Ya?ayan Olulerin Gecesi film serisi
ya da
George A. Romero'nun Oluler Serisi
George A. Romero
tarafından yazılıp yonetilen altı
zombi
korku filminden
olu?ur. Romero'nun
John A. Russo
ile birlikte yazdı?ı 1968 yapımı
Ya?ayan Olulerin Gecesi
(Night of the Living Dead)
ile ba?layan serinin sonraki tum filmleri
... of the Dead
?eklinde adlandırılmı?tır. Birbirine cok ba?lantılı olmayan serinin filmlerinde bir grup insan, birden ortaya cıkarak hızla yayılan bir
zombi felaketinden
kurtularak hayatta kalmaya calı?ır. Serinin son filmi olan
Survival of the Dead
2010'da da?ıtıma cıkmı?tır.
[I]
Night of the Living Dead'
in ba?arısının ardından filmin iki yaratıcısı arasında serinin nasıl devam etmesi gerekti?i konusunda goru? ayrılı?ı ba?ladı.
[1]
Ozgun film, da?ıtımcının filmin ismini de?i?tirirken telif hakkı ifadelerini eklemeyi unutması uzerine
kamu malı
haline geldi.
[1]
Bu sebeple her iki yaratımcı projenin devamı icin kendi versiyonları uzerinde calı?abildi. Romero, zombilerin ortaya cıkı?ı ile toplumda gercekle?en de?i?imlere odaklanan be? film daha cekti. Russo ise edebiyata yonelerek 1977'de
Ya?ayan Olulerin Donu?u
isimli romanı yayımladı. Bu romandan uyarlanan
aynı isimli film
yeni bir seri ba?latırken, ayrıca
Escape of the Living Dead
ba?lı?ıyla bir zombi cizgi romanı da uretildi. Romero'nun serisi
Land of the Dead
filmi cekilene kadar
Trilogy of the Dead (Oluler Uclemesi)
olarak isimlendirildi.
[2]
Bu ilk uc filmde ırkcılıktan tuketim toplumuna kadar ce?itli konularda sosyal ele?tiriler bulunuyordu.
Serideki filmler birbirini do?rudan takip edecek ?ekilde cekilmedi, ancak ortak noktaları hepsinde ya?ayan olulerin ortaya cıkmasına sebep olan bir salgının gercekle?mesidir. Filmlerde oyku farklı kahramanlarla benzer ?ekilde geli?ir ancak cekildikleri donemin gercek zamanını yansıtmaları sayesinde birbirinin zamansal acıdan devamı gibi gorunurler. Tekrar eden tek kahraman,
Diary of the Dead
filmindeki ba? karakterleri soyan cavu?tur.
Alan van Sprang
'in oynadı?ı bu karakter
Survival of the Dead
'in ba? kahramanı olur. Be?inci film gercek dunyanın ilerleyi?inden ayrılarak gecmi?e doner ve ilk filmdeki olayların ba?langıcını anlatır. Filmlerde mutlu son yoktur, her filmde bir oncekine gore daha da kotule?mi? bir dunya vardır ve zombilerin sayısı daha da artmı?tır.
Night of the Living Dead (Ya?ayan Olulerin Gecesi)
(1968)
[
de?i?tir
|
kayna?ı de?i?tir
]
Filmde Ben Huss (
Duane Jones
), Barbra (
Judith O'Dea
) ve be? ki?i daha Pensilvanya kırsalında bir ciftik evinde mahsur kalırlar ve gizemli bicimde hayata donmu? zombiler eve saldırırken hayatta kalmaya calı?ırlar.
