Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan ve toplam alanı 23.000 kilometrekare kadar olan 3000'e yakın ada ve adacı?a Ege Adaları adı verilir. Ege denizindeki adalar, yuz olcumleri cok farklı ve sayıları cok fazla olmasına ra?men yine de gruplara ayrılabilirler.

En alt bolumdeki adalar olan Rodos , Girit , Kerpe ve Cuha Adası , Anadolu ve Yunanistan yarımadalarının ana kara parcalarının dı?ında bulunurlar. Di?er adaların hemen hemen hepsi Turk ve Yunan ana kara parcalarının onunde bulunan bolgelerde toplanmı?lardır.

Bu ada gruplarından Mora yarımadasının do?usunda bulunanlara Kiklatlar, Yunanistan 'ın orta bolumunun kıyıları onunde bulunanlara Tesalya Adaları (Kuzey Asporatlar ya da ?eytan Adaları), Ege denizinin orta bolumunde, Anadolu kıyılarına yakın olanlara Saruhan Adaları (Do?u Asporatlar), Batı Anadolu'nun guney ucunda yer alanlara da On iki ada (Guney Asporatlar) denir. Asporat (Sporat) Yunanca "da?ınık" demektir, Kiklat ise "cember" demektir.

Sanılanın aksine, Batı Anadolu kıyılarına yakın olan irili ufaklı adalara On ?ki Ada denilmemektedir. Sık yapılan bu yanlı?lı?ı onlemek icin, en guneydeki Girit haric tutularak, Ege adaları ?u ?ekilde sınıflandırılabilir:

Ege Adaları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bo?azonu Adaları (Kuzey Ege Adaları ya da Trakya Adaları) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kuzey Ege denizinde yer alan Ta?oz , Semadirek , Gokceada , Bozcaada ve Limni adalarına bu isim verilir.

Tav?an Adaları (Kiklatlar) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yunanistan'ın Mora yarımadasının do?usunda bulunan Andıra, ?stendil (Tinos), Sire, Mokene (Mikonos), Nak?a , Bara, Yamurgi, Santoron (Santorini), Anafi , De?irmenlik (Milos) ve Yavuzca (Sifnos) adalarına bu isim verilir.

E?riboz ve ?eytan Adaları (Kuzey Asporatlar ya da Teselya Adaları) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Orta Yunanistan kıyıları onunde bulunan adalara denir. Ba?lıcaları: ?skados , ??kapolos , Kırlangıc (Alonnisos), Keci (Pelagos), ?skiri , E?riboz .

Do?u Ege Adaları (Saruhan Adaları) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Saruhan Adaları (Do?u Asporatlar) Ege denizinin orta bolumunde ve Anadolu yarımadasına cok yakın konumdadırlar. Ba?lıcaları: Midilli , Sakız , Sisam ve Ahikerya 'dır.

On ?ki Ada (Mente?e Adaları, Guney Asporatlar, Cezair-i ?sna A?er, Karya Adaları, Dodekanisa) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Mente?e Adaları (Guney Asporatlar) Batı Anadolu kıyılarının guneyinde ve kıyılara cok yakın konumdadırlar. Ba?lıcaları: Rodos, Ka?ot (Coban), Kerpe, Limoniye, Sombeki, ?lyaki (?lkil), ?ncirli, Yalı, ?stankoy, ?stanbulya, Kilimli (Kelemez), ?leriye, ?lipsi, Herke, Batnaz ve Meis (Kızılhisar).

Adaların listesi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

On iki ada (Mente?e Adaları, Guney Asporatlar, Cezair-i ?sna A?er, Karya Adaları, Dodekanisa) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Batnaz (Patmos)

Batnaz civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
E?ek adacı?ı (Gaidouronisi=E?ekAdası, Agathonisi)
Nera adacı?ı (Nera)
Nergiscik adası (Arki)

• Coban
• Herke ( Halki =Bakır)

Herke civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Limoniye adacı?ı (Alimnia)

• ?leriye / ?leryoz ( Leros )

?leriye civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Ardıccık adacı?ı (Kinaros)
Bulamac adacı?ı (Farmakonisi)
Kendiroz kayalıkları (Liadhi)
Kocbaba adacı?ı (Levitha)

• ?lipsi (Lipsi / Lipsos )
• ?lyaki / ?lkil / Papazlık ( Tilos )

?lyaki civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Askino adacı?ı (Antitelos)

• ?ncirli ( Nisyros )

