Batı Azerbaycan
(
Farsca
: ????? ????????? ????, okunu?u:
Ostan-e ?zarb?ij?n-e Gharb?
),
?ran
'ın 31
eyaletinden
birisidir. Ulkenin kuzeybatısında bulunan eyaletin batısında
Turkiye
ve
Irak
, kuzeyinde
Nahcıvan
, do?usunda
Do?u Azerbaycan
ve
Zencan
ile guneyinde
Kurdistan
eyaletleri bulunur.
Eyaletin yuzolcumu 39.487 km² (
Urmiye Golu
ile birlikte 43.66 km²), 2006 yılı itibarıyla nufusu ise 3.015.361 olarak tespit edildi. Eyaletin idare merkezi,
Urmiye
?ehridir.
Eyalet sınırları icinde bulunan onemli yerle?imler
Urmiye
,
Hoy
,
Miyanduab
,
Bukan
,
Mahabad
,
Salmas
,
Maku
,
Nakade
,
Piran?ehr
,
Serde?t
,
?ahindej
,
Takab
,
U?nu
,
Siyahce?me
ve
?ot
?ehirleridir.
Azerbaycan hanlıklarından
Urmiye Hanlı?ı
'na 1797 yılına kadar ba?kentlik yapmı?tır.
2010 yılında Batı Azerbaycan Eyaletinde nufusun
anadiline gore ayrımı
[3]
|
etnik qrup
|
|
| nisb?ti
|
|
Azeriler
|
|
%81.20
|
Kurtler
|
|
%16.70
|
Farslar
|
|
%0.80
|
Di?erleri
|
|
%1.00
|
Tasniflenmemi?
|
|
%0.30
|
Eyaletin nufusu a?ırlıklı olarak
Azeriler
'den,
[4]
[5]
[6]
kısmen
Kurtler
'den olu?ur.
Eyalet genelinde
Azerice
ve
Kurtce
, en buyuk ?ehri olan Urmiye'de ise ilave olarak
Farsca
,
Ermenice
ve
Yeni Arami dili
konu?ulmaktadır. Eyalette az sayıda ulkenin di?er bolgelerinden gelen gocmenler de ya?amaktadır.
Halkın co?unlu?u a?ırlıklı olarak
?slam
dinine mensuptur. Di?er azınlık dinleri
Hristiyanlık
ve
Yahudiliktir
. Bolgede tarihi
kilise
kalıntıları bulunur.
Batı Azerbaycan, ulkenin geneliyle kar?ıla?tırılırsa da?lık bir yapıya sahiptir. Bunun yanında tarıma elveri?li buyuk ovalarıda vardır (orne?in, kuzeydeki
Caldıran Ovası
). Ayrıca
Urmiye Golu
kıyısında bulunması nedeniyle oldukca ilgi cekici yaban hayatı ve do?a manzaralarına sahiptir.
Batı Azerbaycan,
Urmiye Golu
kıyısında olması nedeniyle ılıman bir iklime sahip olsa da, yukseltisinin fazla olması -ozellikle guney bolgesinde- ve kuzeyden gelen so?uk hava akımları nedeniyle oldukca so?uk kı?lar gecirir. Yazları ise ılık gecer. Eyalet icindeki ortalama sıcaklıklar ?u ?ekildedir: 9.4 °C (
Piran?ehr
), 11.6 °C (
Mahabad
), 9.8 °C (
Urmiye
), 10.8 °C (
Hoy
). Eyalet icinde, Temmuz ayı en yuksek sıcaklık 34 °C iken, Ocak ayı en du?uk sıcaklık ?16 °C derece olarak olculmu?tur. Yazları 4 °C,kı?ları 15 °C 'ye varan sıcaklık farkları olu?ur.
Batı Azerbaycan Eyaleti (ostan), kendi icinde 17
?ehristan
ve 38
bah?a
ayrılmı?tır. Eyaletin bu alt idari yapısı a?a?ıdaki tabloda gosterilmi?tir.