Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Hasan bin Yahya
(
Arapca
:
??? ??????? ????? ?? ?????? ???? ?? ?????? ???? ???? ?????
romanize:el
-Hasan ibn el-?mam Yahya ibn el-?mam Muhammed Hamideddin
) Yemenli diplomat ve
Yemen Mutevekkili Krallı?ı
'nın eski
veziri
.
[1]
Hasan bin Yahya, Rassid hanedanlı?ı'nın reisi olan
?mam Yahya
'nın 3. o?lu olarak 13 Haziran 1908 tarihinde
Osmanlı
'nın
San'a
kentinde dunyaya geldi.
Yemen Me?rutiyet Devrimi
'nde ?mam Yahya'nın oldurulmesine kadar ?bb, Sana'a ve Hudeyde (1938-1948) eyaletlerinin valisi olarak gorev yaptı. 1948'deki Devrim sırasında hanedana ba?lı guclerin Ahmed'in yanında toplanmasında buyuk bir rol oynadı.
[2]
Nisan 1948'den 18 Haziran 1955'e kadar Yemen Krallı?ı'nın veziri olarak gorev yaptı. 1955 Karde?i Abdullah'ın darbe giri?iminden sonra darbe giri?imini destekledi?i ?uphesiyle gorevinden ihrac edilip Yemen Krallı?ı Birle?mi? Milletler Daimi Temsilcili?i'ne atandı.
[3]
[4]
[5]
Bu pozisyona gelince Prens Hasan, ulkenin cıkarlarını daimi bir ?ekilde savundu. Yemen Mutevekili Krallı?ı 23 Ocak 1958'de; 30 Aralık 1957'de ?ngiliz birliklerinin Yemen'e yeni bir saldırı duzenledi?ini ve zaiyatler verildi?ini duyurdu. ?ngilizlerin eylemini protesto eden Hasan bin Yahya, BM Genel Sekreteri
Dag Hammarskjold
'e bir muhtıra gonderdi.
[6]
27 Eylul 1962 tarihinde
Muhammed el-Bedir
Albay
Abdullah es-Sallal
tarafından indirildi ve Yemen Arap Cumhuriyeti ilan edildi. Boylece 1000 yılı a?kın
Yemen imamları
devri bitmi? oldu.
[7]
Darbenin ardından Hasan bin Yahya kendisini Kral ilan etti fakat sonra iddiasını geri cekti ve 30 Eylul'de Suudi Arabistan, Cidde'ye gitti. Buradan cumhuriyetcilere ve
"Mısırlı i?galcilere"
[Not 1]
kar?ı bir ayaklanma ca?rısında bulundu.
[8]
Darbecilerin halk deste?i olmayan kucuk bir ordudan olu?tu?unu belirterek Yemen Krallı?ı'nı kurtaraca?ına soz verdi.
[9]
Boylece
Kuzey Yemen ?c Sava?ı
ba?lamı? oldu.
Kralcılar icin af getiren barı? antla?masının Mart 1969'da Muhammed el-Bedir ile birlikte imzalanmasından sonra Yemen'den ayrıldı. 13 Haziran 2003 yılında Cidde'de surgunde iken oldu ve Medine'de defnedildi.
- ^
Darbeyi yapan subaylar Mısır Cumhuriyeti ba?kanı Abdunnasır ekolunden gelmektedir.