Damdaki Kemancı , muziklerini Jerry Bock 'un besteledi?i, ?arkı sozlerini Sheldon Harnick 'in yazdı?ı, konusu 1905 yılında Carlık Rusyası 'nda gecen ve ilk kez 1964 yılında Broadway 'de sergilenen muzikal sahne eseridir.

Sholom Aleichem (1859-1916) takma adını kullanan Yahudi asıllı Rus yazar "Solomon Naumovich Rabinovich"'in Yidi? dilinde yazdı?ı "Sutcu Tevye" oykulerinden Amerikalı oyun yazarı Joseph Stein tarafından senaryosu yazılıp sahneye uyarlanan muzikal, 10 yılı geckin bir surede 3000'den fazla kez perdelerini acarak bir rekor kırmı?tı (Bu rekor sonradan Grease muzikali tarafından kırıldı). Hala Broadway'de en uzun sure sahnelenen on be? eser arasındadır.

"Damdaki Kemancı" muzikali 10 dalda aday gosterildi?i Tony Odulleri 'nden dokuzunu aldı.

Turkiye'de sahnelenmesi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

"Damdaki Kemancı" Ankara Devlet Opera ve Balesi tarafından 14 Ekim 1969 tarihinden ba?layarak "Buyuk Tiyatro"da sahnelenmeye ba?ladı. 2 Bolum ve 18 tablodan olu?an muzikalin ba?rolu Tevye 'yi Cuneyt Gokcer oynamı?tır. Muzikalin di?er ba?rol oyuncusu ise Handan Uran 'dı. Fatu? Sevengil ve Nevit Kodallı 'nın Turkceye cevirdi?i eseri sahneye koyan ve koreografisini duzenleyen Amerika Birle?ik Devletleri 'li Todd Bolender 'di. Orkestra ?efi Dieter Brux , koro ?efi Vedat Corbacı 'ydı. Muzikal "Anatevka Damdaki Kemancı" adıyla 21 Aralık 1969'da ?stanbul 'da o zamanki adı "Kultur Sarayı" olan Ataturk Kultur Merkezi 'nde aynı kadroyla bir kez daha sahnelendi ^[1]

Sinema uyarlamaları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Hollywood uyarlaması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

"Damdaki Kemancı" muzikali 1964 tarihinde Broadway'deki ilk sergileni?inden itibaren uzun sure kapalı gi?e oynadıktan sonra aynı ba?arıyı Londra'daki "West End" tiyatrolarında da surdurdu ve tam dokuz "Tony odulu" aldı. Kacınılmaz olarak da 1971 yılında Damdaki Kemancı adıyla sinemaya uyarlandı. Norman Jewison 'ın yonetti?i 1971 tarihli bu ABD filmi de uc Akademi Odulu ve iki Altın Kure odulu kazandı. Damdaki Kemancı filminin ba?rolu "sutcu Tevye" icin, Broadway temsillerinde cok ba?arılı olmu? Zero Mostel yerine Haim Topol tercih edilmi?ti. Film gi?ede de ba?arılı olmu?tu.

Ye?ilcam uyarlaması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Hollywood uyarlamasından bir yıl sonra Turkiye'de yonetmen Hulki Saner eseri yeniden sinemaya uyarladı. Hulki Saner'in aynı zamanda yapımcılı?ını da ustlendi?i, Merter Fosforo?lu 'nun senaryosunu yazdı?ı Damdaki Kemancı adını ta?ıyan 1972 tarihli bu renkli Turk filmi de yine bir muzikaldi ve ba?rollerinde, 1969 yılındaki muzikal oyunda da rol almı? olan Cuneyt Gokcer ( Sutcu Asım ) ve Ayten Gokcer ( Reyhan ) oynuyorlardı. Di?er onemli rollerini Cihan Unal , Engin Ca?lar , Esen Puskullu ve Alev Sezer 'in payla?tıkları film aslında cok serbest bir uyarlamadır ve konusu Kafkasya'ya uyarlanan filmde tum isimler Turkcele?tirilmi?tir.

Turkce kitaplar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

"Damdaki Kemancı" muzikali Yahudi asıllı Rus yazar Sholem Aleichem ( ?olem Aleyhem )'in "Sutcu Tevye" (di?er adıyla "Tevye ve Kızları") adlı hikayesiyle di?er birkac hikayesine dayanmaktadır. Bu hikaye ilk kez 1917 yılında yazarın olumunden sonra sahneye konmu?tu. Do?u Avrupa'daki Yahudi aile ya?amını oda?ına alan eser 1964'te Amerikalı oyun yazarı Joseph Stein tarafından bir muzikal olacak ?ekilde tekrar sahneye uyarlanarak kitapla?tırıldı.

Oyun 1969 yılında Turkiye'de de sahnelendikten sonra populer hale geldi ve 1970-1972 yılları arasında uc farklı kitap halinde yayımlandı. Bunlardan birincisi Joseph Stein'ın oyun uyarlamasıydı ve cevirisi Ankara Opera ve Balesi'ndeki performans icin gorev alan Fatu? Sevengil ve Nevid Kodallı tarafından yapılmı?tı. Di?er iki kitap ?olem Aleyhem'in hikayelerinden cevirilerdir.

• " Damdaki Kemancı " (oyun, yazan: Sholom Aleichem, Joseph Stein Sheldon Har, ceviri: Fatu? Sevengil Nevid Kodallı), Fok Yayınları, Ankara, 1970.
• " Sutcu Tevye, Damdaki Kemancı " (ceviri: Hayrullah Ors), Remzi Kitabevi, ?stanbul, 1970.
• " Damdaki Kemancı'dan Hikayeler " (ceviri: Ahmet Hisarlı), Milliyet Yayınları, ?stanbul, 1972.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Damdaki Kemancı filmi - 1971

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]