanın o?luydu. Annesi Mary Alberta Brown ise ?rlanda asıllıydı. Wayne'in ailesi 1911'de Kaliforniya 'nın Glendale ?ehrine ta?ındılar. Buradaki kom?uları John'a "Koca Duk" diye hitap etmeye ba?ladılar cunku takma adı kucuk duk olan Airedale teryesi kope?ini yanına almadan hicbir yere gitmezdi. John "Duk" lakabını "Marion" ismine tercih etti ve bu ismi hayatının sonuna kadar ta?ıdı. [1]

Duk Morrison'ın cocuklu?u, babası parayı iyi idare edemeyen biri oldu?u icin yoksulluk icinde gecmi?tir. Duk ba?arılı ve populer bir o?renciydi. Erken ya?ta boy atarak Glendale Lisesi'nin yıldız amerikan futbolu oyuncularından biri oldu ve mezun olunca Guney Kaliforniya Universitesi 'ne kabul edildi. [1]

Wayne, gencli?inde yerel Hollywood film studyolarında atları nallayan bir adamın dondurmacı dukkanında da calı?mı?tır. Ayrıca, ileride katılaca?ı bir Mason locası tarafından i?letilen, bir genc masonlar organizasyonu olan Order of DeMolay orgutunun aktif uyelerinden biri olmu?tur.

Wayne'in, Amerikan Deniz Harp Akademisi'ne ba?vurusu kabul edilmedi. Bunun uzerine Truva ?ovalyeleri uyesi oldu?u ve Sigma Chi Karde?li?i 'ne katıldı?ı Guney Kaliforniya Universitesi 'ne ba?ladı. Wayne, universitenin efsanevi Howard Jones'un koclu?unu yaptı?ı Amerikan futbol takımında da oynamı?tır. Sahilde yuzerken gecirdi?i sozde kaza spor kariyerine son vermi?tir, yalnız Wayne daha sonraları, o donemde kocunun kazanın gercek sebebini o?renmesi durumunda gosterece?i tepkiden korktu?unu acıkladı. Spor bursunu kaybedince parası olmadı?ı icin okula devam edemedi. [1] [2]

Universitedeyken, yerel film studyolarında calı?maya ba?ladı. Kovboy filmlerinin yıldızı Tom Mix , futbol bileti kar?ılı?ında Wayne'e sahne e?yaları departmanında yaz suresince bir i? buldu. Yonetmen John Ford ile uzun yıllar surecek bir arkada?lık kurarak ufak roller kapmaya ba?ladı. Bu donemde, universitedeki takım arkada?larıyla Richard Cromwell ve Jack Holt 'un ba?rollerini payla?tı?ı Maker of Men adlı 1930 yapımı filmde gorundu.

Oyunculuk kariyeri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

The Searchers' da John Wayne
Filmleri

William Fox Studyoları 'nda iki sene boyunca haftada 35$ kar?ılı?ında figuranlık yaptıktan sonra ilk kez 1930 yılında The Big Trail adlı filmde rol aldı. Filmin yonetmeni Raoul Walsh , Wayne'i "ke?fedince" ona sahne adı olarak Amerikan Ba?ımsızlık Sava?ı generali "Deli Anthony" Wayne 'e itafen "John Wayne"i koymu?tur. Artık haftalı?ı 75$'a cıkarılmı?tır. Studyodaki dublorler tarafından calı?tırılmı?, binicilik ve kovboyluk becerilerini geli?tirmi?tir. [3]

John Wayne denince, ilk once ayırt edilmemesi iki ?ey vardır. John Wayne ve John Ford. Biri mukemmel oyuncu, di?eride mukemmel bir Yonetmen, super bir ikili olmu? ve donemde harika bir cıkı? yakalamı?lardır. Wayne ve Ford kombinasyonu cok iyi surmu? ve birbirinden harika filmler ortaya cıkmı?tır. John Wayne'i bu derece iyi yapan isim hic kacınılmaz ustad Kovboy filmlerinin yonetmeni John Ford'dur.

