Gary Arlen Kildall
(
; 19 Mayıs 1942 ? 11 Temmuz 1994), Amerikalı
bilgisayar bilimcisi
ve
mikrobilgisayar
giri?imcisi
.
1970'lerde Kildall, di?er i?letim sistemleri ve programlama araclarının yanı sıra
CP/M
isimli
i?letim sistemini
geli?tirdi ve ardından yazılım urunlerini pazarlamak ve satmak icin
Digital Research, Inc.'yi
(kısaca "DRI") kurdu. Kildall,
mikroi?lemcilerin
donemin buyuk
anabilgisayarları
ile
minibilgisayarları
kadar i?levsel olaca?ını ongoren ve bu alanda bir ?irket kuran ilk ki?iler arasındaydı. Bu donemdeki ba?arılarından dolayı Kildall,
ki?isel bilgisayar devriminin
oncusu olarak kabul edilmektedir.
1980'lerde
Stewart Cheifet
ile birlikte Kildall,
PBS'in
ki?isel bilgisayar alanındaki en son geli?meleri kapsayan haftalık bilgilendirme programı
Computer Chronicles
'da
ortak sunuculuk yaptı.
Kildall'ın bilgi i?lem alanındaki giri?im kariyeri yirmi yıldan uzun surmu? olsa da ismi esas olarak daha sonra
IBM'de
kullanılan
MS-DOS
'a benzeyen cok platformlu mikrobilgisayar i?letim sistemi olan
CP/M
'i geli?tirmesiyle anılıyor.
Gary Kildall, ailesinin
denizcilik
okulu i?letti?i
Washington
eyaletinin
Seattle
?ehrinde do?du. Babası Joseph Kildall Norvec asıllı bir kaptandı. Annesi Emma yarı ?svec asıllıydı.
Kildall matematik hocası olma hayaliyle
Washington Universitesi
'nde e?itim gormeye ba?ladı. E?itimi sırasında bilgisayarlara ilgi duymaya ba?layan Kildall 1972'de mezun olduktan sonra
[1]
[5]
o?retmen olarak
ABD Deniz Kuvvetleri
'ne yazıldı.
[6]
Gorevi sırasında
Silikon Vadisi
'ne araba ile ortalama 1 saat uzaklıkta olan Kildall, ilk ticari
mikroi?lemci
olan
Intel 4004
'u duydu. Kildall bu i?lemciyi temin etti ve ona deneysel programlar yazdı. ??lemci hakkında daha cok bilgi sahibi olmak icin
Intel
'de yarı zamanlı danı?manlık i?ine girdi.
Kildall kısa sureli?ine Washington Universitesi'ne geri dondu ve 1972 yılında
Bili?im
doktorasını tamamladı,
[2]
ve sonra donanmada o?retmenlik yapmaya dondu. Bu sırada gunumuzde
derleyicilerin
optimizasyonunda kullanılan
veri akı? analizi
teorisi
[7]
(bugun
Kildall metodu
olarak da biliniyor) hakkındaki tezini yayınladı ve
mikrobilgisayarlar
ile
disketler
ile ilgili calı?malarını surdurdu. Intel ona ara?tırmalarını devam ettirmesi icin
8008
ve
8080
i?lemcileri calı?tıran bilgisayarlar hediye etti ve 1973'te Kildall
PL/M
ismindeki mikroi?lemciler icin dunyanın ilk
ust seviye yazılım dilini
geli?tirdi.
[6]
Intel icin ayrıca
INTERP/80
isimli 8080
komut seti simulasyonunu
yazdı. Aynı yıl Kildall 8080'in disketleri kontrol edebilmesi icin ilk disk tabanlı
i?letim sistemi
olarak kabul edilen
CP/M
'i geli?tirdi. Kildall CP/M'i Intel'e gosterdi ancak Intel bu urunden cok PL/M'i pazarlamakla ilgilendi.
