Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Karpuz
|
---|
|
|
|
|
Citrullus lanatus
Schrad. ex Eckl. & Zeyh., Index Seminum (TI, Tokyo) 1915-1916: 30 (1916).
|
Karpuz
(
Citrullus lanatus
),
kabakgiller
(Cucurbitaceae) familyasından tek yıllık bir
bitki
turu
.
Karpuz sozcu?u
Yunancadan
Turkceye
gecmi?tir.
Ka?garlı Mahmut
'un
1071
yılında yazdı?ı
Divanu Lugati't-Turk
ve
Ali ?ir Nevainin
yazdı?ı
Muhakemetu'l-Lugateyn
(?ki dilin yargılanması) de Karpuz sozcu?unun Turkcesi Buken olarak gecmektedir.
Bitkinin kolları toprak yuzeyinde 100 ? 200
m
kadar uzayabilir. Normal ?artlar altında a?ırlı?ı 1,5-2
kilo
ile 6,5-7 kilo arasında de?i?ir. Susuz tarım ?artlarında kokler oldukca derine inse de sulu
tarım
?artlarında sacak kokler daha cok 40?50
cm
derinlikte yo?unla?ır. ?ri top ?eklindeki
meyveleri
ise tatlı ve suludur. Karpuz
ya?
ve
kolesterol
icermez ancak
?eker
iceri?i yuksektir.
Karpuz,
sıcak
ve
ılıman
iklimde yeti?ir. So?uklardan cok etkilendi?i icin yeti?me devresinde don tehlikesi olmamalıdır.
Tohum
ekiminde toprak sıcaklı?ı 12 °C’nin uzerinde olmalıdır.
Nem
oranı fazla olan yerlerde hastalıklar gorulebilir.
Dunyada
domatesten
sonra en cok uretilen
meyvedir
. 2012 yılında 105,4 milyon
ton
karpuz elde edilmi?tir. Dunyada sırasıyla;
Cin
70 milyon ton,
Turkiye
4 milyon ton,
?ran
3,8 milyon ton,
Brezilya
2 milyon ton,
Mısır
1,9 milyon ton ile onemli uretici ulkelerdir. Cin dunya rekoltesinin %66'sını uretir, ikinci Turkiye'nin payı %3,8 duzeyindedir.
[1]