Heyet-i Temsiliye
,
Sivas
’tan ayrılıp
Ankara
'ya geldikten sonra, mucadelenin durumu hakkında halkı ve dı? dunyayı bilgilendirmek,
Milli Mucadele
lehinde propaganda yapmak icin Ankara’da yeni bir gazetenin cıkarılmasına karar verdi. Gazetenin adı; Sivas’taki
?rade-i Milliye
'yi ca?rı?tırdı?ı icin “
Hakimiyet-i Milliye
” olarak belirlendi.
Haftada iki gun ve dort sayfalık olarak cıkarılmaya ba?layan gazetenin ilk sayıları, Ankara Valili?i'nin alt katındaki Vilayet Matbaası’nda basıldı. Vilayet Matbaasının butun makineleri ve calı?anları
Hakimiyet-i Milliye
'ye devredilmi?ti.
[1]
Gazetenin yazıhanesi Ulus Meydanı'ndaki Veli Han'da bulunuyordu.
[1]
Gazetenin Mesul Muduru
Recep Zuhtu Bey
, Yazı ??leri Muduru ise
Nizamettin Nazif
idi.
Yazıların yayınlanması ve da?ıtılması ile Heyet-i Temsiliye uyesi
Hakkı Behic Bey
ilgilenmekteydi.
Mustafa Kemal
kendi du?uncelerini Hakkı Behic’e not ettirmekte; di?er yazıları da tek tek incelemekteydi. Yazıların altına Mustafa Kemal’in imzası konmuyordu; bazı yazıların altına yıldız konmu?tur; bu yazıların Mustafa Kemal’in kaleme aldı?ı veya not ettirdi?i yazılar oldu?u du?unulur.
[2]
Kurtulu? Sava?ı'nın galibiyetle sonuclanması ve
Cumhuriyetin ilanından
sonra da
Cumhuriyet Halk Fırkası
'nın yarı-resmi yayın organı olarak hayatını surduren
Hakimiyet-i Milliye
; 28 Kasım 1934 tarihinde
Ulus
adını almı?tır.
Teknik ozellikler
de?i?tir
Gazete, ba?langıcta 57 x 82 boyutlu ka?ıdın ikiye katlanı?ı ile 4 sutun uzerinden hazırlanıyordu
[1]
10 Ocak 1920 Cumartesi gunu gazetenin ilk sayısı yayınlandı. Gazete adının altında “
mesle?i milletin iradesini hakim kılmaktır
” alt ba?lı?ı yer alıyordu.
?lk sayı, iki yaprak olarak cıkmı?tı. Mustafa Kemal’in not ettirdi?i ba?yazı, butun ilk sayfayı kaplıyordu. Yazıda, Milli Mucadele’nin hedefleri anlatılmı?tı. Bursalı hanımların Mudafaa-i Hukuk Cemiyeti Temsil Heyeti’ne cektikleri i?gali protesto eden uzun telgrafı ile Fransızların Mara?’ı i?gallerini protesto eden Pazarcık Muftusu, Belediye Ba?kanı ve halkın telgrafı da ilk sayıda yer alıyordu.
[1]
Gazete, 47. Sayıdan sonra 18 Temmuz 1920’den itibaren haftada uc gun yayımlanmaya ba?ladı. Teknik yetersizlikler yuzunden 6 Eylul 1920 - 30 Ekim 1920 arasında yine haftada iki gun yayınlandı.
Gunluk gazete halini alı?ı
de?i?tir
Eski?ehir
'de
Arif Oruc
’un cıkardı?ı
Yeni Dunya
gazetesine
Cerkez Ethem Ayaklanması
'ndan sonra el konulunca dizgi kasaları ve makineleri
Hakimiyet-i Milliye
gazetesine devredildi. Yeni matbaa makinesinin geli?i ve ?stanbul'dan usta murettiplerin getirilmesinden sonra
Hakimiyet-i Milliye
'nin gunluk gazete halini alması mumkun oldu. Hazırlıklar icin 22 Ocak 1921’de cıkarılan 100. sayıdan sonra yayına iki hafta ara verildi; yeni matbaa Veli Han'ın icinde kuruldu. 6 ?ubat 1921'de tek yapraklı ilk gunluk gazete yayımlandı. Gazete, Cumartesileri haric her gun cıkmaya ba?ladı.
6 ?ubat 1921'den itibaren derginin Yazı ??leri Mudurlu?u'ne sırasıyla
Huseyin Ragıp Baydur
,
Nafi Atuf Kansu
ve
Ziya Gevher Etili
atandı.
23 Temmuz 1921'de Yunanların Sakarya'ya do?ru ilerleyi?i nedeniyle gazetenin Cumartesi gunu olmasına ra?men cıkması uygun gorulmu?tu. Kucuk boyutlu bir sayı hazırlandı. Gazete, ka?ıt sıkıntısı nedeniyle 11 Ocak 1922'ye kadar kucuk boyutlu olarak yayımlanmaya devam etti.
