Afrika Tripanosomiyazisi
Tripanosomiyazinin kan frotisinde boyanmı? hali.
Uzmanlık	Enfeksiyon hastalıkları

Afrika tripanosomiyazisi veya uyku hastalı?ı ^[1] insan ve hayvanlarda g?rulen parazitsel bir hastalıktır . Trypanosoma brucei adındaki bir canlı turunden kaynaklanır. ^[2] ?nsanlara bula?abilen iki turu vardır, Trypanosoma brucei gambiense (T.b.g) ve Trypanosoma brucei rhodesiense (T.b.r.). ^[1] Bildirilen vakaların %98’ine neden olan tur T.b.g.’dir. ^[1] Her iki turu de hastalıklı cece sine?i ısırı?ı ile bula?ır ve en ?ok kırsal alanda g?rulur. ^[1]

Hastalı?ın ilk safhasında ate?, ba?a?rısı, ka?ıntı ve eklem a?rıları g?rulur. ^[1] Bu belirtiler ısırıktan sonra bir ila u? hafta i?erisinde ba?lar. ^[3] ?lerleyen hafta ve aylarda, ikinci evre, bilin? bulanıklı?ı, hareket bozuklu?u, uzuvlarda hissizlik ve uyku bozuklu?u ile ba?lar. ^{[1] [3]} Te?his kan frotisi veya lenf bezi sıvısı boyandı?ında parazitin g?rulmesi uzerine konur. ^[3] Hastalı?ın birinci ve ikinci evresi arasındaki ayrımı yapabilmek i?in ?o?unlukla omurilik sıvısından lomber ponksiyon yolu ile ?rnek alınması gerekir. ^[3]

Hastalı?ın ilerlemesinin ?nlenmesi i?in tehlike altındaki nufusuta T.b.g i?in kan taraması uygulaması gerekir. ^[1] Hastalık n?rolojik belirtiler ba?lamadan erken te?his edilirse tedavi daha kolaydır. ^[1] ?lk evrede tedavi pentamidine veya suramin isimli ila?larla yapılır. ^[1] ?kinci evrede tedavi eflornithine veya T.b.g i?in nifurtimox ve eflornithine’nin beraber kullanımını gerektirir. ^[3] Melarsoprol hastalı?ın iki turu i?in de etkili olurken, ciddi yan etkileri oldu?u i?in genellikle sadece T.b.r. i?in kullanılır. ^[1]

36 ulkede 70 milyon nufusu tehdit etmesiyle beraber, bu hastalık genellikle Sahra Altı Afrika 'nın, belirli b?lgelerinde devamlı olarak g?rulur. ^[4] Olumler 2010’da, 1990’da kaydedilen 34,000’den, 9000’e du?mu?tur. ^[5] Tahmini, 30,000 ki?i ?u anda hasta olmakla beraber 2012’de hastalı?ın 7000 ki?iye daha bula?ması beklenmektedir. ^[1] Vakaların yuzde 80’i Kongo Demokratik Cumhuriyeti i?inde g?rulmektedir. ^[1] Yakın tarihte u? buyuk salgın g?rulmu?tur: bir tanesi 1896 ila 1906 yıllarında Uganda ve Kongo Havzası 'nda; di?er ikisi 1920 ila 1970 yıllarında birden fazla Afrika ulkesinde vuku bulmu?tur. ^[1] Di?er hayvanlar, ?rne?in inekler de, hastalı?ı ta?ıyabilirler ve hastalanabilirler. ^[1]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]