Do?u Ortodoks Kilisesi

?konalar Ortodoks ibadetinde onemli yer tutar

Ortodoks Kiliseleri ( Eski Yunanca ?ρθ?? orthos, Turkce 'dik, do?ru' ve δ?ξα doxa, Turkce 'ibadet, inanc', burada "Tanrı'nın do?ru ovgusu veya o?retisi"; Yunanca Ορθ?δοξη Εκκλησ?α Orthodoxi Ekklisia'da tekil 'Ortodoks Kilisesi', Rusca Православная церковь Pravoslavnaya zerkov, Ukraynaca Православна церква Pravoslavna zerkva, Bulgarca Православна църква Pravoslavna zarkva, Sırpca Православна Црква Pravoslavna Crkva ve Romence Biserica Ortodox?) veya Bizans Ortodoks Kiliseleri , Bizans ayininin Reform oncesi kiliseleridir. Ba?langıctan itibaren hem Katolik hem de havarilerin ardıllı?ında havariseldirler. ( Traditio apostolica ).

4. ve 8. yuzyıllar arasında toplanmı? Ekumenik Konsillerin kanonik oldu?unu kabul eden bir Hristiyan mezhebidir . Dunyada yakla?ık 225-300 milyon ki?ilik cemaati vardır. ^[1]^[2] Bu yonuyle sayı bakımından Roma Katolik Kilisesi ve Protestan Kilisesi 'nden sonra ucuncu buyuk Hristiyan mezhebidir. ^[3]

Etimolojik kokeni [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ortodoks kelimesi Yunanca "orthos" (ορθ??) do?ru, duzgun ve "doksa" (δ?ξα, δοξασ?α) du?unce, inanc sozcuklerinin birle?iminden olu?mu?tur. ^[5] Genelde iki ?ekilde kullanılır:

Me?ru kilisenin resmi kararlarına uygun o?reti ve du?uncelerin butunu.
Do?u Hristiyan kiliselerince surdurulen, Yunan ve Slavların co?unun benimsedi?i mezhep .

Katoliklik gibi Ortodoksluk da 4. Ekumenik konsil olan Kalkedon Konsili 'nin kararlarını tanıyan bir kilisedir ancak Ortodoks Kilisesi sadece ilk 7 konsili tanımı? bundan sonra yapılanları gecersiz saymı?tır.

?sa'nın tanrısal do?ası [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?sa 'da hem insani hem de tanrısal ozellikler bulunmaktadır. Bu ozellikler Meryem ?sa'yı do?urmadan once de bulunmaktaydı. ?sa Tanrı olarak baba ile aynı ozden, insan olarak da gunahlar haric insanlarla aynı ozdendir. Dolayısıyla Meryem sadece insan olan ?sa'nın de?il, Tanrı olan ?sa'nın da anasıdır ve ona Tanrı Do?uran anlamına gelen Theotokos denilmelidir.

Bu farklı do?alar birle?meden sonra hicbir ?ekilde de?i?ime u?ramayıp kendi ozelliklerini muhafaza etmi?lerdir.

Carmıhta acı ceken ?sa'nın sadece insani do?asıdır. Dolayısıyla bu acı Tanrısal Do?a'ya dokunmamı?tır.

Aslında Diofizit goru?e yakın olan bu karara itiraz eden Monofizit piskoposlar kendi ba?ımsız kiliselerini kurmu?lardır.

Kilisenin yapısı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ortodoks Kilisesi, her ulkede ayrı orgutlenmi?tir. Her ba?ımsız Ortodoks kilisenin bir ba?piskoposu ve ona ba?lı piskoposları bulunur. Ba?piskopos kendi piskoposlarını secer ve piskoposlarından olu?turdu?u meclis (Sen Sinod) ile ?ehirlerin veya bolgelerin ba?ında bulunan piskopos ya da metropolitleri vasıtasıyla tum ulkedeki kiliselerin dini reisi olur.

Patrik , Katolik Kilisesi 'ndeki gibi devlet ba?kanı statusunde de?ildir. Kendisi de bir ba?piskopos olup sadece saygınlık bakımından di?erlerinden ust seviyededir ve di?er ba?piskoposların yonetim bolgelerine mudahale yetkisi yoktur.

Ortodokslukta Patriklerin ya da piskoposların yanılmazlık ozellikleri yoktur.

Katolik Kilisesi ile ayrılma [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Katolik Kilisesi ile Kutsal Ruh 'un kayna?ıyla ilgili bir tartı?ma sonucu goru? ayrılı?ına du?mu?lerdir. Ortodoks mezhebine gore Kutsal Ruh, Baba'dan cıkmı?ken Katolik mezhebine gore Baba ile O?ul'dan cıkmı?tır.

