Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Animizm
ya da
Canlandırmacılık
(
Latince
:
Anima
, ruh, hayvan hayatının ilkesinden,
Fransızca
:
Animisme
), 1. Do?anın bir butun olarak ve her varlı?ın teker teker maddi varlı?ının otesinde bir de
ruha
sahip oldu?unu kabul eden goru?. 2. Do?al olaylar,
hayvanlar
ya da do?ada var olan ba?ka nesnelere bir ruh izafe ederek bunlara tapınma temeline dayanan din anlayı?ı.
Do?ada insan ruhuna az cok benzer ruhlar bulundu?unu kabul eden,
Felsefede
her
nesnenin
bir
ruhi
varlık
veya ruh tarafından yonetildi?ini kabul eden
sistemdir
.
Psikolojik
olaylarda oldu?u gibi hayatla ilgili olayları da du?unen bir ruhun yonetti?ine inanan sistem (Stahl doktrini).
Stahl
'ın animizmi, hem
mekanizme
hem de
vitalizme
kar?ıdır. Mekanizm, hayat olaylarını yalnız fizik-kimya olgularından ibaret sayar. Vitalizm ise hayat olaylarını yarı
maddi
yarı manevi olan, hem fizik-kimya olaylarından hem de du?unen ruhtan ayrı bir hayat ilkesiyle acıklar. ?uur ve bitkisel hayat gibi iki ayrı ilkeyi varsayan vitalistlerin cifte dinamizminin (
duodinamizm
) aksine animistler, hem hayatla ilgili olayları hem de psikolojik olayları tek bir sebebe, du?unen veya “akıllı” bir ruha ba?larlar.
Animizm, ozellikle
Afrika ulkelerinde
(
Kenya
, Kongo,
Benin
,
Botsvana
,
Madagaskar
,
Gine-Bissau
vs.) yaygın olarak benimsenmektedir.
[
kaynak belirtilmeli
]
Ayrıca
O Du halkı
animisttir.
Jean Piaget
bu turden bir du?unceye “Sembolik ??lemler Donemi” adını verirken, 3-4 ya?ındaki tum cocuklarda var olan bir donem oldu?unu ileri surer. Bu donemde cocuklar canlı ve cansız ayırımı yapamamaktadırlar. Cansız bir nesneyi canlıymı? gibi, bazen de canlı bir varlı?ı cansızmı? gibi de?erlendirip buna gore davranabilirler. Oyuncak bebe?ini yere du?uren bir cocu?un hemen bebe?ini kaldırıp ondan ozur dilemesi ya da evdeki bir nesneye carpması nedeniyle a?laması sonucu annesinin o nesneye kızdı?ını gormesiyle a?lamayı bırakması en yaygın orneklerdir.