Frederic Auguste Bartholdi
(2 A?ustos 1834;
Colmar
,
Haut-Rhin
- 4 Ekim 1904), Fransız
heykeltıra?tır
.
Ozgurluk Heykeli
'nin tasarımını yapan ki?i olarak bilinmektedir.
Frederic Auguste Bartholdi, 2 A?ustos 1834 tarihinde
Colmar
,
Fransa
’da Alman kokenli zengin bir aile olan Augusta Charlotte Bartholdi ve Jean Charles Bartholdi ciftinin o?lu olarak do?mu?tur.
Paris
'te Ulusal Guzel Sanatlar Okulu Lycee Louis-le-Grand'de Mimarlık ve heykeltıra? e?itimi aldı, resim dersleri okudu.
[1]
Heykeltıra? kariyerine 1852 yılında Paris'te ba?ladı. 1855 ve 1856 yıllarında Mısır ve Yemen'e yolculuk yaptı. 1869 yılında Suvey? Kanalı'nın acılı?ı dolayısı ile Mısır'a ikinci kez bir gezi duzenledi.
Kızıldeniz ve Akdeniz'i birbirine ba?layan Suvey? Kanalı projesinin hazırlanmasını Mısır Valisi
Said Pa?a
yapıp onay ?stanbul’a icin
Sultan I. Abdulmecit
’e gonderiyor. Proje onay icin beklerken Said Pa?a olunce yerine gelen ?smail Pa?a bu i?e devam etti. Ardından Proje onaylanmadan Sultan I. Abdulmecit olunce yerine gelen
Sultan Abdulaziz
19 Mart 1866 tarihinde projeyi onaylayıp i?e ba?latıyor. Bununla da kalmayıp Mısır'ın kanal icin yaptı?ı dı? borcları devlet garantisi altına alarak kanal ?irketi hisselerine de bizzat kendisi oldukca yuklu paralar yatırdı.
Said Pa?a ile kanalın muhendisi Ferdinand de Lesseps arasında 1854'te yapılan anla?ma maddelerinde bir de heykel projesi vardı. Heykel sipari?i Fransa'nın me?hur heykeltıra?larından Frederic Auguste Bartholdi'ye verildi. Frederic Bartholdi Fransa'daki atolyesinde calı?malara ba?ladı. Heykelin bakır ve celikten olu?an iskeletini ve muhendislikle alakalı kısımlarını Paris'teki kendi adıyla anılan kuleyi yapan Gustave Eiffel ile birlikte tamamladı. Heykele Singer diki? makinelerinin kurucusu Isaac Singer'in dul e?i Isabelle Eugenie Boyer modellik yaptı.
Said Pa?a'nın olumunden sonra yerine vali olan ?smail Pa?a bu heykelin Musluman Mısır halkı arasında ho?nutsuzlu?a sebebiyet verece?ini soyleyerek muhendis Ferdinand de Lesseps'e heykelin Mısır'a getirilmemesi talimatını verdi. Muhendisin ?smail Pa?a'yı ikna calı?maları fayda vermedi. Nihayet Kasım 1854'te yapımına ba?lanılan Suvey? Kanalı'nın Kasım 1869'da acılı?ı yapıldı. Dunyanın dort bir yanından gelen binlerce insanın katılımıyla oldukca gorkemli fakat heykelsiz bir acılı? oldu. Cunku heykel Fransa'da kaldı. Bartholdi'nin bu muhte?em eseri Fransa'daki bir depoda yapayalnız akıbetini beklemeye ba?ladı.
1865 yılında, Cumhuriyetci bir Amerikalı olan Edouard de Laboulaye'nin sundu?u yeme?e katıldı. Yemek sırasında, Amerika Birle?ik Devletleri'ne Franco-American dostluk heykelini yapma fikri cıktı. Bartholdi, mimar ve heykeltıra? olarak secildi.
Bartholdi'nin eseri zaten hazırdı. Fransa Hukumetinin istedi?i heykel elindeki me?aleye kadar Mısır icin hazırlanan heykele benzerlik arzediyordu. Fransa hukumetinden gelen talimata gore heykel sol elinde "hukuku temsilen bir kitap" tutacak sa? elinde de "Dunyayı aydınlatan ozgurlu?un sembolu bir me?ale" olacaktı. Yani neredeyse Fransa tarafından istenen heykel Abdulaziz Han icin hazırlanan heykelin aynısıydı. Sadece kucuk bir iki de?i?ikli?e ihtiyac vardı. Bartholdi heykelin yuzunu tamamen de?i?tirdi ve annesi Charlotte'nin yuzunu i?ledi.
Frederic Auguste Bartholdi ABD’ye giderek 10 Haziran 1871 tarihinde Ozgurluk Heykeli’ni dikece?i yeri belirliyor.
Ozgurluk Heykeli Fransa tarafından kurulu?unun 100. yılı munasebetiyle Amerika'ya 10 yıl gecikmeyle hediye edildi. Heykeltra? heykeli 350 parcaya bolerek ?sere adındaki bir Fransız gemisiyle Amerika'ya ta?ıdı.
New York’ta, bu arada heykelin kaidesinin yapımı icin bir ba?ı? kampanyası ba?lamı?, ilk ba?ı?ı Macar gocmeni olan, New York’ta ‘World’ adında bir gazete cıkartan Joseph Pulitzer yapmı? ve kaide icin 100 bin dolar vermi?ti. Macar gocmeni gazeteci, daha sonra gazetecilikte dunyanın en buyuk odulu sayılan ‘Pulitzer’in de isim babası olacaktı.