Night of the Living Dead
filminde kurulmu? olan senaryo bir kez daha takip edilir. ABD'de ve muhtemelen tum dunyada yeni olmu? insanların hayata donmesine ve insan etiyle beslenen zombiler haline gelmesine sebep olan bir fenomen ya?anmaktadır. Bu olayın gercek sebebi bilinmemektedir. Ulke hukumeti ile yerel yonetimlerin tum cabasına ra?men durum kontrol altına alınamaz, sosyal bir cokuntu ya?anır ve felaketten kurtulanlar hayatta kalmak icin saklanacak yer ararlar. Eski ozel tim mensupları Roger (
Scott Reiniger
) ve Peter (
Ken Foree
), helikopter pilotu Stephen (
David Emge
) ile kız arkada?ı Francine'e (
Gaylen Ross
) katılarak ?ehirden kacmayı planlar. Zombilerden kacarken bir alı?veri? merkezine sı?ınırlar. ?cerideki zombileri oldurup merkezin kapılarını da kamyonlarla bloke ederek di?er zombilerin iceri girmesini engellerler. Bir sure sonra bir motosiklet cetesi zorla alı?veri? merkezine girer ve ardından yuzlerce zombi iceriyi i?gal eder.
Day of the Dead (Zombi - Olum Gunu)
(1985)
[
de?i?tir
|
kayna?ı de?i?tir
]
Dawn of the Dead
'deki olaylardan bir sure sonra zombiler dunyaya hukmetmeye ba?lar. Hukumetin geride kalan birimleri ve bir yeraltı ordusu tarafından desteklenen bir bilim ekibi, zombi fenomenini inceleyerek bunu durdurmanın veya geriye dondurmenin yollarını arar. Kıt kaynaklar, hayatta kalan di?er gruplarla ileti?im kurulamaması ve bilimsel ara?tırmaların olumsuz sonucları sebebiyle bilimadamları ile askerler arasında gerginlik vardır. Projenin ba?ındaki bilim adamı Dr. Logan (
Richard Liberty
) yeni olmu? askerleri gizlice deneylerinde kullanmakta ve zombilerin evcille?tirilebilece?ini ispatlamaya calı?maktadır. Ancak gizli sı?ınak sonunda zombiler tarafından i?gal edilir.
Onceki filmden yıllar sonra geriye birkac insan kalmı?tır. Kalanların bir kısmı Pittsburgh, Pensilvanya'daki yarı
feodal
hukumete sı?ınmı?tır. Uc yanı nehirlerle kalan sınırı ise elektrikli telle korunan bu ?ehir bir sı?ınak haline gelmi?tir. ?ehrin Fiddler's Green bolgesinde zenginler ve gucluler luks icinde ya?arlarken, toplumun geri kalanı hayatta kalmaya calı?maktadır. Cok buyuk bir silahlı gucu elinde tutan Paul Kaufman (
Dennis Hopper
) ?ehre hukmetmektedir. Normalden daha zeki ve bilincli bir zombi olan Big Daddy (
Eugene Clark
) di?er zombileri silah kullanmak ve insanların mudafaasını a?mak konusunda yonlendirir. Zombiler o?renmeye ve bunları uygulamaya, hatta birbirleriyle iniltilerle ileti?im kurmaya ba?larlar. Big Daddy nehrin aslında bir engel olmadı?ını anladı?ında zombilere ?ehre saldırmak icin liderlik eder. Nehir tarafından zombilerin gelmesi sonucunda, daha once zombileri dı?arıda tutmaya yarayan elektrikli teller ?imdi insanların kacmasına engel olur.
?lk zombi salgını sırasında gecen bu filmde, korku filmi cekmekte olan bir grup o?renci, evlerine donmeye calı?ırken olup bitenleri belgesel ?eklinde filme alırlar. Ancak bir sure sonra hayatta kalmak icin zombilerden kacmaya ba?layacaklardır.
Filmin ilk yarısında, eskiden albay olan ancak ba?arısız bir operasyonda bircok Ulusal Muhafız'ın olup zombile?mesine sebep oldu?u icin rutbesi du?urulen Cavu? Sergeant "Nicotine" Crockett'in (Alan van Sprang) ya?adıkları anlatılır. Crockett mevzisini di?er askerler Kenny (Eric Woolfe), Francisco (Stefano Colacitti) ve Tomboy (Athena Karkanis) ile birlikte terk eder ve onceki filmdeki kahramanları soymaya calı?ır.