?ncirli civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Certe / Kandilli adacı?ı (Kandeliussa)
Sakarcılar / Yalı adacı?ı (Gyali)

• ?stanbulya ( Astypalea )

?stanbulya civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Ardacık adası (Syrna)
Kızkarda?lar adacıkları (Adelfi)
Ucadalar (Tria Nesia)
Yaban adacı?ı (Ofidusa)

• ?stankoy ( Kos )
• Kerpe ( Karpathos )

Kerpe civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Do?ancık / Sarya / Kucuk Kerpe adacı?ı (Saria)

• Kilimli / Kelemez ( Kalymnos )

Kilimli civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Kalolimni adacı?ı (Kalolimnos)
Kardak / ?kizce kayalıkları (Imia) (Turkiye'yle Yunanistan arasında anla?mazlık konusudur)
Keci adacı?ı (Platia)
Keci / ?pserim / Kapari adası (Pserimos)

• Kızılhisar / Meis ( Megisti =En Buyuk, Kastellorizo =Kızılkale)

Kızılhisar civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Alimenterya adacı?ı (Alimentaria)
Ba?ak adacı?ı (Nissi tis Dacia)
Bayrak adacı?ı (Nissi tis Pighi)
Catal adaları (Tsatallota / Volo)
Domuz kayalı?ı (Psoradia)
Dragonera kayalı?ı (Dragonera)
Ekmek kayalı?ı (Psomi)
Furnakya (Fournakhia)
Guvercin adacı?ı (Prasouda)
Heybeli / Suluada adacı?ı (Nisida Pighi)
Camada / ?psili adacı?ı (Strongyli=Yuvarlak / Ypsili=Yuksek)
Karaada (Ro / Agios Georgios)
Karavola adacı?ı (Karavolas)
Katovolo adacı?ı (Kato Volo)
Kilise kayalı?ı (Agrielia=Vah?i Zeytin)
Kovan / Buyuk Makriada adacı?ı (Ano Makri)
Kovanlı / Kucuk Makriada adacı?ı (Kato Makri)
Kutsumbora adacı?ı (Koutsoumbas)
Marati adacı?ı (Marathos)
Mavro Pinaki adacı?ı (Mavro Pinaki)
Polifados adacı?ı (Polyfados)
Vutzaki kayalı?ı (Roccie Voutzaky)
Sarıada / Dasya adacı?ı (Dasia)
Uvendire adacı?ı (Ochendra)

• Rodos (Rodos)
• Safran Adaları (Sofrano)

Avgo adacı?ı (Avgo)
Cameli adacı?ı (Khameli)
?kikarda?lar adacıkları (Divunia, Unianisia)
Kucuk ?stakida kayalı?ı (Astakidapulo)
?stakida adacı?ı (Astakida)
Karabonez adacı?ı (Karabonesia)
Karabi adacı?ı (Karavi)
Safran adacı?ı (Megalo Sofrano)

• Sombeki ( Symi )

Sombeki civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Nimos adacı?ı (Nimos)
Seskli adacı?ı (Sesklion)

Tav?an Adaları (Kiklatlar, Cember Adaları) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Anafiye (Anafi)

Anafiye civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Kucuk Anafi adacıkları : Pakya & Makra (Pakheia & Makra)

• Andıra ( Andros )

Andıra civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Venedik kayası (Kalogeri)

• Aniye / Unye / Enye / ?noz / Niyoz ( Aniye )
• Bara / Para ( Paros )

Bara civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Andibara / Andobade adası (Antiparos)

• Bibercik / Uzunca ( Makronisos )
• Bolukendire ( Folegandros )
• De?irmenlik Adası ( Milos )

De?irmenlik civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Kucuk De?irmenlik adası (Antimilos)
Gumu? adası (Kimolos)
Polino adası (Polyaigos)

• Eskinos ( Sikinos )
• ?stendil / ?stendin / ?standil ( Tinos )
• Koyunluca ( Serifos )

Koyunluca civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Serfo adası (Serifopula)

• Mokene / Mikene / Mekene ( Mykonos )

Mokene civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Delos adası (Dilos)
Do?ancık adacı?ı (Ktapodia)
Sı?ırcıklar adası (Rinia)
Yılan adası (Dhragonisi)

• Murted (Kea / Tzia / Zia)
• Nak?a ( Naxos )

Nak?a civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Eskino adası (Shoinousa)
Hacılar adası (Denusa / Donusa)
Karo adası (Keros)
Yassıca adası (Antikeros)
Kufonisya adacıkları (Koufonisia)
Orenli (Irakleia)

