?айдаробод (?индустон)

Мавод аз Википедиа ? донишномаи озод
?айдаробод (?индустон)
телугу  ?????????
урду : ???? ?????
Кишвар   [[|]]
Таърих ва ?у?рофиё
Таърихи таъсис 1592 [1]
Масо?ат
Баланд?
505 ± 1 м
Ва?ти минта?ав? UTC+05:30 [d] [6]
А?ол?
А?ол?
Шиноса?ои адад?
Коди телефон 040
Нишонаи почта 500001
Коди мошин?о AP09 , AP10 , AP11 , AP12 , AP13 , AP28 ва AP29
Вебго?и расм?
Ҳайдаробод (Ҳиндустон) дар харита
Ҳайдаробод (Ҳиндустон) дар харита
  Парванда?о дар Викианбор

?айдаробод [7] [8] [9] ( урду : ???? ???? англ.   Hyderabad ) ? як ша?рест дар ?индустони ?ануб? , маркази маъмури иёлати 29-и ?индустон Телингоно аст ва инчунин аз 2 июни соли 2014 ?адди а??ал 10 сол пойтахти иёлоти Андра Прадеш бо?? монадаст, ки як ?исми он ?аблан иёлати Телингоно буд [10] .

Во?еъ дар назди р?ди Муси. А?ол? 6,8 миллион нафар аст. (2011); дар пойтахти кишвар - та?рибан 7,5 миллион нафар), зичии а?ол? 16 990 нафар/ км², масо?ат 650 км².

Таърих [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Ша?р дар охири аср?ои XVI - XVII ?амчун пойтахти Голконда таъсис шуда буд. Дар сол?ои 1724 ? 1956 ?айдаробод пойтахти мулки феодалии ?айдаробод ва макони зисти Низоми?о буд, аз соли 1956 он пойтахти иёлоти Андра Прадеш аст. Ша?рро сарварони Му?ул?ои ?инд бунёд карданд: аз он?о бисёр ?аср?ои зебо, мас?ид?о, ?абр?о, бино?ои исти?омат? бо?? мондаанд. ?айдаробод дар му?оиса бо дигар ша?р?ои ?индустон як ша?ри нисбатан ?авон аст. Ин ша?р 400 сол пеш аз ?ониби султони пан?уми мусалмонони сулолаи ?утбшо?он, Му?аммад ?ули ?утбшо?, таъсис ёфтааст, ша?р номи халифаи одил Ал? ибни Абу Толиб ки бо ла?аби ?айдар (шер) маш?ур аст, гирифтааст. ?айдарободро баъзан "Ша?ри марворид" меноманд, зеро сол?о боз ?ойест, ки шумо метавонед марворид?ои навъ?ои гуногунро харидор? намоед.

Демография [ вироиш | вироиши манбаъ ]

А?олии ?айдаробод бо масо?ати 650 км², 6,809,970 нафар а?олиро фаро мегирад, ки он ча?орумин ша?ри бузургтарин дар ?индустон мебошад. [11] А?олии тамоми минта?аи пойтахт 7,749,334 нафар аст. Тиб?и бар?йхатгирии а?олии соли 2001, шумораи а?олии ша?р 3 637 483 нафарро ташкил медод. Таркиби гендерии ша?р мувофи?и соли 2011: 945 зан ба 1000 мард ташкил меди?ад [12] . ?исмати аксари а?ол? дар ма?ал?ои фа?ирнишин зиндаг? мекунанд.

Сат?и маълумотнокии а?ол? 82,96% (85,96% мардон ва 74,04% занон) мебошад. Дар байни сокинони ма?ал?ои фа?ир, сат?и саводнок? э?тимолан хеле паст аст. Зичии а?олии ?айдаробод та?рибан 21.048 нафар/км² аст. [13] . Таркиби маз?абии ша?р - 50% а?олии ша?рро мусулмонон, 44% - ?инду?о, 2,4% - ?айния?о, 2% - буддои?о, 1% - масе?иён ташкил меди?анд. Забон?ои маъмултарин телугу, урду ва инглис? мебошанд. ?исми а?ол? инчунин бо забон?ои ?инд? , бан?ол? , томил? , марат?? ва дигар забон?о ?арф мезананд.