The Big Trail , ilk epik "kovboy" filmi, ticari bir ba?arısızlık da olsa oyuncunun ekrandaki ilk referansı oldu. Ancak dokuz sene sonra, Stagecoach (1939) filmindeki performansı Wayne'i bir yıldız yaptı. Aradaki donemde co?unlukla Monogram Pictures ?irketinde kovboy filmleri ve Mascot Studyoları icin Kuzey Afrika'da gecen Uc Silah?orlar (1933) de dahil dizi filmler cekti: Aynı sene (1933), Alfred E. Green 'in spekulatif ba?arısı (success de scandale) olan Baby Face adlı filmde kucuk bir rol aldı. [4] [5]

Wayne, 1928 yılından ba?layarak takip eden 35 sene boyunca, aralarında Stagecoach (1939), She Wore a Yellow Ribbon (1949), The Quiet Man (1952), The Searchers (1956), The Wings of Eagles (1957) ve The Man Who Shot Liberty Valance (1962) adlı filmlerin de oldu?u yirmiden fazla John Ford filminde yer aldı.

Internet Movie Database sitesine gore Wayne, rol aldı?ı filmlerin 142sinde ba?roldeydi. John Wayne'in en cok be?eni toplayan rollerinden biri yonetmenli?ini William Wellman 'ın yaptı?ı, senaryosunun Ernest K. Gann tarafından yazılmı? bir kitabı konu aldı?ı The High and the Mighty (1954) filmindeydi. Kahraman bir havacı portresi oyuncuya farklı cevrelerin be?enisini kazandırdı. Island in the Sky (1953) da bu filme ba?lantılıdır ve ikisi de bir yıl ara ile aynı yapımcılar, yonetmen, yazar, sinematograf, editor ve da?ıtımcı tarafından yapılmı?lardır.

1949 yılında All the King's Men filminin yonetmeni Robert Rossen Wayne'e filmdeki ba?rolu teklif etmi?tir. Wayne senaryoyu pek cok bakımdan gayri-Amerikan bularak, rolu icerlenmi? bir tavırla reddetmi?tir. Onun yerine rol alan Broderick Crawford , 1950'de Wayne'in de The Sands of Iwo Jima filmindeki rolu ile aday oldu?u En ?yi Erkek Oyuncu Oscar 'ını kazanmı?tır.

1962 Senesinde, yine bir John Ford filmi olan The Man Who Shot The Liberty Valence adlı filmde, bir di?er unlu kovboy ve yıldız oyuncu James Stewart ve Lee Van Clef ile ba?rolleri payla?ır. Bu filmde, kasabanın en onde gelen guclu isimlerinden biri olarak kar?ımıza cıkar. Eskisi kadar i?lerle ha?ır ne?ir de?ildir ve kasabadan uzak bir yerde kendisine en yaptırıp, karga?aya girmek istemez ama elinde olmadan kasabanın kotu guclerden korunması icin yine gucunu ortaya koyacaktır.

John Wayne 1969 yapımı True Grit filmindeki oyunculu?u ile Akademi Odulleri En ?yi Erkek Oyuncu odulunu almı?tır. Sands of Iwo Jima filmi ile aynı odule aday gosterilmi?tir. Yonetti?i iki filmden biri olan The Alamo En ?yi Filmi adayı olmu?tur. Di?er filmi The Green Berets (1968), Vietnam Sava?ı doneminde yapılan ve catı?mayı destekleyen tek filmdir. [6]

The Searchers gunumuzde de Wayne'in en iyi ve karma?ık oyunculu?unu sergiledi?i film olarak kabul edilmektedir. 2006 yılında Premiere Magazine dergisinin yaptı?ı sektor anketinde, oyuncunun Ethan Edwards karakterini canlandırı?ı sinema tarihinin en iyi 87. performansı olarak oylanmı?tır.