Latin alfabesine geci?
de?i?tir
2 Eylul 1928'den itibaren gazetenin ba?lı?ı Latin harfleri ile, yazılar ise Latin ve Arap harfleri karı?ık olarak dizildi. Gazete, 1 Kasım 1928'den itibaren tamamen Latin harfleri ile basıldı.
[3]
Kuruldu?u gunlerde
Hakimiyet-i Milliye
'nin yazı kadrosu Recep Zuhtu,
Huseyin Ragıp
, Sabri Ethem Ertem, Ahmet Hakkı,
Hamdi Osmanzade
, A?ki Naili,
?smail Suphi
,
A?ao?lu Ahmet Bey
,
Nafi Atuf Kansu
,
Nasuhi Baydar
,
Ziya Gevher Etili
,
Mahmut Esat Bozkurt
yer alıyordu.
Ankara’da bulunan aydınlar ve gazeteciler
Hakimiyet-i Milliye
'ye yazı verdiklerinden yazı kadrosu zenginle?mi?ti.
Hakimiyet-i Milliye
'ye katkıda bulunanlar arasında ?u isimler yer alır: Foto muhabiri
Ethem Tem
,
Mehmet Akif
,
Halide Edip Hanım
,
Dr. Adnan Bey
,
Mufide Ferit Hanım
,
Ahmet Ferit Bey
,
?smail Mu?tak Mayakon
,
Yakup Kadri
,
Ru?en E?ref
,
Hamdullah Suphi
,
Mehmet Emin
,
?smail Habip
,
Celal Nuri ?leri
,
?smail Hami
,
Cemal Husnu Taray
,
Hayrettin Taran
ve
Vedat Dicleli
.
[4]
[5]
Bugun yayımlanan gazetenin yazar kadrosu ise
Birgul Ayman Guler
,
Metin Aydo?an
,
Barı? Doster
,
M. Oktay Cetinel
,
Hasan ?leri
,
Ali Eralp
,
Erdal Tekin
,
Alaeddin Usta
,
Anıl Cecen
,
Emre Ko?ak
,
Gursel Ekmekci
,
?smail Hakkı Pekin
,
Can Guclu
,
Ucuncu ?ahıs
olarak belirtilmektedir.
Gazetenin ilk sayısının 1200-1500 adet basıldı?ı sanılmaktadır.
[1]
Zamanla gunluk 5000-6000 tirajı olan bir gazete haline gelmi?tir.
[2]
Ulus
adını alması
de?i?tir
Gazete, 28 Kasım 1934’ten itibaren
[3]
Ulus
adını aldı; CHP’nin izledi?i tek parti politikasının sozcusu oldu.
[3]
14-15 Aralık 1953’te
Demokrat Parti
’nin cıkardı?ı bir kanun do?rultusunda
Cumhuriyet Halk Partisi
'nin mallarıyla birlikte Ulus matbaası, binası ve tesisleri de hazineye devredildi?inden gazete kapandı. 10 Haziran 1955’te tekrar yayın hayatına donebildi (kimi kaynaklarda 14-15 Haziran 1953 ile 10 Haziran 1955 arasında
Nihat Erim
tarafından cıkarılan “
Yeni Ulus
” ve “
Halkcı
” gazeteleri de Ulus’un devamı olarak ele alınır.
[3]
) 1955-1971 arasında
Ulus
ismi ile yayınına devam etti.
Barı?
adını alması
de?i?tir
Gazete, 29 Temmuz 1971’den itibaren
Barı?
adıyla yayınını surdurdu.
[3]
Barı?, Ankara, ?stanbul, Samsun ve Mersin gibi illerde cıkan bir yerel gazete gorunumundeydi
[6]
1975 yılında 18752. sayıya kadar yayını surdurdu.
Yeni Ulus
adını alması
de?i?tir
Gazete, 1974-1981 yılları arasında
Yeni Ulus
adıyla devam etti.
Yeniden kurulu?u
de?i?tir
Gazete, 1983 yılında
Gunaydın
gazetesinin sahibi oldu?u
Haldun Simavi
tarafından satın almasıyla birlikte
Ulus
adıyla yeniden yayına ba?ladı. 1988 yılında
Gunaydın
ve
Tan (gazete)
gazetesi ile birlikte
Asil Nadir
satın aldı. Fakat birkac yıl sonra kapandı. 2008 itibariye gercek adına geri donmu?
Ulus
adıyla yayınlarını surdurmeye ba?lamı?tır. Bugun de aynı isimle yayın hayatına devam etmektedir. Bugun icin haftalık baskı yapan gazete, gunluk baskı calı?malarına devam etmektedir.