Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Cascade Sırada?ları
veya kısaca "Cascades" batı Kuzey Amerika kıtasında onemli sırada?lardır.
Kanada
'da guney
Britanya Kolumbiyası
eyaletinden guney do?ru
ABD
'de
Washington
,
Oregon
ve kuzey
Kaliforniya
eyaletlerine kadar uzanırlar. Bu sıralar ham onemli volkanik olmayan zirveleri hem de "Yuksek Cascadelar" adı verilen bir sıra volkan zirvelerini ihtiva ederler. Batı Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan kısmını Kanadalılar "Kanada Cascadeları" veya basitce yerel da?lar olarak "Cascades Da?ları" olarak adlandırırlar. ABD'nin kuzey-batı bolgesinde bulunan kısmının Washington eyaleti icinde bulunan kısmı genel olarak yerel ismi ile "Cascadeler"'dir; fakat genel olarak "Kuzey Cascadeler (North Cascades)" (orne?in
North Cascades Ulusal Parkı
ismi icin kullanı? gibi) olarak da anılırlar. Tum Cascade Sırada?ları ustunde bulunan en yuksek zirve rakımı ABD Washington Eyaletinde bulunan 4,392 m olan
Rainier Da?ı
'dir.
Cascades Sırada?ları
Buyuk Okyanus
'un etrafını cevreleyen sahillerde bulunan ve
Pasifik Ate? Halkası
adı verilen buyuk bir volkanlar ve di?er da?lar zincirinin bir parcasıdır. ABD'nin (Alaska haric) birbirine ba?lı eyaletlerindeki arazilerde son 200 yılda tarihsel olarak ortaya cıkan aktif volkanik puskurmelerinin hepsi "Yuksek Cascadelar" adı verilen da?larda olmu?tur. Bunlardan en son puskurmeler 1914-1921 arasında
Lassen Zirvesi
ve gayet buyuk bir patlama ile birlikte 1980'de ve gayet az ?iddette olarak 2005'te
St. Helens Da?ı
'nda olmu?tur.
[1]
Kuzey Amerika kıtasının batısında bulunan Kanada, ABD ve Meksika'ya uzanan sırada?lar buyuk grubu "Kuzey Amerika Cordilerya Sırada?lar Grubu" olarak isimlendirilmektedir.
[2]
"Kuzey Amerika Cordilerya Sırada?lar Grubu" batı bolumundeki sırada?lar ayrıca bir gruplanmaktadır ve bu gruplanmı? sırada?lar Cascade Sırada?ları yanında
Saint Elias Sırada?ları
,
Coast Sırada?ları
,
?nsular Sırada?ları
,
Olympic Sırada?ları
,
Oregon Sahili Sırada?ları
,
Kalifornia Sahili Sırada?ları
,
Transverse Sırada?ları
,
Peninsular Yarımadasal Sırada?lar
ve
Batı Sierra Madre Sırada?ları
'ni da ihtiva eder.
[2]
Fakat di?er co?rafyacılar bu gruplanmı? sırada?lara ba?ka turlu gruplamakta ve bu grupta batı "Kuzey Amerika Cordilerya Sırada?lar Grubu" yanınaa
Kuzey Amerika Sırada?lar
sisteminin eklemekte ve bu sırada?lar grup sistemi genellikle Kanada ve ABD'de "
Pasifik Sahili Sırada?ları
" olarak anılmaktadır.
[2]
[2]
[3]
Cascade Sırada?ları guney-kuzey ekseninde ABD'de Kuzey
Kaliforniya
'da bulunan
Lassen Zirvesi
'den Kanada'da
Britanya Kolumbiyası
eyalateinde
Nicola Nehri
ile
Thompson Nehri
'nin birle?me noktasına kadar uzandıkları kabul edilmektedir. Kuzeyde Kanada'da Cascade Sırada?ları ile Kanada
Kıyısal Sırada?ları
arasında bulunan
Fraser Nehri
vadisi iki sırada?ı birbirinden ayırmaktadır. Bu sırada?larda bir sıra volkanlar bulunan kısma "Yuksek Cascadeler" adı verilmektedir cunku bu kısımdaki sonuk veya aktif volkan da?ı zirveleri etrafta bulunan da?lık araziler uzerinde iki misli yuksekli?e kadar ula?maktadırlar. Bu volkan da?larının zirvelerinin etraflarında bulunan yuksek yerlerden cıkıntıları 1,5 kilomatreye kadar daha fazla yukseklik gostermekte ve gayet uzaklardan gorulmektedir. Orne?in bu sırada?lar uzerinde en yuksek nokta (4,392 m) olan Rainier Da?ı zirvesinin cıkıntısı 4.027 metre olup bu zirve 80?160 km uzaktan gorulebilmektedir.
Rainier Da?ı'nın kuzeylerinde Cascadeler gayet sarp gorunu?lu olmaktadırlar. Kuzeyde zirve tepesi olan "Lytyon Da?ı"'na kadar bu da?lardaki zirveler etrafında yamaclara buzullar etkisi ile gayet sivri olup, dik yamaclar ve vadiler gostermektedir. Rainier Da?ı'nın guneyinde ise Kanada Cascadelerin guneyi ve ozellikle Shagit Sırada?ları jeolojik ve topo?rafik olarak dik ve sarp Kuzey Cascadeler'e benzemektedir. Ama bu Kuzey Cascadelerin guney yamaclari daha az buzul etkisi gosterirler ve yakinda olan Thompsom Platosu'na benzeyerek, nispeten duzce plato goruntusu verirler.
- Rainier Da?ı
: 4.392. Guney Washington Cascadeler. Rainier Da?ı bolgesinde
- Adams Da?ı
: 3.742 m.Guney Washington Cascadeleri. Adams Da?ı bolgesinde
- Baker Da?ı
: 3.285 m. Kuzey Cascadeleri. Skagit Sırada?lar bolgesinde
- Glacier Zirvesi
: 3.213 m. North Cascadeleri. Glacier Zirvesi. Steven Gecidi kuzey bolgesinde)
- Saint Helens Da?ı
: 2.549 m. South Washington Cascadeleri. Saint Helens Da?ı bolgesinde
- Shasta Da?ı
: 4.317 m. Kaliforniya Cascadeleri. Shasta Da?ı bolgesinde
- Lassen Zirvesi
: 3.187 m. Kaliforniya Cascadeleri. Lassen Zirvesi bolgesinde
- Tehama Da?ı
: 2.815 m. Kaliforniya Cascadeleri. Lassen Zirvesi bolgesinde
- Hoffman Da?ı
: 2.412 m}}. Kaliforniya Cascadeleri. Merkezi Kaliforniya Cascadelari
- Eagle Zirvesi: 2. 811 m. Kalifornia Cascadeleri. Lassen Zirvesi bolgesinde
- Diller Da?ı: 2.769 m. Kalifornia Cascadeleri. Lassen Zirvesi bolgesinde