| Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun geli?ebilmesi icin alakalı konuda uzman ki?ilere gereksinim duyulmaktadır.
Ayrıntılar icin lutfen
tartı?ma sayfasını
inceleyin veya yeni bir tartı?ma ba?latın.
Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri
ekleyerek
Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
(
Kasım 2021
)
|
Termonukleer silah testi
Hidrojen bombasının 3 boyutlu tasarımı
Hidrojen bombası
veya
fuzyon
bombası
, kontrolsuz termonukleer enerji sa?layabilen yıkıcı
nukleer silah
.
Hidrojen bombasının yuksek boyutlardaki patlama gucu, hidrojen atomlarının birle?erek
helyum
atom yapısına donu?tu?u termonukleer tepkimeden do?ar. Bir ba?ka deyi?le, hidrojen bombasının patlaması bir cekirdek kayna?ması ya da birle?mesidir (fuzyon). Oysa atom bombasınınki bir cekirdek bolunmesidir (fisyon).
Atom bombasının
aksine
fisyon
de?il
fuzyon
reaksiyonu esasına dayalıdır. Fuzyon
reaksiyonunu
ba?latmak icin gerekli ate?leme,
sıcaklık
kucuk bir atom bombasını patlatmak suretiyle sa?lanır. Ancak reaksiyon cok kısa bir surede oldu?undan, bomba maddesi buharla?tı?ı icin toplam maddenin yalnızca bir kısmı fuzyona u?rar. Fuzyona u?rayan madde bir
uranyum
kılıfı icine alınacak olursa, bu iki bakımdan yarar sa?lar:
- Uranyumun a?ır bir
metal
olması ve
buharla?ma
sıcaklı?ının
cok yuksek olması termonukleer enerjinin daha uzun surmesini sa?lar.
- Fuzyondan meydana gelen
notronlar
uranyumun fisyonuna sebep olaca?ından patlamadan acı?a cıkacak
enerji
daha da artmı? olur.
Kucuk atom bombalarına ihtiyac duyan hidrojen bombalarına
temiz
, buyuk atom bombalarına ihtiyac duyanlara ise
kirli bomba
denir.
Termonukleer reaksiyonlar
icin gerekli ısının
kimyasal
patlayıcı maddeler ile sa?lanması du?unulmu?tur. Bu durumda
deklan?or
gorevini goren atom bombasına gerek kalmayacak ve
radyoaktivitesi
de ortadan kalkmı? olacaktır.
Termonukleer urunlerden hicbiri
radyoaktif
de?ildir. Sadece
trityum
zayıf bir radyoaktivite gosterir. O halde hidrojen bombasının radyoaktif etkisi yoktur, ancak bu bombayı ate?lemek icin kullanılan atom bombasından gelen etki vardır. Oldukca kucuk deklan?or atom bombaları kullanan hidrojen bombalarında bu etki azdır.
ABD
, 1952'de atom bombasından cok daha etkili ve yıkıcı bir silah olan hidrojen bombasını geli?tirdi. ?lk hidrojen bombası 1954 yılında
Buyuk Okyanus
’taki
Marshall Adaları
’na atılarak ABD tarafından denenmi?tir. Atılan bomba
Hiro?ima
ve
Nagazaki
'ye atılan atom bombalarının yakla?ık 1.000 katı gucundedir.
Sovyetler 30 Ekim 1961 tarihinde, saatler
Greenwich
saati ile 8:30'u gosterirken
Novaya Zemlya
'da
Tsar Bomba
lakaplı 57 megatonluk bir hidrojen bombası denemesinde bulunmu?tur. Bu bomba
Hiro?ima
'ya atılan
atom bombasından
yakla?ık 3.800 kat daha gucludur. Olu?turdu?u alev topu 965 km (599.624 mil) oteden gozlenebilmi?tir.
5 ?ubat 1958'de, bir
B-47
uca?ı ile uculan bir e?itim gorevi sırasında Tybee Bombası olarak da bilinen bir Mark 15 nukleer bombası,
Savannah, Georgia
yakınlarındaki Tybee Adası acıklarında kayboldu. Bombanın ABD Enerji Bakanlı?ı tarafından Wassaw Sound korfezinin altındaki birkac metrelik aluvyonun altında gomulu oldu?u du?unuluyordu.
[1]
17 Ocak 1966'da, Palomares, ?spanya uzerinde bir B-52G ile bir KC-135 Stratotanker arasında olumcul bir carpı?ma meydana geldi. Mk28 tipi hidrojen bombalarının ikisindeki konvansiyonel patlayıcılar yere carptı?ında patladı ve plutonyumu yakındaki ciftliklere yaydı. Palomares yakınına ucuncu bir bomba sa?lam bir ?ekilde ini? yaparken dorduncu bomba kıyıdan 19 km uzakta, Akdeniz'e du?tu.
[2]
21 Ocak 1968'de, Chrome Dome Operasyonu kapsamında dort adet B28FI termonukleer bomba ta?ıyan bir B-52G uca?ı Gronland'daki
Thule Hava Ussu
'ne acil ini? giri?iminde bulunurken Kuzey Yıldız Korfezi'nde buza du?tu.
[3]
Ortaya cıkan yangın yo?un bir radyoaktif kirlenmeye neden oldu.
[4]
Temizlemede yer alan personel, uc bombadaki enkazı geri alamadı ve bir bomba kurtarılamadı.
[5]