Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Abrazyon a?ınması
veya
abrazif a?ınma
, (
?ngilizce
;
abrasive wear
,
Almanca
;
abrasiver verschleiß
),
cizilme a?ınması
olarak da bilinen, birbirine gore
izafi hareket
yapan iki
cisim
temas yuzeyleri arasına ortamdan kaynaklanan yabancı sert parcacıkların girmesiyle ortaya cıkan, a?ındırdı?ı yuzeyde cizikler ve kesikler ?eklinde hasara sebebiyet veren bir a?ınma turudur.
Pulluk
ve benzeri aletlerde, kırıcılar ve i? makinelerinin kazıma bıcakları ve calı?ma a?ızları gibi
makine
parcalarında bu tur a?ınma cok sık gorulur.
Ta?lama
i?lemi gibi bazı durumlarda abrazif a?ınma teknikte yararlı bir ?ekilde kullanılmaktadır.
Yabancı katı parcacıklar, nispeten
yuzey sertli?i
daha du?uk olan yuzeye gomulurler. Daha sonra bu parcacıklar sert yuzeyden sanki e?elercesine veya zımparalarcasına
malzeme
kaldırırlar. Sert parcacıklar gomuldukleri yuzeyde de tahribat yaparlar. Bu a?ınma zamanla o kadar hızlanır ki kısa surede
makine elemanları
yuzeyinde hareket yonunde malzeme kaybından oturu buyuk cizikler ve oyuklar olu?ur. A?ınma sonucu kopan parcalar da bu mekanizmaya dahil olurlar ve kısa surede makine elemanları fonksiyonunu yitirir.
A?ındırıcılar do?al veya sentetik olarak sınıflandırılabilir. Bileme ta?ları soz konusu oldu?unda, do?al ta?lar uzun suredir daha ustun kabul edilmektedir. Ancak malzeme teknolojisindeki ilerlemeler bu ayrımın daha az belirgin hale geldi?ini gostermektedir. Bircok sentetik a?ındırıcı do?al bir mineralle etkili bir ?ekilde benzerdir, tek farkı sentetik mineralin cıkarılmak yerine uretilmi? olmasıdır. Do?al mineralin daha az saf olması onu daha az etkili hale getirebilir.
[
kaynak belirtilmeli
]
Do?al a?ındırıcı ornekleri:
Sentetik a?ındırıcı ornekleri:
Her ?eyden once
makine
konstruksiyonu
, uygun
sızdırmazlık elemanlarının
secimi sonucu sa?lanacak iyi bir sızdırmazlıkla, dı?arıdan gelebilecek pisliklerin iceri sızmasını onleyecek ?ekilde tasarlanmalıdır.
Makine elemanlarının
yuzeyleri
ısıl i?lem
ile
sertle?tirilerek
bu tur a?ınmaya kar?ı onlem alınmaya calı?ılmalıdır. Yine a?ınma dayanımı kazandırmak amacıyla yuzeyler
kaynakla
kaplanabilir, bu kaplama tabakası a?ındıkca tekrar kaplanarak asıl parca abrazyon a?ınmasından korunur.
Uygun
ya?lama
yontemi ile cevreden sızabilecek yabancı partikuller, tala? parcaları ve di?er pislikler sistemden uzakla?tırılmalıdır.
- Askeland, Donald R.; Malzeme Bilimi ve Muhendislik Malzemeleri - Cilt 2, Nobel Yayın Da?ıtım,
ISBN 975-591-106-5
- Akkurt, Mustafa; Makina Elemanları - Cilt 3, Birsen Yayınevi,
ISBN 975-511-179-4
- Issler, L.; Hasar Bilgisi, Karadeniz Teknik Universitesi Yayınları, 1976