한국   대만   중국   일본 
Cukurici Hoyu?u - Vikipedi ?ceri?e atla

Cukurici Hoyu?u

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Cukurici Hoyu?u
{{{açıklama}}}
Konum Selcuk , ?zmir , Turkiye
Tur Hoyuk
Sit ayrıntıları
Tur Kulturel
Kriter iii, iv, vi
Belirleme 2015 (39. oturum)
Parcası Efes
Referans no. 1018
Ulke   Turkiye
Bolge Avrupa ve Kuzey Amerika

Cukurici Hoyu?u , ?zmir ilinin guneyinde, Selcuk ilcesinin 1 km guneyinde, Efes antik kentinin hemen guneydo?usunda yer alan bir hoyuktur . Kentin Magnesia kapısından 500 metre mesafede, antik Smyrna olarak adlandırılan gunumuzde Cukurici Mevkii olarak bilen yerdedir. Hoyuk'un yanından Derbent Deresi akmaktadır. Selcuk ? Aydın karayolunun Efes ayrımından sonra, karayolunun 100 metre batısındadır. Hoyu?un adının Apasas oldu?u ileri surulmekle birlikte kazı ekibince bolgenin adı verilmi?tir. Yerle?menin MO 3. binyılda deniz kenarında oldu?u hem jeomorfologlarca yapılan ara?tırmalarda, hem de kazılardaki cok sayıdaki deniz kabu?u buluntusuna dayanılarak ileri surulmektedir. Tepe, gunumuzde bile son derece verimli bir ovada yer almaktadır. [1]

Kazılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Hoyuk, 3 Nisan 1995 tarihinde Efes Muzesi ara?tırmacıları tarafından mandalina bahcesinde yapılacak bir tesviye calı?masını kontrole gittiklerinde, bir rastlantı sonucu tespit edilmi?tir. [2] Aynı yıl ve bir sonraki yıl Efes Muzesi arkeologlarından Adil Evren ve Cengiz ?cten ba?kanlı?ında kurtarma kazıları yapılmı?tır. Parasal sınırlılıklar yuzunden ancak bir metre derinlikte kazı yapılabilmi?tir. [1] 1996 yılında Adil Evren ba?kanlı?ında yapılan kazı calı?maları sırasında, hoyu?un kuzey yonunde iki acma acılmı? ve bu acmalarda cok onemli buluntulara ula?ılmı?tır. 3 nolu acma da kuzey guney do?rultuda ta? orgu duvarlar, kerpic kalıntılar, yangın izleri, ta? balta,a?ır?ak ve bronz i?neler bulunmu?tur. Hoyu?un tamamında bulunan obsidiyen ve sileksler bu acmalarda da bol miktarda ele gecirilmi?tir. Ayrıca, bulunan cok sayıdaki seramik parcası ackılı ve ackısız olmak uzere elde yapılmı? ve oldukca kaba hamur icermektedir. Sokma ve kazıma tekni?inde bezekli olan bu kap parcaları halen Efes Muzesi'nde korunmaktadır. 4 nolu acmada bulunan seramik parcaları(birinde kemik bulunmaktaydı), cakıl ta?ları,deniz kabuklu fosilleri, kemik perdahlama aletleri hoyu?un gunumuze kadar bulunan en onemli buluntuları arasında yerini almaktadır. Bu konu ile ilgili makale Arkeoloji ve Sanat Dergisi'nde (1999, s.92) yayınlanmı?tır.

