Vikipedi, ozgur ansiklopedi
|
|
Di?er dinler ve Yahudilik
|
Cekya
'daki
Yahudilerin
tarihi
1918-1938 yılları arasındaki
Cekoslovakya
'nın
Birinci Cumhuriyet
doneminin uzantısıdır. 2005 itibarıyla Cek Cumhuriyeti'nde 4000 Yahudi bulunmaktadır
[1]
ve bunlar a?ırlıklı olarak
A?kenazlardan
olu?ur. Yedisi
Bohemya
'da ve ucu
Moravya
'da olmak uzere ulkede on kucuk Yahudi cemaati bulunur. Bu cemaatler Yahudi Cemaatleri Federasyonu (FZO) ?emsiyesi altında toplanmı?tır.
Prag
ve di?er ?ehirlerde hizmetler sunmaktadır.
Hem
Cekoslovakya
hem de
Avusturya-Macaristan ?mparatorlu?u
doneminden beri Yahudilerin Avrupa'nın bu bolgesinde ba?ları bulunur.
[2]
Cek Cumhuriyeti'nin bulundu?u topraklarda son bin yıl icinde 600'den fazla Yahudi cemaati var olmu?tur.
[3]
1930 nufus sayımına gore Cekoslovakya'da 356,830 Yahudi vardı.
[4]
Yahudilerin Prag'a en erken 10. yuzyılda yerle?ti?ine inanılır.
16. yuzyıl
,
Prag Yahudilerinin
altın ca?ıdır. Bu zamanın bilinen en onemli Yahudi dindarlarından biri
Maharal
olarak bilinen
haham
Judah Loew ben Bezalel
'di.
Josefov
'un
Prag Eski Yahudi Mezarlı?ı
'na gomulen Maharal'ın mezar ta?ı hala ayakta durmaktadır ve ziyarete acıktır. Maharal tarafından yaratılan
Golem
'in
Eski Yeni Sinagog
'un catı katında saklandı?ı rivayet edilir.
[5]
1708'de
Prag
nufusunun ceyre?ini
Yahudiler
olu?turmaktaydı.
[6]
Ceklerin hakimiyetindeki Bohemya ve Moravya
Nazi Almanyası
tarafından i?gal edilince ?iddetli baskılar ba?ladı. Bohemya ve Moravya'daki 117,551 Yahudi hemen hemen yok edildi. Co?u Yahudi 1939'dan sonra goc etti; yakla?ık 78,000'i ise olduruldu. 1945'te Cek topraklarında 14,000 Yahudi kaldı.
Yakla?ık 144,000 Yahudi
Theresienstadt
'a gonderildi. Tutukluların co?u Cek Yahudisiydi. Aclık,
stres
ve
tifo
gibi hastalıklardan tutukluların ceyre?i (33,000 ki?i) Theresienstadt'a oldu. 88,000 ki?i
Auschwitz
'e ve di?er imha kamplarına gonderildi. Sava? bitti?inde 17,247 ki?i sa? kalmı?tı. 15,000 cocuk kamptaki cocuk yurtlarında kalıyordu, bunlardan sadece 93'u hayatta kalmayı ba?ardı.