И?лим [ вироиш | вироиши манбаъ ]

И?лими ша?р ?амчун и?лими тропикии Саванна тавсиф карда мешавад. Аксари бориш дар мавсими боронгари?о - аз июн то сентябр р?й меди?ад. ?арорати ?адди аксар дар ?айдаробод ки 2 июни соли 1966 ба ?айд гирифта шудааст, 45,5° С-ро ташкил дод. ?арорати ?адди а?ал 8 °C 8 январи соли 1946 ба ?айд гирифта шудааст. Бориши баландтарин дар давоми 24 соат 24 августи соли 2000 ба ?айд гирифта шудааст, ки 241,5 мм-ро ташкил дод.

И?тисод [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Кибер Тауэрс дар ?итек-Ситу, ?айдаробод

?айдаробод яке аз марказ?ои му?имтарини саноат ва савдои ?индустон мебошад. Саноати сабук (нассо?? ва чарм?), х?роквор?, шиша, ко?аз, тамоку ва дорусоз?, мошинсоз? (асосан ро?и о?ан, инчунин дастго??о ва та??изоти вазнини бар??) тара??? кардаанд. ?унарманд?, аз ?унар?ои ма?алл? (исте?соли ма?сулоти санъати милл?, ашёи р?згор) маъмул аст. ?айдаробод маркази индустрияи компютер? мебошад ва бо Бангалор барои унвони пойтахти бе?тарини технолог? ра?обат мекунад. ?айдаробод инчунин яке аз марказ?ои муассиса?ои илм?-тад?и?от? ва тарро?ии саноати мудофиаи ?индустон мебошад.

На?лиёт [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Фурудго?и ?айдаробод
Истго?и Сикандаробод

Фурудго?и Байналмилалии ?айдаробод ба номи Ра?ив Ганд? дар масофаи 22 км аз маркази ша?р, дар наздикии Шамшобод ?ойгир аст. Ин шашумин фурудго?и кишвари ?индустон мебошад [14] . Илова бар ин, Skytrax аз ?и?ати фур?ш ба Сеул, Сингапур, ?онконг ва Пекин пан?умин фурудго?и бе?тарини ?а?он дониста шуд [15] . Парвоз?о ба чунин ша?р?о мисли Бангалор , Ченнаи, Де?л? , А?мадобод , Мумбай , Пуна, Дубай , Абу-Даби , Калкутта , ?айпур , Лакхнау , Кочи, Маскат , Сингапур , Банорас , Бангкок ва ?айра?о ан?ом дода мешаванд. Фурудго?ро бо ша?р се ро?и асосии на?лиёт? пайваст мекунанд.

Ша?р дар аввал ба шабакаи ро?и о?ан дар соли 1870 пайваст шуд [16] . Бузургтарин истго? дар ?айдаробод, Сикандаробод номида мешавад. Дар ин ?о маркази ро?и о?ан?ои минта?аи ?анубу марказии ?индустон ?ойгир аст. Дигар истго??ои бузурги дохили ша?ри ?айдаробод - Декан, Качигуда ва Бегумпет мебошанд [17] .

?айдаробод бо ро??ои автомобилии милл? ? NH-7, NH-9 ва NH-202 мепайвандад. На?лиёти асосии ?амъият? автобус?ое мебошанд, ки ?исмат?ои ?айдарободро мепайванданд.

Фар?анг [ вироиш | вироиши манбаъ ]

?озиба?ои гардишгар? [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Саноати синамо [ вироиш | вироиши манбаъ ]

?айдаробод пойтахти яке аз се бузургтарин марказшои со?аи саноати синамо дар ?индустон - Толливуд (синамо ба забони телугу) аст [18] [19] . Чанд километр дуртар аз ша?р, бузургтарин студияи синамо Рамо??, во?еъ аст, ки ?амчун бузургтарин студияи синамо дар дунё, дар Китоби рекорд?ои Гиннес сабт гардидааст [20] . ?амасола беш аз 1,5 миллион сайё?он ба Рамо?? ташриф меоранд [21] [22] .

?айдаробод инчунин дорои кинотеатр бо экрани калонтарини IMAX 3D дар ?а?он мебошад [23] .