Kazı calı?maları 2006 yılında yeniden ba?latılmı?tır. [3] Bu calı?malar Efes civarının prehistoryasını ara?tırmaya yonelen ilk sistematik calı?malardır. [4] Bu ba?lanma Efes Muzesi'nce 1995 yılında yapılan kazılar, Efes bolgesi prehistoryası ara?tırmalarına onayak olmu?tur. ?kici donem kazılar, Avusturya Arkeoloji Enstitusu'nun Efes ve civarı calı?malarında yer alan Sabine Landstatter ba?kanlı?ında Avusturyalı bir ekiple surdurulmektedir. [5] Calı?malar esas olarak Avusturya Bilim Fonu (FWF [1] 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .) tarafından finanse edilmektedir. [4] Amaclar, yerle?imin arkeolojik olarak ortaya cıkarılması, iskan donemlerinin belirlenmesi ve Efes Bolgesi prehistoryasına ili?kin olarak bir kavrayı? olu?turmasıdır. Calı?malarda arkeolojinin yanı sıra arkeozooloji , arkeobotanik , jeoloji ve jeofizik , metalurji , mineroloji ve petrografi gibi analiz yontemlerinden yararlanılması hedeflenmi?tir. Projenin 2016 yılına kadar surdurulmesi planlanmaktadır. [4] Kazı calı?maları bir yandan bolgenin uygarlık tarihini biraz daha geriye cekerken di?er yandan Kalkolitik ? Tunc Ca?ı geci?i hakkında onemli veriler sa?lamaktadır. Kazıların daha dar alandaki onemi de antik Efes kentinin tarihini 4 binyıl daha geriye cekmesidir. [6]

Tabakalanma [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yuzeyde kesin olmamakla birlikte Gec Neolitik Ca? buluntuları ele gecmi?tir. Kazılarda ise Erken Tunc Ca?ı ve Gec Kalkolitik Ca? - MO 2. binyılın ikinci yarısı malzemesi ele gecmi?tir. Buna gore birkac tabakalı bir yerle?me gorunumundedir. [1]

Buluntular [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kazı alanı

Erken Tunc Ca?ı mimarisine ili?kin olarak ta? temelli kerpic duvar parcalarından ve ocak tabanı izlerinden ba?kaca bir buluntu ortaya cıkmamı?tır. Efes kazı ekibi 2008 yılında tepenin tum yuzeyinde ve cevresinde jeomanyetik ve jeoradar ara?tırmaları yapılmı?, MO 3. binyıl ba?larına ait oldu?u du?unulen evler belirlenmi?tir. [1]

Kazı ba?kanının de?erlendirmesiyle MO 3. binyıl ba?larına ait olmak uzere el yapımı, ince cidarlı mahmuzlu kap ile aynı binyılın ortalarına tarihlenen devetuyu hamurlu, koyu devetuyu yuzey renkli ve ackılı testi bulunmu?tur. Genelde el yapımı olan ilmek delikli, askı kulplu parcalar da vardır. [1]

Hem yuzeyde hem de kazılarda cok sayıda obsidiyen ve cakmak ta?ı yonga , dilgi ve artıklar ele gecmi?tir. Bu buluntular yo?un bir yontmata? endustrisinin varlı?ını gostermektedir. [1]

Di?er buluntular arasında, yuzeyde ele gectikleri icin kazı ba?kanlarınca tarihlendirilmekten kacınılan pi?mi? toprak a?ır?aklar, kemik aletler, yassı ta? balta ve tunc yassı balta gibi parcalar bulunmaktadır. [1]

Yerle?me sakinlerinin teknolojik bir ustalık geli?tirdikleri, di?er buluntular bir yana, yuksek kalitede canak comlekleriyle, yontmata? kaplarıyla ve obsidiyen aletleriyle ortaya konulmaktadır. [7]

Calı?malarda ortaya cıkarılan buluntular, esas olarak 2010 yılından itibaren Selcuk Muzesi 'nde sergilenmektedir. [4]

