한국   대만   중국   일본 
Gerdanlık Olayı - Vikipedi ?ceri?e atla

Gerdanlık Olayı

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Gerdanlık Olayı
Orijinal adı ????? ?????
Tarih 26 Aralık 626 ile 23 Ocak 627 tarihleri arası
Konum Arap Yarımadası
Di?er adı ?fk Olayı
Konu Ai?e 'nin Muhammed 'i aldattı?ı iddiası
Sonuc ?ddiaları yayanlar cezalandırıldı
Sanık Abdullah bin Ubey
Hassan bin Sabit
Hamne
Mistah bin Usase
Hukum Kırbac cezası
Marie Antoinette ile ilgili olanı icin Elmas gerdanlık olayı sayfasına bakınız.

Gerdanlık Olayı veya ?fk Olayı , 627 yılının ilk gunlerinde Arabistan 'da gercekle?en bir olaydır. ?slam peygamberi Muhammed 'in e?lerinden Ai?e 'nin, bir sefer donu?u sırasında Muhammed'i genc bir Musluman asker olan Safvan bin Muattal ile aldattı?ı iddiası ve sonrasında ya?anan geli?meleri icerir.

Olaylar Hicret 'in be?inci yılının (627) ?aban ayında 1 , Arap Mustaliko?ulları kabilesine duzenlenen Mureysi Gazası adlı askeri seferin donu?unde gercekle?ti. Muslumanlar arasında catı?ma cıkması olasılı?ı do?uran geli?meler sonucunda iddiaları yayanlar kırbacla cezalandırıldı ve Muhammed tarafından bir dizi yeni ayetin vahyoldu?u halka bildirildi.

Etimoloji [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Arapca kokenli "ifk" sozcu?u; bir sucu birine yukleme, iftira anlamına gelir. ?fk Olayı ile ilgili mevcut bilgilerin tamamına yakını Ai?e'nin aktardı?ı hadislere dayanır. Bu konuyu Musluman tarihcilerden Muhammed bin Omer Vakidi (o. 822) El- Me?azi li El-Vakidi adlı eserinde, Abd-ul Malik bin Hi?am (o. 828-833) El-Siret-u El-Nebeviyye 'de; Yakubi (o. yakla?ık 905), Ebi Cafer Muhammed bin Cerir Taberi (o. 922) ve Ali ?bnu'l-Esir (o. 1233) ise kendi kaydettikleri tarihlerde ele almı?lardır.

Mureysi baskını [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Mureysi seferi Huzaa kabilesinden Mustaliko?ulları sulalesine kar?ı duzenlenmi?ti. Mustaliko?ulları sulalesine Mureysi su kuyusu yakınlarında baskın yapıldı. Kısa sureli carpı?maların ardından sulalenin erkeklerinin co?unlu?u hayatını kaybetti ve sa? kalanlar kactı. Bu seferde ?slam ordusunun eline buyuk miktarda ganimet gecti. Beni Mustalik Kadınları ve cocukları esir du?tu. [1]

Ai?e'nin aktardı?ına gore, Muhammed sefere cıkmadan once hanımları arasında oklarla kura cektirdi ve sefere katılma ?ansını Ai?e elde etti. [2] Ai?e sefer esnasında Yemen nazar boncu?undan dizilmi? gerdanlı?ını takıyordu. Bu gerdanlı?ın Ai?e'ye nasıl ula?tı?ı tartı?malıdır. Bir rivayete gore gelin oldu?unda annesi Ummu Ruman hediye etmi?ti. [3] Bir ba?ka rivayete gore ise kız karde?i Esma'dan odunc almı?tı.