[6]
Kildall ve e?i Dorothy, CP/M'i hobi gazetelerinde pazarlamak icin ilk olarak "Intergalactic Digital Research" (Turkce:
Galaksilerarası Dijital Ara?tırma
) diye isimlendirdikleri ancak ismini sonra
Digital Research
olarak basitli?tirdikleri bir firma kurdu. Digital Research, CP/M'i ilk olarak populer bir
Atari 8800
klonu olan
IMSAI 8080
icin lisansladı. Obur bilgisayar ureticilerinin de lisans satın almasıyla CP/M endustride fiilen bir standart haline geldi ve sayısı artan farklı donanım tiplerini destekleme gereklili?i arttı. Bu gereksinime cevap olarak Kildall, bilgisayar donanımında (ROM veya EPROM cipinde) saklanan basit komutlar aracılı?ıyla CP/M'in farklı donanımlarda calı?masına olanak tanıyan
BIOS
teknolojisini icat etti.
[6]
IBM
1980'de
Bill Gates
'in tavsiyesi uzerine CP/M'in geli?tirme a?amasında olan surumu
CP/M-86
'nın lisansını satın almak icin Digital Research ile ileti?ime gecti.
[8]
Gary her zaman yaptı?ı gibi muzakereleri e?i Dorothy'ye bıraktı ve arkada?ı
Tom Rolander
ile birlikte ucaklarına binip yazılımları uretici
Bill Godbout
'a teslim etmeye gittiler.
[9]
[10]
IBM temsilcileri ziyaretlerinin amacını acıklamadan once Dorothy'ye
gizlilik sozle?mesi
imzalaması konusunda baskı yaptılar. DRI avukatı Gerry Davis'in onerisi uzerine Dorothy Gary'nin onayı olmadan anla?mayı imzalamayı reddetti. Gary ak?am ?irkete vardı ve IBM ile olan muzakereyi devam ettirmeye calı?tı. Anla?mayı imzalayıp imzalamadı?ı ve IBM temsilcileriyle goru?up goru?medi?i hala bilinmiyor.
[11]
IBM,
IBM PC
isimli urununde kullanılmak uzere Microsoft'un kurucusu Bill Gates'den bir i?letim sistemi talep etmi?ti. Gates ve firması halihazırda
BASIC
derleyicisi ve yazılımlar uzerine calı?ıyordu. DRI ile anla?ma varılamayınca Gates, i?letim sistemi kısmını CP/M'in kaynak kodundan esinlenerek yapılan
86-DOS
isimli sistemi satın alarak kapattı. Gates'in arkada?ı
Paul Allen
86-DOS'u IBM PC'ye uyumlu hale getirdi ve bu i?letim sistemi IBM tarafından
PC-DOS
olarak pazarlandı.
[11]
Kildall PC-DOS'un bir kopyasını satın aldı, inceledi ve sistemin CP/M calıntısı oldu?una kanaat getirdi. Gerry Davis'e yasal secenekleri sordu?u zaman Davis ona yazılım telif hakkı yasalarının yetersiz olması nedeniyle pek bir ?ey yapamayacaklarını soyledi.
[12]
Bunun yerine Gary IBM'i yasal i?lem ile tehdit etti ve IBM CP/M-86'yı PC-DOS'un yanında bir secenek olarak pazarlamayı teklif etti.
[13]
Kildall IBM'in yeni sisteminin ticari ba?arı elde edemeyece?ini du?unerek bu teklifi kabul etti.
[14]
IBM PC piyasaya suruldu?u zaman IBM i?letim sistemini ayrı sattı. PC-DOS 40 dolara pazarlanırken CP/M 240 dolara pazarlanıyordu. Bu fiyat farkı nedeniyle mu?terilerin buyuk co?unlu?u PC-DOS'u tercih etti. PC-DOS olmazsa olmaz olarak goruluyordu cunku co?u yazılım ona gore yazılmı?tı ve IBM PC bir i?letim sistemi olmadan
Cassette-BASIC
calı?tırmak dı?ında pek bir ?ey yapamıyordu.
[9]
Kildall, 8 Temmuz 1994 tarihinde 54 ya?ındayken Montenery, Kaliforniya'daki bir
motosiklet kulubu
Bar'ı olan Franklin Street Bar & Grill'de kafasına darbe aldı.
[15]
Kazadan sonra Kildall 2 defa hastaneden taburcu edildi. 11 Temmuz 1994'te
Montenery Yarımadası Hastanesi
tarafından oldu?u belirtildi.
Kildall'ın vucudu
Krematoryum
'da yakıldı ve Seattle'ın kuzeyindeki
Evergreen Washelli Anıt Parkı
'nda topra?a verildi.