De?erlendirme ve tarihlendirme [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Cukurici Hoyu?u'nun bolgenin en eski yerle?melerinden biri oldu?u kesin gorulmektedir. Yerle?mede Yakındo?u olcu birimlerinin kullanılmı? olması, Melos Adası kokenli obsidiyenin i?lenmesi gibi bulgular, Hoyuk'un geni? bir ticaret a?ı icinde olu?u yonunde de?erlendirilmektedir. Di?er yandan maden i?lemede kullanıldı?ı du?unulen ocakların ve dokum kalıplarının varlı?ı da bu de?erlendirmeyi desteklemektedir. [1] Geli?kin bir metalurjiye i?aret eden buluntular, dikkati cekecek kadar cok sayıda maden ergitme oca?ı, metalurjide kullanılan aletler, bakırdan yapılma urunler ve du?uk kalitede bakır cevheri parcalarıdır. Bu buluntular yerle?menin onemli bir metalurji merkezi oldu?unu gostermektedir. Bunun icin, boylesi bir merkezin gerektirdi?i yeterli hammadde sa?lamanın karma?ık yapısına ve metalurji urunlerinin kullanımı icin de bir takas sistemine, hepsinden onemlisi standartla?mı? uretim yapısına sahip olması gerekmektedir. Ham madde kaynakları yonunden, ?zmir ? Aydın bolgesi jeolojik olarak iyi ara?tırılmı? ve belgelenmi? bir bolgedir. Bu nedenle Cukurici'nin yakın cevresinde, hemen guneyinden ba?lamak uzere do?u ve kuzeybatısında bakır, cinko ve gumu? yataklarının oldu?u bilinmektedir. [8] Bununla yetinilmeyip Efes Bolgesi ve acılımlarında maden yataklarının tespiti icin 2011 yılından ba?layarak yuzey calı?maları yapılmı?tır. [4]

Antik Efes 'in liman kentinde MO 1050 yıllarında Yunanistan'dan gelen gocmenlerin de ya?amaya ba?ladı?ı, yerle?menin MO 560 yılında Artemis Tapına?ı cevresine ta?ındı?ı bilinmektedir. [9] Efes'in en eski yerle?imlerinden biri oldu?u one surulen Ayasuluk Tepesi MO 3. binyılda kuruldu?u du?unulurse [10] Cukurici Hoyu?u'nun ve aynı turde buluntu veren Arvalya Hoyuk 'le birlikte Efes'in yerli halkının gecmi?ini olu?turdu?u anla?ılmaktadır. [9]

Surdurulen calı?malar Hoyuk'te gunumuzden 8 bin yıl oncesinden (MO 6000 civarı) MO 2500 dolaylarına kadar yerle?im oldu?unu gostermi?tir. [5] Dort bin yıla yakın bir sure iskan edilen yerle?menin bu surenin sonunda henuz bilinmeyen bir nedenle terk edildi?i anla?ılmaktadır. [11]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ a b c d e f g h "TAY ? Yerle?me Donem Ayrıntıları" . 14 Eylul 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 A?ustos 2012 .  
  2. ^ Levent ?lgun Efes Kenti ve Medeniyeti 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .
  3. ^ "Prahistorische Forschungen in Ephesos" . 17 Mart 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 A?ustos 2012 .  
  4. ^ a b c d e "Prehistoric Research Ephesos - OAI" . 15 Haziran 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 A?ustos 2012 .  
  5. ^ a b "TAY Haberler 30 Eylul ? 6 Ekim 2007" . 4 A?ustos 2011 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 A?ustos 2012 .  
  6. ^ "TAY Haberler 31 A?ustos ? 6 Eylul 2008" . 6 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 A?ustos 2012 .  
  7. ^ M. Bergner, B. Horejs, E. Pernicka, Zur Herkunft der Obsidianartefakte vom Cukurici Hoyuk, StTroica - 2008 Sh.: 251?273
  8. ^ Gregor Borg, Danilo Wolf Systematic differences between prehistoric and modern metal provinces in Western Turkey as a result of supergene modification ? implications for archaeological provenance studies
  9. ^ a b "Dokuz Eylul Universitesi, Efes ? Selcuk" . 27 Haziran 2019 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 A?ustos 2012 .  
  10. ^ "Pamukkale Universitesi" . 11 Temmuz 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 A?ustos 2012 .  
  11. ^ B. Horejs mit Beitragen von F. Galik, U. Thanheiser, Erster Grabungsbericht zu den Kampagnen 2006?2007 am Cukurici Hoyuk (2008) Sh.: 91?106

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Cukurici_Hoyu?u&oldid=33286517 " sayfasından alınmı?tır