Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Bostancıba?ı Hafız ?smail Pa?a
(1758-1807)
III. Selim
saltanatında 24 Nisan 1805 - 14 Kasım 1806 tarihleri arasında bir yıl altı ay yirmi gun
sadrazamlık
yapmı? bir
Osmanlı
devlet adamı.
?stanbul'da "Zernisan'lı Haseki" lakabıyla anılan babası
Bostancı Oca?ı
'na mensuptu.
[1]
Hafız lakabı
Kur'an
'ı ezberlemesiyle ilgilidir. Babasının mensup oldu?u Bostancı Oca?ı'nda yeti?ti. Bir sure sonra yol hasekisi, ardından yeniceri a?ası karakula?ı, tebdil hasekisi (1793) ve haseki a?a (1797) oldu. 1 A?ustos 1798'de bostancıba?ılı?a getirildi. Durust ve calı?kan bir izlenim verdi?inden
III. Selim
'in dikkatini cekti.
[1]
Altı yıl bostancıba?ı olarak kaldıktan sonra 24 Ekim 1804'te
kaptan-ı deryalı?a
getirilerek saraydan ayrıldı, ancak III. Selim'in yakın cevresi icinde yer almaya devam etti. Kaptan-ı deryalı?ı be? ay surdu.
[1]
Sadrazam
Kor Yusuf Ziyauddin Pa?a
Nizam-ı Cedid
aleyhtarlarına kar?ı mucadele etmeyi goze alamadı?ı icin 4 Nisan 1805'te sa?lık nedenleri ileri surerek gorevden istifa etti?i zaman sadrazam gorevine gecirildi. Sedaretinin ba?langıcında,
?stanbul
'da hukum suren pahalılı?a ve haksız kazanc sa?layanlara kar?ı sert bir ?ekilde mucadele etti. Bu konudaki icraatı ile halk arasında iyi bir ?ohret kazandı. Fakat sonra fikrini de?i?tirdi ve Nizam-ı Cedid aleyhtarları ile i? birli?i yapmaya koyuldu. Bu hedefle Rumeli ayanlarından Ruscuk Ayanı
Tirsinikli ?smail A?a
ile
Pazavando?lu Osman
ve ?ehzade
Mustafa
adamlarıyla gizli goru?meler yaptı. 1806'da Nizam-ı Cedid uygulaması Kadı Abdurahman Pa?a komutasındaki Rumeli ordusunda uygulanması kararı verilince, bu kurulamakta olan orduya kar?ı muhalefeti; ortaya cıkan ciddi catı?maları ve buna kar?ı cıkan Rumeli ayanını el altından destekleyip bu eylemleri koordine etmeye ba?ladı. Bu yeni ordu kurulması giri?iminin ba?arısız kalmasına ba?lıca amil oldu. Bu icraatı bir devlete hıyanet sucu idi ve idamı gerektiren bir suctu. Fakat yeniceriler tarafından cok tutulmaktaydı ve bunun icin canına dokunulması uygun gorulmemekteydi. Bununla beraber bu siyasi rekabet ve saray enterikaları cezasız bırakılamayaca?ı icin neticesinde 14 Eylul 1806'da sadrazamlıktan azledildi.
[1]
Keciboynuzu ?brahim Hilmi Pa?a
'nın sadrazamlık gorevine gelmesinin ardından, once
Bursa
'da ikamete mecbur edildi. Fakat sonra surgun yeri
Rodos
'a cevrildi. Hazırlanan bir korvete bindirilerek ailesiyle birlikte
Enez
'den gizlice yola cıkarıldı. ?zmir'e cıkarılan ?smail Pa?a, ?zmir kadısı marifetiyle Ali Dede isimli bir reisin teknesiyle
Sakız Adası
'na goturulup surgun yeri bu adaya donu?turuldu.
[1]
IV. Mustafa
'nın tahta cıkarılması ve ?ehzade iken yeni padi?aha yaptı?ı hizmetlerden oturu tekrar sadarete getirilmeyi umit eden ?smail Pa?a, yalnızca vezareti iade edilmi? olarak, 18 Haziran 1807'de
Karaman Eyaleti
ilavesiyle Akdeniz Bo?azı Canakkale Muhafızlı?ı'na gonderildi. Ancak bu gorevdeyken dort ay sonra Canakkale'de oldu.
[1]
?smail Pa?a'nın, ?eyhulislam
Ataullah Efendi
ve
Kabakcı Mustafa
tarafından desteklendi?i ve sadaret kaymakamlı?ına getirilmek istendi?i, ancak bu geli?meyi kendi makamı icin tehlikeli goren
Nizam-i Cedid
'in onde gelen aleyhtarlarından olan sadaret kaymakamı Tayyar Pa?a tarafından zehirlenerek ortadan kaldırıldı?ı ileri surulmu?tur.
[1]
- ^
a
b
c
d
e
f
g
Beydilli, Kemal "?smail Pa?a (Hafız, Bostancıba?ı)" (1999), Ya?amları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, ?stanbul:Yapı Kredi Kultur Sanat Yayıncılık A.?. C.1 s.676-677
ISBN 975-08-0072-9
- Beydilli, Kemal "?smail Pa?a (Hafız, Bostancıba?ı)" (1999),
Ya?amları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi
, ?stanbul:Yapı Kredi Kultur Sanat Yayıncılık A.?. C.1 s.676-677
ISBN 975-08-0072-9
- Buz, Ayhan (2009)
Osmanlı Sadrazamları
, ?stanbul: Neden Kitap,
ISBN 978-975-254-278-5
- Danı?mend, ?smail Hami (1971),
Osmanlı Devlet Erkani
, ?stanbul: Turkiye Yayınevi.
- Tekta?, Nazım (2002),
Sadrazamlar Osmanlı'da ?kinci Adam Saltanatı
, ?stanbul:Catı Yayınevi (Google books:
[1]
7 Aralık 2017 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
- Beydilli, Kemal (2000), "?smail Pa?a, Hafız) "
Turkiye Diyanet ??leri Vakfı ?slam Ansiklopedisi Cilt:23, Sayfa:116-117
, Ankara:TDV ?slam Ara?tırmaları Merkezi, Online:
[2]
24 Aralık 2016 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
|
---|
14. yuzyıl
| |
---|
15. yuzyıl
| |
---|
16. yuzyıl
| |
---|
17. yuzyıl
| |
---|
18. yuzyıl
| |
---|
19. yuzyıl
| |
---|