Wayne tutucu idealleriyle tanınırdı. Motion Picture Alliance for the Preservation of American Ideals birli?inin kurulmasına yardımcı oldu ve bir donem organizasyonun ba?kanlı?ını yaptı. Ate?li bir anti-komunistti ve HUAC (House Un-American Activities Committee) taraftarı ve komunist idealler sempatizanı olmakla suclanan oyuncuları kara listeye alma yanda?ıydı. [7]

Playboy dergisi, Wayne ile 1971'de yaptı?ı tartı?malı roportajda, oyuncuya ABD'de zencilerin e?itlik konusunda attıkları buyuk adımlar icin ne du?undu?unu sormu?tur. Wayne beyaz ustunlu?unun, zencilerin, e?itim duzeylerini arttırarak Amerikan toplumunda daha etkin bir rol almalarına dek devam edece?ini belirtmi?tir. [8]

Wayne tarafından kurulmu? Batjac yapım ?irketi adını The Wake of the Red Witch adlı filmdeki kurgusal ta?ımacılık ?irketinden almı?tır.

Hastalık donemi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Wayne'e 1964 yılında akci?er kanseri tanısı kondu. Gecirdi?i ameliyatta sol akci?erinin tamamı ve iki kaburga kemi?i alındı. Kansere , ABD hukumetinin nukleer silah deneylerini yaptı?ı Utah eyaletinde cekilen The Conqueror filminin setinde yakalandı?ı soylentilerine ra?men, Wayne sebebin gunde iki paket icmesi oldu?una inanıyordu.

Belki de sırf populerli?inden ya da Hollywood 'daki en me?hur cumhuriyetci yıldız olmasından dolayı, Cumhuriyetci Parti 1968 yılında Wayne'den ba?kan adayı olmasını talep etti. Wayne, halkın Beyaz Saray 'da bir oyuncu gormek isteyece?ine inanmadı?ından bu teklifi reddetti. Yine de, arkada?ı Ronald Reagan 'ın 1966 ve 1970'te Kaliforniya valisi adaylıklarını destekledi. Oyuncu, tutucu Demokratik vali George Wallace 'ın adaylı?ını koydu?u 1968 yılında secime adaylı?ını koyması teklif edildi fakat bu da vuku bulmadı. [6]

Olumu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

John Wayne 11 Haziran 1979'da mide kanseri nedeniyle 72 ya?ında oldu ve Corona del Mar'daki Pacific View Memorial Park mezarlı?ına defnedildi. Olumunden sonra kısa bir sure boyunca Duk'un olum yata?ında dinini Katolik mezhebine de?i?tirdi?i dedikoduları dolandı. 2003 yılında torunu papazlık rutbesini aldı?ında ve din de?i?tirmi? arkada?ı Bob Hope'un olumunde bu hikaye tekrar yayıldı. Halbuki, Dave Grayson ve Duk'un kızı Aissa da dahil yakınları Duk'un bu iddia edilen din de?i?imi gercekle?ti?inde kendinde olmadı?ını acıklayarak bu soylentileri yalanladılar.

Wayne'in gencli?inden suregelen Katoliklik kar?ıtlı?ı Wayne ailesinde surekli bir gerilime sebep acmasından ve ilk evlili?inin iddia edilen sebebi olmasından dolayı bu hic ?a?ırtıcı de?ildir. Wayne'in Mason olmasına ra?men, ailesi Mason cenazesine ba?vurmamı?tır.

Wayne uc kere ?spanyol asıllı kadınlarla evlendi; Josephine Alicia Saenz, Esperanza Baur ve Pilar Palette. Josephine'den dort cocu?u, Pilar'dan uc cocu?u olmu?tur. Aralarında en cok tanınanlar Patrick Wayne adlı oyuncu ve John Wayne'in kızı olarak anılarını yazan Aissa Wayne'dir.