• Santoron ( Santorini / Thira )

Santoron civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Hristiyan adacı?ı (Hristiani)
Yeni Kameni adası (Nea Kameni)
Eski Kameni adası (Palea Kameni)
Terasya adası (Thirassia)

• Sire ( Syros )

Sire civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Didim adacı?ı (Didimi)
Papazlık / ?eytanlık / ?eytan adası (Gyaros)

• Termiye ( Kythnos )
• Yamurgi / Mırgır / Yumurgi ( Amorgos )

Yamurgi civarındaki ada, adacık ve kayalıklar
Anidro adacı?ı (Anidhros)

• Yavuzca ( Sifnos )

Saruhan Adaları (Do?u Asporatlar, Batı Anadolu Adaları, Do?u Ege Adaları) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Ahikerya / Karyot / ?karya ( Ikaria )
• Andipsara / Kucuk ?psara ( Antipsara )
• Ayvalık Adaları / Yund Adaları / Cunda Adaları ( Hekatonisa =KokuluAdalar, Hekatonesos, Apollonnesos, Hekatonnesoi, Hekatos): Turkiye'ye aittir

Ako?lu / Kedi Kopano), Alibey / Cunda (Nesos=Ada, Mosko, Yunda, Moshonisi, Moshinos=Kokuluada), Cıplak (Chalkis, Cimno), Cicek (Argistra, Angistri), Gizli kayalar (Petro=Kaya), Goz, Guvercin / Kızlar Manastırı (St Giorgio / Aya Yorgi), Hasır (Sefiri), ?kiz kayalar (Daskali, Daskalio), ?lyosta Buyuk / Gune? / Fener (Ilyosta, Eleos=Gune?, Oilios), ?lyosta Kucuk / Yumurta (Kilyosta, Eleos Pulo), Kalemli (Kalamaki), Kara / Balkan / Kutu (Kudho), Kara ada / Kamı? adası / Akvaryum (Kalamo, Kalamos), Kara ada Kucuk, Karaada Buyuk / Balık adası / Tav?an (Psariano=Balık), Kayaba?ı, Kılavuz / Mosko / Pınar / kılavuz (Mosko Pulo), Kız (Ulya), Kumru, Lale / Dolap / So?an (Kromido), Maden Buyuk / Maden (Pirgo, Pordoselene, Pirgos=kale, Poroselene, Pordosolone), Maden Kucuk, Melina, Mırmırcalar, Pirgos kayalıkları, Poyraz ada / ?ncirli / Yellice (Leyah), Sazlı ada / Oker, Ta? (Klavo), Ta?lı, Tavuk (St Yoannis, Aya Yannis), Tuzuner, Yalnız (Yanlız), Yelken, Yuvarlak adacı?ı (Kalamo Pulo).

• Fornoz ( Furni )
• Hur?id ( Fymena )
• Ipsara ( Psara )
• Koyun Adaları / Papaz Adaları ( Inusa )
• Midilli ( Lesbos )
• Sakız ( Khios )
• Sisam ( Samos )

E?riboz ve ?eytan Adaları (Kuzey Asporatlar, Tesalya Adaları) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Arsura (Psathura)
• E?riboz / A?rıboz / ??riboz ( Evia / Evvobia )
• Guvercin Adası / Hasır Adası (Peristera)
• Hırsız ada / Biber adası (Piperion)
• ?blislik / ?eytan adası (Giura)
• ?skados ( Skiathos )
• ?skandil / Nergiscik (Skantzura)
• ?skapolos / ??kapolos ( Skopelos )
• ?skiri ( Skyros )
• Karda?lar / Defliye (Adelfi / Adelfopulo)
• Keci (Pelagos / Kyra Panagia)
• Kırlangıc / Halodermiye (Alonnisos)

Bo?azonu Adaları (Kuzey Ege Adaları, Trakya & Makedonya Adaları) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Bozbaba (Agios Evstratios)
• Bozcaada (Tenedos]) : Turkiye'ye aittir
• Gokceada (Imvros) : Turkiye'ye aittir
• Limni / Ilımlı ( Limnos )
• Semadirek / Semendirek / ?slamdirek ( Samothraki )
• Ta?oz ( Thasos )
• Karayer Adaları / Tav?an-Merkep Adaları (Mavria) : Turkiye'ye aittir

Fener, Ka?ık, Gokce, Orak, Piresa, Sıcanlık (Sıcancık), Ta?, Tav?an, Yılan.

