Мусо Диноршоев
(
7 ноябри
1934
, де?аи
Арзинки
но?ияи Тавилдара
,
?ШС То?икистон
?
29 сентябри
2020
[2]
,
Душанбе
,
То?икистон
) ? файласуфи то?ик,
доктори илм?ои
фалсафа (1987),
профессор
(1991), академики
Академияи илм?ои То?икистон
(1994), Аълочии маорифи хал?и ?ум?урии То?икистон (2005), Дорандаи
?оизаи давлатии ба номи Аб?ал? ибни Сино
дар со?аи илм ва техника (
2011
).
Мусо Диноршоев 7 ноябри 1934 дар де?аи Арзинги но?ияи Тавилдара ба дунё омадааст. Сол?ои 1949?1954 дониш??и Ом?зишго?и педагогии Ор?онкидзеобод ва дар як ва?т муаллими мактаби 7 солаи ?амин но?ия ва (сол?ои 1954?1959), дониш??и факултети таъриху филологияи Университети давлатии То?икистон ба номи В. И. Ленин буд.
Мудири шуъбаи фалсафаи
АИ ?ШС То?икистон
(1968?1986), сарму?аррири
Энсиклопедияи советии то?ик
(1986?1988), мудири Шуъбаи фалсафаи
АИ ?ШС То?икистон
(1988?1990), муассис ва директори Институти фалсафа ва ?у?у?и Академияи илм?ои То?икистон (1990?1992), директори Институти фалсафа ва ?у?у?и Академияи илм?ои То?икистон (1992?2007), ноиби президенти Академияи илм?ои То?икистон (1995?2000; 2005?2010)
[3]
, мушовири Раёсати АМИТ (2012?2020).
Мусо Диноршоев ба та??и?и масъала?ои ?астишинос?, назарияи маърифат, манти?, фалсафаи и?тимо?, сиёсатшинос? дар таърихи фалсафаи кишвар?ои ?а?они ислом маш?ул буда, бар хилофи аврупомарказгароёни гузаштаву муосир мав?удияти андеша?ои пеш?адами фалсафиву озодандеширо дар ?а?они ислом исбот менамояд; дар асоси та?лили назария?ои фалсафии Фороб?, Абубакри Роз?, Ибни Сино, Абурай?они Берун?, Носири Хусрав Ши?обуддини Су?равард?, Насируддини Т?с?, Ибни Халдун, Садруддини Шероз? ва дигарон хислати э?одкорона доштани фалсафаи форс-то?ик ва арабро му?аррар месозад; ?овидон? будани бисёр ?оя?ои фалсафии мутафаккирони мазкурро ба исбот мерасонад; а?аммияти бузурги таълимоти фалсафии гузаштагон, бахусус таълимоти и?тимо? ва ахло?ии он?оро барои имр?зиёну ояндагон ошкор менамояд.
Андеша?ои илмии ? дар таълифоти тад?и?отиаш (беш аз 400 адад), аз ?умла, дар рисола?ои илм? дар бораи таърихи фалсафаи то?ик, афкори фалсафии Насируддини Т?с?, Ибни Сино, Абубакри Роз?, Носири Хусрав, Му?аммади ?аззол? ва дигар мутафаккирони бузурги Шар? баён шудаанд. Ба ?алами Мусо Диноршоевтар?имаи русии ≪Рисолаи саргузашт≫ ва ≪Ишорот ва танбе?от≫-и Ибни Сино (1980, ?аммуаллиф), ≪Зоду-л-мусофирин≫-и Носири Хисрав (2005), ≪Фалсафа ва калом≫ (2004) ва ≪Ошно? бо улуми ислом?≫-и М. Мута??ар? (2011), ≪Та?офуту-л-фало сифа≫-и Му?аммади ?аззол? (2008) тааллу? дорад.
На?ши Мусо Диноршоев дар тарбияи кадр?ои фалсаф? ба ?айси раиси Ш?рои диссертатсион? (1991?2011) ва ?ам чун ро?бари илмии аспирантону мушовири докторантон бузург аст. Та?ти ро?барии шахсии ? бештар аз 40 рисолаи номзад? ва 20 рисолаи доктор? дифоъ шудааст.
Яке аз фарзандони ? духтараш,
Зарина Диноршоева
касби падарро пеша намуда рисолаи докториро оид ба илми фалсафа дифоъ намудааст.
Мусо Диноршоев р?зи 29 сентябри соли 2020 дар 86-солаг? дар ша?ри Душанбе даргузашт
[2]
.
- Философия Насириддина Туси (1968, 2012 дополненное издание),
- Ибн Сина и его философсие воззрения (1980),
- Ибн Сина и его роль в развитии мировой цивилизации (1980),
- Натурфилософия Ибн Сины (1985),
- Из истории таджикской философии (1986, на персидском языке),
- Насир Хусрав и его ≪Зад-ал мусафирин≫ (2005),
- Абухамид Мухаммад ал-Газзали и его ≪Опровержение философов≫ (2008),
- Компендиум философии Ибн Сины (2010),
- Проблемы философии Ибн Сины (2011 на тадж.яз.),
- Плюралистическая философия Абу Бакра ар-Рази (2013).
[4]
Бо Грамотаи Фахрии Президиуми Ш?рои Олии ?ШС То?икистон, ордени Шараф, медали ?ашнии ≪20-солагии Исти?лоли давлатии ?ум?урии То?икистон≫ (2011) сарфароз гардидааст.