Cuveyriye bint-i Haris 'in Muhammed'in e?leri arasına katılması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Mureysi baskınında Mustaliko?ulları reisi Haris bin Ebu-Zirar sava?ta hayatını kaybetti ve kızı Berre Bintu’l-Haris esir du?tu. Berre, kocasını ve amcasını da kaybetmi?ti ve sava? ganimeti olarak ?bnu Kays ?bni ?emmas'ın payına du?mu?tu. Berre ozgurlu?unu satın almak icin ?bnu Kays ile yazılı anla?ma yaptı. Daha sonra Muhammed'e giderek kendisine odeme konusunda yardımcı olmasını talep etti. Muhammed, " Sana ondan daha hayırlısını soylesem ne dersin? Senin yerine mukatebe ucretini odeyeyim ve seni e? olarak alayım. " dedi. [4] Berre 100 esirin serbest bırakılması ?artı ile bu teklifi kabul etti [5] ve Muhammed ile evlendi. Berre'ye mehir olarak 400 dirhem gumu? verildi. [6] Muhammed ?bnu Kays'a anla?ma bedelini odedi ve Mustalik sulalesindeki tum esirler bu evlilikle birlikte Muhammed'in akrabaları olmalarından dolayı serbest bırakıldılar. [4] Muhammed Berre'nin adını cariyecik anlamına gelen " Cuveyriye " ile de?i?tirdi. [6] [7] [8] [9] [10]

Gerdanlık olayından hemen once gercekle?en bu izdivacta Ai?e'nin genc ve guzel Cuveyriye'yi kıskandı?ı Abdullah ?bnu Avn'dan aktarılan hadislerden anla?ılır. Ai?e sava?tan sonra Cuveyriye'yi Muhammed'den once gorur ve bu kar?ıla?mayı ?oyle anlatır: " O, cok guzel bir kadındı, gozde onun icin bir hisse vardı (goren goz haz duyardı)... Cuveyriye kapıda durdu?u vakit onu gorunce durumu ho?uma gitmedi (Resulullah’ın onu be?enip evlenmeye kalkaca?ından korktum). Resulullah aleyhissalatu vesselam’ın da benim onda gordu?um (guzelli?i) gorece?ini derhal anladım. " [4]

Sefer donu?u ya?ananlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gunumuzde Suudi Arabistan sınırları icerisinde bulunan Medine .

Sefer donu?u ordu geceyi gecirmek uzere Medine yakınlarında konakladı. Dondu?unde, gerdanlı?ını kaybetti?ini fark etti.

Ai?e kimseye haber vermeden ordugahtan tekrar ayrılarak ?afak vakti gerdanlı?ını aramaya gitti. Gerdanlı?ı buldu ancak geri dondu?unde muhafızları dahil tum kervan onun devesi uzerindeki tahtırevanında oldu?unu sanarak yola cıkmı?lardı. Bo? tahtırevanı deveye askerler yuklemi?lerdi ancak Ai?e'nin icinde olmadı?ını farketmemi?lerdi. Ai?e'ye gore bunun nedeni o esnada kendisinin kucuk ya?ta ve zayıf olmasıydı. [11] [12]

Ai?e geri doneceklerini umarak konaklama yerinde beklemeye ba?ladı ve oturdu?u yerde uyuyakaldı. Ordunun artcı muhafızlarından Safvan bin Muattal guzergahı uzerinde Ai?e'ye rastladı. ?stirca edip (" Biz Allah'ın kullarıyız ve Allah'a donece?iz " deyip) ba?ka bir soz soylemeden Ai?e'yi kendi devesine bindirdi ve kendisi de yuruyerek kervanı bir sonraki molasında yakaladılar. [13] Ai?e'nin kervanda olmayıp genc bir askerle birlikte gelmesi dedikodulara yol actı.

?ddialar bir sure boyunca Muhammed, Ai?e ve Ebu Bekir ailesinin di?er fertlerinin kula?ına gitmedi. Bu arada Ai?e rahatsızlandı ve evde istirahat etmeye ba?ladı. Muhammed iddiaları duyunca Ai?e'ye so?uk davranmaya ba?ladı ancak Ai?e bu so?uklu?un nedenini bilmiyordu. Ai?e olayı duydu?unda babasının evinde kalmaya ba?ladı. Omer 'den aktarılan bir rivayete gore ise Ai?e babasına “ Allah’ın Resulu beni evinden dı?arı attı, ” dedi. [14] [15] Ebu Bekir'in tum ev halkı uzgundu. [16] [17] Muhammed izin verene kadar, Ebu Bekir Ai?e'nin koca evine donmesine izin vermedi.