Josie Saenz ile a?k macerası universite yıllarında ba?ladı ve evlenene kadar yedi yıl boyunca devam etti. Saenz Balboa'daki bir kumsal partisindeki tanı?malarında 15-16 ya?larındaydı. Ba?arılı ?spanyol bir i? adamının kızı olan Josie, Duk ile ili?kisini surdurebilmek icin hatırı sayılır bir muhalefete direndi. Olumunden onceki yıllarda Wayne, eski sekreteri Pat Stacy ile mutlu bir beraberlik surduruyordu. [6]

John Wayne Kaliforniya 'nın Newport Beach kentindeki evinde oldu. Newport Limanı'ndaki evinin yer aldı?ı bolge hala ilgi cekmektedir. Olumunden sonra evi yıkılmı? ve yeni sahipleri yerine ba?ka bir ev in?a etmi?lerdir.

John Wayne'in adı ce?itli yapılara verilmi?tir. Bunların arasında Kaliforniya eyaletinin Orange County kentindeki John Wayne Havaalanı ve Washington eyaletindeki Iron Horse State Parkı'ndaki 100 milden uzun "John Wayne Pioneer Trail" adlı patika vardır.

Kacırdı?ı roller [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • Mel Brooks Wayne'e Blazing Saddles filminde Mr. Taggert rolunu teklif etmi?tir. John Wayne senaryoyu okuduktan sonra "Ben bu filmde Hobie Dampier Hutton, Wayne' in en yakın arkada?ı] olmadan rol alamam... ama gormek icin sabırsızlanıyorum" demi?tir. Bu rolu bir ba?ka kovboy filmleri oyuncuu olan Slim Pickens kapmı?tır. Wayne' in film tarihindeki en gulunc taklidi olabilecek rolu oynamasının nasıl olaca?ını hayal etmek yeterlidir. [9] oyuncu bunun dı?ında Blankman filminde ba?rol oynamayı kabul etmi?, fakat cekimler ba?lamadan olmu?tur.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ a b c "jwayne.com Jwayne.com" . 8 Kasım 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Kasım 2006 .  
  2. ^ "Geocities" . 20 Kasım 2006 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Kasım 2006 .  
  3. ^ "Thinkquest.org" . 13 Ekim 2007 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Kasım 2006 .  
  4. ^ "biography.com makalesi" . 6 Aralık 2006 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Kasım 2006 .  
  5. ^ "jwayne.com makalesi" . 8 Kasım 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Kasım 2006 .  
  6. ^ a b c "Jwayne.com" . 8 Kasım 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Kasım 2006 .  
  7. ^ Scott Wise The Film 100: A Ranking of the Most Influential People in the History of the Movies , Citadel Press Book/Carol Publishing Group: Secaucus, New Jersey (1998)
  8. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 15 Kasım 2006 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Kasım 2006 .  
  9. ^ "washingtonpost.com" . 18 Haziran 2006 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Kasım 2006 .  

Biyografileri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • Campbell, James T. "Print the Legend: John Wayne and Postwar American Culture". Reviews in American History , Volume 28, Number 3, September 2000, pp. 465?477
  • Shepherd, Donald, and Robert Slatzer, with Dave Grayson. Duke: The Life and Times of John Wayne . New York: Doubleday, 1985 ISBN 0-385-17893-X
  • Carey, Harry Jr. A Company of Heroes: My Life as an Actor in the John Ford Stock Company . Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 1994 ISBN 0-8108-2865-0
  • Clark, Donald & Christopher Anderson. John Wayne's The Alamo: The Making of the Epic Film . New York: Carol Publishing Group, 1995 ISBN 0-8065-1625-9
  • Eyman, Scott. Print the Legend: The Life and Times of John Ford . New York: Simon & Schuster, 1999 ISBN 0-684-81161-8
  • McCarthy, Todd. Howard Hawks: The Grey Fox of Hollywood . New York: Grove Press, 1997 ISBN 0-8021-1598-5
  • Zolotow, Maurice., Shooting Star: A Biography of John Wayne . New York: Simon & Schuster, 1974 ISBN 0-491-01200-4

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=John_Wayne&oldid=32880063 " sayfasından alınmı?tır