Arapcanın
lehceleri
?slam
'dan once kelimeler, kalıplar ve tamlamalar konusunda farklılık gosteriyordu. Ve yazılı eserler icinde (?iirler, anla?malar ve belgeler.) ortak bir dil kullanılıyordu.
Antere bin ?eddad
'ın ?iirleri uzerinden 1500 sene gecmesine ra?men anla?ılabilmektedir. Bu ortak
lehce
?slam'ın ortaya cıkı?ından sonra da devam etmi?tir.
Gunumuzde ise Arapcanın bircok
Ammice
(Avamca, avam dili) lehcesi bulunuyor. Bu Ammice lehcelerinin bir sozlu?u, dil bilgisi kuralı veya bir mufredatı yoktur. Fertler arasında gecerli olan
dildir
. Bu dil
Turkiye
'de co?unlukla fasih
Arapca
temelli olmayıp ona muhaliftir. Buna ek olarak di?er dillerden giren kelimeleri, turetilmi? yerli kelimeleri veya
telaffuzu
bozulmu? bazı fasih Arapca kelimeleri icerir.
Bazı Ammice lehceleri
Fasih Arapcaya
yakındır. Hijazi lehcesi Haile, Kasımıye, Bedevi Necidi lehcesi, Bedevi Libya ve Levanten lehcesi, Suriye, Lubnan, Yemen (Suudi Arabistan guneyini ve Umman batısını) ve Do?u (ralli parcaların Do?u, Suudi Arabistan, Kuveyt, Arap Emirlikleri, Umman, Urdun, Bahreyn, Katar
, Mısır
, Cezayir, Fas, Tunus, Libya, Irak, Sudan ve Filistin.
Arapcanın lehcelerini ulkelere gore de?il koylere ve ?ehirlere gore sınıflandırmak gerekir. Ornek olarak Kahire'de konu?ulan lehce, ?skenderiye'de konu?ulan lehce, Saide konu?ulan lehce ve do?u'da konu?ulan lehce tamamen birbirinden farklıdır.
Arapcanın lehceleri arasındaki en buyuk fark; bedevi lehcesi ile, koylerin ve ?ehirlerin lehceleri; Do?udaki ?ehirlerin lehceleri ile, batıdaki ?ehirlerin lehceleri arasındadır.
Arapcanın ammice lehceleri dil bilgisi, harflerin cıkı? yerleri bakımından de?i?ir. (Bu farklılık Fasih Arapcada yoktur.) Orne?in: ?am lehcesinde fiil " be" ("?") harfi ile ba?lar. Olumsuz yaparken ise "ma" ("??") yapısı kullanılır. (??? ?? ????? ??? ?? ??????) Guney Afrika ulkelerinde ise" ?in"("?") harfi eklenir. Mısır ve Sada lehcesinde cumleyi olumsuz yapmak icin fiillerin ba?ına gelen "be"("?") harfinden sonra kullanılır. (??? ?? ?????).
[1]
Do?u'nun ve Batı'nın bedevi lehceleri her iki yerde de ?ehir lehceleri ile farklılık gosterir. Ancak her iki yerde Bedevi lehceleri halk ?iirleri bakımından benzerlik gosterir. Bu bedevilerin ortak mirasıdır.
Arapcanın lehceleri halen co?unlukla anla?ılması kolaydır. Co?unlukla kelimeler bakımından benzerdirler.
Mısır
,
Suriye
ve
Lubnan
'ın televizyon programları ile de bu lehceler yeni nesil arasında yayılmı?tır.
[2]
- ^
Bassiouney, 2009, s. 29.
- ^
delikleri, 1995, s. 294.
- ????? ???
- Holes, 1995, p. 294.
- Abu-Haidar, 1991.