Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher
(1768 ? 1834), Aydınlanma ele?tirilerini geleneksel Protestan Hristiyanlık ile uzla?tırma giri?imi ile tanınan bir Alman Reformcu ilahiyatcı,
idealist filozof
ve Yeni Ahit bilginidir.
[1]
Du?uncesinin merkezinde din bulunan Schleiermacher icin en onemli problem, aklı oldu?u kadar gonlu, yure?i de tatmin edecek bir
gerceklik
anlayı?ına ula?mak olmu?tur. O, bu konuda
Kant
,
Fichte
,
Schelling
ve
Spinoza
'nın goru?lerinden yararlanarak
eklektik
bir sistem olu?turmu?tur. Schleiermacher, tum gercekli?i
benden
turetti?i icin Fichte'nin idealizmini reddeder ve gercek dunyanın
varolu?unu
onaylar. Ona gore, biz du?unce ve varlı?ın a?kın bir temeline ula?mak zorundayız; var olan her ?eyin kayna?ı, hepsinin mutlak birli?i olan, kendisinde tum farklılık ve kar?ıtlıkların cozuldu?u bir ilkede bulunur. Biz, yalnızca fenomenleri de?il fakat ?eylerin bizzatihi kendilerini de bilebiliriz. Schleiermacher'e gore, ideal olanı dinsel duygu ya da sezgide yakalayabiliriz. Du?unce ve varlı?ın mutlak birli?i ya da ozde?li?i, do?rudan ve aracısız olarak bilincte tecrube edilir
[2]
. Din, sonlu olan her ?eyin sonsuz oldu?unun ve varolu?unu sonsuz olana borclu bulundu?unun, zamansal olan her ?eyin ezeli-ebedi oldu?unun ve ezeli-ebedi olana dayandı?ının bilincine varılmasıdır.
Tanrı
zaman ve mekanın dı?ında olan bir varlıktır. Tanrı'ya ona gore, ki?ilik atfedemeyiz, zira bu O'nu sonlu bir
varlık
haline getirir. O'na du?unce ve irade yukleyemeyiz, cunku bunlar birbirleriyle celi?irler. Zira her tur du?unme ve irade zorunlu olarak sonludur. Tanrı ezeli-ebedi, evrensel yaratıcı guctur, ya?amın kayna?ıdır. O'na gore, din kuramsal birtakım dogmalardan olu?madı?ı gibi, ibadetten de meydana gelmez, cunku Tanrı bilinemez.