Меъмор? [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Дарвозаи ?айдаробод, Чормунор

Ша?р бо мас?иди бузурги Макка-Мас?ид ( асри XVIII ), ки дар асоси мас?иди маш?ури Макка сохта шудааст, ?олиби ди??ат аст; дарвоза?ои тантанавии Чормунор ("ча?ор мунор"), ки баъзан "Арки тантанивии Шар?" номида мешавад; бино?ои донишго??о ( 1918 ? 1960 ), аз ?умла бинои калонтарин - донишго?и Усмон? (1918) ва бинои Колле?и гуманитар?, ки бо услуби ?инду-сарасин? сохта шудаанд; театр ( соли 1962 сохта шудааст); ?аср?ои Чаумахалла ва Фалакнума [en] . Дар дохили ша?ри ?айдаробод ?алъаи Голконда (аср?ои XVII - XVIII) бо якчанд ма?бара?о во?еъ аст. Исте?коми Голконда, ки дар теппаи баланд ?ойгир аст, бо системаи беназири обтаъминкун? ва намоишго?и чиро??ои бар??, ки ?амар?за бего? (бо шар?и забони англис?) баргузор мегардад, маш?ур аст. На он ?адар дур аз ?алъа ?абр?ои султон?ои сулолаи Кутубшо??он, ки дар Голконда та?рибан 170 сол ?укмрон? карданд во?еъ аст. Ин як ма?м?и бино?оест, ки бо гунбаз?ои мудаввари калон ва меъмории бо?ашамат ?олиби ди??ат аст, ва хоксортарин ?абр ба асосгузори сулола Султон Кутуб-ул-мулк тааллу? дорад, ки худи вай онро дар т?ли умри худ тарро?? намуда сохтааст. Ин ма?маа дар омезиши шаклу услуб?ои меъмории ?инд?, форс? ва патан? сохта шудааст [24] [25] .

Бо??о ва осорхона?о [ вироиш | вироиши манбаъ ]

  • Осорхонаи Салар ?анг. ?исми зиёди коллексия?ои осорхонаро филантроп Мир Юсуф Ал? Хон, ки бо номи Салар ?анги III маш?ур аст, ?амъовар? кардааст. Дар соли 1968, осорхона ≪як муассисаи дорои а?амияти милл?≫ эълон карда шуд [26] . ?исми ?удонашавандаи осорхона китобхонаи калон мебошад, ки дорои 8 ?азор дастнавис ва 60 ?азор китоб?ои чоп? бо забон?ои урду, араб? , форс? , санскрит, телугу, ?инд?, англис? ва ?айра мебошад. Он?о мавз?ъ?ои гуногунро дар бар мегиранд [27] . Осорхона коллексия?ои ашёи бирин?ии ?индустони ?ануб?, ?айкалтарош? ва бофандагии кишвар, миниатюра?ои ?индустон, устухони фил, сило?ро дар бар мегирад; толор?ои санъати Миср, Сурия, Чин ва ?опон, ма?м?и мусаввара?ои аврупо?, шиша ва мебел низ гузошта шудааст; Осорхона инчунин бо коллексияи бойи ?олин?ои форс? маш?ур аст, ки ?ариб ?амаи намуна?ои на?шгузории маш?ури Эронро муарриф? мекунад [28] .
  • Осорхонаи бостоншинос? (бино бо услуби ?инду-сарасин? сохта шудааст). Дар осорхона ма?м?и му?ассама?о аз даврони буддо?, аз давраи сулола?ои Чалукия ва Ви?аянагар , инчунин мумия?ои миср?, ки ба ?окими ?афтуми ?айдаробод Мир Усмон Ал? Хон ту?фа шудаанд, иборат аст [29] .

Дар ша?р шумораи зиёди бо??о мав?уданд:

  • Бо?и ?айвонот, бузургтарин дар ?индустон ва дар Осиёи ?ануб? [19] .
  • Бо?и Милл? - Махавир ?арина Ванастали, 15 км дуртар аз ?айдаробод во?еъ аст.
  • Бо?и ботаник?, ки дар он зиёда аз 600 навъ?ои рустани?ои шифобахш ва ороиш?, навъ?ои арзишманд ва дарахтони мева ?амъовар? карда шудаанд [30] .