Newyork limanındaki adalardan birine daha once gormeye geldi?i Ozgurluk Adası'na kaidesini Richard Morris Hunt'un hazırladı?ı yere 4 ay icinde monte etti. Kaidenin in?asından sonra sıra heykelin dikilmesine ve resmi acılı?a geldi. Bartholdi, New York’a yanına bu defa Suvey? Kanalı’nın muhendisi ve heykelin fikir babası olan Ferdinand de Lesseps’i de alarak gitti ve 28 Ekim 1886 da acılı?ını bizzat kendisi yaptı. Heykelin sol elindeki kitap uzerinde Ba?ımsızlık Bildirgesi'nin ve Amerika'nın kurulu?unun tarihi 4 Temmuz 1776 yazıyor.
Amerika Birle?ik Devletleri’nin kurulu?unun 100.yılı ?erefine, iki ulke arasındaki ili?kilerin daha da geli?tirilmesi amacıyla Fransa tarafından 1886 yılında gonderilen Ozgurluk Heykeli, Bartholdi’nin en unlu eseridir.
ABD, New york’a 1886 yılında yapılan 93 metre yuksekli?indeki Ozgurluk Heykeli'nin demir iskeleti Gustave Eiffel tarafından planlanmı? ve bakır ve demir yapılan eserin ici bo?tur.
1886’da ABD, New york’a dikilen Ozgurluk Heykeli'nin tam adı “Dunyayı Aydınlatan Ozgurluk”tur. Ayrıca “Belfort Aslanı” (
Belford
, Fransa) Bartholdi’nin ba?yapıtı sayılır. Bu heykel 1870-71 Fransız-Alman Sava?ı’nda Fransa’nın u?radı?ı yenilgiden esinlenerek gercekle?tirilen kahramanlık heykelleri arasında en onemlisi olarak nitelendirilir. 1880 yılında yapılmı? olan bu eseri 22 metre yukseklikte 11 metre geni?likte, kayaya oyulmu? "Lion de Belfort (Belfort arslanı)" adlı heykelidir.
15 Aralık 1875 tarihinde Newport, Rhode Island, ABD’de Jeanne-Emilie Baheux Puysieux ile evlendi.
4 Ekim 1904 tarihinde Paris, Fransa’da 70 ya?ında
tuberkuloz
nedeniyle olmu?tur.
Montparnasse
mezarlı?ına gomuldu.
Frederic Auguste Bartholdi’nin olumunden sonra Fransa, Colmar’da do?up buyudu?u ev 1922 yılında muze haline getirilmi?tir.
1856 - Colmar'ın Rapp genel anıtı
1857 - Palais Longchamp su kulesi, Marsilya
1857 - Jean-Daniel Hanhart'a, Colmar'a cenaze madalyası
1860 - Colmar'ın Martin Schongauer Heykeli
1861 - Dort alegorik heykel (Paris, Colmar)
1864 - Joseph Bruat Heykeli, Colmar
1866 - Cenaze Muhendisli?i, Colmar
1866 - Edouard de Laboulaye Bust, Colmar
1867 - Arrighi de Casanova, Corte Heykeli
1869 - Alsatian ?arapcı, Colmar
1870 - Vercingetorix Heykeli, Clermont-Ferrand
1870 - Marguerite Scheurer'in cenaze anıtı
1872 - Gambetta'da Alsaslılar minnettar
1872 - Milli Muhafızların Cenaze eserleri
1872 - Mezar ta?ları Gustave Saltzmann, Lancy (Suisse)
1873 - Vauban Heykeli, Avallon
1874 - Alcak rahatlatıcı Boston Baptist Uniter Kilisesi
1874 - Eardrum kilisesi, Boissy St Leger
1875 - Champollion Heykeli, Paris
1875 - Brisach'ın Savunucuları
1876 - Lafayette Heykeli, Union Meydanı, New York (Amerika Birle?ik Devletleri)
1878 - Capitol Ce?mesi, Washington (Amerika Birle?ik Devletleri)
1879 - Paris Gribeauval Heykeli
1880 - Belfort Aslanı
1880 - Belfort Aslanının Co?altılması (Paris)
1882 - Roulet de l'Isle Heykeli, Lons-le-Saunier
1884 - Diderot Heykeli
1884 - Guzel Sanatlar Muzesi, Rouen
1885 - Bartholdi ce?mesi, Reims
1885 - Charles Penquer'ın cenaze madalyonu, Brest
1885 - Gustave Jundt mezar anıtı, Paris
1886 - Ozgurluk Heykeli, New York
1888 - Roesselmann ce?mesi, Colmar
1888 - Cenaze eseri Paul Bert, Auxerre
1890 - Mezar Anıtı Emile Hubner, Mulhouse
1890 - Mezar Anıtı Andre Robberechts, Paris
1891 - Gambetta Heykeli, Sevr
1890 - Cenaze eseri Theodore Deck, Paris
1890 - Mezar Anıtı Jean-Francois Soitoux, Paris
1892 - Bartholdi ce?mesi, Lyon
1893 - Colombus Anıtı, Providence, RI (Amerika Birle?ik Devletleri)
1894 - Gustave Hirn Heykeli, Colmar
1895 - ?svicre, Strasbourg'u kurtarıyor, Bale (Suisse)
1895 - Lafayette ve Washington, Paris Heykeli
1896 - Frederic Faudel Cenaze Anıtı, Colmar
1898 - Lazare of Schwendi ce?mesi, Colmar
1896 - Georges Kern'in cenaze anıtı, Colmar
1901 - Schinznach'ta (Suisse) Fransız askerlerinin anıtları olduruldu.
1902 - Alsatian cooper, Colmar
1902 - Dunyanın Buyuk Deste?i, Colmar
1904 - Cenaze eseri du Sergent Hoff, Paris
1906 - Paris karargahının balonlarına ve guvercinlerine anıt, Neuilly-sur-Seine
1913 - Uc ki?ilik anıt, Belfort