Girit ve civar adaları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Dia (Dia)
• Gavda ( Gavdos )
• Girit ( Kriti )

Anabolu Korfezi, Argolis, Saron Korfezi Adaları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Arsida (Arsida)
• Camlıca ( Hydra / Ydra)
• Domala (Poros=Kaynak)
• Egine / Ekene / Eyne ( Egina )
• Engiste (Ankistrion)
• Felakonda (Falkonera)
• Flebes (Fleves)
• Karaada (Patroklos)
• Karabi (Karavi)
• Kargi (Velopula)
• Kedelen Papazlı?ı / Kerke / Gorge (Agios Georgios)
• Kulur ( Salamis )
• Kucuk Camlıca (Dokos)
• Suluca ( Spetse )

Yediadalar (?yon Adaları) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Arkudi (Arkudion)
• Atokos (Atokos)
• Avgo (Avgo)
• Aya Mavra / Lefke (Levkas / Lefkada )
• Cuha Adası / Cuka ( Kythera )
• Ekinades Adaları (Ekhinades)
• Fanus (Othoni)
• ?take ( Ithake )
• Kalamos (Kalamos)
• Kastos (Kastos)
• Kefalonya ( Kefallinia =YarimadaninBa?ı)
• Korfuz / Korfu ( Kerkyra )
• Mallu Kilise (Strofades)
• Matraki (Mathraki)
• Meganisi (Meganesion)
• Merlera (Erikusa)
• Mesinya Adaları (Inuse)
• Paksi (Paxi)
• Pa?a (Elafonesos=GeyikAdası)
• Sazan (Saseno / Sazanit ) : Arnavutluk'a aittir
• Sıkliye / Kucuk Cuha (Antikythera)
• Zakintos (Zakynthos)

Not: Yediadalar grubunda Cuha ve Sıkliye adaları dı?ındaki di?er tum adalar ?yon Denizi'ndedir.

Hukuksal Durum [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ege Adaları’nın kendi kıyı karasularının otesindeki orta Ege Denizi bolgesinin deniz tabanı, 1982 tarihli Uluslararası Deniz Hukuku Sozle?mesi 'ne gore, Turkiye kıyılarından 100 deniz mili (185 km.) acı?a kadar Turkiye'nin mulkiyetinde olup buradaki maden ve deniz kaynaklarını Turkiye'den ba?ka bir ulke kullanamaz. ^[1] Bu konuda Lahey Adalet Divanı da aynı ?ekilde goru? bildirmektedir. Yani uluslararası hukuka gore adaların yalnızca 6 ya da 12 mil karasuları olabilir ama 200 mile kadar kıyı ulkesine i?letme hakkı veren Munhasır Ekonomik Bolge hesabına adalar dahil edilemez ?eklinde goru? acıklamaktadır. ^[1]

Ege'de Turkiye ve Yunanistan'ın ana kıta kıyılarından e?it uzaklıktaki bir orta hat belirlenmesi ve deniz tabanı i?letme haklarının bu orta hatta gore taksim edilmesi zorunlulu?u, bu 1982 uluslararası deniz sozle?mesinin bir gere?idir. Bu anla?ma hukumlerine gore, 200 milden daha dar denizlerde iki kıyıda? devlet e?it ?ekilde deniz tabanını payla?mak durumundadır. Bu konu 12 millik karasuları meselesiyle karı?tırılmamalıdır. Ekonomik munhasır bolge, karasularından kat kat daha uza?ında alanları kıta kenarında bulunan ulkelere vermektedir ve adaların boyle bir kıtasal ekonomik bolgesinin olmayaca?ı bu deniz sozle?mesinde yazılıdır. ^[1]

Turkiye'nin ta Ege Denizi ortalarına kadar yani Girit ve Mikonos onlerine kadar Ege deniz yata?ında maden cıkarma ve balıkcılık yapabilme hakları uluslararası antla?malarca gecerlidir. Yunanistan da bu antla?maları imzalamı? durumdadır. Ayrıca Yunanistan ve Turkiye 1976 yılında tartı?malı Ege kıta sahanlı?ı sorunu cozulunceye kadar kendi karasularının otesindeki munhasır ekonomik bolge alanlarına giren sularda maden ve petrol aranmaması ve cıkarılmaması konusunda 1976 yılında Bern kentinde bir moratoryum imzalamı?lardır.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Wikimedia Commons'ta Ege Adaları ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Ege Adaları'nın silahlandırılması