Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Hava korsanlı?ı
veya
ucak kacırma
, bir hava ta?ıtının silahla ya da zor kullanarak ele gecirilmesi. Ucak kacırma ce?itli amaclara hizmet edebilir, ucak kacıranlar gecmi?te yolcuları rehin almı? ya da oldurmu?, hatta
11 Eylul saldırılarında
goruldu?u gibi uca?ı silah olarak kullanmı?tır; ucak kacırma siyasi ve ?ahsi nedenlere dayanabilir.
[1]
Kayıtlara gecen ilk ucak kacırma olayı 1961'de Peru'da gercekle?ti. 1 Mayıs 1961 tarihinde
Miami
-
Key West
seferini yapan uca?ın
Antulio Ramirez
isimli ki?i tarafından Kuba'ya kacırılması uzerine hava korsanlı?ına ili?kin ilk yasal duzenleme aynı yıl
ABD
'de yapıldı.
[1]
Bu yasayla hava korsanlı?ı, ucu?taki her turlu ticari hava ta?ıtını ?iddet, zor ya da tehditle haksızca ele gecirmek ya da denetim altına almak biciminde tanımlandı ve a?ır cezalar getirildi. 1961 sonuna kadar 3 ucak kacırma vakası daha gercekle?ti. 1963 yılında
BM
'nin uye ulkeleri bir sozle?me imzalamaya ozendirmesinden 7 yıl sonra, 1970'te
Lahey
'de bir araya gelen yakla?ık 50 devlet ucak kacırma uzerine bir sozle?me imzaladı. Sozle?mede ucak kacıranların ilgili ulkeye teslim edilmesini gerektiren madde dikkat ceker.
[1]
Ama yasal duzenlemelere kar?ın 1970'lerde gerek siyasi, gerekse ozel nedenlerle ucak kacırma eylemlerinde tırmanma gozlendi.
1970'lerde ba?ta
Filistinli
gerillalar ve
Kubalılar
olmak uzere ce?itli gruplar de?i?ik ucak kacırma yontemlerine ba?vurdular.
[1]
1973'te ABD Federal Havacılık ?daresi yolcuları arama uygulamasını ba?lattı. Silah ta?ıyıp ta?ımadıklarını anlamak icin yolcuların ve yolcu bagajlarının
X-ray
aygıtlarıyla aranması ayrıca yolcuların uca?a binmek uzere gectikleri kapılarda silahlı gorevlilerin bulundurulması gibi yeni onlemlerle ozellikle 1980'li yıllardan itibaren ucak kacırma olaylarının sayısında belirgin bir azalma goruldu.
[1]
- ^
a
b
c
d
e
AnaBritannica
(Ansiklopedi). 15.
30
(1994 bas.). ?stanbul: Ana Yayınevi. ss. 391,392.