Ai?e ve Safvan'ın aklanmaları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Muhammed iddiaları duyunca Omer , Osman , Ali , Usame bin Zeyd ve Mureysi Gazası'nda ozgur bırakarak yeni evlendi?i Cuveyriye ile konu?arak fikirlerini sordu. Osman ve Zeyd Ai?e'nin masum oldu?una ?ahitlik ettiler. Omer, Muhammed ile Ai?e'nin nikahını Allah'ın kıydı?ını, Allah'ın onu temiz olmayan bir kadınla evlendirmeyece?ini soyledi. Ali " Ey Allah'ın Resulu, Allah sana darlık vermez. Sana kadın coktur. Sen cariyene (Cuveyriye'ye) sor, sana gerce?i haber verir, " dedi. Cuveyriye ise Ai?e'nin hamur yo?ururken uyuyakalıp hamuru kecilere yedirmek haricinde hatalı hicbir hareketini gormedi?ini soyledi. Bir rivayete gore olaydan sonra Safvan hasur oldu?unu (kadınlara ilgi duymadı?ını ya da erkeklik gucu olmadı?ını) belirtti. [18] [19] Bu beyan Ai?e'nin masum oldu?u iddiasını guclendirdi.

Muhammed Ai?e'yi babasının evinde ziyaret etti. Ai?e'nin annesi Ummu Ruman, Muhammed'i saygıyla i?aret ederek Ai?e'ye aya?a kalkmasını soyledi. Ai?e, "Yalnızca Allah'a ?ukretmek icin aya?a kalkarım; (Muhammed'e hitaben) sana de?il," dedi. [20] Ai?e bir gunah i?ledi ise tovbe etmesini isteyen Muhammed'e ?oyle dedi: " E?er yemin etsem inanmazsın ve e?er anlatsam gunahsızlı?ımı kabul etmezsin. " [21] Aynı ziyaret esnasında Muhammed oturdu?u minderde kendisine vahiy gelirken burundu?u ruh hali icerisine girdi ve Nur Suresi 11 ila 20. ayetlerin indirildi?ini bildirdi:

O a?ır iftirayı uyduranlar, sizin icinizden bir guruhtur. Bu iftirayı kendiniz icin kotu bir ?ey sanmayın. Aksine o sizin icin bir hayırdır. Onlardan her biri icin, i?ledikleri gunahın cezası vardır. ?clerinden (eleba?ılık ederek) o gunahın buyu?unu ustlenen icin ise a?ır bir azap vardır. (Nur: 11) [22]

Medine'de bildirilen Nur Suresi'nin 4. ayeti zina suclaması icin en az dort ?ahit ?artını getirmi?ti:

Namuslu kadınlara zina isnat edip sonra da dort ?ahit getiremeyenlere seksen de?nek vurun. Artık onların ?ahitli?ini asla kabul etmeyin. ??te bunlar fasık kimselerdir. (Nur [24]:4)

Nur Suresi'nin 11-20. ayetleri ise Ai?e'nin masumiyetini destekliyor, iftirayı duyup sessiz kalanları ele?tiriyor, iftirayı yayanların cezalandırılaca?ını bildiriyor ve zina sucunun ispatlanması icin 4. ayetteki dort ?ahit ?artını hatırlatıyordu. [22]

...Bu iftirayı i?itti?iniz zaman, iman eden erkek ve kadınlar, kendi (din karde?)leriniz hakkında iyi zan besleyip de, “Bu apacık bir iftiradır” deseydiniz ya! Onlar (iftiracılar) bu iddialarına dair dort ?ahit getirselerdi ya! Mademki ?ahit getirmediler; i?te onlar Allah yanında yalancıların ta kendileridir... (Nur: 12-13)

?bn-i Abbas'tan nakledilen bir rivayete gore Ebu Bekir Ay?e'nin yanına gelerek onun gunahsız oldu?unun vahiylerle bildirildi?i haberini verdi. Ay?e ?oyle dedi: "Allah'a te?ekkur ederim, sana ve dostuna (Muhammed'e) de?il." [23] [24] Taberi Tarihi'ne gore Muhammed Ai?e'ye ?oyle dedi: "Ey Ai?e; sana mujde veriyorum. Allah senin gunahsız oldu?unu nazil etti." Ay?e ?u ?ekilde yanıtladı: "Allah'ın hamdı ve sizin kotu zannınızla…" [25]