Bu ayrım sonucu Roma Kilisesi 1054 yılında Ayasofya 'ya gonderdi?i bir belge ile Ortodoksluk'la tamamen ayrı du?tu ve iki kilise kar?ılıklı birbirlerini aforoz etti.

1204 yılında 4. Haclı seferleri sırasında Haclı ordusunun Konstantinopolis 'i ( ?stanbul 'u) ya?malayıp, Ortodoks kiliselerini basıp, Ortodoks rahiplerini oldurmesi uzerine nefret daha da artmı?tır.

1964 yılında donemin Papa 'sı VI. Paul ile Ekumenik Patrik I. Athenagoras kar?ılıklı olarak aforozları kaldırmı?lardır.

?nanc Sistemi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Patrik ruhani ba?kandır, yanılabilir.
Kutsal Ruh sadece Baba'dan cıkmı?tır.
?sa hem insan hem tanrı tabiatına sahiptir.
Meryem ve aziz ikonalarına saygı gosterilir.
Komunyon (Kudas) ayininde ekmek mayalı olmalıdır ve ?arap sulandırılmalıdır.
7 sakrament vardır.
Patrik , ba?piskopos , piskopos ve ke?i?ler dı?ındaki papazlar evli olabilir ve diyakozlar evlenebilir.
Sadece ilk 7 konsilin kararları kabul edilmelidir.

Ortodoks Kiliseler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Birlik icindeki Ortodoks Kiliseleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Birlik tarafından tanınmayan Ortodoks Kiliseleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Oryantal Ortodoks Kiliseleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca ve notlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

^ "christianity.about.com/od/easternorthodoxy" . 5 Haziran 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Nisan 2012 .
^ "adherents.com/adh_rb" . 5 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Nisan 2012 .
^ Robert Winston, "Human, the Definitive Visual Guide", Orthodox Church
^ Oxford ?ngilizce Sozluk, Eastern Orthodox Church
^ Oxford Dictionary Of English 2e, 2003 'orthodox'

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Orthochristian.com 4 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .
Rus Ortodoks Kilisesi 8 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .
Rumen Ortodoks Kilisesi 16 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .

[1] "christianity.about.com/od/easternorthodoxy" . 5 Haziran 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Nisan 2012 .

[2] "adherents.com/adh_rb" . 5 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Nisan 2012 .

[3] Robert Winston, "Human, the Definitive Visual Guide", Orthodox Church

[4] Oxford ?ngilizce Sozluk, Eastern Orthodox Church

[5] Oxford Dictionary Of English 2e, 2003 'orthodox'

[note_n1-6] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Otosefal veya ozerkli?i evrensel olarak kabul edilmez.

[note_n2-7] Rus Ortodoks Kilisesi 'nin yarı-ozerk parcası oldu?undan evrensel olarak kabul edilmez.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

g t d Do?u Ortodoks Kilisesi
Dort eski patriklik	?stanbul ?skenderiye Antakya Kudus
Patrikhaneler	Rusya Gurcistan Bulgaristan Sırbistan Romanya
Otosefal kiliseler	Kıbrıs Yunanistan Polonya Arnavutluk Cek Toprakları ve Slovakya Amerika ^[1] Ukrayna
Ozerk kiliseler	Sina Girit Finlandiya Estonya ^[1] Kore Japonya ^[1] Cin ^[1] Ukrayna Ohri Batı Avrupa ^[1] Besarabya ^[1] Moldova ^[1] RDROK ^[2]
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Otosefal veya ozerkli?i evrensel olarak kabul edilmez. ^ Rus Ortodoks Kilisesi 'nin yarı-ozerk parcası oldu?undan evrensel olarak kabul edilmez.

