K. Kutup Dairesi

Yengec D.

Ekvator

O?lak D.

G. Kutup Dairesi

Meridyen uzerindeki noktalar 0° do?u

Ba?langıc meridyeni , boylamı 0° olarak tanımlanan, ba?langıc meridyenidir .

Ba?langıc meridyeni ve onun kar?ıt meridyeni ( antimeridiyen ) olan 180. meridyen (180° boylamı) dunyayı tumuyle saran hayali bir cember olu?tururlar ve bu cemberin do?usunda kalan bolge Do?u Yarımkure , batısında kalan bolge Batı Yarımkure olarak adlandırılır. Ba?langıc meridyeni icin gunumuzde kabul edilen yaygın kanı Londra 'nın Greenwich kasabasından gecti?i yonundedir. Uluslararası meridyen ya da Greenwich meridyeni gibi adlarla da anılır.

Co?rafya [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kuzey Kutbu 'ndan ba?layarak Guney Kutbu'na ula?an ba? meridyen a?a?ıdaki yerlerden gecer:

Tarihi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?lk ca?da Batlamyus haritasında ba?langıc meridyeni olarak Kanarya Adaları tehcih edilmi?tir. 6. yy haritalarında ?skenderiye, Ba?dat bazen de Ye?il Burun Adaları'ndan gecirilmi?tir. 17. yuzyılda Ferro Adası'ndan (Kanarya Adalarının en batısında) gecen meridyen, ba? meridyen kabul edilmi?tir. Okyanus icindeki adadan boylam farkını bulmak zor oldu?undan pek cok ulke kendi ba?kentinden gecen meridyeni ba? meridyen kabul etmi?tir. Almanya Berlin, ?ngiltere Greenwich (Londra yakınlarında), Fransa Paris'ten gecen meridyeni esas almı?tır. ^[1]

Ulu? Bey ba?langıc olarak Kamcatka Yarımadası meridyenini kullanmı?tır. Osmanlı muvakkitlerinden Mustafa ibn-i Ali Kanarya Adalarını ba?alangıc kabul etmi?tir.

1884 yılında aralarında Osmanlı Devleti'nin de bulundu?u 25 ulkeden 41 temsilci Washington'da "Uluslararası Meridyen Konferansı" icin toplanmı?tır. Bu toplantıda 22 oy ile Greenwich 0 meridyeni olarak secilmi?tir. Osmanlı temsilcisi uluslararası ili?kilerde kullanmak ?artı ile ortak saatin kabulu yonunde oy kullanmı?tır. O zamanlarda dunya denizcilerinin %70'inin Greenwich zaman dilimini kullanması, burasının ba? meridyen secilmesinde etkili olmu?tur. ^[1]

Bizans zamanında Ayasofya'nın kar?ısında, Sultan Ahmet Meydanında bulunan Milyon ta?ı ba? meridyen kabul edilirdi. Bu ta? Konstantinopolis'e gelen tum yolların ba?langıc noktası, di?er ?ehirlere uzaklı?ın hesaplandı?ı sıfır noktası idi. ^[1]

Osmanlılar yuzyıllar boyunca Ayasofya uzerinden gecen meridyeni Arz-ı ?stanbul veya Arz-ı Halife nitelemesiyle ba? meridyen kabul etmi?tir. Ortak meridyen secildikten sonra haritalar Greenwich merkezli cizilmeye ba?lanmı? fakat Osmanlı topraklarını gosteren haritalarda Ayasofya meridyeni esas alınmaya devam edilmi?tir. 1932 yılndaki Takvim, saat ve olculerde de?i?iklik inkılabı ile Greenwich merkez alınmaya ba?lanmı?tır. ^[1]

Koordinatlar (yakla?ık)	Ulke, bolge ya da deniz	Notlar
90°0′K 0°0′D ? / ? 90.000°K 0.000°D ? / 90.000; 0.000 ? ( Arctic Ocean )	Kuzey Okyanusu
81°39′K 0°0′D ? / ? 81.650°K 0.000°D ? / 81.650; 0.000 ? ( Greenland Sea )	Gronland Denizi
72°53′K 0°0′D ? / ? 72.883°K 0.000°D ? / 72.883; 0.000 ? ( Norwegian Sea )	Norvec Denizi
61°0′K 0°0′D ? / ? 61.000°K 0.000°D ? / 61.000; 0.000 ? ( North Sea )	Kuzey Denizi
53°45′K 0°0′D ? / ? 53.750°K 0.000°D ? / 53.750; 0.000 ? ( United Kingdom )	Birle?ik Krallık	Meridyenin en kuzeyindeki kara parcası Turnstall, East Yorkshire yakınlarındadır.
50°47′K 0°0′D ? / ? 50.783°K 0.000°D ? / 50.783; 0.000 ? ( English Channel )	Man? Denizi
49°19′K 0°0′D ? / ? 49.317°K 0.000°D ? / 49.317; 0.000 ? ( France )	Fransa
42°41′K 0°0′D ? / ? 42.683°K 0.000°D ? / 42.683; 0.000 ? ( Spain )	?spanya
39°56′K 0°0′D ? / ? 39.933°K 0.000°D ? / 39.933; 0.000 ? ( Mediterranean Sea )	Akdeniz	Valensiya Korfezi
38°52′K 0°0′D ? / ? 38.867°K 0.000°D ? / 38.867; 0.000 ? ( Spain )	?spanya
38°38′K 0°0′D ? / ? 38.633°K 0.000°D ? / 38.633; 0.000 ? ( Mediterranean Sea )	Akdeniz
35°50′K 0°0′D ? / ? 35.833°K 0.000°D ? / 35.833; 0.000 ? ( Algeria )	Cezayir
21°50′K 0°0′D ? / ? 21.833°K 0.000°D ? / 21.833; 0.000 ? ( Mali )	Mali
14°59′K 0°0′D ? / ? 14.983°K 0.000°D ? / 14.983; 0.000 ? ( Burkina Faso )	Burkina Faso
11°6′K 0°0′D ? / ? 11.100°K 0.000°D ? / 11.100; 0.000 ? ( Togo )	Togo	Yakla?ık 600m
11°6′K 0°0′D ? / ? 11.100°K 0.000°D ? / 11.100; 0.000 ? ( Ghana )	Gana	Yakla?ık 16 km
10°57′K 0°0′D ? / ? 10.950°K 0.000°D ? / 10.950; 0.000 ? ( Togo )	Togo
10°36′K 0°0′D ? / ? 10.600°K 0.000°D ? / 10.600; 0.000 ? ( Ghana )	Gana	Volta Golu 'nden gecerek 7°48′K 0°0′D ? / ? 7.800°K 0.000°D ? / 7.800; 0.000 ? ( Lake Volta )
5°37′K 0°0′D ? / ? 5.617°K 0.000°D ? / 5.617; 0.000 ? ( Atlantic Ocean )	Atlas Okyanusu	Ekvator 'dan gecerek 0°0′K 0°0′D ? / ? 0.000°K 0.000°D ? / 0.000; 0.000 ? ( Equator )
60°0′G 0°0′D ? / ? 60.000°G 0.000°D ? / -60.000; 0.000 ? ( Southern Ocean )	Guney Okyanusu
68°54′G 0°0′D ? / ? 68.900°G 0.000°D ? / -68.900; 0.000 ? ( Antarctica )	Antarktika	Kralice Maud Toprakları (   Norvec tarafından sahiplenilmi?tir) 90°0′G 0°0′D ? / ? 90.000°G 0.000°D ? / -90.000; 0.000 ? ( South Pole )

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]