[16]
- ^
a
b
Kildall, Gary Arlen (December 1968).
Experiments in large-scale computer direct access storage manipulation
(M.Sc. thesis).
University of Washington
. Thesis No. 17341.
- ^
a
b
Kildall, Gary Arlen (May 1972).
Global expression optimization during compilation
(Ph.D. dissertation). Seattle, Washington, USA:
University of Washington
, Computer Science Group. Thesis No. 20506, Technical Report No. 72-06-02.
- ^
O'Connor, Rory J.
"PC pioneer Kildall dies in Monterey"
.
wearcam.org
. 11 Mayıs 2001 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
19 Ocak
2022
.
- ^
Markoff, John Gregory
(13 Temmuz 1994).
"Gary Kildall, 52, Crucial Player In Computer Development, Dies"
.
The New York Times
. s. D19. 3 Ekim 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 2 Mayıs 2023
.
- ^
Bishop, Todd (25 Nisan 2014).
"
'
A real inventor': UW's Gary Kildall, father of the PC operating system, honored for key work"
.
GeekWire
(?ngilizce). 12 Eylul 2014 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
22 Haziran
2022
.
- ^
a
b
c
d
Swaine, Michael
(1 Nisan 1997).
"Gary Kildall and Collegial Entrepreneurship"
.
Dr. Dobb's Journal
. 17 ?ubat 2023 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 2 Mayıs 2023
.
- ^
Kildall, Gary Arlen (1 Ekim 1973).
"A Unified Approach to Global Program Optimization"
(PDF)
.
Proceedings of the 1st Annual ACM SIGACT-SIGPLAN Symposium on Principles of Programming Languages (POPL)
. Boston, Massachusetts, USA: 194-206.
doi
:
10.1145/512927.512945
.
hdl
:
10945/42162
. 13 ?ubat 2023 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
(PDF)
. Eri?im tarihi: 2 Mayıs 2023
.
- ^
Isaacson, Walter
(2014).
The Innovators: How a Group of Inventors, Hackers, Geniuses, and Geeks Created the Digital Revolution
.
Simon & Schuster
. s.
358
.
ISBN
978-1476708690
.
- ^
a
b
"Special Edition: Gary Kildall"
.
The Computer Chronicles
. 1995. 2 Temmuz 2014 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
13 Haziran
2014
.
- ^
Wallace, James; Erickson, Jim (1993).
Hard Drive: Bill Gates and the Making of the Microsoft Empire
. New York:
HarperBusiness
.
ISBN
0-88730-629-2
.
- ^
a
b
Freiberger, Paul
;
Swaine, Michael
(2000) [1984].
Fire in the Valley: The Making of the Personal Computer
(2. bas.). New York, N.Y., USA:
McGraw-Hill
.
ISBN
0-07-135892-7
.
- ^
Hamm, Steve; Greene, Jay (25 Ekim 2004).
"The Man Who Could Have Been Bill Gates - A new book says Gates got the rewards due Gary Kildall. What's the real story?"
.
BusinessWeek
.
Bloomberg Businessweek
. 29 Haziran 2012 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 13 Kasım 2006
.
- ^
Eubanks, Gordon
(8 Kasım 2000). Morrow, Daniel S. (Ed.).
"Gordon Eubanks Oral History"
(PDF)
.
Computerworld
Honors Program International Archives
. Cupertino, CA, USA. 26 Mart 2009 tarihinde
kayna?ından
(PDF)
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 20 Kasım 2006
.
- ^
Rolander, Tom
(8 A?ustos 2007). Scoble, Robert (Ed.).
"Scoble Show"
.
PodTech.net
. 5 Ekim 2022 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 2 Mayıs 2023
.
- ^
Akass, Clive (11 A?ustos 2006).
"The man who gave Bill Gates the world - Gary Kildall was one of the founding fathers of the PC but he is remembered now for his greatest mistake"
.
Personal Computer World
. 11 Ekim 2008 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi.
- ^
Evans, Harold
; Buckland, Gail;
Lefer, David
(2004).
They Made America: From the Steam Engine to the Search Engine: Two Centuries of Innovators
.
Little, Brown and Company
.
ISBN
978-0-316-27766-2
.