Маориф [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Ша?р дорои 11 донишго?: 3 донишго?и марказ?, 2 донишго?и классикии ≪Deemed University≫ ва 6 донишго?и давлат? аст [19] .

Маш?уртарин аз донишго??о, Донишго?и Усмонист, ки яке аз ?афт донишго??ои ?адимаи олии кишвар аст ва иборат аз 10 факулта, 52 кафедра ва 500 колле? ва кампус?о аст; дастрас барои тамоми сат??о ва дара?аи та?силот?; аз дипломи мутахассис то баъди хатми уновони доктур? [19] [31] .

Инчунин, 26 институт?ои калон фаъолият доранд.

Эзо? [ вироиш | вироиши манбаъ ]

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 telangana-history-formation-of-hyderabad-state-1948-1956
  2. ↑ 2.0 2.1 About Hyderabad
  3. ↑ 3.0 3.1 Urdu is second official language now ? The Hindu .
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 About Hyderabad India:
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 http://www.demographia.com/db-worldua.pdf
  6. ↑ Time Zone in Hyderabad, Telangana, India
  7. ↑ Карта Индии, Непала. ГУГК СССР, 1990.
  8. ↑ Атлас: экономическая и социальная география мира. ? ФГУП "ПКО ≪Картография≫, 2003.
  9. ↑ Атлас мира. ? ФГУП "ПКО ≪Картография≫, 1997.
  10. ↑ В Индии появился новый штат, ставший по счету 29-м
  11. ↑ Cities having population 1 lakh and above . censusindia . The Registrar General & Census Commissioner, India. 17 октябри 2011 сан?ида шуд.
  12. ↑ Hyderabad (Greater Hyderabad) City . Government of India. 18 феврали 2012 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 июни 2012 .
  13. ↑ Demography, Economy and Land Use Pattern . Jawaharlal Nehru National Urban Renewal Mission. 19 феврали 2012 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 июни 2012 .
  14. ↑ Delhi's new airstrip, touted India's longest, is just seventh . Thaindian News (25 October 2008). 17 май 2010 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 июни 2012 .
  15. ↑ Hyderabad airport adjudged amongst top five in world , The Hindu  (17 February 2010). Проверено 17 феврали 2010.
  16. ↑ HH the Nizam's Railway, Poosapally gorge. . The British Library. 8 октябри 2011 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 июни 2012 .
  17. ↑ History . src.indianrailways.gov. 12 октябри 2019 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 июни 2012 .
  18. ↑ Hyderabad Film Industry (Tollywood) . Hyderabad, Andhra Pradesh, India.
  19. ↑ 19.0 19.1 19.2 19.3 About Hyderabad , Bharat.
  20. ↑ Largest film studio . Official Site of Guinness World Records.
  21. ↑ Gautam, Manish . Ramoji film city , SlideShare (26 апрели 2011).
  22. ↑ ХАЙДАРАБАД . Большая российская энциклопедия - электронная версия. 12 октябри 2019 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 8 октябри 2018 .
  23. ↑ 10 of the world's most enjoyable movie theaters . CNN Travel (21 апрели 2013).
  24. ↑ Патханы, или патаны ? индоарийское название пуштунов
  25. ↑ Qutub Shahi Tombs . Hyderabad, Andhra Pradesh, India.
  26. ↑ SJM to dig out artifacts’ facts from state archives, at last (англ.) . The Times of India (21 October 2011). 12 октябри 2015 сан?ида шуд.
  27. ↑ Library . Official cite of Salarjung Museum. 12 октябри 2019 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 августи 2017 .
  28. ↑ Galleries . Official cite of Salarjung Museum. 12 октябри 2019 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 июли 2017 .
  29. ↑ AP State Museum . Hyderabad, Andhra Pradesh, India.
  30. ↑ Botanical Garden . Hyderabad, Andhra Pradesh, India.
  31. ↑ Osmania University . Hyderabad, Andhra Pradesh, India.
Баргирифта аз " https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=?айдаробод_(?индустон)&oldid=1349540 "