?ddiaları yayanların cezalandırılması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Abdullah b. Ubey, Safvan ile sorunları olan Hassan bin Sabit , Muhammed'in e?lerinden Zeyneb binti Cah?'in kız karde?i Hamne ve Ebu Bekir 'in yardımlarıyla gecinen Mistah b. Usase dedikoduları yaymaktan sorumlu tutuldular. Abdullah b. Ubey 'in iddiaların asıl kayna?ı oldu?una karar verildi. [26] Ebu-Yesr Ensari'den nakledilen rivayete gore Abdullah b. Ubey'e iki defa di?erlerine bir defa ?er'i had ( kırbac cezası ) uygulandı. [16] [27]

Onemi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?eriat acısından : Bu olay sebebiyle ?eriat kanunlarında bilinen 5 adet had cezasından birisi olan masum kadınlara zina isnat etme cezası ?eriat kanunları arasına girmi?tir.

Siyasi acıdan : ?fk olayı, sonucları acısından ?slam tarihinde onemli bir yere sahiptir. ?fk olayının ardından ilgili ayetlerin bildirilmesi ve sorumluların cezalandırılmasına kadar gecen bir aylık surede Muhammed Ai?e'nin masum olup olmadı?ı konusunda sahabeden onemli kimselerin fikirlerini aldı. Danı?tı?ı kimselerin hemen hepsi Ai?e'nin masum oldu?unu du?unduklerini belirttiler, ancak Ali Ai?e'nin suclu veya sucsuz oldu?unu iddia etmemekle birlikte Muhammed'e Ai?e'nin cariyesi Cuveyriye ile goru?mesini tavsiye etti. Ayrıca Ai?e'den aktarılan bir rivayete gore Muhammed'e " Sana kadın coktur, " dedi. ?fk olayındaki tutumu nedeniyle Ai?e'nin Ali'ye darıldı?ı, bu nedenle Ali'nin hilafetini desteklemedi?i du?unulur. [28] Osman 'ın oldurulmesinden sonra Ai?e sucluları yakalamakta yava? davrandı?ı gerekcesiyle Ali'yi suclamı?, geli?meler Ali ile Ai?e arasında Cemel Vakasının ya?anması ve ?lk Fitne donemi ile son bulmu?tur.

Notlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1. ^ Miladi takvimde 26 Aralık 626 ile 23 Ocak 627 tarihleri arasına denk gelmektedir.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ ?bni Hi?am, es-Sire c. III, s. 244
  2. ^ Buhari , ?ehadet, s.15
  3. ^ Vakidi, Me?azi, II, s. 428
  4. ^ a b c Ebu Davud, Itk 2, (3931)
  5. ^ The life of Mahomet and history of Islam, Cilt 3, Sir William Muir ,sf 238
  6. ^ a b M. Asim Koksal, Islam Tarihi, XII, s. 55-56
  7. ^ Ahmed b. Hanbel, VI, 430
  8. ^ Ebu Davud, II, 81
  9. ^ Tirmizi, V, 556
  10. ^ Ibn Sa'd, Tabakat, VIII, 119
  11. ^ Muslim, Tevbe 56, (2770)
  12. ^ Tirmizi, Tefsir,(3179)
  13. ^ ?bn Hi?am, es-Sire, II, s. 298
  14. ^ El-Dorrulmensur C. 6, s. 146
  15. ^ El-Tibyan c. 7,s. 415
  16. ^ a b El-Dorrulmensur c. VI, s. 146
  17. ^ El-Tibyan, c. VII, s. 415
  18. ^ ?bn Hi?am, es-Sire, c. II, s. 306
  19. ^ Muslim, Tevbe, s. 57
  20. ^ El- Me?azi (Vakidi"nin) C:1, S: 434
  21. ^ Musned-i Ahmet c. VI, s. 194
  22. ^ a b Nur Suresi: 11-20 19 A?ustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . Diyanet.gov.tr. Eri?im: 21 Haziran 2011
  23. ^ El-Dorrulmensur C: 6, S: 146
  24. ^ El-Tibyan C:7, S: 415
  25. ^ Taberi Tarihi C: 2, S: 114
  26. ^ Yakubi Tarihi, c. II, s. 53
  27. ^ El-Tibyan, c. V, s. 415
  28. ^ Sarıcam, ?brahim. Emevi-Ha?imi ?li?kileri, Ankara, Turkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1997
" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gerdanlık_Olayı&oldid=32532643 " sayfasından alınmı?tır