Film
|
Rotten Tomatoes
|
Metacritic
|
BFCA
|
Toplam
|
En ?yi Ele?tirmenler
|
Night of the Living Dead
|
96% (47 goru?)
[3]
|
75% (40 goru?)
[4]
|
yok
|
yok
|
Dawn of the Dead
|
94% (36 goru?)
[5]
|
yok
|
yok
|
yok
|
Day of the Dead
|
79% (29 goru?)
[6]
|
yok
|
yok
|
yok
|
Land of the Dead
|
74% (170 goru?)
[7]
|
66% (32 goru?)
[8]
|
71 (30 goru?)
[9]
|
63
[10]
|
Diary of the Dead
|
61% (126 goru?)
[11]
|
65% (26 goru?)
[12]
|
66 (29 goru?)
[13]
|
70
[14]
|
Survival of the Dead
|
29% (82 goru?)
[15]
|
6% (18 goru?)
[16]
|
43 (22 goru?)
[17]
|
61
[18]
|
Ortalama
|
72%
|
53%
|
60
|
64
|
Awards
|
Film
|
Organizasyon
|
Toren
|
Kategori
|
?sim
|
Sonuc
|
Night of the Living Dead
|
National Film Preservation Board
(1999)
|
Ulusal Film Ar?ivi
|
|
|
Kazandı
[19]
|
Dawn of the Dead
|
Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films
|
8. Saturn Odulleri
|
En iyi makyaj
|
Tom Savini
|
Adaylık
|
Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films
|
31. Saturn Odulleri
|
En ?yi DVD Klasik Film Yayını
|
Ultimate Edition
|
Kazandı
[20]
|
International Press Academy
|
9. Yıllık Satellite Odulleri
|
En ?yi DVD
|
Anchor Bay
|
Adaylık
[21]
|
Day of the Dead
|
Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films
|
14. Saturn Odulleri
|
En ?yi Makyaj
|
Tom Savini
|
Kazandı
[22]
|
Sitges Film Festivali
(1985)
|
Maria
|
An ?yi Kadın Oyuncu
|
Lori Cardille
|
Kazandı
[23]
|
Land of the Dead
|
Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films
|
32. Saturn Odulleri
|
En ?yi Korku Filmi
|
|
Adaylık
|
En ?yi Makyaj
|
Howard Berger
,
Gregory Nicotero
|
Adaylık
|
Directors Guild of Canada
(2006)
|
DGC Craft Award
|
Kurguda Kaydade?er Ba?arı - Uzun Metraj
|
Michael Doherty
|
Adaylık
[24]
|
Produksiyon Tasarımında Kaydade?er Ba?arı- Uzun Metraj
|
Arvinder Grewal
|
Adaylık
[24]
|
Ses Kurgusunda Kaydade?er Ba?arı - Uzun Metraj
|
Kevin Banks
, Nelson Ferreira,
Lee de Lang
,
Craig Henighan
,
Jill Purdy
,
Nathan Robitaille
|
Adaylık
[24]
|
Empire Odulleri
|
11. Empire Odulleri
|
En ?yi Korku
|
|
Adaylık
[25]
|
Teen Choice Odulleri
(2005)
|
Teen Choice Odulleri
|
Yaz Filmi Secimi
|
|
Adaylık
[26]
|
Diary of the Dead
|
Gerardmer Film Festival (2008)
|
|
Ele?tirmenler Odulu
|
George A. Romero
|
Kazandı
[27]
|
Survival of the Dead
|
Venedik Film Festivali
|
66. Venedik Uluslararası Film Festivali
|
Altın Aslan
|
George A. Romero
|
Adaylık
|
I
.
^
Serinin filmlerinin Turkce isimlendirmesinde, ozgun isimlendirmedeki
... of the Dead
standardına dikkat edilmemi?tir. Orne?in ikinci film olan
Dawn of the Dead
Turkcede basitce
Zombi
ba?lı?ıyla gosterime girmi?tir. Bu sebeple butunlu?u sa?lamak adına, madde boyunca ozgun serideki film isimleri kullanılmı?tır.