g t d Kultur
Anahat
Bilimler	Kulturel antropoloji Kulturel astronomi Kulturel ekoloji Kulturel co?rafya Kulturel sinirbilim Kulturel calı?malar Kulturoloji Kultur teorisi Guvenlik kulturu Norokultur
Alt alanlar	Biyokultur Kulturlerarası calı?malar Kulturlerarası ileti?im Kulturlerarası liderlik Kulturlerarası psikiyatri Kulturlerarası psikoloji Kulturel cozumleme Kulturel ekonomi Kulturel entomoloji Kultur tarihi Kulturel haritalama Kulturel aracılık Kulturel psikoloji Kulturel de?erler Kulturbilim Kulturlerarası o?renme Kulturlerarası ili?kiler ?nternet kulturu Kultur felsefesi Populer kultur calı?maları Postkritik Kultur gostergebilimi Kultur sosyolojisi Ses kulturu Kultur teolojisi Transkulturel hem?irelik
Turler	Yapılanmı? kultur Baskın kultur Halk kulturu Yuksek kultur Bireysel kultur Yasal kultur Alcak kultur Mikrokultur Resmi kultur Siyasal kultur Sivil Populer kultur Kentsel ?lkel kultur Alt kultur Alternatif kultur liste Super kultur Kar?ı kultur Sokak kulturu Yeraltı kulturu LGBT kulturu Yoresel kultur Konuma gore kultur
Bakı? acıları	Kulturle?me Zenofili Kultur ya?macılı?ı Kulturel alan Kulturel eser Kulturel bagaj Kulturel davranı? Kulturel onyargı Kulturel sermaye Kulturler arası Kulturel ileti?im Kulturel catı?ma Kulturel utanc Kulturel uyumsuzluk Kulturel vurgu Kulturel cerceve Kulturel miras Kulturel simge Kulturel kimlik Kultur endustrisi Kulturel bulu? Kulturel manzara Kulturel o?renme Kulturel tesviye Kulturel bellek Kulturel co?ulculuk Kulturel uygulama Kulturel mulk Kulturel ureme Kulturel sistem Kultur teknolojisi Kulturel evrensel Kulturem Kulturle?tirme Yuksek ve du?uk ba?lamlı kulturler Kulturlerarasılık Yazı kulturu Maddi kultur Maddi olmayan kultur Organizasyon kulturu Baskı kulturu Protokultur ?li?kisel hareketlilik Guvenlik kulturu Teknokultur Yayılmacılık Transkulturasyon Gorsel kultur
Siyaset	Somurge zihniyeti Tuketici kapitalizmi Kulturler arası duyarlılık Kulturel asimilasyon Kultur ata?esi Kulturel geri kalmı?lık Kulturel Bol?evizm Kulturel muhafazakarlık Kulturel sozle?meler Kulturel yoksunluk Kulturel diplomasi Kulturel cevrecilik Kulturel istisna Kulturel feminizm Kulturel soykırım Kulturel kureselle?me Kulturel hegemonya Kultur emperyalizmi Kulturel zeka Kulturel liberalizm Kulturel milliyetcilik Kulturel karamsarlık Kultur politikası Kulturel ırkcılık Kulturel radikalizm Kulturel tutma Kultur Devrimi Kulturel haklar Kulturel guvenlik Kulturel sessizlik Kulturel subvansiyon Kulturel siyonizm Kultur de?i?ikli?i Kultur bakanı Korku kulturu Kultur sava?ı Kultursuzle?tirme Egemen kultur Kulturlerarasılık Tek kulturluluk Cok kulturluluk ?ki kulturluluk Pluri kulturluluk Poli kulturluluk Transkulturasyon
Dini	Budizm Hıristiyanlık Katoliklik Kulturel hıristiyanlar Protestanlık Hıristiyanlı?ın medeniyetteki rolu Do?u Ortodokslu?u Mormonizm Kulturel hindular ?slam Kulturel muslumanlar Yahudilik Sihizm
?lgili	Hayvan kulturu Arkeolojik kultur Bennett olce?i Esrar kulturu Kultur devresi Uygarlık Kahve kulturu Kulturler arası Kultur merkezi Kulturlerarası Yeterlilik Kultur ele?tirmeni Kulturel determinizm Kulturel ce?itlilik Sosyokulturel evrim Kulturel homojenizasyon Kulturel kurum Kulturel jet gecikmesi Kulturel gecikme Kulturel okur yazarlık Kulturel mozaik Kulturel akım Kulturel melez Kultur ara?tırması Kulturel gorelilik Kultur spekulasyonu Kultur turizmi Pop-kultur Kulturel ceviri Kulturel donu? Kulturel duyarlılık Kultur ve adet Kultur ve pozitif psikoloji Kultur ve sosyal bili? Kultur bo?lu?u Kulturel kahraman Kultur endustrisi Kultur ?oku Kulturgen Cocuk kulturu Kulturcilik Siberkultur Olum ve kultur Engelli kulturu Sa?ır kulturu Duygular ve kultur Kulturlerarası ileti?im Kulturlerarası Yeterlilik Dil kulturu Kulturdeki canlılar Medya kulturu Muhalefet kulturu Katılımcı kultur ?zin kulturu Tecavuz kulturu Remiks kulturu Cay kulturu Kultur de?i?ikli?i Kent kulturu Refah kulturu Do?u kulturu Batı kulturu Genclik kulturu