33. Turkiye Hukumeti
veya
I. Erim Hukumeti
, 26 Mart 1971 - 11 Aralık 1971 tarihleri arasında gorev yaptı.
[1]
Ordu,
12 Mart 1971'de bir muhtıra
verdi. Parlamento feshedilmedi, partiler kapatılmadı,
Anayasa
askıya alınmadı. Ama ko?ullar cok de?i?mi?ti. Askerler bir
teknokrat
hukumeti istiyorlardı. E?er boyle bir tarafsız ba?bakan Meclis icinden cıkar da
guvenoyu
alırsa, sorun kalmazdı. Bunun icin tarafsız bir milletvekili aranmaya ba?landı.
CHP
Kocaeli milletvekili
Nihat Erim
ismi uzerinde anla?ıldı. 26 Mart gunu CHP'den istifa etti. Boylece artık
ba?ımsız ba?bakan
olan Erim
partiler ustu reform hukumeti
ni kurdu.
Adalet Partisi
5,
Cumhuriyet Halk Partisi
3 ve
Milli Guven Partisi
1 bakan verdi. Bu arada hukumette yer almaları icin
Dunya Bankası
'nda calı?an eski plancılardan
Atilla Karaosmano?lu
ile NATO Genel Sekreterinin Birinci Yardımcısı
Osman Olcay
yurda ca?rıldı. Bu hukumetin uzerinde en cok konu?ulan uyesi olan genc
Atilla Karaosmano?lu
, yurda gelir gelmez Devlet Bakanı ve Ba?bakan Yardımcısı olarak kabinedeki yerini aldı. En onemli gorevlerden birini, yani ekonomiyi duzeltme i?ini ustlendi.
Hukumetin 27 uyesinden 15'i parlamento dı?ındandı. Turkiye'nin ilk kadın bakanı Prof. Dr.
Turkan Akyol
'da bunların icindeydi. Kultur Bakanlı?ı bu hukumet doneminde kuruldu ve ba?ına
Talat Halman
getirildi. Donemin CHP Genel Sekreteri
Bulent Ecevit
,
12 Mart'ın ince ayar bir askeri darbe oldu?unu, Erim hukumetine yardım etmenin askeri darbeye destek anlamına geldi?ini
acıkladı. Bu puruze ra?men hukumet Meclis'ten guvenoyu aldı. Hukumet,
Ya reform yaparız ya gideriz
diyerek buyuk iddialarla yola cıktı.
Yeni hukumet, ilk gunden itibaren ozellikle parlamento icinden muthi? bir direncle kar?ıla?tı. Sırada bekleyen e?itim, toprak, enerji, mali, idari ve hukuk reformları tek tek tokezlemeye ba?ladı. Zamanında
Kemal Dervi?
'in ba?ına gelenlerin benzeri
Atilla Karaosmano?lu
'nun da ba?ına geldi. Ozellikle Maliye Bakanı'nın direnciyle kar?ıla?an
Atilla Karaosmano?lu
, mali reform yapamadı. Hukumet meclis icindeki kıskaca daha fazla dayanamadı ve
Nihat Erim
, 26 Ekim 1971'de istifasını sundu. Cumhurba?kanı
Cevdet Sunay
istifayı kabul etmedi, hukumet ikna edildi ve yola devam kararı alındı.
Anayasal teknokrat hukumeti 3 Aralık 1971'e, yani 11'ler olayına kadar yonetimde kaldı. Aralarında
Turkan Akyol
,
Atilla Karaosmano?lu
,
Mehmet Ozgune?
,
Selahattin Baburo?lu
,
Osman Olcay
'ın da yer aldı?ı 11 bakanın istifa gerekcesini
Atilla Sav
acıkladı: "
Yurdumuzun muhtac oldu?u kalkınma hamlesini ve reformları Ataturkcu bir goru?le gercekle?tirmek amacıyla kurulan hukumette gorev almı?tık. Bu amacları gercekle?tirme olana?ı kalmadı?ı inancıyla gorevlerimizden cekiliyoruz.
"
I. Erim hukumeti 3 Aralık'ta gorevden ayrıldı?ında enflasyon felaket bir durumdaydı. ??ba?ına geldiklerinde yuzde 11'de seyreden enflasyon oranı dokuz ay icinde yuzde 23.3'e fırladı. Ardından II. Erim hukumeti kuruldu ve iktidarda altı ay kaldı. ?stifa etti?inde ekonomik tablo altust olmu?tu.
|
---|
|
Cumhuriyet oncesi
| |
---|
1923-1960
| |
---|
1960-1980
| |
---|
1980-2018
| |
---|
2018-gunumuz
| |
---|
Numarasına gore
| |
---|